در اطراف همدان (فقیره) مجموعه ای از کانی سازی آنتیموان صورت پذیرفته است که در ارتباط با گرانیتوئیدهای الوند است. کانی سازی به صورت چندین رگه با ضخامتهای مختلف شناسایی شدند که بیشترین ضخامت به 0.7 متر می رسد. شیب رگه ها بسیار تند است و در محل گسل ها تشکیل شده اند. این گسل ها مسیر عبور آبگونهای کانی سازند. رگه های معدنی از استیبنیت، پیریت، رآلگار، اورپیمنت و کوارتز تشکیل شده اند. بافت کانیها به صورت پر کننده فضای خالی و برشی در رگه ها دیده می شود.سنگ میزبان رگه های کوارتز - استیبنیت یعنی مونزو گرانیت ها، بخش اصلی پلوتونی توده الوند را تشکیل می دهند. کانی های عمده مونزوگرانیت ها را کوارتز، پلاژیو کلازسدیک الیگوکلاز، ارتوز، بیوتیت و گاهی مسکویت تشکیل می دهند.مقدار میانگین آنتیموان در رگه ها 30.5 درصد، طلا 0.83 ppm و ارسنیک 498 ppm بوده است. با توجه به نتایج بدست آمده، مقدار عناصر Ni, Sn, Hg, Ag, As, Au, Sb در سنگ های همبر بسیار بیشتر از مقدار متوسط جهانی آنهاست و احتمالا دارای نابهنجاری هستند. در نمودارهای عنکبوتی نشان می دهند که الگوهای پراکندگی عناصر کمیاب و REE سنگ های گرانیتی و رگه ها یکسان است که بیانگر ارتباط بسیار نزدیک بین آنها از لحاظ ژنتیکی است. با جمع بندی شواهد موجود در منطقه می توان به این نتیجه رسید که کانی سازی در فقیره احتمالا از نوع فراگرمایی (اپی ترمال) است.

بخش اصلی توده گرانیتوئیدی شاه کوه (جنوب بیرجند) از دو واحد مونزوگرانیت ـ کرانودیوریت و سینوگرانیتی تشکیل شده است که آنکالاوهای بزرگ میکروگرانیتی را در بر می گیرند. گرانیتهای گرایزنی به طور محدود در بخش خاوری توده رخنمون داشته و تعداد کمی از دایکهای داسیتی، آندزیتی و آپلیتی و همچنین رگه های کوارتز ـ تورمالین کانه دار نسبتأ فراوانی این توده گرانیتی را قطع کرده اند.وجود کانیهای منیتیت، آلانیت ماگمایی، آمفیبول و عدم وجود مسکویت، سیلیکاتهای آلومین و رگه های پگماتیتی، نشان دهنده تشابه کانی شناسی و سنگ شناسی این توده نفوذی با گرانیتهای نوع I می باشد. تفاوت اصلی واحد مونزوگرانیت ـ گرانودیوریتی با واحد سینو گرانیتی در عدم وجود آمفیبول مقدار XMg کمتر بیوتیتها و آنورتیت کمتر پلاژیوکلازها در سینوگرانیتها می باشد. تغییرشکلهای تحمیل شده بر روی این توده گرانیتی به چهار گروه ریز ساختهای ماگمایی، نیمه ماگمایی، غیر ماگمایی دمای بالا (که در حالت جامد ایجاد شده اند) و دمای پائین (میلونیتی) قابل تقسیم می باشند. فرآیندهای آلتراسیون در بخشهای مختلف این توده نفوذی به طور متفاوت عمل نموده و شامل پنج مرحله: تشکیل مگاکریست های K- فلدسپار، آلتراسیون بیوتیت به مسکویت (یا -k فلدسپار) +روتیل+ سولفیدها، تشکیل بیوتیت سبز رنگ پریده از بیوتیت قهوه ای، کلریتیزاسیون بیوتیت، تخریب کامل فلدسپارها و بیوتیت (مرحله گرایزنی شدن) می باشد. تعیین سن رادیومتری بر روی بیوتیت های جدا شده از 13 نمونه ازسنگهای اصلی منطقه مورد مطالعه به روش پتاسیم ـ آرگون (k-Ar) نشان می دهد که گرانیت شاهکوه با سن متوسط 1/3 165 میلیون سال به باژوسین (ژوراسیک میانی) تعلق دارد. در میان نمونه های تعیین سن شده قدیمترین سنگها با میانگین سنی 17/3 ±3/168 ملیون سال متعلق به بیوتیت میکروارگانیتها می باشند. مونزوگرانیت ـ گرانودیوریتها و سینوگرانیتها نیز به ترتیب با میانگین سنی 1/3± 2/165 و 5/2 ±6/161 میلیون سال واحدهای جوانتر این توده را تشکیل می دهند. به هر حال مجموعه سنگهای گرانیتی مورد مطالعه از لحاظ زمانی در یک محدوده بسیار باریک قرار می گیرند.

