شنوایی شناسی (Auditory and Vestibular Research)
سال:1392 | دوره:22 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: در ارتباط با توجه، چهار مرحله اساسی تشریح خواهد شد که عبارتند از حافظه فعال، مسیر بالا به پایین، انتخاب رقابتی، و فیلترینگ خودکار پایین به بالا برای تحریکات برجسته. هر یک از این مراحل، نقشی اساسی در فرآیند توجه ایفا می کنند. سه مرحله ابتدایی در کنترل ارادی انسان هستند و در کنار یکدیگر، چرخه ای برگشتی را ایجاد می کنند. در این مقاله مروری، سعی شده است تا با تکیه بر آخرین و پیشرفته ترین تحقیقات مرتبط با توجه به ویژه توجه شنوایی، نظریه ها، سازوکارها، و مراکز دخیل در دستگاه عصبی، به تفصیل مطرح شود.روش بررسی: در این مطالعه، به بررسی متون و مقالات مختلفی که از سال 1953 تا 2012 پیرامون توجه شنوایی چاپ شده است، پرداخته شد. برای این منظور، از بانک های اطلاعاتیPubMed ،Scopus ، ProQuest،Iran Medex ، و Google scholar استفاده شد. برای جستجو در این بانک ها، از واژه auditory attention و واژگان کلیدی مرتبط با آن استفاده شد.نتیجه گیری: می توان گفت که توجه شنوایی به واسطه چهار مولفه اصلی خود نقش بسیار مهمی در روند پردازش شنوایی داشته و می تواند تغییردهنده روند مذکور در سطوح متعددی از تجزیه و تحلیل حسی نظیر حلزون، ساقه مغز، و قشر شنوایی باشد.

زمینه و هدف: یک و نیم درصد از کودکان استثنایی مبتلا به اختلال شنوایی هستند و این خود عاملی است که روند آموزش و یادگیری را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف در این مطالعه بررسی اثر بازخورد آگاهی از نتیجه با بسامد مختلف بر یادگیری حرکتی کودکان دچار اختلال شنوایی بود.روش بررسی: در این مطالعه 24 نفر از پسران و دختران 7 تا 14 ساله (محدوده سنی 10.56 با انحراف معیار 2.53) با اختلال شنوایی بر اساس امتیازهای به دست آمده در پیش آزمون به طور تصادفی در سه گروه هشت نفری همسان قرار گرفتند و به مدت هشت جلسه به شیوه مورد نظر، بازخورد صفر، 50 و 100 درصد تمرین کردند. آزمون های اکتساب، یادداری و انتقال اجرا شد و تحلیل داده ها از روش های تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی و همچنین تحلیل واریانس دوطرفه با اندازه گیری مکرر انجام گرفت.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که تمام گروه ها در طی جلسات تمرینی و در مراحل مختلف پیشرفت داشته اند. با این حال نتایج بین سه گروه تمرینی حاکی از اختلاف معنی دار در مراحل اکتساب (p=0.008)، یادداری (p=0.001) و انتقال (p=0.035) بود. به این معنی که در مرحله اکتساب گروه تمرینی بازخورد 100 درصد و در مراحل یادداری و انتقال گروه تمرینی بازخورد 50 درصد عملکرد بهتری داشتند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج تحقیق، بازخورد بیش از حد باعث بهبود عملکرد در مرحله اکتساب و ایجاد اختلال در مرحله یادداری می شود و بازخورد 50 درصد می تواند باعث بهبود یادگیری یک مهارت حرکتی شود که اصول مربوط به بازخورد در این کودکان نیز مورد تایید قرار می گیرد.

