این مقاله به بررسی روند اعتبارات امور اجتماعی و همچنین بخش بهزیستی و تامین اجتماعی در دو دهه اخیر پرداخته و تاثیر آن را بر (رفاه ملی) مورد ارزیابی قرار داده است. نویسنده با بررسی اعتبار امور اجتماعی و مقایسه آن با سایر امور نشان می دهد که روند اعتبارات امور اجتماعی طی سالهای بعد از انقلاب رشد قابل توجهی هم از حیث سهم و هم از نظر مقدار داشته است. در ادامه بحث، نویسنده سهم اعتبارات امور اجتماعی از تولید ناخالص داخلی را بررسی کرده و پس از آن با توجه به این که بخش بهزیستی و تامین اجتماعی تنها بخشی از امور اجتماعی را تشکیل می دهد روند اعتبارات این بخش را تحلیل کرده است. نویسنده در پایان نتیجه گرفته که به رغم رشد فزاینده اعتبارات در شرایط کنونی سرانه اعتبار بهزیستی و تامین اجتماعی هر فرد ایرانی از 4 دلار فراتر نرفته که پاسخگوی نیاز شهروندان ایرانی به خدمات اجتماعی و بهزیستی نخواهد بود.

هدف پژوهش حاضر، هنجاریابی تست بهزیستی اجتماعی بر روی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد های استان مرکزی بود. برای این منظور از میان جامعه مورد مطالعه، تعداد 632 نفر به روش نمونه برداری چند مرحله ای انتخاب شدند تا به پرسشنامه 33 سوالی بهزیستی اجتماعی کییز، پاسخ دهند. نتایج نشان داد که پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، برابر با 0.83 است. اعتبار سازه ای تست نیز، از طریق تحلیل عاملی نشان داد که تست مورد استفاده از 5 عامل به نام های شکوفایی اجتماعی، پذیرش اجتماعی، انطباق اجتماعی، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی اشباع شده است که سهم عامل نخست، بیشتر از دیگر عامل هاست.

در شرایطی که نظام تامین اجتماعی با چالش هایی همچون تغییرات جمعیت شناختی و بحران های اقتصادی رو به رو است، حاکمیت مالی در سازمان تامین اجتماعی می تواند بر عملکرد مالی این سازمان موثر باشد. از این رو استقرار حاکمیت مالی در نظام تامین اجتماعی از سوی نهادهایی همچون سازمان بین المللی کار و اتحادیه بین المللی تامین اجتماعی مورد تاکید قرار گرفته است. از آنجایی که اجزای حاکمیتی باید در وهله اول با نیازها، ارزش ها و شرایط اجتماعی و اقتصادی خاص هر کشور سازگار شوند، هدف این پژوهش درک چگونگی الگوی حاکمیت مالی در سازمان تامین اجتماعی ایران است. پژوهش حاضر از نوع کیفی و به روش نظریه پردازی داده بنیاد[i] انجام شده است. در این راستا با بررسی ادبیات موضوع و به منظور پر کردن شکاف تحقیقاتی، با استفاده از نمونه گیری گلوله برفی اقدام به انجام مصاحبه ژرف نگر با 27 نفر از خبرگان سازمان تامین اجتماعی گردید. پس از طی مراحل کد گذاری و شناسایی مقوله های اصلی، الگوی حاکمیت مالی در سازمان تامین اجتماعی ارایه گردید. از مجموع 104 مفهوم اولیه حاصل از کد گذاری باز، پس از تقلیل و ادغام مفاهیم، 30 مقوله خرد و در نهایت 15 مضمون یا درونمایه اصلیِ الگوی حاکمیت مالی در سازمان تامین اجتماعی ایران با محوریت "پاسخگویی" استخراج گردید. بر اساس تحلیل داده ها و الگوی پژوهش می توان نتیجه گرفت که ثبات مالی به منظور حفظ توانایی پاسخگویی سازمان تامین اجتماعی در قبال ذینفعان ضرورتی است که با استفاده از راهبردهایی همچون دوراندیشی، مشارکت اثر بخش و شفافیت قابل احصاء می باشد.

