مقدمه: تحقیق حاضر با هدف تعیین میزان وجود و توجه به مقالات پراستناد علوم پزشکی کشور در رسانه های اجتماعی انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بود که با استفاده از شاخص های علم سنجی و آلتمتریکس انجام شد. جامعه پژوهش شامل 1288 مقاله پراستناد ایرانی طی سال های 2007 تا 2016 بود که در پایگاه ESI (Essential Science Indicators) معرفی شده بود. علاوه بر ESI، پایگاه های Web of Science و Altmetric Explorer نیز مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: 27/0 درصد از برون دادهای پژوهشی علوم پزشکی کشور، در میان مقالات پراستناد جهانی (1 درصد برتر) قرار داشت. همچنین، 28/0 درصد از کل مقالات پراستناد جهانی در حوزه علوم پزشکی، متعلق به ایران بود. در مجموع، 5/85 درصد از مقالات پراستناد علوم پزشکی ایران حداقل یک بار در رسانه های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده بود. ابزار مدیریت منابع Mendeley و میکروبلاگ Twitter، مهم ترین رسانه های اجتماعی منتشرکننده مقالات پراستناد علوم پزشکی کشور بودند. همچنین، بررسی مقالات پرتوجه علوم پزشکی در رسانه های اجتماعی نشان داد که هر پنج مقاله برتر، حاصل همکاری های علمی بین المللی بوده، بیش از ده نویسنده داشته و در مجله Lancet انتشار یافته است. نتیجه گیری: پوشش آلتمتریک مقالات علوم پزشکی ایران در مقایسه با سایر حوزه های موضوعی از سطح قابل قبولی برخوردار است. با توجه به وجود رابطه معنی دار و مثبت میان تعداد استنادات دریافتی و نمره آلتمتریک، می توان نتیجه گیری نمود که مقالات پراستناد علوم پزشکی، در رسانه های اجتماعی نیز پرتوجه می باشند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه همکاری های علمی بین المللی و دریافت استناد مقالات پراستناد و داغ پژوهشگران ایرانی در پایگاه وب آو ساینس بین سال های 2010 تا 2019 انجام شده است. روش شناسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی کاربردی است که با رویکرد علم سنجی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه شامل 2747 مقاله پراستناد و داغ محققان ایرانی است که در پایگاه های اطلاعاتی WOS و ESI طی سال های 2019-2010 نمایه شده اند. داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل جمع آوری و با آزمون های همبستگی و رگرسیون نرم افزار اس. پی. اس. اس. تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: بیشترین تعداد همکاری های علمی پژوهشگران ایرانی با همکاری پژوهشگران کشورهای ایالات متحده آمریکا (534)، چین (449)، انگلستان (338) منتشر شده است. یافته های پژوهش نشان داد بیشترین همکاری ها در تألیف مقالات پراستناد و داغ در سال های 2018 و 2019 بوده است. همچنین، بیشترین همکاری در تألیف مقالات پراستناد در حوزه های موضوعی مهندسی 374 (33710 استناد)، فیزیک 155 (26158)، و پزشکی بالینی 154 (60397 استناد) بوده است؛ همچنین بیشترین همکاری در تألیف مقالات داغ در حوزه های موضوعی مهندسی 18 (983 استناد)، علم مواد 14 (253 اسناد)، و پزشکی بالینی 12 (1686 استناد) انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تعداد مقالات پراستناد در حوزه های موضوعی با همکاری دو کشور 566 مورد (50266)، سه کشور 274 مورد (24351)، بیش از 15 کشور 226 مورد (86575)، و تعداد مقالات داغ در حوزه های موضوعی در همکاری دو کشور 22 مورد (713)، بیش از 15 کشور 19 مورد (1914)، سه کشور 12 مورد (339) همکاری داشته اند. یافته های پژوهش نشان داد بین تعداد همکاری های بین المللی و تعداد استنادهای دریافتی مقالات (بدون خوداستنادی) مقالات پراستناد و داغ رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد بین تعداد همکاری بین المللی پژوهشگران مقالات و تعداد استنادهای دریافتی مقالات رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همکاری های علمی در سطح بین المللی موجب افزایش کیفیت برون دادهای پژوهشی (مقالات داغ و پراستناد) پژوهشگران ایرانی شده است.