زمینه و هدف: دیابت شیرین اختلال شایعی است که می تواند درگیری های گوناگونی از جمله نقائص شناختی در سیستم عصبی مرکزی ایجاد کند. کاربرد پتانسیل وابسته به رخداد P300 به عنوان یک رویکرد نوروفیزیولوژیک در ارزیابی عملکردهای شناختی به خوبی مشخص شده است. در این مطالعه پتانسیل وابسته به رخداد P300 شنوایی در افراد هنجار و مبتلا به دیابت نوع I مقایسه شده است.روش بررسی: در این مطالعه غیرمداخله ای، پتانسیل P300 شنوایی به روش الگوی تحریک متفاوت با استفاده از دو محرک تن برست 1000 و 2000 هرتز روی 25 فرد مبتلا به دیابت نوع I با میانگین سنی 28.76 سال و 25 فرد هنجار با میانگین سنی 29.68 سال و شرایط سنی، جنسی و سطح تحصیلات مشابه انجام شد. از روش نمونه گیری از نوع احتمالی و تصادفی طبقه ای استفاده شد.یافته ها: میانگین زمان نهفتگی P300 در بیماران به طور معنی داری در مقایسه با افراد هنجار در هر دو جایگاه الکترودی و دو جنس افزایش(p=0.000)  نشان داد و میانگین دامنه P300 در هر دو جنس بیماران نسبت به افراد هنجار در هر دو جایگاه الکترودی باشد کاهش معنی داری(p=0.000)  داشت.نتیجه گیری: افزایش معنی دار زمان نهفتگی در بیماران نشانه پردازش اطلاعات شنوایی کندتر و سرعت طبقه بندی اطلاعات کمتر بود. کاهش معنی دار دامنه موج P300 در بیماران بیان می کند که حافظه کاری نمی تواند به خوبی رخداد جدید را شناسایی کرده و محیط خود را برحسب آن به هنگام کند.

زمینه و هدف: تولد و پرورش کودکان کم شنوا، غالبا مشکلات و احساسات روان شناختی ویژه ای را برای والدین به ویژه مادران که وقت بیشتری را صرف پرورش فرزندان خود می کنند به بار می آورد. هدف مطالعه حاضر، مقایسه سلامت عمومی مادران کودکان کم شنوا و مادران کودکان شنواست.روش بررسی: این مطالعه که از نوع توصیفی تحلیلی بود روی 88 مادر (44 مادر کودک کم شنوا و 44 مادر کودک شنوا) تهرانی که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند، صورت گرفت. به منظور بررسی وضعیت سلامت عمومی از پرسش نامه 28 سوالی سلامت عمومی استفاده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون آماری t مستقل تحلیل شد.یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد سلامت عمومی مادران کودکان کم شنوا پایین تر از مادران کودکان شنواست(p=0.01) . همچنین، میانگین امتیازهای علائم اضطراب (p=0.01)، علائم افسردگی (p=0.01)، علائم جسمانی(p=0.02)  و کارکرد اجتماعی(p=0.01)  مادران کودکان کم شنوا بالاتر از مادران کودکان شنواست.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت وجود کودک کم شنوا بر سلامت عمومی مادر اثرگذار است. این یافته لزوم توجه هر چه بیشتر متخصصان امر و ایجاد زمینه های حمایت روان شناختی و اجتماعی مادران کودکان شنوا را بیش از پیش روشن می سازد.

زمینه و هدف: پدیده دوزبانگی که یکی از مسائل مطرح در حیطه روان شناسی و زبان شناسی است می تواند بر پردازش گفتار نیز تاثیرگذار باشد. برای بررسی پردازش شنیداری آزمون های زیادی طراحی شده است. یکی از این آزمون ها، آزمون اعداد دایکوتیک است که توجه شنیداری تقسیم شده را بررسی می کند. هدف پژوهش حاضر مقایسه توجه شنیداری افراد دوزبانه و تک زبانه جوان ایرانی بود.روش بررسی: مطالعه مقطعی مقایسه ای حاضر روی 30 دانشجو دوزبانه (آذری - فارسی زبان) با میانگین سنی 23.63 و انحراف معیار 3.25 و 30 دانشجو تک زبانه (فارسی زبان) با میانگین سنی 22.27 و انحراف معیار 3.02 در محدوده سنی 18 تا 30 سال از دو جنس انجام شد. آزمون اعداد دایکوتیک روی افراد راست دست برخوردار از شنوایی محیطی هنجار، انجام شد.یافته ها: بین امتیازهای آزمون اعداد دایکوتیک افراد دوزبانه و تک زبانه تفاوت معنی داری مشاهده نشد (p=0.195)، و همچنین بین امتیازهای گوش راست و گوش چپ در گروه های تک زبانه(p=0.465)  و دوزبانه(p=0.054)  تفاوت معنی داری مشاهده نشد. از نظر آماری تفاوت معنی داری بین نمونه های زن و مرد در گروه تک زبانه ها مشاهده شد(p=0.031)  و در این گروه میانگین امتیازها در زنان بیشتر از مردان بود.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد که افراد دوزبانه و تک زبانه در توجه شنیداری تقسیم شده تفاوت قابل توجهی ندارند و به نظر می رسد فراگیری زبان دوم در سنین پایین بر این نوع توجه شنیداری، تاثیر بارزی ندارد.