آمفیبول های ناحیه سنگان خواف در دو گروه سنگی گرانیتوئیدها و اسکارن ها به وجود آمده اند. بر اساس رده بندی جدید و با توجه به فرمول عمومی آمفیبول ها AB2C5T8O22(OH)2، آمفیبول در سنگهای گرانیتوئیدی با مشخصات Si=6.87-7.75، CaB>1.5، (Na+K)A>0.5، Ti<0.5، هورنبلند از نوع فروادنیت (ferroedenite) می باشد. آمفیبول های موجود در اسکارن ها، بیشتر در آمفیبول اسکارن ها و گارنت پیروکسن اسکارن ها در مرحله پسروندگی تکامل اسکارن ها بوجود آمده اند. آمفیبول های با دمای بالا، غنی از Al و با دماهای پایین، فقیر از Al هستند. آمفیبول های موجود در اسکارن ها به دو دسته تقسیم می شوند: (الف) هاستینگزیت (hastingsite) با مشخصات Si=5.99-6.08، CaB>1.5، (Na+K)A>0.5، Ca<0.5، Al<Fe+3 و (ب) فرواکتینولیت (ferroactinolite) با مشخصات Si=7.61-7.90، CaB>1.5، (Na+K)A<0.5، CaA<0.5. آمفیبول نوع الف غنی از Al و نوع (ب) فقیر از آن است.

استوک گرانیتوئیدی چنار شهربابک با سن میوسن پایینی تا میانی، قسمتی از کمربند اتشفشانی ایران مرکزی می باشد که به داخل مجموعه اتشفشانی- رسوبی ائوسن واقع در شمال غرب کرمان و جنوب ایران مرکزی نفوذ کرده است. این استوک گرانیتوئیدی اساسا از سنگهای گرانودیوریتی و مونزوگرانیتی متوسط تا درشت دانه همراه با مقادیری فرعی تونالیت و سینوگرانیت تشکیل شده است و رگه های اپلیتی و دایکهای کوارتزدیوریتی متعددی ان را قطع نموده است. انکلاوهایی با اندازه و جنس متفاوت (از نوع اندزیتی و میکروگرانولار مافیک با اندازه از چند سانتیمتر تا چندین متر) نیز در نزدیک حواشی دیده می شود. به طور کلی سنگهای گرانودیوریتی چنار به خوبی مشخصه های ماگماهای حواشی همگرا را به نمایش می گذارند؛ به طوری که غنی شدگی مشخصی در عناصر LIL نظیر Rb، Ba، K و Ce و تهی شدگی واضحی در عناصر HFS همچون Y، Nb و Zr نشان می دهند. الگوی عناصر خاکی نادر نرمالیز شده بر اساس کندریت دارای غنی شدگی نسبتا ارامی با n(La/Yb) بین 28/4 تا 66/14 است. فقدان انومالی Eu همراه با افزایش پیوسته در شیب نیمرخهای LREE از تونالیت به طرف سینوگرانیت مبین یک طرح با تفریق یافتگی نسبتا محدود n(La/Yb) و نیز دخالت پلاژیوکلاز در فرایند ذوب بوده است. انومالی منفی کوچک Eu در الکالی گرانیت ها نیز نشانگر نوعی سنگ نسبتا تفریق یافته تر (با 78/42=(La/Yb)) در استوک گرانیتوئیدی چنار می باشد. داده های ژئوشیمیایی، دیاگرام های مختلف عناصر فرعی، انکلاوهای میکروگرانیتوئیدی مافیک فراوان و دیاگرام های چند عنصره نرمالیز شده بر اساس گرانیت های پشته های میان اقیانوسی همگی مبین این مسئله می‏باشند که استوک گرانیتوئیدی چنار دارای مشخصه های متاالومینوس تا کمی پرالومینوس، کالکوالکالن و نوع I متعلق به یک موقعیت قوس اتشفشانی  می باشد و در یک محیط حاشیه فعال قاره ای تشکیل شده است. در این مدل، یک زون فرورانش با شیب به طرف شمال شرق مربوط به نئوتتیس توانسته است به عنوان عاملی جهت فعالیت‏های اتشفشانی مرتبط با قوس ایران مرکزی عمل نماید؛ به طوری که در اثر این مسئله سنگهای اتشفشانی و نفوذی قوس ماگمایی تیپ اند توسعه یافته است. عملکرد به گونه‏ای بوده است که به دنبال ابگیری پوسته اقیانوسی و ذوب بخشی گوه گوشته‏ای، ماگماهای مرتبط با قوس مافیک همراه با سیالات حائز اهمیتی تولید شدند و همین مساله موجب تحریک لیتوسفر زیر قاره‏ای به شدت متاسوماتیسم شده و غنی شده و ذوب بخشی ان و سرانجام تولید ماگماهای سیلیسی گردید. در پی ان تفریق کریستالی در فشار پایین این ماگما تولید ماگماهای کالکوالکالن ابداری را نمود که بخشی از این ماگما به صورت استوک گرانیتوئیدی چنار تظاهر یافت.

