متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد. لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

کشورها در ابعاد فیزیکی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، و علمی مجاور یا مخالف هم هستند. مجاورت یا فاصله بین کشورها از حیث ابعاد شش گانه مذکور می توان زمینه ساز یا مانع همکاری علمی قوی بین آن ها شود. اهداف پژوهش حاضر در درجه اول شناسایی ابعادی است که شدت همکاری های علمی بین المللی را بهتر تبیین می کنند و در درجه دوم، بررسی نوسانات شدت تأثیر هر بعد در خلال زمان است. در راستای اهداف پژوهش و بر مبنای تلفیق ادبیات مجاورت با چارچوب فاصله «کَیج»، عوامل تعیین کننده همکاری علمی بین المللی استخراج شدند. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از 167 کشور مستقل در فاصله سال های 2002 و 2017. در این پژوهش، شبکه روابط هم نویسندگی بین کشورها به عنوان شاخص همکاری علمی بین المللی محسوب می شود که داده های آن از پایگاه «وب آو ساینس» گردآوری شد. همچنین، داده های ابعاد مجاورت از پایگاه های داده گوناگون (سازمان ملل، مرکز تجارت بین المللی و غیره) جمع آوری شد. پژوهش حاضر دارای ماهیت تبیینی و مبتنی بر تحلیل داده های ثانویه با رویکرد کمّی (مدل جاذبه) است. برآورد اثرات مدل با استفاده از بسته fixest در نرم افزار R انجام شد. کاربرد مدل جاذبه نشان داد که شدت همکاری های علمی بین المللی رابطه مستقیم با مجاورت و رابطه معکوس با فاصله بین کشورها در ابعاد مختلف دارد. یافته های حاصل از مقایسه قدرت تبیین ابعاد شش گانه مجاورت حاکی از قدرت تبیین بالای بعد مجاورت اجتماعی نسبت به سایر ابعاد بود. با وجود این، یافته های بهبود مدل نشان داد که حضور همزمان ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مجاورت نیز قدرت تبیینی نزدیک به قدرت تبیین بعد مجاورت اجتماعی دارند. بررسی نوسانات شدت تأثیر ابعاد مجاورت بر همکاری های علمی بین المللی در طول زمان نشان دهنده افزایش معنادار تأثیر مجاورت در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و علمی، زبان مشترک در بعد فرهنگی و همکاری های درون منطقه ای و همکاری بین کشورهای همسایه در بعد فیزیکی است. این در حالی است که تأثیر فاصله جغرافیایی در بعد فیزیکی، روابط استعماری در بعد سیاسی و اشتراکات دینی و قومی در بعد فرهنگی کاهش معناداری یافته است. تنها در بعد سیاسی مجاورت است که تأثیر اکثر عوامل مقطعی (مانند تفاوت بین طرفین همکاری از حیث درجه تحقق حکومت لیبرال دموکراسی، فاصله از حیث میزان کارایی حکومت های طرفین همکاری و اعمال تحریم علیه طرف مقابل) و گاهی ثابت است (مانند عضویت طرفین همکاری در پیمان های بین المللی مشترک).

مقدمه: امروزه همکاری های علمی دارای روندی افزایشی و موکد در مجلات علمی می باشد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف سنجش تحلیل ساختار شبکه هم تالیفی نویسندگان نشریه مدیریت اطلاعات سلامت انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی صورت گرفت. جامعه مورد مطالعه را 568 مقاله منتشر شده در نشریه مدیریت اطلاعات سلامت، از سال 1385 تا اواخر خرداد 1393 تشکیل داد. جهت تحلیل داده ها از فنون تحلیل شبکه های اجتماعی و همبستگی استفاده شد. برای تحلیل شبکه هم تالیفی پژوهشگران نیز نرم افزار تحلیل شبکه های اجتماعی UCINET (نسخه 6) و نرم افزار SPSS مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: بیشترین درصد از کل مقالات تالیف شده در نشریه مدیریت اطلاعات سلامت را مقالات سه نویسنده ای تشکیل داد. 25 درصد از کل نویسندگان، از افراد موثر این حوزه به شمار می رفتند که نقشی اساسی را در تولید بیشتر مقالات ایفا کرده بودند. همکاری نویسندگان با افراد ضعیف از لحاظ مرکزیت رتبه ای در بالا بردن فراوانی مقالات نویسندگان، نقش موثری داشت. در نهایت، نویسندگان مقالات نشریه به سه دسته برجسته، پرکار و کم کار تقسیم شدند که به نظر می رسد، افزایش تعداد نویسندگان برجسته در این نشریه باید یکی از سیاست های نشریه باشد.نتیجه گیری: روند رشد هم تالیفی در مقالات نشریه مدیریت اطلاعات سلامت، مسیر افزایشی را طی نموده است.