شناخت تاثیر پرداخت تسهیلات بانکی با رویکرد بانکداری اجتماعی بر توسعه پایدار روستایی و عشایری با میانجی-گری سرمایه اجتماعی همسو با رویکردهای نظری سرمایه اجتماعی(بوردیو)، توسعه پایدار (آمارتیاسن)، بانکداری اجتماعی(بندیکتر) و توسعه پایدار اجتماعی(مکنزی) هدف این مطالعه بود. روش کمی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته بود که آلفای کرونباخ کل بالای 70/0، توسعه پایدار 87/0، برای سرمایه اجتماعی 84 /0و برای بانکداری اجتماعی 93 /0 بوده است. جامعه آماری، دریافت کنندگان تسهیلات بانک توسعه تعاون بود که با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای پنج استان انتخاب و از استان های منتخب، دریافت کنندگان تسهیلات بعنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از مدل-سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد سرمایه اجتماعی بیشترین نقش را در تبیین فرایند توسعه پایدار داشته و نقش بانکداری اجتماعی در فرآیند توسعه پایدار عشایری(71 درصد)، پررنگ تر ازفرایند توسعه پایدار روستایی(34 درصد) بوده است. محیط زیست مولفه تأثیرگذار بر فرآیند توسعه پایدار بوده که بعد از آن مولفه های سود و در نهایت مردم قرار داشته اند. همچنین سرمایه اجتماعی(40 درصد) در تحقق بانکداری اجتماعی تاثیرگذار بوده است. بنابراین، می توان نتیجه گیری نمود برای اهتمام به توسعه پایدار روستایی و عشایری با مولفه های پایداری اقتصادی، پایداری محیطی و پایداری اجتماعی، توجه به مولفه های سه گانه بانکداری اجتماعی، یعنی؛ سود، مردم و محیط زیست و مولفه های پنج گانه سرمایه اجتماعی، یعنی؛ آگاهی اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شبکه اجتماعی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی حایز اهمیت است.

شناسایی عوامل مرتبط با بهزیستی روانی سالمندان، یکی از موضوعات مورد علاقه ی حوزه ی روان شناسی سالمندی است. بنابراین هدف این پژوهش، بررسی نقش حمایت اجتماعی، بهزیستی معنوی و خودکارآمدی در پیش بینی بهزیستی ذهنی سالمندان بود. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری را کلیه ی سالمندان شهر شیراز تشکیل می-دادند. در این مطالعه 350 سالمند بالاتر از 60 سال شهر شیراز به روش نمونه گیری خوشه ای از مناطق مختلف شهری جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های حمایت اجتماعی (وینفیلد، وینفیلد، و تیگمان، 1992)، بهزیستی معنوی (پالوتزین و الیسون، 1982)، خودکارآمدی (شرر و همکاران، 1998) و بهزیستی ذهنی (کیس و ماگیارمو، 2003) استفاده شد. نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه ی دو متغیری بهزیستی ذهنی با حمایت اجتماعی، بهزیستی معنوی و خودکارآمدی، مثبت و معنی دار است (P£0.001). نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که 85 درصد از واریانس بهزیستی ذهنی سالمندان از طریق حمایت خانواده و دوستان، بهزیستی مذهبی، بهزیستی وجودی و خودکارآمدی قابل پیش بینی است. نتایج این پژوهش تلویحات مهمی در خصوص اهمیت متغیرهای مستقل در حفظ بهزیستی هیجانی، روانشناختی و اجتماعی سالمندان داشت.

میدان تامین اجتماعی در این پژوهش، عرصه کنش سازمان های متفاوت است که یکی از مهمترین آن ها، سازمان تامین اجتماعی است و در حیطه فعالیت این سازمان، کنشگران متعددی به مواجهه مثبت و منفی می پردازند. جایگاه سازمان تامین اجتماعی در ساختار سیاست گذاری اجتماعی ایران، همراه با سطح فراگیری و منابع مالی حاصل از تعویق میان پرداخت حق بیمه بیمه شدگان و انجام تعهدات متقابل سازمان، به این سازمان موقعیت ممتازی بخشیده است که کنشگران صاحب قدرت را به سمت ورود به میدان تامین اجتماعی سوق می دهد، به این امید که منابع، دارایی ها، سیاست گذاری ها را در جهت نفع یا تشخیص خویش هدایت کنند. در چنین شرایطی پیاده سازی سیاست های اجتماعی، پیگیری اهداف اجتماعی و یا تلاش برای گریز از خطر بحران در منابع سازمان، همگی در گروی شناخت کنشگران عمده و ابزار اعمال قدرت آن هاست. بنابراین مساله اساسی پژوهش حاضر پی بردن به کیستی کنشگران کلیدی این میدان و سازوکارها و ابزارهای هر یک از آن ها در مواجهه با سازمان تامین اجتماعی است. روش این پژوهش کیفی بوده و از هر دو روش اسنادی و میدانی بهره برده است. از تکنیک های تحلیل متن و تحلیل محتوای کیفی و مصاحبه در گردآوری و تطبیق داده ها و بررسی انتقادی در تحلیل داده ها و نیز تکنیک تحلیل میدان تک قطبی برای هر دو بخش استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که مهمترین کنشگران میدان، نهادهای مجلس، دولت، کارگران، کارفرمایان و سازمان تامین اجتماعی بوده اند که هر یک از آن ها از ابزارهای متفاوت و خاص خود برای مواجهه در میدان استفاده کرده اند که تشریح آن در متن مقاله آمده است. میدان تامین اجتماعی در ایران در عمل از رویکرد سه جانبه گرایی تبعیت نمی کند، و این مساله بیش از هر چیز ناشی از تضعیف نهادهای کارگری و کارفرمایی در قوانین و سیاست ها بوده است. پیامد این مساله، تقویت مجلس به مثابه نهادی میانجی و تضعیف بیشتر گفتگوی سه جانبه تخصصی بوده است.