زمینه و هدف: بیماری های عفونی از جمله بیماری های دخیل در سلامت عمومی جامعه هستند و درصد بالایی از علل مرگ در سطح جهان به این بیماری ها نسبت داده شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی وضعیت مقالات پراستناد حوزه ی بیماری های عفونی بر اساس شاخص های کتاب سنجی و آلتمتریکس می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی از نوع کاربردی بوده که با استفاده از روش های کتاب سنجی و آلتمتریکس انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 687 عنوان مقاله ی پراستناد نمایه شده در پایگاه Web of Science (WOS) بین سال های 2020-2010 است. برای گردآوری داده ها از پایگاه Web of Science و ابزار Bookmarklet و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای VOSviewer, Excel, SPSS استفاده شده است. یافته ها: روند تولید مقالات پراستناد روندی صعودی داشته است. بالاترین میزان انتشار مقالات در سال 2020 و کمترین میزان در سال 2010 بوده است. امریکا با 49 درصد بیشترین تعداد مقاله را منتشر کرده و lisa Maragakis, Debroah Yokoe جزو پرکارترین نویسندگان بودند. مجله Lancet Infectious Diseases و موسسه (CDC: Centers for Disease Control and Prevention) بیشترین سهم را در انتشار مقالات پراستناد بیماری های عفونی داشته اند. واژگان: کووید 19، اپیدمیولوژی، بیماری، مرگ و میر و عفونت پرکاربردترین واژه ها در حوزه ی بیماری های عفونی بودند. Mendeley و Twitter نیز از مهم ترین رسانه های اجتماعی بودند که مقالات پراستناد در آنها ذکر شده اند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بین شاخص های آلتمتریکس و میزان استنادات رابطه ی معنی داری وجود دارد. همچنین با شناسایی ویژگی های مقالات پراستناد حوزه بیماری های عفونی تلاش شده است، دید روشنی نسبت به نویسندگان، کشورها، موسسات و مجلات برتر ارایه گردد و بالطبع پژوهشگران می توانند از موضوعات داغ و نوظهور شناسایی شده در این پژوهش، در تحقیقات آتی بهره ببرند.

هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت تولیدات علمی ایران قبل از انقلاب تا 1395 با تأکید بر مقالات همایش ها، مقالات پر استناد و داغ و مقالات دسترسی آزاد با نگاهی به قانون برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور می باشد. پژوهش حاضر تحلیلی توصیفی است که داده های پژوهش از Clarivate Analytics (تامسون رویترزسابق) استخراج گردید. برای این منظور در جست وجوی پیشرفته با استفاده از فرمول CU=IRAN اطلاعات مربوط به ایران تهیه شد. جامعه پژوهش شامل کل مدارک علمی ایران در بازه زمانی 1310 تا 1395 (1931 تا 2016 میلادی) می باشد که پس از بازیابی، داده ها با توجه به واحدهای تحلیل مورد نظر پژوهش (مقالات همایش ها، مقالات پراستناد و داغ، مقالات دسترسی آزاد) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها نشان داد مقالات همایش ها رشد قابل توجه ای در گذر زمان داشته اند و به طور کلی قبل از انقلاب اسلامی هیچ مقاله همایشی از ایران در این پایگاه ثبت نشده است و رشد این مقالات، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی می باشد به طوری که از 1 مقاله همایش در سال 1368 به 3529 مقاله در سال 1394 رسیده است (با 502 مقاله در هفت ماه اول 1395). همچنین وضعیت مقالات پراستناد و داغ نشان می دهد به طور کلی این مقالات از سال 1385 به بعد جمعاً 1134 مقاله پراستناد و 45 مقاله داغ می باشند که در این پایگاه به ثبت رسیده است. از سوی