علوم مغز و اعصاب ایران
سال:1387 | دوره:7 | شماره:23 |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: امروزه بسیاری از مطالعات نقشی برای منیزیوم و کلسیم در پاتوفیزیولوژی میگرن قایل شده اند. ما سطوح سرمی منیزیوم و کلسیم در دوره بدون سردرد در افراد میگرنی و افراد سالم را در این مطالعه بررسی کردیم .روش بررسی: افراد مبتلا به میگرن بر طبق معیار I.H.S وارد مطالعه شدند. سطح سرمی Ca, Mg توسط روش جذب اتمیک با اسپکروفتومتر اندازه گیری شدند و میزان متوسط آنها با هم مقایسه و توسط روش t test آنالیز شد .یافته ها: 40 بیمار مبتلا به میگرن و 40 فرد سالم شامل 34 زن (85%) و 6 مرد (5/7 %) در هر گروه با متوسط سنی 9/9 ± 34 و 1/9 ± 7/35 سال به ترتیب وارد مطالعه شدند. هیچگونه تفاوتی بین سطح Mg 2+ در افراد مبتلا به میگرن با افراد سالم وجود نداشت. 1.55±0.27 در برابر 1.55±0.29 meq/lit اما سطح سرمی کلسیم در گروه سالم نسبت به افراد مبتلا به میگرن پایین تر بود 7.56±0.82 Meq/lit) و  P<05.5در برابر 1/18 ± 8.04).افراد میگرنی بدون او را سطح سرمی مننیزیوم پایین تری (26/0 ± 56/1 در برابر 24/0 ± 76/1) و سطح سرمی کلسیم بالاتری 8.10 ± 1.23 meq/lit) در برابر 0.56± 7.64) در مقایسه با افراد میگرن با او را داشتند. میگرنی ها با بیش از 4 حمله در ماه نیز سطح سرمی منیزیوم پایین تر 1.48 ± 0.23 meq/lit)  در برابر 0.29± 1.58) و کلسیم پایین تری 7.95 ±0.42 meq/lit)  در برابر 1.85± 8.09) نسبت به افراد با تعداد کمتر حملات سردرد در ماه داشتند. خانم هایی که حملات آنها با پریود تشدید می شد سطح سرمی مننیزیوم و کلسیم پایین تری در مقایسه با آنهایی که حملات سردردشان ارتباطی با پریود نداشت، داشتند1.46 ± 0.25 meq/lit) .در برابر 0.25 ± 1.77 و 0.59± 7.77 در برابر 2.77± 8.88 و P<0.05)نتیجه گیری: در مطالعه ما حملات میگرنی با کاهش سطح سرمی منیزیوم و افزایش سطح سرمی کلسیم داشت که نقش کاهش سطح منیزیوم در کاهش آستانه حملات میگرن و احتمال دخالت کانالوپاتی کلسیم و بروز تظاهری میگرن است و نیز می تواند بیانگر این مساله باشد که میگرن با و بدون او را ممکن است دو مکانیسم متفاوت داشته باشد .به هر حال به نظر میرسد که مطالعات دیگری با حجم نمونه بیشتر و نیز بررسی سطح منیزیوم داخل گلبولی منوسیت جهت ارزیابی نقش Ca, Mg نیاز باشد .

زمینه و هدف: اندآرترکتومی کاروتید در بیمارانی که تنگی علامت دار و بعضا بدون علامت کاروتید دارند در مراکزی که عوارض حین عمل اندکی دارند توصیه می شود.روش کار: مطالعه گذشته نگر در بیمارانی که در سه مرکز جراحی عروق در تهران و دو مرکز در مشهد تحت جراحی اندآرترکتومی کاروتید قرار گرفته اند انجام شد. انتخاب بیماران و روش تعیین تنگی کاروتید و روش بیحسی و تکنیک جراحی و عوارض حین جراحی در بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: 388 جراحی اندآرترکتومی در 345 بیمار که 65% آنان را مردان شامل شده بود انجام شد. میانگین سنی بیماران 8/66 سال و محدوده آن از 46 تا 84 سال بود.در 90% افراد متقاضی جراحی اندآرترکتومی تعیین تنگی کاروتید توسط یک دوپلکس سونوگرافی کاروتید صورت گرفت. احتمال مرگ و سکته مغزی ناشی از جراحی در مراکز جراحی عروق فوق بطور کلی 4/6% است. عوارض مرگ و سکته مغزی ناشی از جراحی در بیمارستان امام رضا و رضوی و شهدای تجریش و طالقانی و ایران مهر بترتیب 4/2% و 0% و 8/4% و 2/10% و 2/10% گزارش شد.نتیجه گیری: در ایران جراحی اندآرترکتومی کاروتید فقط در بیماران با تنگی علامت دار بیشتر از 70% شریان کاروتید داخلی توصیه می شود. روش تعیین تنگی کاروتید در مراکز جراحی عروق ایران باید اصلاح شود.

