Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مشخصات نشــریه/اطلاعات دوره

نتایج جستجو

2558

نتیجه یافت شد

مرتبط ترین ها

اعمال فیلتر

به روزترین ها

اعمال فیلتر

پربازدید ترین ها

اعمال فیلتر

پر دانلودترین‌ها

اعمال فیلتر

پر استنادترین‌ها

اعمال فیلتر

تعداد صفحات

27

انتقال به صفحه

آرشیو

سال

دوره(شماره)

مشاهده شمارگان

مرکز اطلاعات علمی SID1
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    91-112
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    278
  • دانلود: 

    182
چکیده: 

برکناری رضاشاه از قدرت، تکان سختی به ساختار سیاسی کشور وارد آورد و مرحله ی تازه ای از فعالیت پارلمان، احزاب، گروه ها، جریان های داخلی، اقشار و طبقات اجتماعی در عرصه ی سیاسی و اجتماعی آغاز گردید. انتخابات مجلس شورای ملی و مشارکت مردم در انتخاب وکلای موردنظر خویش در تهران و دیگر نقاط کشور هم از این تحولات و تکانه، بی نصیب نماند و هر یک از مراجع مذکور، بدون منع قانونی در آن دخالت کردند و انتخابات برای مدتی از کنترل دولت خارج شد. شرکت مردم در انتخابات نسبتاً آزاد دوره ی چهاردهم مجلس، اولین تجربه ی ملت ایران بعد از سقوط دیکتاتوری پهلوی اول بود و استقبال زیادی از آن صورت گرفت. کرمانشاه به عنوان منطقه ای مهم و استراتژیک واقع در غرب ایران، ازجمله ی این موارد بود که احزاب، نیروها و شخصیت های مختلف با رهایی از دشواری-های سیاسی دوره ی پهلوی اول، به تکاپو افتادند و در انتخابات سهیم شدند که بررسی آن، مسئله ی مقاله حاضر است. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی و با تکیه بر متون اسنادی و کتابخانه ای، با واکاوی روند رأی گیری، در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که علل و عوامل تأثیرگذار در جریان برگزاری انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی در حوزه ی انتخابیه ی کرمانشاه چه بوده است؟ یافته ها نشان می دهد که برخلاف دوره ی سلطنت رضاشاه، انتخابات دوره ی چهاردهم به انحصار هیچ یک از نیروهای سیاسی و اجتماعی درنیامد و نامزدهای این دوره وابسته با گروه های ذی نفوذ متعدد و متضادی بودند. در اولین انتخابات دوره ی پهلوی دوم، نظر به ایجاد خلأ قدرت و ضعف دربار و عوامل بازدارنده ی رژیم، میزان مشارکت افزایش یافته و مراکز قدرت به ویژه ایلات و عشایر و مأموران سیاسی خارجی برای نیل به اهداف خویش، در جریان انتخابات مجلس به فعالیت ها و کنشگری پرداختند، لذا این مرحله از انتخابات تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی قرار داشت، در نتیجه نمایندگان جدیدی به مجلس راه پیدا کردند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 278

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 182 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    1-20
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    666
  • دانلود: 

    284
چکیده: 

