هدف: هدف از این پژوهش، ترسیم نقشة علمی حوزة جایگاه سازی برند و شناسایی ارزشمندترین موضوعات این حوزه است.روش شناسی: پژوهش حاضر بر پایه هدف، از نوع پژوهش های کاربردی و توصیفی، با تکنیک های علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، تمام پژوهش های علمی و تخصصی حوزة جایگاه سازی برند، که در بازه زمانی 1975 تا 2023 میلادی، در پایگاه استنادی اسکوپوس، نمایه شده است. در این پژوهش، از نرم افزارهای VOSviewer و Gephi به منظور ترسیم و تحلیل نقشه های علمی 577 سند علمی استفاده شد.یافته ها: بر پایه یافته های پژوهش، اصلی ترین موضوعات زمینه جایگاه سازی برند: برندسازی، عملکرد برند، مسئولیت اجتماعی برند، برندسازی مقصد و منشأ برند هستند. براساس نقشه های ترسیم شده و با به کارگیری شاخص مرکزیت نزدیکی، برندسازی، رقابت، بازاریابی، تصویر برند، طراحی محصول و مدیریت برند، مهم ترین مؤلفه ها در انتقال اطلاعات در شبکه جایگاه سازی برند (رویکرد میان رشته ای) هستند.نتیجه گیری: این تحلیل را می توان به عنوان نقشة راه پژوهش های آتی حوزه جایگاه سازی برند، مورد استفاده قرار داد. با توجه به خوشة اصلی حوزة جایگاه سازی برند، می توان نتیجه گرفت که برندسازی و عملکرد برند در مفهوم جایگاه سازی از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.

سابقه و هدف: امروزه استفاده از روش های علم سنجی جهت ارزیابی تولیدات علمی پژوهشگران در رشته های مختلف، بسیار مورد توجه قرار گرفته است و شاخص هرش به دلیل سنجش هم زمان کمّیت و کیفیت تولیدات علمی، از مهمترین شاخص های علم سنجی است. لذا در این پژوهش، وضعیت مقالات کشاورزی ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس بر اساس شاخص هرش مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 4037 مقاله تولید شده توسط محققان ایرانی در زمینه کشاورزی طی سال های 2016-2010 می باشد که از پایگاه اسکوپوس استخراج گردید. جهت ترسیم جداول از نرم افزار اکسل، برای تجزیه و تحلیل داده ها از SPSS 16 و همچنین برای پاسخ به فرضیه های پژوهش از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون پیرسون استفاده شده است. یافته ها: در این مدت 4037 مقاله کشاورزی توسط 157 محقق ایرانی در پایگاه اسکوپوس نمایه شده است که بیشترین آن در سال 2011 بوده است. مجله Advances in Environmental Biology بالاترین تعداد مقالات (237 مقاله) را دارد و بالاترین شاخص هرش نشریات (شاخص 19) به نشریه Bioresource Technology تعلق گرفت. نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داده است بین میزان شاخص هرش و تعداد مقالات رابطه معناداری وجود دارد (0/05> P-value). نتیجه گیری: ایران از نظر شاخص هرش در حوزه کشاورزی در رتبه 3 خاورمیانه و 42 جهانی قرار دارد. اگرچه ایران توانسته است در تولید مقالات کشاورزی جایگاه ثابتی برای خود کسب کند اما در شاخص هرش و میزان استناد به مقالات خود در سطح منطقه و جهان موفق نبوده و در این زمینه نیازمند تلاش بیشتر است.