دیگر وضعیت مقالات دسترسی آزاد حاکی از بالا رفتن میزان استقبال پژوهشگران از این مقالات می باشد. هرچند رشد قابل توجه این مقالات مربوط به دهه چهارم است، که جمعاً 25813 مقاله دسترسی آزاد به ثبت رسیده است که بیشتربن آن مربوط به سال 1394 برابر با 4502 می باشد. یافته ها نشان داد که رشد مرکب سالانه همایش ها در فاصله زمانی برنامه دوم توسعه برابر 12/47 % می باشد که این میزان در برنامه سوم کاهش را نشان می دهد (64/19%) و رشد منفی برابر 38/8 را شاهد هستیم. در برنامه چهارم نرخ رشد مقالات همایش ها 37/35% است و نسبت به برنامه سوم رشد 06/6 % را نشان می دهد. در فاصله برنامه پنجم نسبت به برنامه چهارم رشد نزولی 82/18% را تجربه می کنیم. در خصوص مقالات پر استناد و داغ در فاصله برنامه های دوم تا پنجم با رشد منفی مواجه نیستیم ولی رشد این مقالات چشمگیر نمی باشد. در طول برنامه های اول تا پنجم رشد مقاله های دسترسی آزاد قابل توجه بوده است اما در صد رشد یک برنامه پنج ساله به برنامه دیگر چشمگیر نمی باشد. در این رابطه یافته ها نشان داد در برنامه پنجم توسعه نسبت به برنامه چهارم 59/6 % کاهش را شاهد هستیم. اگرچه ایران از لحاظ کمیت علمی به جایگاه شایسته ای رسیده، لازم است به پژوهش های کیفی کاربردی بیش از هر زمان مطابق با قانون برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور توجه شود و مسئولان و برنامه ریزان کشور این مسئله را در اولویت قرار دهند تا با تلاش محققان کشور و حمایت های لازم در این زمینه حضور تأثیرگذار علم و فناوری در رفاه جامعه مشاهده شود.

مقدمه: بررسی پایگاه استنادی اسکوپوس نشان می دهد که میزان بروندادهای پژوهشی علوم پزشکی کشور در سال های اخیر از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است. از سوی دیگر مقاله های پراستناد پژوهشگران، موسسات و کشورها می تواند جهت مطالعه اثرگذاری و کیفیت فعالیت های پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین پژوهش حاضر در راستای بررسی کیفیت تولیدات علمی حوزه علوم پزشکی کشور، به مطالعه مقاله های پراستناد پژوهشگران ایرانی در مقایسه با سایر کشورهای برتر جهان می پردازد. روش کار: این پژوهش با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش از تعداد 45065 مقاله علوم پزشکی کشور نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس طی سال های 2010 تا 2014 تشکیل شده است. سهم پژوهشگران و دانشگاه های ایرانی در صدک، دهک و چارک اول پراستنادترین مقاله های جهانی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که در بازه زمانی پنج ساله مورد بررسی، 35/0 درصد از کل تولیدات کشور جزء صدک اول، 9/4 درصد جزء دهک اول و 39/17 درصد نیز جزء چارک اول پراستنادترین مقاله های علوم پزشکی جهان قرار داشته اند. این تعداد مقاله، ایران را در رتبه 25 در صدک اول و رتبه 24 در دهک و چارک اول پراستنادترین مقاله های علوم پزشکی در میان 25 کشور پرتولید جهان قرار می دهد. اگرچه درصد مقاله های پراستناد به کل تولیدات علمی ایران در مقایسه با سایر کشورهای برتر جهانی در جایگاه پایین تری قرار دارد، اما بیشترین میزان رشد در صدک، دهک و چارک اول مقاله های پراستناد در میان 25 کشور برتر جهان در سال 2014 نسبت به سال 2010 به جمهوری اسلامی ایران تعلق داشته است. نتیجه گیری: در کنار افزایش تعداد مقاله های بین المللی علوم پزشکی کشور در بازه زمانی مورد بررسی، کیفیت این تولیدات از نظر تعداد مقاله های پراستناد نیز با افزایش همراه بوده است.

