تحقیقات مرتع و بیابان ایران
سال:1390 | دوره:18 | شماره:1 (پیاپی 42) |تعداد مقالات:16

اهمیت آگاهی از میزان تولید در مدیریت مرتع باعث شده که کارشناسان همواره در جست و جوی شیوه های مناسب اندازه گیری این عامل باشند. صرف وقت و هزینه زیاد و مخرب بودن روشهای مستقیم باعث ایجاد انگیزه تحقیق بر روی روشهای غیر مستقیم شده است. یکی از روشهای مهم و غیر مستقیم، برآورد میزان تولید با استفاده از اطلاعات پوشش است. در مطالعه حاضر، ابتدا وجود ارتباط بین تولید و پوشش تاجی و شاخ و برگ مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن به بررسی چگونگی استفاده از اطلاعات پوشش جهت برآورد تولید در قالب بکارگیری معادلات زمان های مختلف و روشی بر مبنای بکارگیری اصول روش نمونه گیری مضاعف در 2 سایت مانوکا (به نمایندگی از مناطق نیمه خشک) و کانزرویشن (به نمایندگی از مناطق خشک) پرداخته شد. روش نمونه گیری مضاعف ترکیبی از دو روش قطع و توزین رشد سال جاری هر گونه یا گروه گیاهی (نمونه گیری مستقیم) و اندازه گیری پوشش تاجی یا شاخ و برگ هر گونه یا گروه گیاهی (اندازه گیری غیر مستقیم) می باشد. به طوری که تعداد نمونه مستقیم و غیر مستقیم بر اساس زمان لازم و دقت مورد انتظار تعیین شده که با 4، 6، 8، 12، 16، 20، 24، 28، 32، 36 و 40 جفت نمونه با استفاده از نرم افزار SPSS بررسی شد. برای اندازه گیری تولید از طریق معادلات محاسبه شده، با ترکیب داده های شرایط و زمان های مختلف داده ها در 3 شرایط فصلی (از لحاظ میزان بارندگی) متوسط، فقیر و خوب جمع آوری شدند. نتایج نشان می دهند که برآورد تولید از طریق اندازه گیری پوشش گیاهی ممکن و مناسب است و نیز در هر 2 سایت مانوکا و کانزرویشن معادلات بدست آمده از 8 تا 12 جفت نمونه مستقیم و غیر مستقیم قادرند در یک رابطه خطی تولید را با دقت مناسب برآورد کنند. همچنین ضریب همبستگی بالایی در ترکیب 3 سال داده مانوکا و 2 سال داده کانزرویشن وجود دارد، و در هر سال 2 تا 3 بار اندازه گیری (4 تا 9 سری داده) بین تولید و پوشش نشان دهنده امکان برآورد تولید با استفاده از معادلات محاسبه شده بر پایه دوره ای از اطلاعات (Pooled Equation) می باشد.

دو گونه Agropyron desertorum و Ag.elongatum از لحاظ تولید علوفه سبز و خشک دارای ارزش فراوانی می باشند. به دلیل تولید بالا و قابلیت پذیرش عالی توسط دام، ارزش خاصی برای اوایل فصل، جهت چرای دام دارند. بنابراین تحقیق حاضر برای بررسی اثر شوری در دو مرحله جوانه زنی و رشد رویشی گیاهچه طی دو آزمایش در ژرمیناتور و گلخانه انجام گردید. از تیمارهای شاهد، 100، 200، 300 و 400 میلی مولار کلرید سدیم و کلسیم در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار استفاده شد. در شرایط ژرمیناتور درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و طول ساقه و ریشه چه و وزن خشک گیاهچه اندازه گیری شد و در آزمایش گلخانه طول ساقه و ریشه، وزن خشک گیاهچه، نسبت وزن حشک به تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازه گیری شد. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که با افزیش شوری درصد جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن خشک گیاهچه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در هر دو گونه کاهش و نسبت وزن خشک به وزن تر افزایش پیدا کرد. در هر دو مرحله جوانه زنی و رشد رویشی گونه Ag.elongatum نسبت به شوری مقاومتر از Ag.desertorum بود. البته تجزیه پروبیت برای تعیین غلظت شوری دز کشنده 50% و 90% گیاهچه ها در هر دو گونه استفاده شد. بدین ترتیب نتایج تجزیه پروبیت نشان داد که غلظت نمک 154 و 474 میلی مولار نمک کلرید سدیم و کلسیم باعث از بین رفتن 50 درصد بذرهای زنده به ترتیب در Ag.deserterum وAg.elongatum  می شود. بطور کلی نتایج بدست آمده از این آزمایش نشان داد که درجه مقاومت به شوری در گونه Ag.elongatum به مراتب بیشتر است و در مقایسه با Ag.desertorum استفاده از این گونه در اصلاح و احیا مراتع مناطق شور کشور ارجح تر است.