هدف: تعیین میزان و نوع همکاری پژوهشگران ایرانی با نشریات علمی نامعتبر.روش شناسی: این پیمایش با رویکرد علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش از نشریات موجود در فهرست نشریات نامعتبر جفری بیل انتخاب شد. با توجه به روزآمد شدن مداوم این فهرست، نسخه ای که در دی ماه 1394 تهیه شده بود، ملاک انجام کار قرار گرفت. در تاریخ فوق این فهرست شامل 910 مجله بود. همه مجله های مذکور بدون نمونه گیری مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: تعداد 649 پژوهشگر ایرانی با 276 نشریه نامعتبر همکاری داشته که بیشتر آنها در مرتبه استادی بوده اند. 35% از این افراد، وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هستند. از نظر رشته تحصیلی، علوم پزشکی با 17% در بالاترین و هنر در پایین ترین رده به لحاظ همکاری با این نشریات قرار دارد. بیشتر مجلاتی که پژوهشگران ایرانی با آنها همکاری داشته اند متعلق به قاره آسیا بوده است.نتیجه گیری: حضور پژوهشگران ایرانی در مجلات نامعتبر روندی رو به رشد دارد. معرفی، شناسایی، و ارائه فهرست این مجلات به صورت دوره ای و مستمر به دانشگاه ها و سازمان ها و تاکید بر اهمیت مساله در جامعه علمی از راه های گوناگون امری ضروری به نظر می رسد، زیرا زمینه آشنایی، آگاهی، و استقبال نکردن از این مجلات را فراهم می کند.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور شناسایی عوامل موثر بر همکاری های در تولید علم، به بررسی روند مشارکت و همکاری در تولید و ویرایش مقالات ویکی پدیای فارسی در بازه زمانی 2003-2012 پرداخته است.روش: این پژوهش از نوع توصیفی- کاربردی بوده و در اجرای آن از روش کتابخانه ای و فن علم سنجی استفاده شده است. همچنین با توجه به اهداف و ماهیت موضوع تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزارهای اکسل و SPSS انجام شده است. داده ها با توجه به دو جامعه نویسندگان فعال و مقالات برگزیده، از سایت ویکی پدیای فارسی و با استفاده از ابزار Toolserver که آخرین تغییرات آماری مربوط به ویکی نویسان و مقالات ویکی پدیا را نشان می دهد، گردآوری شده اند.یافته ها: نتایج به دست آمده از رتبه بندی 362 نویسنده فعال نشان داد که 20% از ویکی نویسان، با تولید 78.90 درصد مقالات افزوده و همچنین 10% از ویکی نویسان با تولید 86.15 درصد ویرایش ها به عنوان همکاران پرکار شناخته شدند. در تفسیر تفاوت های موجود بین میزان مشارکت نویسندگان مشخص شد که ویژگی سطح عضویت مهم ترین نقش را ایفا می کند. از سوی دیگر نتایج حاصل از مطالعه روند مشارکت در 88 مقاله برگزیده نشان داد با وجود اینکه طول عمر ویرایش مقالات برگزیده متاثر از وجود تعداد ویراستار است اما توجه به اختلاف زمانی آن با نیمه عمر ویرایش حاکی از تلاش همکاران محدود پرکار ویکی نویس برای انجام نیمه دیگر ویرایش ها در فاصله زمانی کوتاه تری است.نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی روند مشارکت در مقالات برگزیده، پیرو مطالعه همکاری علمی ویکی نویسان فعال، گواهی بر این مطلب است که همکاری موثر حاصل از حضور اقلیت مهم ویکی نویسان در ویکی پدیای فارسی بستگی به کیفیت گروه ویراستاری ناشی از سطوح دسترسی دارد.

