مقدمه و هدف نگرش سنتی نسبت به ایمنی محیط های کاری و روش های متداول ارزیابی ریسک در صنایع پرخطر با پیچیدگی فنی-اجتماعی و آسیب پذیری زیاد کارآمد و اثرگذار نیست؛ چراکه باعث تحمیل هزینه و خسارات در سیستم می شود. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی نقاط قوت و ضعف نگرش ایمنی سنتی در محیط های کاری صنایع پرخطر می پردازد. روش کار در مطالعه حاضر، مقالات و مجلات پایگاه های اینترنتی معتبر خارجی شامل PubMed, Web of Sciences, Scopus, Google Scholar و پایگاه های اینترنتی فارسی شامل SID, Civilica, Magiran تا سال 2020 بررسی شد. کلیدواژه های استفاده شده برای این جست وجو عبارت بودند از: اصطلاح Tradition و کلمات کلیدی Safety, Workplace, Risk, Industry و Accident. در مجموع 53 مقاله استخراج شد که پس از غربالگری آن ها از نظر محتوایی و موضوعی و حذف مقالات غیرمرتبط، متن کامل 28 مقاله مرتبط دریافت و جزیی تر بررسی شد. یافته ها در نگرش سنتی به ایمنی محیط کار موضوعاتی چون خطای انسانی و اعمال ناایمن، نقص و خرابی اجزای یک سیستم و آموزش ناکافی به کارکنان به عنوان علل ریشه ای حوادث شناخته می شدند، اما امروزه در بسیاری از مطالعات تاکید شده است که علل بروز حوادث به خصوص در صنایع پرخطر را باید در عوامل تکنولوژیکی، سازمانی، انسانی (تغییرپذیری وظایف روزمره) و ترکیب مجموعه ای از رخدادهای نوظهور کاوش کرد. نتیجه گیری ضعف در کشف ریسک های پنهان یا نوظهور، اثربخشی ناکافی در رسیدگی به پیچیدگی های فنی فرایند های کاری، عدم درک تعاملات غیرخطی و قطعی بودن علل بروز حادثه از محدودیت های نگرش سنتی به ایمنی محیط های کاری در صنایع پرخطر است.

زمینه و هدف: انبارهای نفت و گاز مایع جزء تأسیسات کلیدی در هر کشور به شمار می رود. هدف از مطالعه حاضر ارایه الگویی تلفیقی از روش های ساده و کاربردی جهت ارزیابی بهداشت و ایمنی محیط کار انبار نفت و گاز مایع و سایر صنایع و خدمات مشابه بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه کیفی، داده ها به روش های بررسی میدانی، بررسی اسنادی، مصاحبه انفرادی، مصاحبه گروهی متمرکز و بحث گروهی متمرکز گردآوری و تولید شد. الگویی ترکیبی از فنون شامل واکاوی وظیفه، واکاوی اثر و حالت شکست، واکاوی درخت واقعه، واکاوی درخت خطا، نمودار استخوان ماهی به صورت مرحله به مرحله جهت ارزیابی بهداشت و ایمنی محیط کار معرفی و استفاده شد. یافته ها: مشاغل انبار نفت و گاز مایع وظایف و خطرات متعددی دارند. از میان مشاغل مورد مطالعه، مشاغل پرکننده گاز مایع (158RPN1=)، مکانیک عمومی (156RPN1=) و آزمایشگر (130RPN1=) بالاترین سطح ریسک را دارند که فراتر از حد حد بالای کنترل است و شغل استاد کار مواد نفتی (48RPN1=) کم ترین سطح ریسک را دارد و زیر حد پایین کنترل است. میزان ریسک سایر مشاغل در حد تحت کنترل هستند. نتیجه گیری: با اعمال پیشنهادات اصلاحی و پیشگیرانه ارایه شده در نمودار استخوان ماهی علت کنترل و آیین کار ایمن برای هر شغل، می توان سطح ریسک محیط کار را به زیر حد کنترل و محدوده ریسک ناچیز کاهش داد. الگوی ترکیبی و ساده استفاده شده در این مطالعه می تواند توسط سایر صنایع و خدمات کشور به کار رود.