این پژوهش برای تعیین ارزش غذایی گونه شورروی Halostachys caspica در سه مرحله فنولوژیکی رشد رویشی، گلدهی و بذردهی در سه رویشگاه متفاوت قم، یزد و ارومیه انجام گردید. پس از نمونه برداری کاملا تصادفی، شاخص های دیواره سلولزی عاری از همی سلولز ((ADF، پروتئین خام (CP)، میزان خاکستر، چربی خام (EE)، انرژی متابولیسمی (ME)، هضم پذیری ماده خشک (DMD) و درصد رطوبت در آزمایشگاه با روشهای استاندارد تعیین شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تجزیه واریانس در قالب فاکتوریل دو فاکتوره در نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل مراحل مختلف رشد و مناطق مختلف اکولوژیکی اغلب شاخصهای کیفیت اندازه گیری شده در مراحل مختلف رشد و رویشگاههای مختلف دارای تفاوت معنی دار بوده و این تغییرات دارای نظم خاص نمی باشند. نتایج نشان داد که H. caspica در مرحله گلدهی بیشترین ارزش غذایی را دارا بوده و با افزایش سن گونه در هر سه رویشگاه میزان الیاف خام و خاکستر افزایش یافته است. گونه مورد نظر با توجه به قرار گرفتن در شرایط سخت اکولوژیکی، دارای ارزش علوفه ای خوبی بوده و می تواند در برنامه ریزی توسعه پایدار در مناطق شور مورد توجه قرارگیرد.

دمای خاک یکی از عوامل موثر در استقرار پوشش گیاهی در مناطق خشک است. با توجه به آن که دمای خاک تحت تاثیر پارامترهای هواشناسی متعددی قرار دارد، بررسی اثرهای تغییر دمای هوا، ساعت آفتابی و بارش می تواند در درک چگونگی تغییرات دمای خاک مفید باشد. با شناخت تغییرات دمای خاک و سرعت انتقال دما در پروفیل سطحی می توان میزان تبخیر از خاک، نیاز آبی گیاهان، سرعت تجزیه مواد، فعالیت های بیولوژیکی و زمان کاشت بذرها را ارزیابی نمود. هدف از انجام این تحقیق بررسی نقش عوامل جوی در تعیین دمای خاک می باشد. بدین منظور با جمع آوری داده های روزانه دمای خاک در اعماق 5، 10، 20، 30، 50 و 100 سانتی متری موجود در ایستگاه سینوپتیک یزد در سال 1385، اقدام به بررسی عامل های هواشناسی تاثیرگذار و تجزیه و تحلیل آنها شد و با استفاده از الگوی تغییرات سینوسی، دمای خاک این ایستگاه در طی سال شبیه سازی گردید. نتیجه اولیه نشان داد که بین عامل های جوی بارش، درجه حرارت هوا و ساعت آفتابی رابطه معنی دار وجود دارد. به طوری که مقایسه مقادیر اندازه گیری و پیشگویی مدل روی دستگاه مختصات نشان داد که مدل سینوسی با افزایش عمق، مقادیر را کمتر از مقدار واقعی برآورد می نماید. در نهایت با استفاده از مدل های بدست آمده، منحنی تغییرات دمای خاک در هر عمق ترسیم و مورد ارزیابی قرار گرفت. بنابراین نتایج بدست آمده از محاسبه ضریب کارایی مدل ناش ساتکلیف در اعماق مورد بررسی نشان داد که مقادیر خروجی از مدل در اعماق 5، 10، 20، 30، 50، 100 سانتی متری به ترتیب دارای ضریب کارایی 0.92 (RSN2)، 0.91، 0.93، 0.92، 0.94، 0.96 نسبت به مقادیر اندازه گیری شده است. از آنجا که دامنه تغییرات ( (RNS2در محدوده -¥ تا یک تغییر می کند و در مقدار یک مدل دارای حداکثر کارایی است، بدین ترتیب معادلات سینوسی قابلیت و بازدهی مناسب در پیشگویی تغییرات دمایی اعماق مختلف خاک را دارد.

