مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
سال:1382 | دوره:10 | شماره:1 (پیاپی 15) |تعداد مقالات:8

مقدمه و هدف: سطح بیشتر سلولها توسط لایه نازکی از کربوهیدرات پوشیده شده است. ترکیب و ضخامت این لایه بین سلولهای مختلف متفاوت است. این ترکیبات در بسیاری از پدیده های بیولوژیک نقش ایفا می کنند. این مطالعه به بررسی نحوه انتشار این ترکیبات در طی تکامل سلولهای مویی در کریستا آمپولاریس پرداخته است.مواد و روشها: بدین منظور جنین های 12-20 روزه رت و نوزادان 1-15 روزه جمع آوری شد. پس از پردازش معمول بافتی برش ها به کمک لکتینهای PNA (برای واکنش با قند انتهایی گالاکتوز / ان استیل گالاکتوز آمین) و BSA1-B4 (برای واکنش با قند انتهایی گالاکتوز) و سیالیداز PNA/ (جهت حذف سیالیک اسید) رنگ شدند. شدت رنگ در نمونه ها به روش ارائه شده توسط Gong و همکاران تعیین شد.نتایج: در روز 12 جنینی سطح مجاری نیم دایره ای در حال تکامل با شدت زیاد به PNA پاسخ داد. در روزهای 14 و 13 از شدت واکنش ها کاسته شد. در روزهای 16 و 15 واکنش در سطح راسی نسبت به سطح پایه ای اپی تلیوم کریستاآمپولاریس بیشتر بود. در حالی که در روزهای 7-15 بعد از تولد شدت واکنش کریستاآمپولاریس کم شد ولی مزانشیم زیر آن با شدت متوسط به PNA پاسخ داد. در طی دوره تکامل جنینی و نیز بعد از تولد، شدت واکنش نسبت به BSA1-B4 از شدت کمی برخوردار بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که واکنش سلولهای مویی برای این دو لکتین در حین تکامل تغییر می کند. در ضمن سلولهای اپیتلیوم پوشاننده آن بطور متفاوت به PNA پاسخ دادند که نشان می دهد تغییر این قندها از نظر تکاملی تنظیم شده است.

مقدمه و هدف: اجرای برنامه تنظیم خانواده راه حل آسانی در کنترل رشد بالای جمعیت می باشد و عملکرد زنان نقش مهمی در اجرای این برنامه دارد. لذا هدف از این بررسی، تعیین رابطه بین انتخاب روشهای پیشگیری از باروری با سن، تعداد فرزند و میزان تحصیلات زنان می باشد.مواد و روشها: این مطالعه بصورت توصیفی - تحلیلی و به روش مقطعی با نمونه ای از 400 نفر زنان واجد شرایط برنامه تنظیم خانواده 15-49) ساله( در جمعیت روستایی بابل در سال 1379 انجام گردید. اطلاعات مربوط به نوع روش پیشگیری، سن، تعداد فرزندان و سطح تحصیلات زنان از پرونده های موجود تنظیم خانواده در مراکز بهداشتی و درمانی استخراج گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: نتایج نشان داد که در زنان تحت پوشش برنامه تنظیم خانواده، استفاده از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری )قرص، IUD، کاندوم، توبکتومی و وازکتومی( %71.9 می باشد. در این خصوص بین نوع روش پیشگیری از بارداری با سن مادر، تعداد فرزند و میزان تحصیلات از نظر آماری ارتباط معنی داری وجود داشته است بطوری که زنان در سنین بالای 40 سال، تعداد فرزند بیشتر و بی سواد بیشتر از روش توبکتومی و زنان در سنین پایین تر، تعداد فرزند کمتر و تحصیلات متوسط بیشتر از قرص و IUD و کاندوم استفاده می کنند و زنان با تحصیلات خوب و عالی بیشتر روش منقطع و وازکتومی را انتخاب کرده اند.نتیجه گیری: میزان استفاده از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری در جامعه مورد بررسی ما تقریبا در حد قابل قبول بوده و به دلیل درصد نسبتا زیاد استفاده کنندگان روش منقطع (%20) و غیر مطمئن بودن آن، آموزش های لازم در این خصوص ضروری به نظر می رسد.