از ابتدای دوران قرون جدید و با آغاز سلطه سیاسی غرب بر نقاط مختلف جهان ازجمله شرق، تعاملات سنتی شرق و غرب معطوف به مسائل جدیدی گردید و لزوم شناخت نقاط جدید به دلایل بسیار موردتوجه اروپاییان قرار گرفت. از سده های هفدهم به بعد ارتباط تنگاتنگی میان شرق شناسی به مثابه حرفه و شغل و گسترش تجارت اروپایی و درنهایت میان امپریالیسم و استعمارگری وجود داشته است. با همین رویکرد، نوع نگاه آنان به سایر تمدن ها بخصوص شرقیان اغلب بااحساس برتری و لزوم سلطه بر آنان، تغییر یافت. متفکران شرقی به گونه های متفاوت چاره اندیشی هایی در مواجهه با غرب ارائه نمودند. هرچند انتقاد به شرق شناسی به صورت روشمند پس از جنگ جهانی دوم آغاز گردید، اما زمینه های این انتقاد به پیش از جنگ اول جهانی و به ظهور جنبش های ملی در شرق بازمی گردد. ماهیت این جنبش ها نیز به چالش کشیدن هژمونی سیاسی و فرهنگی غرب بود. تفکرات کسروی در چنین زمانی شکل گرفت؛ وی نخستین پژوهشگری در ایران یا شرق است که به مسئله شرق شناسی هرچند نه به صورت روشمند و منسجم پرداخت. شیوه مبارزه کسروی در هر دو عرصه (هژمونی سیاسی و فرهنگی غرب) تا حدودی متفاوت از سایرین بود. در خلال همین مبارزات قلمی بود که او به ماهیت پژوهش های برخی شرق شناسان در رابطه با مسئله استعمار برای تداوم سلطه بر ملل شرق پی برد. پژوهش حاضر درصدد پاسخ گویی به این پرسش اصلی است: کسروی در رابطه با مطالعات شرق شناسی و مستشرقین چه رویکردی را دنبال می کرد؟ یافته های پژوهش که با تکیه بر منابع دست اول و بر اساس روش های تاریخی و بر مبنای توصیف و تحلیل صورت گرفته، نشان می دهد کسروی در دو عرصه به انتقاد از مطالعات شرق شناسی و مستشرقین پرداخت. نخست برای از میان بردن احساس سرافکندگی ایرانیان در برابر دستاوردهای علمی غرب و شیفتگی پژوهشگران ایرانی به آثار آن ها به مبارزه علمی با آنان پرداخت و ضعف های اساسی آنان را متذکر گردید. دوم به شرح ارتباط شرق شناسان با مسئله استعمار پرداخت و هدف پژوهش های شرق شناسان را نگه داشتن ایرانیان در بدآموزی های گذشته خود برای تداوم سلطه دولت های استعماری دانست.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 666

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 284 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    21-43
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    566
  • دانلود: 

    268
چکیده: 

بافت تاریخی مجموعه ای از آثار تمدن گذشتگان می باشد که ارزش و فرهنگ یک شهر را نشان می دهد. این بافت مجموعه ای از کیفیت های مطلوب در جهت بهره مندی جوامع برشمرده می شود. بازآفرینی شهری به دنبال حل مشکلات ناشی از ابعاد گوناگون زندگی می باشد. گردشگری پایدار در هماهنگی با محیط، جامعه و فرهنگ های محلی عمل می کند و می تواند به عنوان رویکرد مناسب برای بازآفرینی باشد. هدف از پژوهش اولویت بندی گونه های گردشگری به منظور بازآفرینی بافت تاریخی می باشد که به این منظور در پی پاسخگویی به این سؤال می باشیم که کدام یک از گونه های گردشگری برای بازآفرینی بافت های تاریخی بخصوص بافت تاریخی تبریز مناسب می باشد؟ برای پاسخ به این سؤال ابتدا ابعاد بازآفرینی شهری و گونه های مختلف گردشگری مورد بررسی قرار گرفتند. جامعه ی آماری تحقیق حاضر را خبرگان گردشگری و شهرسازی (اساتید دانشگاه) تشکیل می دهند که در ارتباط با موضوع پژوهش هم از نظر نظری و هم از نظر مصداقی در ارتباط با نمونه ی موردی (شهر تبریز) دانش و تخصص لازم را دارا بوده اند. با توجه به نبود چارچوب نظری و عدم شناخت کافی از تعداد جامعه ی آماری و همچنین با توجه به ماهیت و هدف تحقیق، با استفاده از ترکیبی از روش های نمونه گیری غیراحتمالی از قبیل روش های هدفمند یا قضاوتی (معیار-محور)، زنجیره ای (گلوله برفی) و سهمیه ای و داوطلبانه (اعضای در دسترس) به انتخاب تعداد اعضای مورد نیاز پنل خبرگان از میان افراد واجد شرایط اقدام شد؛ حداکثر تعداد افراد برای رسیدن به اجماع در نظرات 30 نفر تعیین گردید. نتایج از طریق نرم افزار SPSS و با کاربرد آزمون دلفی فازی مورد تحلیل قرار گرفت. سپس ارتباط هر یک از گونه های گردشگری با اهداف بازآفرینی بافت تاریخی مشخص گردید. در انتها راهبردها و سیاست هایی در جهت توسعه ی گونه های گردشگری که ارتباط بیشتری با بازآفرینی بافت های تاریخی دارند ارائه گردید. نتایج حاکی از آن است که بازآفرینی بافت تاریخی با رویکرد گردشگری باید با الویت دهی به گردشگری تاریخی (0. 072)، فرهنگی (0. 070)، هنری (0. 061)، خلاق (0. 058)، اجتماعی (0. 055)، تفریحی (0. 053)، غذا (0. 052) صورت پذیرد.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 566