توده  نفوذی خضرآباد در شمال غرب تفت رخنمون دارد. به نظر می رسد این توده  نفوذی از سنگ های دگرگونی اطراف و به ویژه از سنگ های آهکی در برگیرنده به سن کرتاسه زیرین جوانتر باشد و احتمالا دارای سن الگیو-میوسن است. فراوانترین سنگهای توده نفوذی عبارتند از گرانودیوریت، گرانیت، کوارتزمونز و دیوریت، کوارتزدیوریت و به مقدار کمتر تونالیت، کوارتزسیینیت و سیینیت. ضمنا کلیه سنگها غنی شدگی از عناصر Rb , K, Ba و تهی شدگی از Nb , Sr , Ti را نشان می دهند. از نظر زمین شناسی اقتصادی کانی سازی مرمر، اسکارن، آهن- مس- سرب- روی و کانی های غیر فلزی نظیر کائولینیت قابل ملاحظه است. ژئوترموبارومتری کانی های تشکیل دهنده  این توده گرانیتوئیدی، دمای 810 تا 985 درجه سانتی گراد و فشار 43/2 تا 2/6 کیلوبار نشان می دهد.

منطقه مورد مطالعه محدوده ای به وسعت 510 کیلومترمربع است که در فاصله طول های شرقی ″ 56 ′ 30 °58 تا″ 2 ′ 51 °58 و عرض های شمالی ″42 ′15 °28 و ″00 ′30 °28 در جنوب شرق بم واقع شده است. سنگ های این منطقه که از لحاظ چینه شناسی متعلق به ترشیری هستند، شامل نهشته های ائوسن و سنگ های پلوتونیک و ساب ولکانیک میوسن می باشند نهشته های ائوسن خود انواع سنگ های آذر آواری از قبیل توف های حد واسط، اسیدی و ایگنیمبریت و سنگ های آتشفشانی شامل آندزیت – بازالت، آندزیت، داسیت – آندزیت و داسیت را در برمی گیرند سنگ های میوسن شامل دیوریت و انواع گرانیتوئیدها از قبیل تونالیت، گرانودیوریت، گرانودیوریت پورفیری، گرانیت، گرانیت پورفیری، لوکوگرانیت و گرانوفیر هستند. مجموع مطالعات صحرایی، ژنوشیمیایی و تکتونوماگمایی نشان می دهد که ماگماتیسم در منطقه مورد نظر به دو دوره زمانی جداگانه اختصاص دارد. در دوره ائوسن که این پدیده به صورت ولکانیسم ظهور می نماید، ماگمای اولیه ای با ترکیب بازیک وجود داشته که تفریق کانی هایی مانند پیروکسن و پلاژیوکلاز در این ماگما سبب تحول شده و در نتیجه سری سنگ های کالکوالکالن در آندزیت – بازالت تاداسیت را به وجود آورده که همراه با سنگ های ولکانوکلاستیک فوران یافته اند. در دوره میوسن ماگمای دیوریتی وجود داشته است که در یک مرحله با نفوذ در بخش های بالای پوسته، داخل سنگ های ولکانیک ائوسن نفوذ کرده که گسترش کم سنگ های دیوریتی در منطقه از شواهد صحرایی این فرایند است. سپس تشکیل کانی هایی نظیر پیروکسن، تیتانومانیتیت و پلاژیوکلاز سبب تحول در ماگمای دیوریتی شده که در نتیجه آن با نفوذ ماگما به بخش های فوقانی گرانیتوئیدهای متنوعی بسته به ترتیب ماگما و عمق نفوذ تشکیل شده اند. این گرانیتوئید ها از تیپ I و متعلق به گروه گرانیت های قوس آتشفشانی (VAG) هستند که مقایسه نمودار عنکبوتی آنها تشابه بسیار نزدیکشان را با گرانیتوئید لیما در پرو نشان می دهد.