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر خصوصیات مورفولوژیکی، رویشی و فیزیولوژیکی سه گونه مرتعی Ag. elongatum، Agropyron desertorum و Hordeum fragilis در گلخانه مزرعه فدک قم انجام شد. طرح به صورت فاکتوریل شامل سه گونه مرتعی به عنوان فاکتور اول و پنج سطح شوری صفر (شاهد)، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار کلرور سدیم به عنوان فاکتور دوم و با طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. طول مدت اعمال تنش شوری 66 روز بود. در مدت اجرای آزمایش 27 متغیر مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که از نظر بیشتر صفات، گونه های تحت بررسی و سطوح مختلف شوری با یکدیگر اختلاف معنی داری داشتند. البته مقایسه میانگین صفات در 15 تیمار اثر متقابل گونه * شوری نشان داد که تیمارهای شاهد و شوری 50 میلی مولار در هر سه گونه تحت بررسی دارای بیشترین مقدار محتوای نسبی آب بوده و کمترین میزان آن در شوری 200 میلی مولار و در دو گونه Agropyron مشاهده گردید. بنابراین کاهش محتوای نسبی آب در این گونه ها به عنوان واکنش گیاه در برابر تنش شوری می باشد. بدین ترتیب، بیشترین میزان کلروفیل کل در تیمار شاهد و در دو گونه Agropyron و کمترین میزان آن در شوری 200 میلی مولار و در هر سه گونه مشاهده شد. بنابراین با افزایش میزان تنش، مقدار کربوهیدرات محلول افزایش یافت. به طوری که بیشترین درصد پرولین در شوری 200 میلی مولار و در هر سه گونه مشاهده شد. از بررسی مجموع صفات، آستانه تحمل به شوری در Ag. elongatum و Ag. desertorum را می توان به ترتیب شوری 150 و 100 میلی مولار و در Hordeum fragilis شوری 50 میلی مولار در نظر گرفت. بنابراین در میان گونه ها Ag. elongatum را می توان گونه متحمل تر به شوری دانست. از این رو متغیرهای رشدی دارای همبستگی مثبت و معنی داری با یکدیگر بودند و همبستگی منفی و معنی داری با متغیرهای میزان هیدرات های کربن و درصد پرولین داشتند. مقدار کلروفیل کل با محتوی نسبی آب همبستگی مثبت و معنی دار و با کمبود آب نسبت به حالت اشباع، قندهای محلول و درصد پرولین همبستگی منفی و معنی داری نشان داد.

مسافت پراکنش بذرها از پایه مادری یکی از جنبه های اساسی در چرخه زندگی گیاه است و بر روی اکولوژی، تکامل و بقا گیاه اثر قابل توجهی دارد. البته انواع روش های پراکنش بذرها در گونه های مختلف، معمولا با توجه به خصوصیات مورفولوژیک میوه ها و بذرها قابل تشخیص می باشد. از این رو، یک بررسی آزمایشگاهی در سال 1387 روی بذر 24 گونه مرتعی استان خراسان شمالی انجام شد. بذرها با استفاده از کولیس دیجیتال با دقت 0.01 mm اندازه گیری شد و بعد شکل بذرها توسط بینیکولار بررسی و سپس به صورت دستی در مقیاس 30 تا 80 برابر طراحی گردید. بذرها با توجه به شکل ظاهری و خصوصیات مورفولوژیک آنها، در پنج گروه پراکنش با نام گروه های حاوی ساختارهای تغذیه ای (مانند(Artemisia seiberi ، دارای ساختار پراکنش بالن مانند (مانند(Agropyron trichophorum ، دارای زوائد بلند (مانند Salsola arbusculaformis)، بدون زائده (مانند Stachys inflata و(Iris songarica  سایر گونه ها (مانند (zochia prostrate طبقه بندی شدند. نتایج بررسی ها نشان داد که رایجترین اندام پراکنش بذرهای مورد مطالعه، نوعی از اندام پراکنش بود که امکان جابجایی و انتقال بذرها توسط باد را ایجاد می نمود (شامل 9 گونه). بنابراین بذرهای دارای این اندام پراکنش در گروه بالن مانند قرار داده شدند. پس از آن، گونه هایی بودند که در گروه دارای زائده بلند قرار گرفتند و سایر گروه های پراکنش در اولویت های بعدی این دو گروه قرار گرفتند. به طورکلی می توان چنین نتیجه گیری نمود که در منطقه استان خراسان شمالی، اندام پراکنش بالن مانند مناسبترین سیستم پراکنش را برای بذرهای مرتعی مورد مطالعه فراهم آورده است.

