زمینه و هدف: امروزه مکان یابی کاربری های شهری با استفاده از GIS در برنامه ریزی شهری از اهمیت زیادی برخوردار است. کاربری های تجاری یکی از کاربری های مهم شهری است که سایر فعالیت های مهم شهری را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. شایان ذکر است که انسان به صورت فعالانه با فضا برخورد می کند و همواره با آن در داد و ستد اطلاعات است. فرد با قرارگیری در یک مکان مناسب از منظر محیط زیستی و دریافت اطلاعات توسط حواس خود قادر خواهد بود که به محیط پاسخ فعال داده و توجه خود را به آن محیط معطوف کند. با توجه به این موارد دوری از بیمارستان، راه آهن و پمپ بنزین و نزدیکی به مکان های طبیعی مانند پارک، مولفه های ذهنی سیما و منظر از جمله صمیمیت، اصالت و سرزندگی را تحت تاثیر قرار داده و در دعوت کنندگی افراد تاثیرگذار خواهد بود. روش بررسی: در این راستا معیارهای مناسب با مطالعه اسنادی تدوین و با استفاده از مدل AHP ارزش هر یک از معیار ها نسبت به دیگر معیار ها مشخص گردید و به هر یک از معیارهای مربوطه وزن هایی اختصاص یافت. در نهایت وزن های حاصله در لایه های معیارها ضرب گردید و با استفاده از ترکیبات فازی، لایه ها ترکیب شدند. یافته ها: تلفیق داده ها نشان داد که ناحیه 2 با وضعیت مطلوب تر نسبت به ناحیه 1 و این ناحیه نیز با وضعیت بهتر نسبت به ناحیه 3 از اهمیت متفاوتی برخوردارند که در آخر بهترین محل های ایجاد مرکز تجاری در هر 3 ناحیه مشخص گردید. بحث و نتیجه گیری: منطقه 17 تهران با بیش از 358 هزار نفر جمعیت دارای 3 ناحیه شهرداری می باشد که نبود دسترسی مناسب موجب افزایش هزینه های دسترسی به خدمات شهری شده است. بدین منظور تحقیق حاضر با تبیین شاخص های مناسب و با بهره گیری از سیستم های اطلاعات جغرافیایی به مکان یابی مناطق تجاری در منطقه 17 پرداخته و مکان های مناسب در هر یک از نواحی شهرداری برای استقرار کاربری مذکور انتخاب شده اند.

زمینه و هدف: به منظور تعیین روش مناسب دفع پسماندهای جامد شهری مدل تلفیقی از روش های ارزیابی چرخه عمر و تحلیل سلسله مراتبی تهیه گردید. ارزیابی های زیست محیطی و فنی سناریوهای (A)دفن زایدات بدون استحصال انرژی، (B)زباله سوزی بهمراه استحصال انرژی و دفن خاکستر و (C)تولید کود کمپوست از بخش ارگانیک و دفن دیگر زایدات، توسط مدل انجام شد. روش بررسی: در انجام ارزیابی های زیست محیطی، میزان انتشارات گلخانه ای(GHGs) در چرخه عمر روش دفع برآورد گردید. ارزیابی های فنی نیز مطابق با روش تحلیل سلسله مراتبی و نظرسنجی از متخصصان انجام شد. بمنظور تحلیل نتایج مدل، شهر تهران بعنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. یافته ها: بیشترین انتشارات گلخانه ای طی سناریوی A و کمترین آن در سناریوی B اتفاق می افتد. حداکثر تخفیف در انتشارات بواسطه سوزاندن زایدات غذایی و کاغذ و مقوا، در سناریوی B حاصل می شود. برخلاف آن، در سناریوهای A و C، دفن این قبیل زایدات عامل اصلی تولید گاز متان بوده است. سوزاندن زایدات پلاستیکی اگرچه می تواند منجر به استحصال انرژی بیشتری در سناریوی B شود، ولی تولید CO2غیربیولوژیک اثر افزایشی در انتشار GHGs دارد. سناریوهای A و C از منظر اغلب معیارهای فنی برتری نسبتا بالایی در مقایسه با سناریوی B داشته اند لیکن امکان شیرابه زایی در این سناریوها امتیاز فنی آنها را کاهش می دهد. بحث و نتیجه گیری: براساس تلفیق ارزیابی ها، روش دفن بدون استحصال انرژی نامناسب ترین گزینه بوده و زباله سوزی با استحصال انرژی منجربه کمترین انتشارات گلخانه ای شده و از نظر فنی نیز مورد قبول است.