زمینه و هدف: دیابت از عوامل خطرزای شناخته شده و قابل کنترل در ابتلا به سکته های مغزی ایسکمیک میباشد. گروهی از افراد جامعه ممکن است قند خون ناشتای نرمال داشته اما تست تحمل گلوگز غیر طبیعی داشته باشند. این مطالعه به بررسی تست تحمل گلوگز در بیماران غیر دیابتی مبتلا به سکته ایسکمیک مغزی می پردازد.روش بررسی: بیماران غیر دیابتی مبتلا به سکته ایسکمیک مغزی حاد وارد مطالعه شدند. در این بیماران هشت هفته پس از حادثه عروقی، قند خون ناشتا، تست تحمل گلوگز و سطح سرمی انسولین مورد بررسی قرار گرفت.نتیجه گیری: از 58 بیماری که طی یکسال وارد مطالعه شده بودند 18 بیمار پس از هشت هفته جهت انجام آزمایش مراجعه ننموده و از مطالعه خارج شدند. از 40 بیمار باقیمانده ده مورد اختلال در تست تحمل گلوگز را نشان دادند (25%).یافته ها: اختلال متابولیسم گلوگز حتی با وجود سطح سرمی نرمال را باید یکی از عوامل خطرزای حوادث ایسکمیک مغز برشمرد بنابراین انجام این تست در بیماران غیر دیابتی توصیه می گردد. 

زمینه و هدف: اختلالات قلبی و صرع ایدیوپاتیک به چند روش با هم ارتباط دارند: بیماریهای قلبی شایعترین علت مرگ ناگهانی و بدون علت خاص در صرع میباشد. برخی از سندرمهای صرعی به عنوان قسمتی از علایم خود به همراه سنکوپ می باشند. سنکوپ می تواند باعث حمله صرعی شود و یا از حمله صرعی ناشی شود. افتراق بین سنکوپ و صرع ممکن است خیلی مشکل باشد و این مساله میتواند باعث اشتباهات تشخیصی و درمانی گردد.روش بررسی: صد و یک بیمار با تشخیص اولیه صرع ایدیوپاتیک در این مطالعه توصیفی مورد بررسی قرار گرفتند. ارزیابی کامل شامل معاینه فیزیکی دقیق، الکتروکاردیوگرافی، اکوکاردیوگرافی و هولترمونیتورینگ 24 ساعته برای تمامی بیماران انجام شد. بر اساس یافته ها جمعیت مورد مطالعه به دو گروه بیماران با بیماری قلبی و بیماران بدون بیماری قلبی تقسیم شدند.یافته ها: 24 نفر از جمعیت مورد مطالعه (8/23%) بیماری قلبی داشتند. میانگین سنی 19 ± 4/34 سال در بیماران با بیماری قلبی و 11 ± 3/24 سال در بیماران بدون بیماری قلبی بود. میانگین سن شروع صرع 22 ± 5/24 سال در بیماران مبتلا به بیماری قلبی و 10 ± 9/15 سال در بیماران بدون بیماری قلبی بود. میانگین مدت درمان با داروهای ضد صرع 22 ± 71 ماه در بیماران با بیماری قلبی و 10 ± 64 ماه در بیماران بدون بیماری قلبی بود. در بیماران بدون بیماری قلبی در 1/56% کنترل صرع عالی، در 2/34% کنترل خوب، در 9/7% کنترل صرع قابل قبول و در 6/1% کنترل صرع غیر قابل قبول بود. بیماران همراه با بیماری قلبی 3/27% کنترل عالی، 50% کنترل خوب، 2/18% کنترل قابل قبول و 5/4% کنترل غیر قابل قبول داشتند.نتیجه گیری: اطلاعات موجود در این مقاله پیشنهاد کننده آنست که یا درصد قابل توجهی از جمعیت مطالعه شده مبتلا به سنکوپ و نه صرع بودند و یا آنکه علت صرع واقعی در آنها بیماری قلبی بود. اقدامات درمانی مناسب قلبی در پنج بیمار منجر به برطرف شدن علایم شد.