زمینه و هدف: آزمون گفتار با فشردگی زمانی از رایج ترین آزمون های مرکزی تک گوشی است که حدت زمانی را بررسی می کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر نسبت فشردگی و جنسیت بر نتایج آزمون گفتار با فشردگی زمانی در افراد جوان با شنوایی هنجار انجام شد.روش بررسی: نسخه فارسی آزمون گفتار با فشردگی زمانی با شش فهرست کلمات تک هجایی 25 تایی در سه نسبت فشردگی صفر، 40 و 60 درصد تهیه شد. افراد نمونه شامل 36 فرد جوان 18 تا 30 سال از دو جنس با شنوایی هنجار در دو گوش بود. آزمون در سه نسبت فشردگی ذکر شده در سطح راحت شنوایی به صورت تک گوشی در دو گوش انجام شد و امتیازهای دو گوش و دو جنس و سه نسبت فشردگی با یکدیگر مقایسه شد.یافته ها: بین امتیاز بازشناسی واژه ها در سه نسبت فشردگی صفر، 40 و 60 درصد تفاوت معنی داری وجود داشت.(p<0.0001)  بررسی تفاوت امتیاز بازشناسی واژه در دو گوش، تنها در نسبت فشردگی 60 درصد، اختلاف معنی داری را نشان داد.(p=0.039)  بین دو جنس در نسبت های مختلف فشردگی، اختلاف معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: با افزایش نسبت فشردگی و سرعت ارائه کلمات، امتیاز بازشناسی واژه ها کاهش می یابد. از آزمون گفتار با فشردگی زمانی می توان در کنار سایر آزمون های شنوایی شناسی به عنوان یک مجموعه آزمون برای بررسی حدت زمانی و سرعت پردازش اطلاعات گفتاری استفاده کرد.

زمینه و هدف: اسکلروز متعدد با ویژگی های سه گانه التهاب، میلین زدایی، و اسکارگذاری مشخص می شود. سیر این بیماری ممکن است به صورت عود کننده بهبودیابنده و یا پیش رونده باشد. اختلالات شناختی در افراد مبتلا به بیماری اسکلروز متعدد نسبتا شایع است و هر چه از طول مدت بیماری می گذرد میزان اختلال بیشتر می شود. برای آگاهی از اختلالات شناختی، پتانسیل های وابسته به رخداد ابزار مناسبی هستند. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر طول مدت بیماری و مقیاس حالت ناتوانی گسترده بر دامنه و زمان نهفتگی پتانسیل وابسته به رخداد P300 شنوایی در افراد مبتلا به بیماری اسکلروز متعدد می پردازد.روش بررسی: در این پژوهش مقطعی و غیرمداخله ای،P300  شنوایی به روش تحریک متفاوت با استفاده از دو محرک تن برست 1000 هرتز و 2000 هرتز روی 21 فرد مبتلا به اسکلروز متعدد با میانگین سنی 27.8 سال و انحراف معیار 7.1 سال در محدوده سنی 50-18 سال انجام شد. افراد مورد مطالعه به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند.یافته ها: بین زمان نهفتگی موج P300 با طول مدت بیماری و مقیاس حالت ناتوانی گسترده همبستگی وجود داشت.(p<0.05)  نتایج نشان دهنده میزان بالای همبستگی زمان نهفتگی موج P300 در هر دو جایگاه الکترودی بود(r>0.50)  اما بین دامنه موج P300 با طول مدت بیماری و میان گین مقیاس حالت ناتوانی گسترده همبستگی وجود نداشت.(p>0.05) نتیجه گیری: ارتباط معنی دار بین زمان نهفتگی P300 و ناتوانی فیزیکی بیمار می تواند حاکی از آن باشد که تغییراتی که در اسکلروز متعدد اتفاق می افتد ناشی از تغییر در سیستم عصبی مرکزی است. همچنین بین طول مدت بیماری با اختلالات شناختی ارتباط وجود دارد.