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 268 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    45-65
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    311
  • دانلود: 

    114
چکیده: 

در این پژوهش ضمن معرفی محله ی زرتشتیان یزد به عنوان مهم ترین پایگاه فرهنگی زرتشتیان ایران، به بررسی برخی از اسناد به دست آمده در این محله پرداخته می شود که در موزه ی اسناد و نسخ یزد (اسناد و نسخ مجموعه ی پولادی) نگهداری می شود. محله ی زرتشتیان یزد یکی از مهم ترین مراکز تاریخی و سنتی شهر یزد است و می توان آن را بزرگ ترین آرشیو اسناد و نسخ زرتشتیان در ایران نامید. در طول سالیان گذشته، اسناد فراوان و نسخه های دست نویس اوستا از این محله به دست آمده است. از مهم ترین این یافته ها می توان به مجموعه ی پولادی اشاره کرد که در سال 1394 خورشیدی در منزل ارباب مهربان پولاد کشف شد و شامل تعدادی نسخه ی اوستا و همچنین هزاران نامه تجاری، مذهبی، شخصی و اسناد و قرارداد مربوط به سال های 1210 تا 1314 خورشیدی است. قدمت برخی از این اسناد به زمان پولاد تیرانداز، پدر مهربان پولاد برمی گردد. این اسناد و نسخ که سال های طولانی در زیرزمین منزل ارباب مهربان پولادی، به دور از چشم ساکنان خانه در زیر خروارها خاک محبوس بوده است؛ به صورت کاملاً اتفاقی توسط نوه وی که همنام اوست، یافت شده و پس از بررسی های کارشناسی و دقیق توسط اساتید دانشگاه، اهمیت و ارزش این آثار مشخص شده و اقدامات لازم برای به نمایش گذاشتن آنها در قالب موزه ی اسناد و نسخ صورت گرفته است. این مجموعه شامل چندین نسخه ی خطی اوستا است که قدیمی ترین آنها مربوط به سال 1023 خورشیدی (1645 م) است. این مجموعه همچنین شامل هزاران نامه و سند است که بیشتر این اسناد مربوط به قراردادها، نامه های تجاری، صلح نامه ها، نامه های خانوادگی و مسائل اجتماعی است. درون مایه آن نامه ها و اسناد به خوبی نشان دهنده نقش مهم و مثبت زرتشتیان در مسائل تجاری، سیاسی و اقتصادی عصر قاجار و پهلوی است. ارباب مهربان پولاد علاوه بر فعالیت های گسترده تجاری در شهرهای یزد، شیراز، اهواز و بروجرد و نیز کشورهایی چون هند و انگلیس و عراق، در فعالیت های اجتماعی جامعه ی زرتشتیان از جمله عضویت در انجمن ناصری و نیز تأسیس باغ وقفی شیراز نقش اساسی داشته است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 311

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 114 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    67-89
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    338
  • دانلود: 

    210
چکیده: 