مقدمه و هدف: گر چه خوددرمانی همواره همراه بشر بوده است و مسئله ای اجتناب ناپذیر است، ولی در کشورها به صورتی درآمده است که یکی از علل عمده مصرف بی رویه دارو گردیده است. لذا در این مطالعه سعی شده است چگونگی انجام خوددرمانی در افراد ساکن شهر رشت بررسی شود.مواد و روشها: در یک مطالعه مقطعی در سال 1379 از نقاط مختلف شهر رشت 1200 نفر به صورت تصادفی برای پژوهش گزینش شدند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از پرسشنامه توام با مصاحبه بدست آمده پس از تکمیل پرسشنامه توسط افراد مورد مطالعه اطلاعات به روش کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: خوددرمانی در زنان بیشتر از مردان مشاهده شد. افراد با تحصیلات دانشگاهی و یا متوسطه نسبت به سطوح پایین تر بیشتر دست به خوددرمانی زده بودند (P<0.001). در صورتی که در افراد دارای درآمد کمتر انجام خوددرمانی بیشتر بود (P<0.001). بیماریهای مورد خوددرمانی شامل سردرد، سرماخوردگی، درد عضلانی و استخوانی، درد شکمی، اسهال، تب و گلودرد بودند. در رابطه با مصرف خودسرانه داروها بیشترین فراوانی مربوط به مسکنها (%23.3) بود و آنتی بیوتیک ها در ردیف چهارم (%14.9) قرار داشت. از میان علل روی آوردن به خوددرمانی بیشترین فراوانی معادل %27.37 افراد، تحت پوشش بیمه خدمات درمانی نبودن و کمترین فراوانی معادل %8.68 به علت عدم اطمینان به طبابت پزشکان، مطرح گردید. %82.17 افراد مورد مطالعه، آموزش در این زمینه را ضروری دانسته و رسانه های جمعی را مناسب ترین وسیله در این رابطه مطرح کردند.نتیجه گیری: شیوع بالای خوددرمانی در جمعیت مورد مطالعه ایجاب می کند که راهکارهای مناسب بخصوص آموزش از طریق رسانه های جمعی در این رابطه صورت گیرد و با توجه به اینکه تحت پوشش بیمه خدمات درمانی نبودن یکی از علل اصلی اقدام به خوددرمانی مطرح شد بیمه نمودن همه افراد جامعه در اولویت قرار گیرد.

مقدمه و هدف: اهمیت اپیدمیولوژی و اتیولوژی سوختگی ها در شناخت روشهای پیشگیری و هشدار دهنده بوده که در نهایت منجر به کاهش آمار سوختگی و در نتیجه کاهش هزینه های درمانی و زیانهای اقتصادی جامعه خواهد شد. بر این اساس بر آن شدیم تا بیماران بستری در بخش سوختگی بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند را مورد ارزیابی قرار داده و LA50 را تعیین نمائیم.مواد و روشها: در این پژوهش توصیفی تحلیلی پرونده های موجود از بیماران بستری شده بخش سوختگی بیمارستان امام رضا (ع) در سال 1376 از نظر سن، جنس، زمان سوختگی، عامل سوختگی، درصد سوختگی و پیش آگهی مورد بررسی قرار گرفتند. تنها بیمارانی که روز اول سوختگی به بیمارستان مراجعه کرده بودند مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری Chi square و آزمون t مورد ارزیابی آماری قرار گرفت و در نمودار TREND با مقایسه درصد سوختگی و درصد مرگ و میر، LA50 تعیین شد.نتایج: تعداد بیماران مورد بررسی 195 نفر بودند که %56 مذکر و %44 مونث بودند. بیشترین آمار سوختگی مربوط به گروه سنی 0-5 سال و 16-20 سال بود. از نظر تعداد بیماران بستری در فصول مختلف سال، بیشترین تعداد مربوط به زمستان بود. در مورد عوامل سوختگی بطور کلی شایعترین آنها مایعات و غذای داغ (%42) بود. سوخت و مواد مشتعل شونده (%41) و شعله مستقیم آتش (%17) موارد را تشکیل می دادند. در سنین کمتر از 10 سال، مایعات و غذای داغ و در نوجوانی و سنین بالاتر سوخت و مواد مشتعل شونده بعنوان شایعترین عامل مشخص شدند. در مقایسه عوامل سوختگی در دو جنس تفاوت معناداری مشاهده نشد. از نظر متوسط درصد سوختگی TBSA% در ماههای سال تفاوتی مشاهده نشد. از نظر پیش آگهی %64 ترخیص شده، %31 منجر به مرگ و %5 اعزام یا ترک بخش بدون اجازه پزشک وجود داشت. میزان مرگ و میر در مردان %22 و در زنان %44 بود که این تفاوت از نظر آماری معنادار بود (p<0.05). در نمودار TREND با مقایسه TBSA% و میزان مرگ و میر، %55 LA50 تعیین شد.نتیجه گیری: در این مطالعه LA50 معادل %55 تعیین شد. بیشترین افراد در معرض خطر سوختگی، کودکان و نوجوانان می باشند. مایعات و غذای داغ به عنوان شایعترین و سوخت و مواد مشتعل شونده به عنوان خطرناکترین عامل سوختگی به شمار می روند.