زمینه و اهداف: اسینتوباکتر بومانی، از جمله شایع ترین پاتوژن های چالش برانگیز و مشکل آفرین در ایجاد عفونت های جدی بخش های مراقبت ویژهی سیستم های بیمارستانی مدرن در جهان، محسوب میشود و تهدید جدی برای بهداشت عمومی و سلامت بیماران است. هدف این پژوهش تحلیل شبکه ی همکاری های علمی و هم استنادی پژوهشگران اسینتوباکتر بومانی در سه دهه ی اخیر است. مواد و روش کار: پژوهش حاضر با استفاده از تکنیک تحلیل هم استنادی انجام شده است. تحلیل هم استنادی از تکنیک های Web of Science 2019 در پایگاه-مهم و کاربردی علمسنجی است. کلیه مقالات اسینتوباکتر بومانی که در بازه ی زمانی 1990 نمایه شده اند، جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل میدهد. پس از انجام جستجوی پیشرفته در پایگاه Core Collection مذکور، 4473 مدرک بازیابی گردید. 18343 نویسنده در انتشار مدارک بازیابی شده همکاری داشته اند. به منظور تحلیل داده ها استفاده شد. UCINET و NetDraw، Ravar PreMap از نرم افزارهای برترین مجله، "Clinical Infectious Diseases". یافته ها: روند انتشار جهانی اسینتوباکتر رشدی صعودی داشته است زوج هم استنادی برتر، "Seifert, Harald * Higgins, Paul G" اثربخشترین پژوهشگر و، "Seifert, Harald" و شناسایی شدند. برترین پژوهشگران قلمرو اسینتوباکتر بومانی به ترتیب براساس شاخص مرکزیت رتبه، بینابینی و نزدیکی، بودند. "Seifert, Harald" و "HSU Li Yang"، "Beceiro, Alejandro" نتیجه گیری: تحلیل شبکه های اجتماعی و چگونگی ارتباطات پژوهشها در قلمرو اسینتوباکتر بومانی میتواند دیدگاهی عینی و واقعی را پیشروی متخصصان و برنامه ریزان قلمرو علوم پزشکی قرار دهد. همچنین این امکان را فراهم می نماید تا ساختار روابط درونی قلمرو موضوعی فوق به صورت عینی قابل بررسی گردد و پژوهشگران این قلمرو با مجلات، دانشمندان و سازمان های پرتولید و اثربخش آشنا شده و به منظور همکاری با این افراد و سازمان ها در آینده برنامه ریزی نمایند.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین الگوی همکاری میان پژوهشگران حوزه ی مدیریت راهبردی در ایران است. در این پژوهش، با بررسی 332 مقاله ی منتشرشده توسط نویسندگان ایرانی در 3 مجله ی مرتبط با این حوزه، به نام های مطالعات مدیریت راهبردی، اندیشه ی مدیریت راهبردی و پژوهش های مدیریت راهبردی، در بازه ی زمانی 1391 تا 1395، مبادرت به ترسیم و تحلیل شبکه ی همکاری میان پژوهشگران این حوزه ی دانشی شده است. این مقاله دارای رویکرد کاربردی است و با استفاده از شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شده است. در این راستا تعداد تولیدات، الگوهای تألیف، پرتولیدترین افراد و مؤسسه ها و همچنین ویژگی شبکه های همکاری و شاخص های مرتبط با آن به کمک نرم افزار تحلیل شبکه ی یو. سی. ای. نت مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که 686 پژوهشگر از 67 دانشگاه و مؤسسه ی پژوهشی در نگارش مقالات این حوزه دخیل بوده اند. علی رغم اینکه کار گروهی این پژوهشگران عمدتاً حول الگوی سه نفری قرار دارد، اما بیشتر تمایل دارند که به صورت گروه های کوچک به تولید علم بپردازند و ارتباط میان آن ها نسبتاً متوسط است.