کبوترخانه یکی از مهم ترین بناهای بومی ایران و ترکیه در رابطه با کشاورزی سنتی بوده که اهمیت و جایگاه آن در فرهنگ غنی دو کشور ناشناخته مانده است. بیشترین فراوانی کبوترخانه ها در ایران در استان اصفهان و مربوط به دوره های صفوی تا قاجار و در کشور ترکیه در آناتولی مرکزی و مربوط به دوره ی عثمانی ا ست. کبوترخانه های ایران صرفاً به منظور تولید کود جهت تقویت زمین های کشاورزی ساخته می شدند؛ اما کبوترخانه های ترکیه علاوه بر تولید کود، با هدف تولید گوشت و با توجه به نیترات پتاسیم موجود در فضله کبوتر از آن جهت تهیه باروت در سلاح های گرم و تجارت آن به کشورهای اروپایی هم استفاده می شده است. از آنجایی که ساخت این کبوترخانه ها تقریباً همزمان با کبوترخانه های ایران است، مطالعه تطبیقی آنها با نمونه های ایران از نظر الگوی پراکنش، عملکرد، اهداف ساخت، قدمت و ویژگی های معماری ضروری به نظر می رسد. بر مبنای ضرورت یادشده، مهم ترین سؤال پژوهش این است؛ از منظر مطالعات تطبیقی وجوه تشابه و افتراق کبوترخانه های ایران و ترکیه و تأثیر و تأثر آنها بر هم طی چند سده اخیر چیست؟ همچنین هدف پژوهش حاضر، بررسی اهمیت بناهای مذکور در دو کشور ایران و ترکیه با توجه به مناسبات سیاسی، اقتصادی و جغرافیایی منطقه و تعیین نقش آنها در ابعاد مختلف زندگی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. نتایج پژوهش نشان می-دهد که شرایط زیست محیطی مناسب نقش قابل توجهی در استقرار، تنوع شکلی، مصالح به کار رفته و اهداف ساخت کبوترخانه های دو کشور داشته است. کبوترخانه های ترکیه به اشکال مربع، مستطیل، با پایه مدور یا بیضی (دو قسمتی زیر و بالای زمین) با مصالح سنگی، خشتی و یا در دل صخره های سنگی و به دور از مزارع ساخته شده اند؛ اما کبوترخانه های ایران عموماً خشتی، بزرگ تر از نمونه-های ترکیه و در میان مزارع دشت ها و کنار رودخانه ها و به اشکال مدور و در برخی موارد مستطیلی (گلپایگان، خوانسار، خمین و میاندوآب) طراحی شده اند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 338

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 210 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نشریه: 

Iranian Studies

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    2021
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    91-114
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    174
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

The dismissal of Reza Shah from political power changed the country’ s political structure dramatically and began in the political and social spheres a new phase of parliamentary activities, parties, movements, and social classes. These changes affected the National Consultative Assembly election and people’ s participation in electing their representatives in Tehran and elsewhere in the country, so that each of these newly-formed parties and movements interfered in it without any legal prohibition, and the election went out of government’ s control for some time. The participation of people in the relatively free elections of the fourteenth parliament was the first experience of the Iranian nation after the fall of the first Pahlavi’ s dictatorship, and it was widely welcomed. This paper surveys different parties, groups, and personalities that, freed from the difficult political conditions of the first Pahlavi, participated in the elections in Kermanshah as an important and strategic region located in western Iran. This study is based on a descriptive-analytical method and relying on documentary and library manuscripts, with analyzing the voting process, tries to find out what the influential factors in the 14th National Consultative Assembly election in Kermanshah were. The results show that unlike Reza Shah’ s era, the 14th election was not monopolized by any of the political and social forces, and the candidates were affiliated with various and opposing influential groups. In the first election of the second Pahlavi era, in order to weaken the Pahlavi court, participation increased and the centers of power especially tribes and nomads and foreign political agents conducted activities during the parliamentary elections to achieve their political goals. Therefore, this period of the election was influenced by domestic and foreign agents. So new candidates entered the parliament.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 174

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    115-137
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1095
  • دانلود: 

    337
چکیده: 

فیلولوژی به معنای مطالعة فرهنگ از خلال زبان و توجه به خصلت زبانی فرهنگ است. روش فیلولوژی از قرن هجدهم بخش عمده ای از شرق شناسی اروپایی را در برمی گیرد. توجه به زبان های شرقی از مطالعات کتاب مقدس آغاز شد، فیلولوژی به تدریج مسیر خود را از الهیات جدا کرد و به روشی برای فهم زبان و متون شرقی تبدیل شد. نیاز به یادگیری عربی (و سایر زبان های شرقی) تأسیس مدارسی را در اروپا موجب شد نخست در فرانسه و سپس در آلمان، آلمانی زبان ها برخلاف همکاران اروپایی خود رویکرد استعماری و سیاسی به مشرق زمین نداشتند و وجه تمایز آنها همین تکیه بر روش فیلولوژیک است. در این مقاله، پس از گذری کوتاه بر شرق شناسی و بیان نقاط عطف ایران شناسی در آلمان، سنت دانشگاهی فیلولوژی تشریح شده است. سپس اهمیت روش فیلولوژی در دو سنت مهم شرق شناسی آلمان (رمانتیک و فیلولوژیک) بازنموده شده است. سنت رمانتیک بیشتر بر ترجمة متون شرقی تکیه دارد و فیلولوژی را به عنوان ابزاری برای بهبود کیفیت ترجمه می خواهد. سنت فیلولوژیک در پی بازسازی تاریخی متن و زبان است و خط سیر منظمی را دنبال می-کند. اهمیت روش فیلولوژی متن مداری و توجه به بافت متن است. فیلولوژیِ کلاسیک منابعی غنی از فرهنگ لغات تا فهرست های نسخ و تصحیح های دقیق فراهم آورده است. در این سنت، هم تحلیل کتاب مقدس مسلمانان و بازسازی بافت آن نقش محوری داشته است. اهمیت سنت فیلولوژیک در بررسی متن مقدس کنار گذاشتن مفهوم تقدس است که امکان تحقیق در بافت و جزییات متن و نیز پرسش از گویندة آن را فراهم می کند. این مقاله به تبارشناسی فیلولوگ های آلمانی و رده بندی خدمات ایشان در سطوح ترجمه، فهرست نویسی و تصحیح متون فارسی (و عربی) می پردازد و روند تکامل آن را از نسل اول شاگردان دوساسی (فرایتاگ، فلوگل و فلیشر) تا دورة طلایی شرق شناسی آلمان در قرن بیستم (ریتر و مایر) نشان می دهد. تمرکز مقاله بر تصحیح متون عرفانی و اسلامی و اقدامات شرق شناسان آلمانی زبان در این حوزه است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1095