سابقه و هدف: علم سنجی حوزه ای نوین در علوم کتابداری و اطلاع رسانی است که جهت اندازه گیری کمی علوم در سطح ملی و بین المللی به منظور رتبه بندی نشریات، دانشگاه ها و کشورها استفاده می شود. هدف از این پژوهش تعیین وضعیت تولیدات علمی اعضای هیات علمی دانشگاه کاشان در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس از سال 2012 لغایت 2016 می باشد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر به روش علم سنجی و منبع گردآوری داده ها پایگاه اسکوپوس بوده است. تولیدات علمی اعضای هیات علمی دانشگاه کاشان طی سال های 2016-2012 مورد بررسی قرار گرفت. داده های تحقیق پس از استخراج با استفاده از نرم افزارهای آماری Excel و SPSS نسخه 20 توصیف و تحلیل شدند و برای پاسخ به فرضیه های پژوهش از آزمون های Anova و T-student استفاده شده است.یافته ها: نتایج نشان داد بیشترین میزان تالیفات (89.3%) از نوع مقاله اصیل بوده که 85.49% آن توسط مردان تالیف شده است. اعضای هیات علمی با مرتبه استادی، بالاترین نرخ تولیدات علمی (41.2%) را به خود اختصاص دادند. گروه های مختلف آموزشی تفاوت معنی داری (p=0.31) از لحاظ تولید علمی با یکدیگر نداشتند، هر چند اعضای هیات علمی گروه علوم پایه با 59.55% و گروه مهندسی با 36.59% بیشترین مدارک علمی را تولید کرده اند.نتیجه گیری: میزان تولیدات علمی دانشگاه کاشان در دوره مورد بررسی، روندی صعودی داشته است که خود عاملی موثر در بهبود و ارتقای جایگاه علمی این دانشگاه در میان دانشگاه های کشور و جهان می باشد.

سابقه و هدف: در عصر حاضر و با پیشرفت سریع فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، بررسی وضعیت مجلات جمهوری اسلامی ایران و تلاش برای ارتقای کمی و کیفی آن ها در سطح بین الملل، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی کمی و کیفی مجلات نمایه شده ایرانی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر، پیمایشی-توصیفی بوده و از نوع کاربردی است که با استفاده از روش های علم سنجی انجام شده است. منبع گردآوری داده ها، پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس و جامعه آماری پژوهش را تمامی مجلات علمی کشور ایران تشکیل می دهند که طی سال های 2012-2000 درآن پایگاه نمایه شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری Excel و برای ترسیم شکل ها از نرم افزار تحلیل شبکه NodeXL استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که مجلات نمایه شده ایرانی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس از 8 عنوان در سال 2000 به 113 عنوان در سال 2012 رسیده است. همچنین طی سال های مورد بررسی، مراکز و موسسات علمی و پژوهشی بیشتری عهده دار مدیریت و نمایه سازی مجلات علمی شده اند.نتیجه گیری: برخلاف رشد کمی تعداد مجلات نمایه شده، کیفیت مجلات نمایه شده ایرانی (به جز چند مورد) از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند و توجه و سیاست گذاری در این خصوص، می تواند راهگشا باشد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی تمامی تولیدات علمی دانشگاه صنعتی شریف در پایگاه های استنادی وب آوساینس و اسکوپوس است. داده های حاصل از این پژوهش، با رویکرد علم سنجی و با استفاده از نرم افزارهای هیست سایت و امکانات تحلیلی نرم افزار اکسل تحلیل شد. جامعه ی پژوهش را تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس، در تاریخ 24 ژوئن 2018، و در پایگاه وب آوساینس، در