«مولیبدن» (Mo) و «رنیم» (Re) از فلزات کمیاب طبیعت هستند که داشتن خلوص فلزی ویژه و منحصر به فرد، آن ها را به صورت فلزات با ارزش درآورده است، به خصوص فلز رنیم که تولید جهانی آن بسیار کم و محدود است و از گران ترین فلزات می باشد. مهم ترین کانی فلز مولیبدن، «مولیبدنیت» (MSO2) است که نیمی از آن منابع مولیبدن و مابقی به صورت محصول فرعی از سنگ معدن مس استخراج می گردد. در ایران نیز منابع عظیم مس سرچشمه می تواند منبع مهمی برای مولیبدن باشند. مولیبدنیت این معادن به صورت کنسانتره درآمده و با قیمت نازل به خارج صادر می شد، در حالی که با انجام عملیات تسویه می توان مولیبدنیت (MSO2) را به « MSO3» و «ReS2 » را به «Re2O7 » تبدیل کرد که خود منبع اولیه برای اکثر ترکیبات مولیبدن می باشد و از خروج کنسانتره به خارج از کشور تا حدی جلوگیری می نماید. خلاصه ای از فعالیت های انجام شده: - بررسی اولیه، ارائه طرح توجیهی و زمان بندی طرح - انجام مطالعات اولیه و جمع آوری اطلاعات از منابع و مراجع داخلی و خارجی - ارزیابی روش های تسویه موجود و انتخاب مناسب ترین آن ها

«مولیبدن» و ترکیبات آن فلزات نادری هستند که روزبه روز در دنیای صنعتی کاربردهای جدید و وسیع تری پیدا می کنند.مصرف عمده این فلز به عنوان عنصر آلیاژی در فولاد و سوپر آلیاژهای غیرآهنی می باشد.هدف از انجام این پروژه شناسایی کاربردهای این فلز، خواص فیزیکی و شیمیایی و روش های تولید آن و جمع آوری اطلاعات آماری در مورد مصارف و قیمت آن می باشد. این پروژه در دو قسمت مجزا به شرح ذیل انجام شده است: 1- تصفیه «کنسانتره سولفید مولیبدن» و تهیه «تری اکسید مولیبدن» که شامل موارد زیر می باشد: - بررسی خواص فیزیکی و شیمیایی تری اکسید مولیبدن - روش های تهیه تری اکسید مولیبدن - روش های شناسایی و اندازه گیری تری اکسید مولیبدن - کاربرهای تری اکسید مولیبدن و ترکیبات آن 2- شناسایی «رنیم» شامل: - خواص فیزیکی و شیمیایی «هپتواکسیدرنیم» - روش های بازیابی رنیم - روش های شناسایی و اندازه گیری رنیم

«کنسانتره مولیبدنت» (Nos2) ماده اولیه برای تولید «فرومولیبدن» می باشد که همراه با ترکیباتی نظیر «Moo3، آمونیوم پارامولیبدات، سدیم و …» با درجه خلوص مختلفی است. در مرحله اول برای تولید فرومولیبدن، کنسانتره تسویه می شود که محصول آن «Calcin » شامل «Meo3» می باشد و با مقداری کربن خالص همراه است.