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 337 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    139-157
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    289
  • دانلود: 

    184
چکیده: 

بسیاری از پژوهندگان بر این باورند که حکایت وام واژه های فارسی در زبان عربی به سر آمده و دیگر باید دفتر پژوهش در این باره را بست؛ چراکه پیشینیان آن طور که شاید داد سخن را داده اند و آنچه را که باید گفته اند. گرچه تلاش پیشینیان در این باره ستودنی است ولی باید دانست که این قصه ی ناتمام سر دراز دارد و هنوز هم ناگفته ها فراوان است. نگارنده در این مقاله می کوشد تا نشان دهد که برخی از واژگان فارسی با وجود کاربست در زبان نوشتاریِ عربی در لغت نامه های پرشمار عربی و نیز کتاب هایِ در پیوند با «تعریب» نیامده اند و افزون بر این آنچه که در تعریف و توضیح برخی دیگر از واژگان فارسی بیان شده نارسا و ناقص است. در مقاله ی پیش رو از رهگذر واکاوی منابع کهنِ عربی روشن می شود که «کُتب لغت» به واژه ی فارسی البارجین، علی رغم استفاده در منابع مکتوب عربی، اشاره نکرده اند و معنای بیان شده برای الخرداذی نیز ناقص است. در این جا ذکر دو نکته بایسته است: نخست آن که در این جستار برای دریافتن چگونگی کاربست واژگان بیان شده منابع گوناگون، از حوزه های متعدد، بررسی شده و تنها به واکاوی آثار لغوی بسنده نشده است. کتاب های تاریخی، جغرافیایی، ادبی و نیز کتاب های دینی مانند آثار فقهی و حدیثی از این جمله اند. دوم آن که پژوهش های این چنین را نباید، به ستم، تفنن لغوی دانست و این گونه پنداشت که یافتن معنای واژگان کهنی که امروزه دیگر نه در فارسی و نه در عربی کاربستی ندارند بیهوده و بی ثمر است؛ چراکه پژوهش هایی از این دست افزون بر ارزش «لغوی» اهمیت تاریخی– فرهنگی نیز دارند؛ زیرا دادوستد زبانی را، که یکی از سویه های روابط پر فراز و نشیب ایرانیان و عرب هاست، می کاود. انتخاب دو واژه ی یادشده از آن روست که این دو برآمده از زندگی روزمره ی مردم اند. البارجین ابزار غذا خوردن است و الخرداذی شراب و آوند آن. واژگانی از این دست در زبان عربی شاهدانی هستند که از رخنه کردن شیوه ی زیستن ایرانیان در آداب زندگی عربی-اسلامی گواهی می دهند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 289

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 184 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

عبدلی حسین | گلجان مهدی

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    159-180
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    681
  • دانلود: 

    535
چکیده: 