زمینه و هدف: در کشور ما که نسل جوان آن بیش ترین درصد جمعیت را تشکیل می دهد، آموزش محیط زیست می تواند تاثیر قابل توجهی در تقویت فرهنگ زیست محیطی و رسیدن به اهداف توسعه پایدار داشته باشد. آشنایی جوانان با علوم پایه محیط زیست در مقاطع مختلف تحصیلی می تواند روحیه سازگاری و حفاظت از منابع طبیعی را در آن ها تقویت کرده و حس مسوولیت پذیری را به صورت منطقی در آنان افزایش دهد. هدف این مقاله بررسی دیدگاه دانش آموزان دوره دبیرستان شهرستان مشگین شهر پیرامون حفظ محیط زیست می باشد. روش بررسی: روش کار به صورت میدانی بوده و اطلاعات از طریق پرسش نامه از 164 نفر از دانش آموزان مقطع دبیرستان شهرستان مشگین شهر جمع آوری گردیده است. روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی-تحلیلی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ای محقق ساخته بوده که ضریب پایایی آن 85/0 برآورد شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره و از طریق نرم افزار SPSS انجام پذیرفت. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که دانش آموزان به مسایل مربوط به حفظ محیط زیست علاقه مند بوده و حفاظت از محیط زیست را تا حدی از وظایف خود می دانستند و در رابطه با مسایل و مشکلات مربوط به حفاظت از آن، در حد قابل قبولی اطلاعات و آگاهی داشتند. بحث و نتیجه گیری: برای رسیدن به توسعه ای پایدار یعنی توسعه ای موزون و با حفظ ارزش های زیست محیطی، باید به تحول فرهنگ زیستی جوامع اندیشید تا مردم تشکیل دهنده جوامع، منش خود را با پایداری و پویایی طبیعت تطبیق دهند، زیرا بروز بحر ان های زیست محیطی و انهدام و تحلیل منابع طبیعی به همراه افزایش جمعیت باعث شده است که انسان امروز بیشتر برای جلوگیری از نابودی محیط زیست خود تلاش کند. در نهایت نتایج آزمون های آماری نشان داد که به جز متغیرهای تمایل به ایجاد تشکل های زیست محیطی، میزان بازدید از پارک ها و فضای سبز، بازدید دانش آموزان از مراکز مرتبط با محیط زیست، استفاده از آموزش های عملی حفاظت از محیط زیست و استفاده از فیلم های آموزشی در زمینه محیط زیست، بین تمامی متغیرهای تحقیق از جمله میزان مطالب آموزشی زیست محیطی در کتاب درسی، نگرش نسبت به حفاظت از محیط زیست، میزان علاقه به محیط زیست، مجهز بودن کتابخانه های مدارس به منابع علمی، استفاده از مجلات و نشریات زیست محیطی، میزان بازدید کارشناسان محیط زیست از مدارس، شرکت در فعالیت های داوطلبانه زیست محیطی، اطلاع رسانی دبیران در خصوص حفظ محیط زیست با دیدگاه دانش آموزان نسبت به حفاظت از محیط زیست رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.

زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش-گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکان توسعه در آینده، به تصمیم گیرندگان است. روش بررسی: نخست محدوده شهرستان به 94 شبکه کاری 1600 هکتاری تقسیم و با استفاده از نقشه کاربری سرزمین، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسی، تعداد 14 عامل تخریب شناسایی و شدت آن ها تعیین شد. سپس، آسیب پذیری اکولوژیک و تراکم فیزیولوژیک محاسبه و پس از آن با استفاده از رابطه تخریب، ضرایب تخریب به دست آمد. درنهایت کلیه شبکه ها بر اساس نظریه فازی به 4 پهنه با توانایی توسعه بیش تر، نیازمند بازسازی، نیازمند حفاظت و غیر قابل توسعه تقسیم شدند. یافته ها: طبق نتایج نهایی از مجموع 94 شبکه، 22 شبکه که معادل 40/23 درصد مساحت شهرستان است، نیازمند بازسازی، 37 شبکه که معادل 36/39 درصد مساحت شهرستان است، غیر قابل توسعه و 35 شبکه نیز که 22/37 درصد مساحت شهرستان را به خود اختصاص می دهد، مستعد توسعه هستند. بحث و نتیجه گیری: اثرات فعالیت های مخرب (که عمدتا اثرات مخرب ناشی از فعالیت های گردش گری) در منطقه بارز بوده به طوری که فعالیت های مخربی نظیر تغییر کاربری از یک سو و از سوی دیگر زباله ریزی و آلودگی رودخانه ها به منطقه از عوامل اصلی تخریبند. از مجموع 94 شبکه، 21 شبکه به دلیل وجود گسل ها و 16 شبکه به دلیل قرار گرفتن در محدوده منطقه حفاظت شده بینالود، غیر قابل توسعه می باشند. 35 شبکه دارای اولویت های اول تا سوم توسعه هستندکه دارای تراکم فیزیولوژیک پایین بوده و 22 شبکه نیز به دلیل تراکم فیزیولوژیک بالا و شدت زیاد عوامل مخرب، دارای ضرایب تخریب بالا بوده و نیازمند بازسازی هستند؛ لذا باید از هرگونه توسعه بدون برنامه ریزی در آینده در این قسمت ها، خودداری شود.