توده های گرانیتوئیدی جنوب دامغان، با روند شمال شرقی - جنوب غربی در نهشته های آتشفشانی و آتشفشان آواری ائوسن و نهشته های کربناتی کرتاسه جایگیری کرده اند. مطالعات اخیر معلوم کرده است که میزان Al هورنبلند در گرانیتوئید های کالکوآلکالن به طور خطی با فشار تبلور تغییر می کند، لذا وسیله ای را برای تعیین عمق جایگیری پلوتون فراهم می نماید. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه ریزگمانه الکترونی، کانی های آمفیبول موجود در این توده ها بر اساس تقسیم بندی لیک در قلمرو کلسیک واقع شده و از نوع اکتینولیت، اکتینولیت - هورنبلند و مگنزیوهورنبلند هستند. فشارِ جایگیری این توده ها با استفاده از میزان Al هورنبلند در حدود 51/0 تا 98/0 کیلوبار ( در عمق تقریبی 8/1 تا 5/3 کیلومتری) تغییر می کند. دمای تعادل کانی ها، با دماسنج های مختلف محاسبه شد و از 613 تا 772 درجه سانتی گراد تغییر می کند.

توده نفوذی کوهیان در فاصله 32 کیلومتری شمال شرقی زنجان در منطقه طارم علیا واقع شده است. این توده در میان بخش هایی از سازند ولکانوکلاستیک کرج (ائوسن) جایگزین شده و لذا سنی جوانتر از ائوسن دارد. با توجه به نمودارهای تکتونوماگمایی مربوط به نمونه های کوهیان، نوعی تشابه عمومی با گرانیتوئیدهای قوس های قاره ای یا بعد از تصادم مشاهده می شود و گاه نیز در برخی موارد تا حدودی ویژگی های سنگ های نفوذی درون صفحه ای و یا ریفتی و خشکی زایی را نشان می دهند. وجود دو گروه سنگ های اسیدی و بازیک و عدم رابطه ژئوشیمیایی آنها (Daly Gap) در اغلب نمودارهای بررسی شده و همچنین نبود روند معمول افزایشی یا کاهشی اکسیدهای عناصر نسبت به سیلیس در فرایندهای تبلور بخشی، چنین به نظر می رساند که دو گروه سنگ های اسیدی و بازیک توده کوهیان دارای منشا جداگانه ای بوده، بطوری که احتمالا در فاز کششی بعد از کوهزایی پیرنه، فعال شدن گسله ها موجب صعود ماگمای بازالتی آلکالن سد یک گوشته ای در پوسته و در نتیجه ذوب بخشی و آناتکسی و ماگماتیسم اسیدی پتاسیک در پوسته شده است یعنی محیط تکتونیکی بعد از تصادم شرایط ایده آلی برای این منظور می تواند باشد. وجود حالت بایمودال در گروه های سنگی و Gap بین آنها از ویژگی های نواحی ریفت های قاره ای است.

مجموعه گرانیتوئیدی حسن سالاران متشکل از دو تیپ گرانیتوئیدی مجزا با ژنز متفاوت بوده که در شمال غرب نوار دگرگونی سنندج- سیرجان واقع می باشد. عمده ترین واحدهای چینه ای در منطقه مورد مطالعه و مناطق اطراف آن شامل آهک های پرمین، گدازه های آندزیتی- بازالتی ژوراسیک و شیل، ماسه سنگ، آهک و سنگ های آتشفشانی آندزیتی کرتاسه می باشند. دو مجموعه گرانیتوئید موجود در منطقه عبارتند از: 1- توده گرانیتوئیدی G1 که بیشتر از آلکالی فلدسپار گرانیت، سینوگرانیت و کوارتز آلکالی فلدسپار سینیت تشکیل شده است. سنگ های این مجموعه از نظر ژئوشیمی آلکالی آهن دار تا آلکالی- کلسیک آهن دار، پرآلکالن و از تیپ A و زیرگروه A2 می باشند. این توده از نظر کانی شناسی و ژئوشیمیایی ویژگی های گرانیت های بعد از کوهزایی یا بعد از تصادم قاره ای (داخل ورقه های قاره ای) را نشان می دهد. ویژگی های کانی شناسی و ژئوشیمیایی، یک منشا گوشته غنی شده با دخالت پوسته را برای ماگمای سازنده این گرانیتوئیدها نشان می دهد. 2- توده گرانیتوئیدی G2 که از مونزوگرانیت، گرانودیوریت و تونالیت تشکیل شده است. سنگ های این مجموعه از نظر ژئوشیمی کالک آلکالن، کلسیک منیزیم دار، متاآلومین و از تیپ I هستند. وجود انکلاوهای دانه ریز مافیک فراوان دلالت بر اختلاط ناقص ماگمای مافیک و فلسیک جهت تشکیل ماگمای مولد گرانیتوئید G2  بوده است. این توده از لحاظ ژئوتکتونیکی در یک محیط قوس آتشفشانی تشکیل شده است.