پیدایش اسلام در شرق ایران که بخشی از آن افغانستان نام گرفته است به عهد خلفای راشدین باز می گردد و بنا به مستندات تاریخی، نفوذ تشیّع در این خطّه، پس از شروع سختگیریهای امویان نسبت به شیعیان آغاز گردید. ورود علی بن موسی الرضا (ع) به خراسان، تسامح مذهبی مغولان، مسلمان شدن ایلخانان و تمایل ایشان به آیین تشیّع و برآمدن صفویان، در گسترش مذهب تشیّع در این منطقه مهم ارزیابی میشود. در سده های اخیر شیعیان اقلیتی پرشمار در جامعه ی اسلامی افغانستان محسوب می شوند. مذهب شیعه بیشتر در میان اقوام و قبایل ایرانیتبارِ فارسیزبان افغانستان رواج دارد. اکثر هَزارهها و قزلباشها شیعه مذهبند؛ با این وجود تشیّع در میان قبایل تاجیک، اُزبک، ترکمن، بلوچ و حتی پشتونها و برخی از اقوام دیگر، پیروانی دارد. شیعیان در ولایات مختلف به شکل فراگیر یا نقطهای سکونت دارند اما بهصورت عمده در مناطق مرکزی افغانستان یعنی هَزارهجات زندگی میکنند. بیشتر شیعیانِ افغانستان دوازده امامیاند گرچه تعداد قابل ملاحظهای از تاجیکهای شیعه، پیرو کیش اسماعیلی هستند. مسئله ی اصلی این پژوهش بررسی حیات سیاسی-اجتماعی شیعیان افغانستان در عصر سَدوزاییها (1160-1233 ق/1747-1818م) و نقش آنها در به قدرت رسیدن احمدخان اَبدالی (دُرّانی)، بنیانگذار حکومت سَدوزایی و تحکیم پایههای قدرت او و فرزندانش می باشد. سَدوزاییها در قدرتیابی و فتوحات خویش، از تجارب نظامی برخی از قبایل هَزاره بهرهمند شدند. قزلباشها نیز آنان را در امور لشکری و دیوانی یاری رساندند. نزدیک شدن این اقوام به کانون قدرت، گاه موجب بروز حساسیت و واکنش از سوی اکثریت سنی مذهب پشتون میشد. ذکر برخی از وقایع تاریخی و بیان مواجهه ی شیعیان با آن حوادث، بستری فراهم خواهد کرد تا به درک بهتری از رفتارشناسی شیعیان افغانستان در دوره ی مورد بحث نائل شویم. نتایج این پژوهش که با روش تاریخی و با رویکرد توصیفی تحلیلی به انجام رسیده به شناخت بهتر مناسبات شیعیان با حکومت دُرّانی و درک موقعیت و جایگاه ایشان در جمعیت غالباً سنیمذهب کمک می کند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 681

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 535 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    181-203
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    643
  • دانلود: 

    277
چکیده: 

پس از استقرار دولت ایلخانی بار دیگر نام ایران به عنوان سرزمینی دارای استقلال سیاسی و جغرافیایی احیا گردید و ایلخانان حاکمان سرزمین پهناور ایران از جیحون تا فرات خوانده شدند. در تاریخ های منثور و منظوم دوره ی ایلخانی نیز به این موضوع اشاره شده است. در این پژوهش چگونگی بازنمایی مفهوم ایران در منظومه های تاریخی مهم عصر ایلخانی، یعنی همایون نامه ی زجاجی، شهنامه ی چنگیزی، ظفرنامه ی مستوفی و شهنشاه نامه ی تبریزی بررسی شده است تا مشخص شود که شاعران این حماسه های تاریخی چقدر در راستای بازنمایی نام ایران گام برداشتند و چقدر کوشیدند تا قلمرو حکمرانی ایلخانان را ایران زمین بنامند و آن را با قلمرو پادشاهی ایران باستان منطبق سازند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که در این منظومه ها دو نگرش متفاوت نسبت به مقوله ی ایران وجود دارد: در شهنامه، ظفرنامه و شهنشاه نامه که در دربار ایلخانان مسلمان سروده شده، بارها قلمرو فرمانروایی ایلخانان، ایران و ایران زمین نامیده و حدود آن از جیحون تا روم و مصر ذکر شده است؛ همچنین حاکمان ایلخانی، شاهانی ایرانی پاسدار مرزهای ایران زمین معرفی شدند؛ اما در همایون نامه کمتر چنین نمونه هایی دیده می شود. به نظر می رسد که مهم ترین دلیل رویکرد متفاوت همایون نامه این است که این منظومه در اوایل شکل گیری دولت ایلخانی سروده شده است؛ زمانی که هنوز به مفهوم ایران و هویت ایرانی کمتر توجه می شد؛ اما سرایش سه منظومه ی دیگر در دوره ی ثبات و اقتدار ایلخانان انجام شده است. دیدگاه های شخصی شاعران نیز در این رویکرد مؤثر است، هدف اصلی زجاجی روایت کردن تاریخ اسلام بوده است، بدون اینکه دغدغه ی پرداختن به تاریخ ایران و هویت ایرانی را داشته باشد؛ اما کاشانی و به ویژه مستوفی و تبریزی دیدگاه ایران گرایانه ی خود را در تفسیر حوادث تاریخی دخالت دادند. وجود دو رویکرد متفاوت و معنادار در این آثار نشان می دهد که شاعران آگاهانه و هدفمند به کاربرد نام ایران و ایران زمین در آثار خود توجه داشتند؛ علاوه بر این ثابت می شود که در دوره ی تثبیت حکومت ایلخانی، بار دیگر ایران زمین به عنوان سرزمینی مستقل با مرزهای جغرافیایی معین شناخته می شده است که پادشاهان وظیفه ی خود می دانستند تا از آن در برابر دشمنان متجاوز دفاع کنند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 643