زمینه و هدف: در طی ایام حج و ماه مبارک رمضان زنان مسلمان تمایل به استفاده از قرص های ضد بارداری و در نتیجه تعویق دوره عادت ماهانه دارند. با در نظر گرفتن گزارشات موردی از سکته های مغزی بویژه ترومبوز وریدی مغزی در ماه رمضان این مطالعه جهت تعیین رابطه بین مصرف کوتاه مدت قرص های ضد بارداری و ترومبوز وریدی در ماه مبارک رمضان طراحی شد.روش بررسی: این مطالعه در حد فاصل سپتامبر 2006 تا اکتبر 2007 انجام گرفته و شامل 2 ماه رمضان بود. تمام بیماران با تشخیص قطعی ترومبوز وریدی مغزی در مرکز پزشکی قائم عج مشهد تحت بررسی قرار گرفتند. تمام علل احتمالی ترومبوز وریدی و رابطه زمانی وقوع کسالت بررسی و تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: 24 بیمار با تشخیص قطعی ترومبوز وریدی مغزی (5 مرد و 19 زن) در طی دوره مطالعه تشخیص داده شدند. 11 بیمار در ماه مبارک دچار عارضه شدند که این میزان به طور معنی داری بیشتر از 11 ماه دیگر بود (P=0.00035) (X2=17.1).نتیجه گیری: میزان بیشتر ترومبوز وریدی در رمضان می تواند مربوط به مصرف کوتاه مدت قرص های ضد بارداری باشد. هر چند که در این گروه بیماران هیچ عامل طر آفرینی جهت ترومبوز وریدی از جمله بیش انعقادی پیدا نشد، هنوز این احتمال مطرح است که یک عامل زمینه ای ژنتیک وجود داشته باشد که در شرایط خاص مانند مصرف قرص ضدبارداری منجر به ترومبوز وریدی مغزی شود. لازم است برخی عوامل احتمالی زمینه ساز دیگر در ماه مبارک شامل شرایط روزه داری، دهیدراتاسیون، استرس فیزیکی نیز مد نظر قرار گیرد.

زمینه و هدف: استفاده بالینی از واکنشهای تاخیری در بررسی های نوروفیزیولوژیک روزبه روز افزایش یافته است. نسبت حداکثر رفلکس H به حداکثر موج M یک شاخص مناسب برای نشان دادن سطح تحریک پذیری حرکتی این رفلکس است. در این مطالعه H/M ratio عصب تی بیال خلفی در بیماران دچار حوادث عروقی مغز بررسی شد.روش بررسی: در این مطالعه 22 H/M ratio فرد سالم که از نظر سنی مشابه بیماران بودند با 40 بیمار دچار سکته حاد مغزی مقایسه شد.یافته ها: در افراد سالم H/M ratio دو اندام اختلاف معنی دار نداشت. در بیماران H/M ratio هر دو اندام (فلج و غیر فلج) افزایش داشت (01/P<0)، که در طرف غیر فلج این اختلاف بیشتر بود. تسهیل علامت بابنسکی در بیماران بطور مشخص همراه پایین بودن H/M ratio است (003/0=P) میزان تغییرات H/M ratio با شدت فلج رابطه معنی دار ندارد (در اندامهای تحتانی 3/P=0) و (در اندامهای فوقانی P=0.9). در ضایعات ایسکمیک H/M ratio افزایش یافته (01/0=P) که در اندام غیر فلج بیشتر است، ولی در ضایعات خونریزی داخل مغزی افزایش دو طرفه تقریبا مساوی است.نتیجه گیری H/M ratio :عصب تی بیال خلفی در هر دو اندام تحتانی بیماران دچار سکته مغزی افزایش می یابد که ناشی از کاهش مهار سیناپتیک پایانه های عصبی 1a است. این افزایش ناشی از افزایش دامنه رفلکس H است.