مقدمه و هدف: توجه به کیفیت زندگی در مدیریت بیماران مبتلا به آسم اخیرا مورد توجه زیادی قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم در بیرجند می باشد.مواد و روشها: جمعیت واجد شرایط در مطالعه کلیه زنان و مردان مبتلا به آسم )سن بالای 12 سال( بودند که جهت بستری شدن به بیمارستان ولیعصر (عج) بیرجند از مهر 1380 لغایت اسفند ماه 1380 معرفی شده بود.تشخیص بیماری بر اساس معیارهای بالینی استاندارد گذاشته شد. کلیه بیمارانی که غیر از آسم مشکل زمینه ای دیگری داشتند از مطالعه حذف شدند. از پرسشنامه asthma bother profile Hyland) و همکاران( در مصاحبه با بیماران استفاده شد. در هر سوال 6 گزینه ای از بهترین وضعیت تا بدترین وضعیت ممکن نمره گذاری از 1 تا 6 انجام شد. سوالات در 2 گروه محدودیتهای فیزیکی 6) سوال( و مشکلات روحی 9) سوال( تقسیم شد. از آزمون t و ضریب همبستگی پیرسون برای تحلیل آماری استفاده شد.نتایج: 82 مورد بیمار شامل 42 مرد و 40 زن با میانگین سنی 19.49 ±55.15 سال مورد بررسی قرار گرفتند. از حداکثر نمره ممکن در رابطه با محدودیتهای فیزیکی (36) میانگین بدست آمده 32.63±11.8 و از حداکثر نمره ممکن در رابطه با مسایل روانی (54) میانگین بدست آمده 7.65± 29.25 بود. بین نمره مربوط به مسائل روانی و سن ارتباط معکوس و معنی دار بود (P<0.001). میانگین نمره محدودیت های فیزیکی در زنان 8.57 ±29.85 و در مردان 6.52 ±35.55 بود (P<0.001). %93.91 بیماران اعتقاد به درمان مناسب از جانب درمانگر و %84.1 بیماران اعتقاد به دریافت توضیحات کافی در رابطه با بیماریشان از جانب درمانگر داشتند.نتیجه گیری: علیرغم رضایت نسبتا خوب بیماران از درمانگران در رابطه با اقدامات درمانی و راهنمایی لازم در مورد بیماریشان، کیفیت زندگی بیماران مورد مطالعه مناسب نبوده و توجه بیشتر درمانگران را به این مساله می طلبد.

مقدمه و هدف: گرده گیاهان از مهمترین علل ایجاد علائم آلرژی هستند. زعفران نیز با توجه به اهمیت اقتصادی آن در منطقه و شمار زیادی از کشاورزانی که به کار کاشت و برداشت آن اشتغال دارند می تواند باعث ایجاد علائم آلرژی شود. اطلاع از میزان شیوع و الگوی بالینی حساسیت به گرده گیاه زعفران می تواند عاملی در تشخیص و درمان بهتر و موثرتر بیماران باشد. این مطالعه به منظور بررسی الگوی علائم بالینی حساسیت به گرده گیاه زعفران در کشاورزان زعفران کار منطقه صورت گرفته است.مواد و روش ها: مطالعه به صورت مقطعی به مدت یک ماه در پاییز 1381 انجام گرفت. تعداد 167 نفر از کشاورزان در حین کار در مزارع انتخاب شده و جهت کسب اطلاعات لازم برای هر فرد یک پرسشنامه شامل اطلاعات فردی و علائم حساسیت در اعضای مختلف بدن تکمیل شد و سپس تست پوستی پریک به منظور تعیین افراد حساس به گرده گیاه توسط عصاره های حاصل از گرده گیاه زعفران و نیز عصاره سه علف شایع دیگر منطقه انجام شد.نتایج: بر اساس علائم اظهار شده توسط کشاورزان در گروه حساس به گرده گیاه زعفران که با تست پوستی پریک تائید شدند، شایعترین علائم عبارت بودند از: عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم، خارش بینی و قرمزی چشم. علائم مربوط به پوست مانند خشکی پوست و کهیر کمترین شیوع را داشتند.نتیجه گیری: گرده گیاه زعفران می تواند باعث ایجاد علائم آلرژی عمدتا در چشم، بینی و سیستم تنفسی شود. علائم شایع اظهار شده دارای میزان متوسطی از حساسیت (Sensitivity) و میزان بالایی از اختصاصی بودن (Specificity) را نشان داد.