در این مقاله رتبه50 کشور اول از 150 کشور نمایه شده در موسسه اطلاعات علمی آمریکا از میان 227 کشور جهان، به لحاظ تولید علم در سال 2003 براساس تعداد مقالات و تعداد کل مستندات بررسی شده است. رتبه کشورها به لحاظ مطلق تولید علم و تولید علم بر جمعیت کشور مورد مقایسه قرار گرفته و در این مقاله گزارش می گردد. از لحاظ مطلق تولید علم، آمریکا رتبه اول و به لحاظ تولید علم بر جمعیت، سوئیس رتبه اول را کسب می نماید. با شاخص تولید علم نسبی (نسبت بر جمعیت) رتبه آمریکا بیستم می شود. این مطالعه نشان می دهدکه 10 کشور اول در تولید علم 59 % و 50 کشور اول 87 % مشارکت داشته و بقیه 100 کشور نمایه شده تنها در تولید علم 13% مشارکت دارند. کشور اول به لحاظ مطلق تولید علم با چاپ 239428 مقاله در چاپ 21% مشارکت دارد، در صورتی که کشور دهم با چاپ 25108 مقاله 2.2% مشارکت دارد. رتبه ایران در سال گذشته به 42رسید که جز29% اول از 150 کشور جهان در تولید علم قرار گرفت؛ این درحالی است که در سال 1993، رتبه 55 را داشت. در سالهای اخیر سرعت رشد مقالات نمایه شده ایران رتبه اول را در سطح جهان کسب نمود. علل این رشد بررسی شده است، هرچند این رشد، تنها نشان دهنده بخشی از تولیدات علمی ایران است که توسط این موسسه نمایه می شود. رشد10کشور اول با توجه به رسیدن به حداکثر تولیدات علمی از شیب کمتری برخوردار است که حفظ وضع موجود نیز در مورد این کشورها خود حائز اهمیت است. در منطقه، رشد ترکیه قابل ملاحظه بوده و تعداد 10356 مقاله در سال 2003 چشم گیراست. اما در مقایسه با سال 1993 یعنی در 11سال گذشته، رشد ایران حدود 12برابر و ترکیه 7.5 برابرشده است. در این مقاله شاخص رشد ارجاعات(ازلحاظ کیفی) گزارش می گردد. متوسط تعداد ارجاعات به مقالات ایران 3 می باشد، یعنی به هر مقاله به طور متوسط 3 ارجاع صورت گرفته است. البته این ارجاعات در رشته های مختلف، بین 0.7 تا 4.3 تفاوت می باشد.

هدف: هدف این پژوهش توصیف مقاله های پراستناد ایرانی، ترسیم و تحلیل شبکه های اجتماعی و کشف الگوهای آنها در مقالات پراستناد ایرانی است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی با رویکرد علم سنجی است. جامعه پژوهش، 1475 عنوان مقاله از پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس که برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای هیست سایت، نودایکسل، وی. او. اس. ویوور و برای مقایسه کیفیت مجلات منتشرکننده مقالات از پایگاه گزارش استنادی مجلات و سپس نرم افزار اکسل استفاده شده است. یافته ها: روند تولیدات علمی مقالات پراستناد روندی صعودی داشته است و حوزه های مهندسی، شیمی، مکانیک و همچنین دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه تهران بیشترین سهم را در تولید مقاله های پراستناد داشته اند. دانشگاه کره جنوبی و ویرجینیا، بوستون و جآن هاپکینز بیشترین همکاری و دانشگاه های واندربیلت، واشنگتن، والنسیا، تریست، تنسی و دانشگاه تهران دارای بیشترین همکاری موثر بر اساس مرکزیت بردار ویژه بوده اند. نتیجه گیری: پژوهشگران ایرانی بهتر است با همکارانی از قاره اروپا همکاری بیشتری به منظور افزایش استناد داشته باشند. بعلاوه همکاری با پژوهشگران خارج از کشور در افزایش استناد تاثیرگذار است لذا پیشنهاد می شود حداقل یک همکار بین المللی در پژوهش ها به کار گرفته شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

برای دانشجویان و دانشمندان جوان ممکن است این سوال مطرح گردد که برای دانشمند شدن، کیفیت یا کمیت مقالات یک فرد است که دارای اهمیت می باشد؟ شخصا، بارها با این سوال به هنگام برگزاری کارگاه های مقاله نویسی مواجه شد ه ام. Salthammer در انتهای سخن سردبیری خود، دو مثال بسیار جالب می آورد تا به روشنی به سوال فوق پاسخ دهد. او در ابتدا به شیمیدان روسی به نام Yuri Struchkov اشاره می کند که در سال 1926 میلادی به دنیا آمده و در سال 1995 میلادی فوت نموده است. این شیمیدان روسی در عمر خود بیش از 2000 مقاله به رشته تحریر در آورده است. حتی پس از مرگش و تا سال 2004 میلادی، هنوز نام وی در میان نویسندگان مقالات به چشم می خورده است. Yuri به همین جهت برنده جایزه نوبل قلابی Ig Nobel Prize گردید [1]. ..