در دنیای کنونی بسیاری از مشکلات نظیر پاندمی های مرگبار که علم به دنبال حل آنهاست ماهیت بدون مرز دارد و غلبه بر چنین چالش هایی از مسیر همکاری بین دانشمندان رشته های مختلف و سیاستگذارانی می گذرد که در فراسوی مرزهای ژیوپلیتیکی فعالیت می کنند. طی چند دهه گذشته به موازات دیپلماسی سنتی نوع جدیدی از دیپلماسی در حوزه روابط بین الملل موسوم به دیپلماسی علمی جریان یافته است که دارای ویژگی های مهمی همچون تنوع، چند جانبه گرایی فراگیر، در برگیرنده جامعه مدنی و شهروندان و قدرت اثرگذاری بالایی است. در واقع دیپلماسی علمی برای توصیف انواع مبادلات در حوزه های علمی، فناوری و نوآوری و مشارکت کشورها در برنامه های آموزشی و تحقیقات پیشرفته به کار می رود. با وجود تنوع بالا، این حوزه به سه بخش عمده شامل علم در دیپلماسی، دیپلماسی برای علم و علم برای دیپلماسی تقسیم می شود. طی چند دهه گذشته، کشورهایی که در علم و فناوری های کلیدی پیشتاز بوده اند از ظرفیت بالقوه دیپلماسی علمی نیز به میزان زیادی بهره برده اند. همچنین تجارب گذشته نشان می دهد که توسعه روابط علمی راهبردی و همکاری های علمی بین کشورها و یا حتی بلوک های رقیب می تواند از شکست های دیپلماتیک جلوگیری کند و احتمال درگیری ها و تنش های ویرانگر را در عرصه جهانی کاهش دهد. از طرف دیگر در شرایط امروزی، جهان با معضلات متعدد و متنوعی روبه رو است که در مواردی حل آنها از ظرفیت و توان علمی و فنی یک کشور به تنهایی خارج است و به کارگیری ظرفیت های دیپلماسی علمی امری اجتناب ناپذیر می باشد. این نوشتار بر اهمیت، مصادیق، دستاوردها و تجارب برخی کشورها و تعدادی از نهادهای بین المللی در حوزه دیپلماسی علمی و مرجعیت علمی می پردازد.

همکاری در حوزه های مختلف علمی، سابقه ای طولانی دارد. با این حال، این پدیده در ایران کمتر بررسی شده است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و با هدف بررسی وضعیت همکاری عملی در میان اعضای هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد، به بررسی این پدیده و «تالیف مشترک» که بازتاب فعالیتها و رویکردهای جامعه علمی امروز به شمار می آید، پرداخته است. نتایج به دست آمده عبارتند از:      · میان نسبت همکاری عملی در اعضای هیات علمی 4 حوزه موضوعی دانشگاه فردوسی، تفاوتی معنادار وجود دارد.       · در بین حوزه های مورد بررسی، سه حوزه موضوعی مهم در این دانشگاه (کشاورزی، علوم پایه و مهندسی) فراوانی قابل توجهی در تولیدات عملی مشترک اعضای هیات علمی خود دارند، اما در حوزه وسیع علوم انسانی فراوانی تولیدات مشترک، پایین ترین میزان را در کل دانشگاه به خود اختصاص داده است. بیشترین نسبت همکاری علمی در کل دانشگاه در حوزه کشاورزی، سپس در حوزه علوم پایه و پس از آن در حوزه مهندسی است. کمترین نسبت همکاری علمی نیز به حوزه علوم انسانی تعلق دارد.