زمینه و هدف: تا امروز وراثت تنها عامل شناخته شده در ایجاد صرع میوکلونیک نوجوانی می باشد اما بسیاری از بیماران سابقه چنین حملاتی را در خانواده خود ندارند. این مطالعه به بررسی و مقایسه موارد تک گیر و ارثی صرع میوکلونیک نوجوانی می پردازد.روش بررسی: هفتاد بیمار مبتلا که تشخیص این نوع صرع بر اساس معیارهای بالینی و نوار مغزی تایید شده بود مورد مطالعه قرار گرفتند. بیمارانی که سابقه تشنج در بستگان درجه اول آنان وجود داشت بعنوان موارد فامیلی و بقیه بیماران به عنوان موارد تک گیر تقسیم بندی گردیدند .یافته ها: درصد بیماران سابقه خانوادگی مثبت داشتند. در این بیماران از نظر سن شروع بیماری، نوع تشنج، پاسخ به درمان و ایجاد عوارض ناشی از دارو تفاوت معنی داری با موارد تک گیر مشاهده نگردید.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بیانگر این نکته میباشد که موارد تک گیر و ارثی صرع میوکلونیک نوجوانی به احتمال قوی منشا و اتیولوژی متفاوتی نداشته و درمان هر دو گروه باید به صورت یکسان انجام گردد.

زمینه و هدف: غده تیموس با توجه به اینکه بخشی از ایمنی بدن را تامین می نماید می تواند منشا نئوپلاسم های خوش خیم یا بد خیم باشد و با تغییرات فوق یا حتی بدون تغییر پاتولوژیک واضح باعث بیماری میاستنی گراو گردد این بیماری منجر به ضعف عمومی به خصوص در هنگام فعالیت می گردد. در چنین وضعیتی تیموس مولد آنتی بادی هایی می شود که قابلیت رقابت با استیل کولین را داشته و رسپتورهای نیکوتینیک سیناپس عصب به عضله را اشغال کرده و منجر به اختلال کار استیل کولین می شوند. این مطالعه به منظور تعیین وضعیت بیماران مبتلا به میاستنی گراو قبل از تیمکتومی و پاتولوژی غده تیموس این بیماران و وضعیت بهبودی آنها پس از عمل جراحی انجام گرفت. در این راستا ارتباط بیماری با سن و جنس و سابقه فامیلی ارزیابی گردید.روش بررسی: 32 بیمار مبتلا به میاستنی گراو که طی سال های 81-72 در بیمارستان دی تهران مورد عمل جراحی قرار گرفته بودند با بررسی محتویات پرونده بیمارستانی و شرح حال موجود، علایم قبل از عمل جراحی، نوع پاتولوژی غده تیموس و وضعیت بهبود آنها پس از عمل جراحی مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: از بیماران مورد بررسی 4/59% زن و 6/40% مرد بودند و 4/84 % آنها سن بیش از 20 سال داشتند. نتیجه پاتولوژی حاصل از تیمکتومی 75/18% تیموما، 50% هیپرپلازی تیموس و 25/31% بدون تغییرات پاتولوژیک در تیموس گزارش گردید. از نظر وفور علایم قبل از عمل جراحی بیشترین شکایت بیماران افتادگی پلک و کمترین آن ضعف عضلات جونده بوده است و از نظر بهبود پس از عمل جراحی 6/36 بهبودی کامل، 40% بهبودی نسبی، 20% بدون تغییر در وضعیت بیماری و تنها یک مورد از تشدید علایم شکایات داشت.نتیجه گیری: گرچه میاستنی گراو بیماری نادری است ولی تشخیص به موقع و زودهنگام آن و انجام عمل جراحی تیمکتومی حتی قبل از درمان دارویی کمک بسیار زیادی به بهبود بیماری تا حد عدم نیاز به دارو می نماید .