در این طرح با توجه به تنوع و ویژگیهای خاص کشور و استان آذربایجانشرقی و اولویت انجام موضوعات تحقیقاتی کاربردی تر، حوزه "زمین شناسی اقتصادی" که بطور کلی در ارتباط با ذخایر و منابع معدنی و زیرزمینی بحث مینماید، از بین سایر شاخه های علم زمین شناسی انتخاب شده و به تقسیم بندیهای کانسارها از لحاظ "ژنتیکی" و "اقتصادی" اشاره گردید. سپس به معرفی استان از جنبه های مختلف پرداخته و تشکیلات و وضعیت زمین شناسی آن بازگو شد و با توضیح کلیه مواد معدنی موجود در آن، نحوه پراکندگی این مواد در شهرستانها و مناطق مختلف مشخص گردید و بالاخره براساس شناخت و بررسیهای مختلف انجام گرفته، محدوده شهرستان "اهر" بعنوان منطقه مناسبی برای اجرای عملیات چند روزه پی جویی طرح برگزیده شد که طی انجام آن، به رگچه ای از ماده معدنی"استیبنیت" که با شیب زیادی به عمق زمین فرو رفته و اظهار نظر در مورد اقتصادی بودن و یا نبودن آن نیازمند انجام بررسیهای بیشتر زمین شناسی و بکارگیری روشهای خاص اکتشافی است، برخورد شد و در نهایت طرح نیز به معرفی موضوعات و زمینه های مستعد و مناسب مطالعاتی و تحقیقاتی که میتوانند بعنوان محدوده های کاری آینده در نظر گرفته شوند پرداخته شد که از جمله آنها میتوان به "انجام عملیات اکتشاف جارویی مواد معدنی در استان"، مطالعه گرانیتهای اردوباد در ارتباط با پی جویی طلا"، "بکارگیری روش اکتشافی ژئوشیمیایی برای مطالعه رسوبات رودخانه ای جهت پی جویی مواد معدنی"، "انجام مطالعات مربوط به فرآوری- برخی مواد معدنی شاخص و منحصر بفرد استان مانند دیاتومیت و پرلیت "و" مطالعه و پی جوئیهای لازم در ارتباط با "مواد نسوز"، "کانیهای رسی"، مولیبدن "و غیره اشاره نمود.

طرح بررسی روشهای تخلیص تری اکسید مولیبدن در اواخر سال 1369 در گروه شیمی جهاد دانشگاهی صنعتی شریف مورد بررسی و تایید قرار گرفت و به دنبال آن در دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی تصویب شد. هدف از انجام این پروژه، بررسی روشهای تخلیص تری اکسید مولیبدن با توجه به ساختار کنسانتره داخلی می باشد. در نهایت روش یا روشهای پیشنهادی جهت تخلیص تری اکسید مولیبدن بیان می شود که با موقعیت اقتصادی و تکنولوژیکی کشور سازگار باشد.تاخیر در ارسال گزارش نهایی طرح بررسی روشهای تخلیص تری اکسید مولیبدن به سه دلیل بود. اولا بخشی از مقالات سفارش داده شده از منابع خارجی بسیار دیرتر از زمان تعیین شده در اختیار این جهاد قرار گرفت در ثانی بخش عمده ای از مقالات سفارش شده به این جهاد تاکنون نرسیده است. ثالثا قسمتی از مواد شیمیایی سفارش شده به این جهاد تحویل شده است. بنابراین در گروه شیمی تصمیم گرفته شد با توجه به نقایص فوق، طرح بررسی روشهای تخلیص تری اکسید مولیبدن انجام گیرد.این پروژه شامل دو فصل روشهای تولید تری اکسید مولیبدن و روشهای تخلیص تری اکسید می باشد. در فصل اول نگاهی کلی به کنسانتره های مولیبدنیت ایران، فرآیندهای تهیه تری اکسید مولیبدن، تشویه مولیبدنیت، الکترواکسیداسیون و سایر فرآیندها، خواص تری اکسید مولیبدن و مصارف تری اکسید مولیبدن خواهد شد. در فصل دوم نیز به روشهای تخلیص تری اکسید مولیبدن (روشهای تصعید الکترودیالیز، تقطیر، الکترواکسیداسیون، استخراج هیدرومتالورژیکی، اکسیداسیون هیدرومتالورژیکی، استخراج با حلال، کانی شویی با اسیدها و قلیاها)، آنالیز کیفی و کمی تری اکسید مولیبدن صنعتی ایران و انتخاب روش با روشهایی جهت تخلیص تری اکسید مولیبدن پرداخته می شود.