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 277 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    10
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    205-224
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    349
  • دانلود: 

    174
چکیده: 

مقالة حاضر به بررسی یکی از مباحث مهم در رابطه با موسیقی ایرانی پرداخته که در دهه های سی و چهل شمسی مطرح شد. در این بحث گروهی از منتقدین موسیقی ایرانی به نقد ویژگی های به زعم خود عرفان گرایانة موسیقی ایرانی پرداختند. در آن سو گروه دیگری از فعّالان موسیقی ایرانی بر همان اساس به خوانشی عرفان گرایانه از موسیقی ایرانی پرداختند. در بخش نخست ابتدا به بررسیِ آراءِ گروهی از منتقدین موسیقی ایرانی مبنی بر پیوند آن با تصوف پرداخته است. در ادامه همچنین به بررسی ریشه های این تفسیر از موسیقی ایرانی در ایران آن دوره پرداخته شده است. همان طور که بیان خواهد شد، دو جریان فکری به نقد نقش تصوف در فرهنگ ایرانی پرداخته بودند؛ در یک سو جریان چپ و در سوی دیگر احمد کسروی نمایندگان این نوع نگاه محسوب می شدند. چنانکه اشاره شده درون مایة نظرات منتقدین موسیقی ایرانی مشابه نظرات طیف هایی است که تا پیش از این تاریخ به نقد وجوهی از فرهنگ ایرانی منجمله تصوف پرداخته بودند. در ادامه، نظرات گروه دیگری که به بیان روایتی عرفان گرایانه از موسیقی ایرانی پرداختند، بررسی شده است، و ضمناً به برخی از علل شکل گیری این نگرش و خوانش نیز اشاراتی شده است. این مقاله ضمن ریشه شناسی علل پیدایش این دو رویکرد، به طرح تمایز مفاهیم «محفل» و «بزم»، بر اساس برخی از شواهد و مستندات موجود به طور مختصر پرداخته است. در این راستا دو تلقی از فرهنگ شنیدن در تاریخ فرهنگی شنیدن موسیقی در عرصة موسوم به «اندرونی» موسیقی ایرانی مطرح شده است. همچنانکه به اختصار بیان شده است دو فرهنگ شنیداری متفاوت بر این دو عرصه حاکم بوده است. در همین راستا نشان داده شده که این تلقیِ «عرفان گرایانه» وابسته به آداب و قواعد شنیداری حاکم بر عرصة موسوم به محافل بود. در ادامه همچنین مختصراً مطرح شده که بر اساس گفتمان «پرورش ذوق عامه» در دورة پهلوی برخی از فعّالانی که آن روایت عرفان گرا از موسیقی را ارائه می کردند، بر اهمیت و لزوم نقش اجتماعی موسیقی تأکید داشتند. در بخش پایانی اجمالاً به بررسی برنامة گلها پرداخته شده و این برنامه محصول تفسیر عرفان گرایانة فعالان موسیقی و تأکید آنها بر مسئلة پرورش ذوق مردم تلقی شده است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 349

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 174 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button