زمینه و هدف: لرزش فامیلیال شایعترین اختلال حرکتی در جهان است. پاتوفیزیولوژی آن ناشناخته است و هیچ اختلال نورولوژیک دیگری همراه این بیماری دیده نمی شود. لرزش در این بیماری با فرکانس پایین بوده و شیوع آن بین 3 تا 5 درصد میباشد.روش بررسی: این مطالعه بین سالهای 1384-1387 در درمانگاه نورولوژی بیمارستان شهید مصطفی خمینی بر روی 120 بیمار مبتلا به لرزش فامیلیال بصورت آینده نگر انجام شده است. بیماران در دو گروه بصورت تصادفی قرار گرفته اند. 59 نفر از بیماران تحت درمان با پروپرانولول به میزان 40 میلی گرم 3 بار در روز به مدت 3 هفته قرار داشته اند و 61 بیمار نیز به همین مدت تحت درمان با گاباپنتین به میزان 300 میلی گرم 3 بار در روز قرار داشته اند. جهت ارزیابی بیماران از مقیاس Fahn-Tolosa-Marin (TRS) که یک مقیاس عددی استاندارد (0-88) برای سنجش لرزش میباشد استفاده شده است.یافته ها: در نهایت 120 بیمار مطالعه را به پایان رساندند از این تعداد (47%) 56 نفر مونث و (53%) 64 نفر مذکر بودند میانگین سنی بیماران (59-26) 43.9 سال بوده است. در ابتدای درمان مقیاس TRS اندازه گیری شده در گروه تحت درمان با پروپرانولول 1 ± 38.6 و در گروه تحت درمان با گاباپنتین 1 ± 39.1 بوده است در انتهای درمان این اعداد به 1 ± 28.4 و 1 ± 25.6 بترتیب در گروه تحت درمان با پروپرانولول و گابا پنتین تغییر یافته است. مطالعات آماری انجام شده با نرم افزار SPSS تفاوت معنی دار در هر دو گروه در مقایسه بین شروع و پایان مطالعه را نشان می دهد. (0005/0>P).نتیجه گیری: گاباپنتین به عنوان یک داروی موثر در درمان لرزش فامیلیال بوده و میزان اثربخشی آن حداقل با پروپرانولول برابری می کند. با توجه به عوارض کمتر این دارو و نداشتن عوارض قلبی عروقی و تنفسی و تحمل بهتر آن در این موارد بخصوص در افرا مسن می تواند در این موارد بعنوان داروی انتخابی نیز مطرح گردد.

سابقه و هدف: صرع میوکلونیک جوانان (JME) از انواع شایع تشنج ژنرالیزه می باشد که معمولا همراه با تشنج ژنرالیزه تونیک کلونیک (GTCS) و حملات صرع آبسانس می باشد.روش بررسی: بیمارانی که با تشخیص احتمالی تشنج به بیمارستان های ولی عصر (عج) و امام رضا (ع) خراسان جنوبی از مارس 2005 تا می 2007 ارجاع شده بودند، مورد بررسی قرار گرفته و تشخیص صرع و JME توسط نورولوژیست بر اساس تظاهرات بالینی، تاریخچه و یافته های الکتروآنسفالوگرافی داده شد. بیمارانی که آسیب نسج مغزی داشتند از مطالعه حذف شدند.یافته ها: 396 بیمار صرعی شامل 32 مورد %8/1) JME شامل 18 مرد و 14 زن) بررسی شدند. سن متوسط شروع JME و سن زمان تشخیص به ترتیب 4/12 و 2/14 سال بود. 27 بیمار باJME ، حملات GTCS و 7 بیمار حملات صرعی آبسانس داشتند. تریاد میوکلونی،GTCS  و آبسانس فقط در 4 مورد از بیماران تحت بررسی دیده شد و 2 مورد نیز فقط حملات میوکلونی داشتند. در 8 بیمار (25%) حملات میوکلونیک عمدتا یکطرفه یا حداقل در شروع یکطرفه بود. در 28 بیمار (5/87%) عمده حملات در زمان بیدار شدن از خواب روی داد. محرومیت از خواب مهمترین فاکتور تحریک کننده بود که در 26 بیمار (3/81%) یافت شد. در بررسی الکتروآنسفالوگرافی نمای اختصاصی صرعی در 9/71% بیماران با JME در اولین الکتروآنسفالوگرافی یافت شد که با تکرار الکتروآنسفالوگرافی این طرح اختصاصی در 94% بیماران یافت شد. سابقه مثبت فامیلی برای صرع در 25% بیماران وجود داشت .نتیجه گیری: JME یک زیر گروه شایع از صرع های ژنرالیزه است که معمولا همراه GTCS و آبسانس دیده می شود. بیماران JME غالبا طرح صرعی را در الکتروآنسفالوگرافی نشان می دهند.