تاریخ 14 می 2018، در بازه ی زمانی ده ساله (2008 تا 2017) تشکیل می دهد. یافته های پژوهش نشان داد که تعداد تولیدات پژوهشگران در هر دو پایگاه، روند افزایشی داشته و حوزه های موضوعی عمده ی پژوهش ها در پایگاه وب آوساینس، مهندسی برق و الکترونیک و در پایگاه اسکوپوس، حوزه ی مهندسی بوده است. اکبر جعفری با 335 مدرک و 17220 استناد، عنوان پرتولیدترین و اثرگذارترین پژوهشگر دانشگاه صنعتی شریف را به خود اختصاص داده است. در میان نویسندگان پراستناد و پرتولید، حسام الدین ارفعی با 4722 استناد، اثرگذارترین پژوهشگر در کل بازه ی زمانی پژوهش بود. بررسی کیفی مقالات با شاخص Q نشان داد 32 / 37 درصد از مقالات تولیدی در نشریات Q1 و Q2 آمده، که کیفی بودن تولیدات را نشان می دهد. به عبارت دیگر، پژوهشگران در مجلاتی که ضریب تأثیر بالایی دارند تعداد مدرک بیشتری منتشر کردند و غالباً انتشار مقالات در مجلاتِ با کیفیت بالا امکان دریافت استنادهای بیشتر را فراهم می کند. همچنین در پایگاه وب آوساینس، تعداد 79 مدرک تحت عنوان آثارِ با بالاترین استناد در رشته قرار می گیرد که در 40 حوزه ی موضوعی از مقوله های وب آوساینس و با همکاری 54 کشور و 382 سازمان، منتشر شده اند. از میان این مقالات، بیشترین فراوانی در حوزه ی موضوعی شیمی فیزیک با فراوانی 20 بوده است. ارائه ی پژوهش های این چنینی می تواند برنامه ریزان امور پژوهشی این دانشگاه را متوجه وضعیت فعلی تولیدات علمی اعضای هیئت علمی کند تا با شناخت وضع موجود و کاستی هایی که در این حوزه احساس می شود، با برنامه ریزی های صحیح درصدد رفع آن ها برآیند.

هدف: هدف این مطالعه ترسیم نقشه تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس، در حوزه "هوش مصنوعی" است. روش شناسی: پژوهش حاضر مطالعه ای کاربردی بوده که در آن از تکنیک های تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه استفاده شده است. جامعه پژوهش، مستندات حوزه هوش مصنوعی پژوهشگران ایرانی منتشرشده در پایگاه استنادی اسکوپوس از سال های 1978 تا ژانویه 2022 است. از نرم افزارهای Excel، VOSviewer و Gephi جهت تحلیل داده ها و استخراج نقشه ها استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد ایران در حوزه هوش مصنوعی در رتبه 31ام و در خاورمیانه در جایگاه سوم قرار دارد. نویسندگان آمریکایی بالاترین همکاری را با نویسندگان ایرانی داشته اند. شاخه علوم کامپیوتر بالاترین و دندانپزشکی کمترین مستندات مرتبط با هوش مصنوعی را دارا هستند. دانشگاه تهران بیشترین تعداد مستندات را منتشر کرده است. مقالات مجله ای بیشترین نوع مستندات منتشرشده بوده و بالاترین تعداد ارجاعات 825 مورد است. نسبت مقالات مجله ای ایران در مقایسه با مقالات کنفرانسی بسیار بیشتر از نسبت جهانی است. استانداردهای ارائه اطلاعات وابستگی سازمانی در مستندات تولیدشده توسط پژوهشگران ایرانی به درستی رعایت نمی شود که حاصل آن عدم دقت در نتایج جستجوهای مربوط به این مستندات است. نتیجه گیری: این بررسی می تواند نقشه راهی برای پژوهش های آتی و سرمایه گذاری بخش های اجرایی در حوزه هوش مصنوعی باشد. نتایج نشان می دهد روند تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی به طور کلی صعودی بوده است، بااین حال این سرعتِ رشد در مقایسه با سایر کشورها کمتر است. محققان ایرانی در انتخاب موضوعات پژوهشی با مسیر کلی این حوزه در اکثر سال ها همراه و همگام بوده اند و در برخی سال ها با یک گام تأخیر پیش رفته اند.