زمینه و هدف: تعیین ضریب کمی که بنوعی نشان دهنده میزان سخت و زیان آوری شرایط کار یا درجه نامطلوب بودن شرایط شغلی را معین سازد یکی از دغدغه های مدیران صنایع و مسوولین امور ایمنی و سلامت کار تلقی می شود چرا که علی رغم فعالیت های کنترلی مربوط به مسایل بهداشت حرفه ای مخاطرات بهداشتی گوناگونی در واحدهای صنعتی و محیط های کار موجود می باشد که سلامت نیروی کار را تهدید می نماید. اساسا کنترل عوامل مخاطره آمیز در بسیاری از شرایط و بدلایل محدودیت های مختلفی از جمله مسایل اقتصادی و یا فنی مشکل است، تحت چنین شرایطی ممکن است برای کنترل فرایندها، روش های کنترلی مدیریتی جایگزین روش های فنی مهندسی می گردد. بهرحال هر یک از کارگران بسته به نوع کار و شرایط حرفه ای و محیطی با درجاتی از عوامل مخاطره آمیز در تماس خواهند بود لذا محاسبه درجه سخت و زیان آوری کار از دیدگاه کنترل های مدیریتی و سازمانی و طرح ریزی برنامه های آتی حایز اهمیت خواهد بود.روش بررسی: در این تحقیق، طراحی پرسشنامه ای مناسب بمنظور دستیابی به هدف اخیر مدنظر بوده است که بکمک آن بتوان درجه نامطلوب و سخت و زیان آور بودن کار و شرایط حرفه ای را تعیین نمود.پرسشنامه مذکور دارای پنج بخش می باشد که در هر قسمت سوالاتی که هر کدام دارای کمیت مشخصی می باشند درج شده است، ضرایب و کمیت های مذکر از طریق مصاحبه و طوفان مغزی در بین گروهی از کارشناسان مجرب و کار آزموده با تخصص های ایمنی، بهداشت حرفه ای و روانشناسی صنعتی و بکمک استفاده از روش آنالیز سلسله مراتبی تعیین گردید و سپس برای اعتباربخشیدن و تصحیح نهایی روش، دو صنعت بزرگ بعنوان پایلوت مطالعه شدند.نتیجه گیری: در حال حاضر این پرسشنامه برای مطالعه محیط های کار می تواندبنحو شایسته ای مورد استفاده قرار گیرد.

لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

در مطالعات مدیریت دانش و مدیریت استراتژیک، استراتژی مدیریت دانش، استراتژی دانش و همچنین کاربرد ایمنی مبتنی بر مدیریت استراتژیک مفاهیمی جدید و ابداعی می باشند که اغلب در پروژه های داخل کشور چندان مورد توجه قرار نگرفته است. از همین رو تحقیق حاضر با هدف بررسی و تبیین ضرورت ها، کارکردها و الگوهای مربوط به این سه مفهوم و بیان تفاوت های آن ها در سازمان ها و بیان ضرورت و چگونگی کاربرد مدیریت استراتژیک در تشکیلات ایمنی و تعیین الگوی استقرار آن در چارچوب مدیریت استراتژیک می باشد. بر این اساس ابتدا مفاهیم استراتژی مدیریت دانش، استراتژی دانش در سازمان و سپس مراحل مدیریت استراتژیک بیان شده و در مرحله بعدی عناصرمدیریت استراتژیک در تشکیلات و واحدهای ایمنی و سلامت کار ذکر می گردد. این تحقیق با روش مطالعات کتابخانه ای انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات در آن فیش برداری از منابع پایگاه های اطلاعاتی شبکه جهانی اینترنت، کتب و مقالات علمی فارسی و لاتین و پایان نامه های مرتبط با موضوع تحقیق بوده است. استراتژی مدیریت دانش بر مبنای دسته بندی دانش به انواع دانش آشکار (صریح) و دانش پنهان (ضمنی) تعریف می شود و استراتژی دانش بیان می کند که سازمان چه دانشی را، با چه عمقی، از چه منبعی و از چه طریقی برای پشتیبانی از برنامه استراتژیک خود بایستی کسب نماید. مطمئنا یکی از اهداف استراتژیک و مهم در صنایع ایران، ارتقای سلامت و ایمنی کارکنان و توسعه فرهنگ سلامتی و بهبود کیفیت خدمات می باشد که تشکیلات ایمنی می تواند در این زمینه خدمات فراوانی را ارایه نماید و در چارچوب مدیریت استراتژیک نقش پررنگی در برنامه های پیشگیری از صدمات و بیماری ها و حفظ سلامت کارکنان و ارتقای کیفیت زندگی شغلی ایفا نماید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: علایم ایمنی یکی از روش های اطلاع رسانی و هشدار به کارکنان در خصوص مخاطرات موجود در محیط کار هستند که درک صحیح مفهوم آن ها جهت انجام بازخورد مناسب در محل مورد استفاده از اهمیت زیادی برخوردار است.روش کار: در این مطالعه مقطعی میزان درک 10 مورد از علایم ایمنی بر روی 53 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی در شهر شیراز مورد بررسی قرار گرفت. جهت آزمون درک علایم ایمنی، از پرسشنامه استاندارد برگرفته از استاندارد 1: 2007 - 9186 ISO استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه میانگین درک صحیح از مجموع علایم مورد آزمون 65.95 درصد با انحراف معیار 28.7 بود. بیش ترین و کم ترین میزان درک صحیح به ترتیب مربوط به علامت «از محافظ گوش استفاده کنید» و علامت «خطر بیولوژیکی» و میزان درک صحیح 40 درصد از علایم ایمنی مورد آزمون کم تر از حدود قابل قبول استانداردهای سازمان بین المللی استاندارد (ISO) و موسسه ملی استاندارد آمریکا (ANSI) بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد میزان درک صحیح علایم ایمنی مورد آزمون در مقایسه با یک دیگر متفاوت می باشد. جهت حصول اطمینان از درک صحیح علایم ایمنی لازم است اقداماتی نظیر آموزش و افزودن متن تکمیلی در مورد برخی علایم انجام شود.