مقدمه و هدف: آنمی فقر آهن شایعترین علت آنمی است با توجه به اهمیت و شیوع این نوع آنمی در نقاط مختلف کشور این مطالعه به منظور تعیین شیوع آنمی فقر آهن در نوجوانان شهر بیرجند انجام شده است.مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی از 480 دانش آموز دبیرستانی 260) پسر و 220 دختر( که به روش خوشه ای انتخاب شدند، آزمایش CBC به عمل آمد. سرم فریتین کمتر از 12mg/ml، مبنای تشخیص فقر آهن، هموگلوبین کمتر از 12.3 mg/dl در دختران و 14mg/dl در پسران به عنوان کم خونی و غیر طبیعی بودن هر دو شاخص مذکور به عنوان کم خونی فقر آهن در نظر گرفته شد. همینطور دانش آموزانی که شاخصهای گلبولی کمتر از طبیعی داشتند تحت درمان یک ماهه سولفات فروس خوراکی قرار گرفتند و مجددا پس از درمان شاخص های گلبولی و سرمی آهن مورد آزمایش قرار گرفت.نتایج: از 480 دانش آموز، 29 نفر (%6.5) شاخص های گلبولی کمتر از طبیعی داشتند و نتایج بررسی شاخص های سرمی آهن، سرم فریتین و TIBC نشان داد: شیوع فقر آهن، کم خونی و کم خونی ناشی از فقر آهن در این دانش آموزان به ترتیب 44.82، 41.37، 24.13 بوده است. مقایسه میانگین و انحراف معیار شاخص های گلبولی دانش آموزان در دو جنس تفاوت معنی دار داشت (P=0.000) همینطور در افراد دچار میکروسیتوز فاقد صفت بتاتالاسمی میانگین MCH, MCV, HCT در مرحله اول غربالگری به ترتیب 41.1، 75، 24.5 بود که پس از مصرف یک ماهه آهن این میانگین ها به ترتیب به 43.4، 79.7، 25.8 افزایش داشت که از نظر آماری معنی دار بود (P<0.001).نتیجه گیری: بطور کلی یافته ها نشان می دهد که شیوع آنمی در جامعه دانش آموزان شهر بیرجند در مقایسه با سایر مطالعات انجام شده از میزان قابل توجهی برخوردار است.

مقدمه و هدف: برای دستیابی به توسعه اجتماعی پایدار به همیاری تک تک افراد جامعه نیاز است و رابطین بهداشتی پیشتاز این همیاری عمومی هستند که داوطلبانه قدم در راه مشارکت مردم در تامین و ارتقا سطح سلامتی جامعه گذاشته اند. این مطالعه با هدف ارزشیابی عملکرد و علل قطع همکاری رابطین بهداشتی با مراکز بهداشتی درمانی بیرجند انجام گرفت.مواد و روشها: در یک مطالعه توصیفی - تحلیلی تعداد 142 نفر از رابطین بهداشتی که در زمان پژوهش با مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه همکاری می کردند و 62 نفر از رابطین بهداشتی که طی 5 سال گذشته قطع همکاری نموده بودند توسط 2 پرسشنامه ساختاری مجزا مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین جهت ارزشیابی عملکرد مراکز بهداشتی و درمانی در خصوص طرح رابطین بهداشتی تعداد 6 مرکز بهداشتی و درمانی دارای رابط بهداشتی توسط چک لیست استاندارد وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: میانگین مدت همکاری رابطین بهداشتی 27.81 ماه بود و %84.5 رابطین بهداشتی از فعالیت های خود احساس رضایت داشتند و %92.3 آنان مهمترین انگیزه شرکت خود در طرح رابطین بهداشتی را ارتقا سطح آگاهی و دانش بهداشتی خود و دیگران عنوان نمودند. مهمترین دلایل قطع همکاری رابطین بهداشتی به ترتیب اولویت: 1- مهاجرت، 2- فاصله زیاد محل زندگی رابطین بهداشتی از مراکز بهداشتی و درمانی و 3- گرفتاری های شغلی بود که تمامی مشکلات یاد شده مربوط به مشکلات خانوادگی داوطلب بود.نتیجه گیری: با توجه به استراتژی های سازمان بهداشت جهانی مبنی بر حل مشکلات بهداشتی توسط خود مردم، توجه به انتخاب افراد واجد شرایط در طرح رابطین بهداشت برای ارتقا سطح سلامتی افراد جامعه و جلوگیری از عوامل قطع همکاری آنها کاملا ضروری به نظر می رسد.