مقدمه: مطالعات علم سنجی با ارزیابی اولویت، چشم انداز و گنجایش، به سیاستگذاران و مدیران دانشگاه ها و روسای مراکز پژوهشی در گماردن و توازن بودجه با هزینه، انتصاب، ارتقای پژوهشگران و موسسه ها کمک کرده و به شناخت بهتر نقاط توان و ناتوانی گردآورهای زیر پوشش می انجامد.هدف: بررسی تولید علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، نمایه شده در اسکوپوس تا پایان سال 2014 با استفاده از شاخص های نوین علم سنجی.مواد و روش ها: پژوهش، مطالعه ای مقطعی در گستره علم سنجی است که به بررسی تولید علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان نمایه شده در اسکوپوس از آغاز راه اندازی تا پایان سال 2014 می پردازد. داده ها از پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس جستجو و تولید علمی و تعداد گواهمندی به آن ها برون آورده شد. شناسه های علم سنجی در سه دسته کمی، کیفی و ترکیبی برآورد شد.نتایج: 845 تولید علمی با 3078 استناد، با نشانی این دانشگاه در اسکوپوس نمایه شده بود. «تعداد تولید علمی به نویسندگان» 5.28، نسبت تعداد نسبت «تعداد تولید علمی به تعداد اعضای هیات علمی» 2.28 و نسبت «استنادات به مقاله ها» 3.64 بود. H index این دانشگاه 23 و 32 g Index، 18.11 e Index و 1.35 M-Quotient بود.نتیجه گیری: روند نشر تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان رو به رشد است. از سویی کمابیش نیمی از تولیدات علمی این دانشگاه بدون دست کم یک استناد بوده و به دلیل پایین بودن استنادات، شاخص های ترکیبی نیز سطح مناسب ندارند. از این رو پیشنهاد می شود برای بالا بردن تولید علمی، بستر مناسبی برای آسان سازی کارهای پژوهشی در بخش های گوناگون دانشگاه و ارتقای کارکرد کیفی همراه با گسترش کمی آنها فراهم شود.

زمینه و هدف با توجه به رشد تولیدات علمی در سال های اخیر، این سوال همیشه در محافل علمی و جامعه مطرح است که چقدر تولیدات علمی منجر به رفع مشکلات جامعه شده است و چند درصد آنها منجر به تولید کالا، خدمات و کار در کشور شده است. در این راستا پژوهش حاضر ثبت اختراعات حوزه جراحی را در سطح جهانی و جایگاه ایران در این زمینه را مورد بررسی قرار داده است تا مشخص شود چه میزان اختراع از دل تولیدات علمی که بیشتر هم مقاله هستند، استخراج می شود. مواد و روش ها روش این پژوهش علم سنجی می باشد که با استفاده از داده های پایگاه استنادی اسکوپوس و موتور تعبیه شده بر روی آن انجام شد. همچنین از نرم افزار اکسل جهت ترسیم جداول و نمودارها استفاده شد. یافته ها یافته های این پژوهش نشان داد که کشورهای آمریکا، ژاپن، انگلستان، آلمان، ایتالیا، چین، فرانسه، کانادا، هند و ترکیه به ترتیب در رتبه های اول تا دهم از حیث ثبت اختراع در زمینه جراحی را به خود اختصاص داده اند. کشور ایران نیز در رتبه بیست و سوم قرار دارد. سایر یافته ها از این حیثت طبق داده های این پایگاه نشان می دهد که روند ثبت اختراع در جراحی در سالهای اخیر با اندکی کاهش روبرو بوده است. به طوری که در سال 2014 با 757 مورد، سال 2015 با 729 مورد، سال 2016 با 716 مورد، 2017 با 692 مورد و 2018 با 660 مورد روند کاهشی داشته است. نتیجه گیری سیر رشد تولیدات علمی در حوزه جراحی در دنیا و کشورمان رشد نسبتا خوبی داشته است ولی از حیث ثبت اختراع در این حوزه چشمگیر نیست. شاید یکی از دلایل آن را محدود کردن ثبت اختراعات به جراحان دانست چرا که ممکن است جراحی در یک اختراع، همکاری و نقش داشته باشد ولی به دلایلی نام و مشخصات سازمانی وی ثبت نشده است یا بسیاری از این اختراعات در حوزه پزشکی به صورت عام ثبت شده و از این حیث جایگاه جراحان در ثبت اختراع با کاهش مواجه شده است. عدم آشنایی جامعه جراحی با شیوه های ثبت اختراع می تواند یکی دیگر از علل باشد. چرا که روش های جراحی در قوانین اکثر کشورها از جمله موارد استثناء شده از اختراعات قابل ثبت هستند. ولی بسیاری از جراحان اهمیت نداده و آن را ثبت نمی کنند به همین دلیل شاید یکی از دلایلی است که باعث عدم رشد ثبت اختراع در این حوزه را شاهد هستیم.