زمینه و هدف: اختلالات شنوایی و تعادل در بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتوی سیستمیک ممکن است به عنوان پیامد آسیب ایمنی گوش داخلی رخ دهد. آزمون پتانسیل عضلانی برانگیخته دهلیزی ابزاری جدید در بررسی مسیر دهلیزی - نخاعی است. در بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتو، اختلالات تعادلی از جمله هیدروپس آندولنف ممکن است در نتیجه رسوب کمپلکس های ایمنی در اطراف ساکول رخ دهد. گرچه وجود ناهنجاری در سیستم دهلیزی این بیماران اثبات شده، تاکنون عملکرد بخشی از سیستم دهلیزی شامل مسیر دهلیزی - نخاعی در این بیماران بررسی نشده است. از این رو، مطالعه حاضر با هدف مقایسه این پتانسیل ها بین بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتو و افراد هنجار انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی - مقایسه ای، پتانسیل های عضلانی برانگیخته دهلیزی با ارائه محرک تن برست 500 هرتز با شدت 95 دسی بل nHL در 26 فرد هنجار و 20 بیمار مبتلا به لوپوس در مرحله غیرفعال بیماری در محدوده سنی 50-20 سال ثبت شد.یافته ها: پتانسیل ها در 100 درصد نمونه ها مشاهده شد. میانگین دامنه قله به قله و نسبت عدم تقارن بین دو گروه اختلاف آماری معنی داری را نشان نداد. میانگین زمان نهفتگی قله های p13 و n23 در بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتو به صورت معنی داری نسبت به افراد هنجار بیشتر بود.(p<0.05) مدت زمان بیماری تاثیری بر پارامترهای آزمون نداشت.نتیجه گیری: با توجه به مشاهده تاخیر زمان نهفتگی در پاسخ بیماران، احتمال وجود ضایعه در ورای لابیرنت به ویژه در مسیر دهلیزی - نخاعی وجود دارد. به علت محدود بودن تعداد نمونه های مورد بررسی، امکان تعمیم نتایج به کل بیماران لوپوس اریتماتوی سیستمیک نیست.

زمینه و هدف: یادگیری و حافظه، دو کارکرد شناختی سطح بالا در انسان هستند که کم شنوایی بر آنها تاثیرگذار است. در بررسی حاضر، دو آزمون معاینه مختصر وضعیت شناختی و آزمون یادگیری شنوایی - کلامی ری، برای بررسی وضعیت شناختی و یادگیری و حافظه واژگانی در بزرگسالان ناشنوای استفاده کننده از زبان اشاره، اجرا شد.روش بررسی: مطالعه مقطعی - مقایسه ای حاضر روی 30 ناشنوای مادرزاد بزرگسال استفاده کننده از زبان اشاره فارسی و 46 بزرگسال هنجار در محدوده سنی 19 تا 27 سال در دسترس از دو جنس، با حداقل سطح سواد در حد دیپلم، انجام شد. بعد از انجام آزمون معاینه مختصر وضعیت شناختی، آزمون یادگیری شنوایی - کلامی ری برای بررسی یادگیری و حافظه واژگانی، با ارائه دیداری از طریق رایانه اجرا شد.یافته ها: میانگین امتیاز آزمون معاینه مختصر شناختی و میانگین امتیازهای مراحل مختلف آزمون ری، در افراد ناشنوای مادرزاد نسبت به گروه هنجار، پایین تر بود و اختلاف مشاهده شده به جز دو بخش از مراحل آزمون ری، در کلیه موارد معنی دار بود.(p=0.018)  بین امتیاز دو آزمون تنها در افراد هنجار، ارتباط معنی داری مشاهده شد .(p=0.043) جنسیت بر نتایج آزمون ها تاثیری نداشت.نتیجه گیری: وضعیت شناختی، یادگیری و حافظه واژگانی در افراد ناشنوای مادرزاد نسبت به افراد هنجار، ضعیف تر است. به نظر می رسد استفاده از زبان اشاره به عنوان شیوه اصلی برقراری ارتباط در افراد ناشنوا، ضعف در یادگیری و حافظه واژگانی را باعث می شود.

روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مقطعی - مقایسه ای بود که با روش نمونه گیری در دسترس انجام شد. ادیومتری پاسخ های برانگیخته شنوایی ساقه مغز در 30 کودک هنجار و 30 کودک زودرس از دو جنس، در محدوده سنی چهار تا شش سال، با محرک کلیک در دو سرعت ارائه تحریک بالا و پایین (سیکل بر ثانیه 21.1 و 51.1)، انجام شد.یافته ها: بین کودکان زودرس و هنجار در فواصل بین امواج I-III در دو سرعت ارائه بالا و پایین، فواصل بین امواج III-V در سرعت ارائه پایین،I-V در سرعت ارائه بالا و زمان نهفتگی مطلق موج III در هر دو سرعت ارائه تفاوت معنی داری مشاهده شد(p<0.05) . سرعت ارائه تحریک بر تعداد شاخص های پاسخ شنوایی ساقه مغز بیشتری در گروه مورد نسبت به گروه هنجار تاثیر داشت. جنس نیز بر برخی شاخص های پاسخ شنوایی ساقه مغز تاثیر داشت.نتیجه گیری: در هر دو سرعت ارائه تحریک، کودکان زودرس نسبت به هنجار، زمان نهفتگی های طولانی تری نشان دادند. سرعت ارائه تحریک در کودکان زودرس بیش از هنجار تاثیر داشت. این یافته ها موید تاثیر منفی تولد زودرس بر عملکرد هم زمانی عصبی در پاسخ به محرکهای زودگذر شنوایی است.

زمینه و هدف: بیماران دچار دیابت نوعI  به طور شایع از سرگیجه، احساس شناور بودن، وزوز، ضعف و عرق کردن شکایت دارند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه پتانسیل عضلانی برانگیخته دهلیزی در افراد مبتلا به دیابت نوعI  و افراد هنجار انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه روی 24 فرد مبتلا به دیابت نوع Ι و 24 فرد داوطلب هنجار در محدوده سنی 40-15 سال صورت گرفت. پتانسیل عضلانی برانگیخته دهلیزی گردنی با ارائه محرک تن برست 500 هرتز با شدت 95 دسی بل nHL به ثبت رسید. برای مقایسه نتایج بین دو گروه از آزمون t مستقل و بررسی اثر هموگلوبین گلیکه شده بر پارامترهای پتانسیل های عضلانی برانگیخته دهلیزی گردنی از آنالیز همبستگی استفاده شد.یافته ها: میانگین زمان نهفتگی p13 و زمان نهفتگی n23 در مبتلایان به دیابت نوعI  بیشتر از افراد هنجار به دست آمد که این تفاوت از لحاظ آماری معنی دار بود. برای زمان نهفتگی p13، در گوش راست p=0.013 و در گوش چپ p=0.01 و برای زمان نهفتگی n23، در گوش راست p<0.001 و در گوش چپ p=0.005 به دست آمد. تفاوتی بین میانگین دامنه مطلق و نسبت عدم تقارن و درصد وقوع پتانسیل ها در دو گروه مشاهده نشد. هموگلوبین گلیکه شده نیز بر هیچ یک از پارامترهای پاسخ در مبتلایان تاثیرگذار نبود.(p>0.05) نتیجه گیری: با توجه به مشاهده زمان نهفتگی تاخیر یافته در پاسخ بیماران دیابتی نوع I، احتمال ضایعه در ورای لابیرنت به ویژه در نوار دهلیزی - نخاعی ساقه مغز وجود دارد. با این وجود، به علت محدود بودن تعداد نمونه های مورد بررسی، نیاز به تحقیقات گسترده تری در این مورد است.

زمینه: اختلالات تعادلی از جمله مشکلات شایع بیماران پس از سکته مغزی است. برای درمان نقص های تعادلی، روش های مختلفی به کار گرفته می شوند که یکی از آنها استفاده از ارتعاش است. تاکنون اثرات ارتعاش موضعی بر اختلالات تعادلی متعاقب سکته مغزی مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف از این گزارش مورد، ارائه اثرات استفاده موضعی ارتعاش کف پا بر تعادل یک بیمار مبتلا به سکته مغزی بود.معرفی بیمار: بیمار مردی 72 ساله با همی پلژی سمت راست بود که پس از درمان با مداخلات توانبخشی استاندارد به دلیل عدم بهبود تعادل، تحت درمان با ارتعاش قرار گرفت. وی علی رغم توانایی راه رفتن مستقل، از مشکلات تعادلی شکایت داشت. پیامدهای اصلی مورد مطالعه، آزمون بالینی برخاستن و راه رفتن زمان بندی شده و شاخص های پوسچروگرافی بود. همچنین حس کف پا، شدت اسپاستیسیته عضلات خم کننده مچ به سمت کف پا و دامنه حرکتی غیرفعال خم شدن مچ به سمت پشت پا، در سمت مبتلا مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از ارزیابی اولیه، ارتعاش با فرکانس 100 هرتز به مدت پنج دقیقه به کف پای مبتلای بیمار اعمال شد و بلافاصله پس از آن کلیه ارزیابی ها دوباره انجام شد. پس از اعمال مداخله، آزمون ها در مقایسه با قبل بهبودی نشان داد.نتیجه گیری: نتیجه این مطالعه مورد نشان داد که اعمال ارتعاش به کف پا می تواند در بهبود اختلال تعادل بیمار سکته مغزی موثر باشد.