سابقه و هدف: هدف پژوهش، مطالعه علم سنجی و واکاوی برون داد علمی با موضوع «سلب اعتبار مقالات» است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نوع، توصیفی علم سنجی است که با استفاده از روش تحلیل محتوای مقالات انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، تولیدات علمی با موضوع «سلب اعتبار مقالات» است که تا ابتدای اگوست 2019 در اسکوپوس نمایه شده اند. از 2628 مقاله بازیابی شده، 140 مقاله مرتبط با موضوع، جهت بررسی انتخاب گردید. مدارک منتخب از نظر سال انتشار، نام کشور، نویسندگان، زبان و موضوع مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: نتایج، حاکی از افزایش قابل ملاحظه تعداد مقالات از سال 2014 به بعد است. 159 نویسنده از 36 کشور و 160 دانشگاه / سازمان در نگارش این مقالات مشارکت داشتند. دلایل سلب اعتبار و موضوعات مقالات سلب اعتبارشده بررسی شد. همچنین تأثیر سلب اعتبار بر اعتبار نویسندگان، تعداد تولید علمی و تعداد استناد، وضعیت درآمد، جنسیت و زبان نویسنده مسؤول، همکاری بین المللی، روند سلب اعتبار مقالات، نوع مطالعه، دارا بودن اعلان سلب اعتبار، ضریب تأثیر مجله و مدت زمان بین انتشار تا سلب اعتبار نیز تحلیل شد. در نهایت به نقش دانشگاه ها جهت آگاه سازی پژوهشگران، آموزش امانت داری پژوهش و حساس کردن آن ها نسبت به بدرفتاری علمی اشاره شده است. نتیجه گیری: نتایج، حاکی از ضرورت توجه بیش از پیش آموزش امانت داری پژوهش به همه ذی نفعان (محققان، سازمان های تحقیقاتی، ویراستاران مجله، ناشران و داوران) و آگاه سازی آن ها نسبت به عواقب بدرفتارهای علمی است. سیستم آموزش و پژوهش، سیستم امتیازدهی و ارتقای پژوهشگران، سیستم داوری مجلات و سیستم برخورد با متخلفان نیاز به بازنگری اساسی دارد.

هدف: هدف پژوهش حاضر سنجش وضعیت شاخص اچ اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در پایگاه استنادی اسکوپوس می باشد. در این پژوهش شاخص اچ اعضای هیئت علمی دانشگاه به تفکیک جنسیت، مرتبه علمی، حوزه موضوعی و دانشکده موردسنجش قرار گرفته است. روش شناسی: این پژوهش از نوع مطالعات علم سنجی است که با استفاده از روش کتابخانه ای و تکنیک ارزیابانه به انجام رسیده است. جامعه آماری پژوهش را 553 نفر عضو هیئت علمی تمام وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران تشکیل داده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بیش از 74 درصد اعضای هیئت علمی دارای شاخص اچ برابر صفر می باشند و میانگین شاخص اچ مردان دو برابر زنان است و همچنین میانگین شاخص اچ اعضای هیئت علمی به تفکیک مرتبه علمی به ترتیب از بیشتر به کمتر به دانشیاران، استادان، استادیاران و مربیان تعلق دارد و یافته ها نشان دادند که بین میانگین شاخص اچ در بین مردان و زنان، حوزه های موضوعی و مرتبه های دانشگاهی تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران با توجه به شاخص اچ بسیار ضعیف اند و اکثر آنان تعداد کل انتشارات و استناداتشان نیز در سطح پایینی قرار دارند.