بررسی درباره چگونگی رفتار و عملکرد یک گونه گیاهی و مطالعه نحوه ارتباط آن با سایر اجزای زنده و غیر زنده در رویشگاه مربوطه، به عنوان آت اکولوژی آن گونه در نظر گرفته می شود. این نوع مطالعات، اطلاعات پایه ای برای مدیریت اکوسیستم های مرتعی بوجود می آورد. در این تحقیق آت اکولوژی Lolium perenne با نام فارسی چچم دائمی در استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین پراکنش جغرافیایی، فنولوژی، گونه های گیاهی همراه، ضریب خشکی، ویژگی های خاک شناسی و اقلیمی به عنوان عوامل موثر بر پراکنش این گونه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد این گونه گیاهی در دامنه ارتفاعی -22 تا 1700 متر از سطح دریا رشد می کند. این گیاه به فراوانی در محیط های رویشی متنوع همانند امتداد جاده ها، کنار کانال های آبیاری، دامنه های رسی، روی تپه های سنگلاخی و شنی، به صورت هرز در مزارع یافت می شود. همچنین درصد حضور این گونه در مناطق پایین دست مازندران نسبت به ارتفاعات بیشتر است. البته این گونه نسبت به سرما و شرایط سخت مقاوم است و در نواحی دارای اقلیم های بسیار مرطوب، مرطوب، نیمه مرطوب، کوهستانی، مدیترانه ای و نیمه خشک دنیا حضور دارد. به طوری که در انواع خاک ها با بافت رسی، لوم رسی، شن لومی، لوم رسی سیلتی، رس سیلتی و ... رشد می کند. این مشاهده ها نشان می دهد که این گونه در شرایط اکولوژیکی متنوع رویش می یابد.

هدف این تحقیق ارزیابی اثر عوامل اقلیمی بر پوشش گیاهی در مراتع زاگرس با شاخص NDVI حاصل از سنجنده AVHRR و داده های هواشناسی می باشد. منطقه مطالعه شده مراتع با تراکم های 75-51، 50-26 و 25-10 درصد زاگرس می باشد. زمان مطالعه تصاویر ماهواره ای از ژانویه تا اکتبر 2006 و عوامل اقلیمی از سپتامبر 2005 تا اکتبر 2006 بود. هفت متغیر اقلیمی ماهانه (بارش، دما و رطوبت نسبی (حداکثر، میانگین و حداقل)) بر NDVI ماهانه مطالعه شد. پهنه بندی با روش زمین آمار و بررسی عوامل اقلیمی بر تغییرات پوشش گیاهی با رگرسیون چندمتغیره انجام شد. نتایج نشان می دهد که روش کوکریجینگ برای پهنه بندی بهتر می باشد و تنها در دمای میانگین، روش وزن دهی عکس فاصله ارزیابی بهتری دارد. بدین ترتیب، پوشش گیاهی به بارش 2 ماه قبل و به دما و رطوبت نسبی 1 ماه قبل پاسخ می دهد. نتایج رگرسیونی، نشان دهنده همبستگی بیشتر در مراتع با تراکم 75-51 درصد می باشد، اما در مجموع مقدار همبستگی در مراتع با تراکم 25-10 درصد پایین است که ناشی از ارتفاع کم از سطح دریا، اثر پس زمینه خاک و حواشی سطوح کشاورزی می باشد. همچنین ارتفاع کم در مراتع با تراکم 25-10 درصد عامل افزایش دما و انتقال شروع سبزینگی به اسفندماه (مارس) بوده است، در حالی که در مراتع با تراکم 75-51 درصد، شروع سبزینگی در اردیبهشت ماه (می) می باشد. بنابراین بیشترین مقدار R2 در مراتع متراکم 0.6478 مربوط به اردیبهشت ماه (می) و کمترین در مراتع کم تراکم، به مقدار 0.136 در مردادماه (اوت) می باشد.

پوشش های گیاهی در طی سالیان دراز تحت تاثیر عوامل اقلیمی، خاکی، موجودات زنده تکامل پیدا نموده اند. در گذشته بدون دخالت انسان تعادل بین دام و مرتع موجب حفظ منابع گیاهی شده ولی به تدریج با افزایش جمعیت، نیاز او نیز رو به افزایش نهاده و کم و بیش اثرهای مثبت و منفی بر جای گذارده و در جاهایی که دخالت ها نامعقول بوده، باعث به هم خوردن تعادل بین دام و گیاه شده و تخریب جامعه های گیاهی و خاک را سبب شده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تغییرات پوشش گیاهی در طول فصل چرا با بهره گیر از داده ها چند زمانه WiFS در منطقه سمیرم می باشد. پیش پردازش های مختلف شامل تصحیح هندسی با بهره گیری از نقشه ها توپوگرافی 1:250000 با RMSe کمتر از 0.35 برای تصاویر این سنجنده انجام شد. برای انجام تصحیح جوی و توپوگرافی تصاویر سنجنده از روش عارضه تاریک و مدل لامبرت استفاده شد. عملیات برداشت زمینی در خرداد و شهریور ماه 1384 در سطحی معادل 800000 هکتار آغاز شد. تیپ های مختلف گیاهی به روش نمونه بردار تصادفی طبقه بند شده و در سطحی که اختلاف مهمی در ترکیب فلوریستیک - فیزیونومیک نداشت، به عنوان تیپ گیاهی مستقل و یکنواخت در نظر گرفته شد. در کل منطقه 20 نقطه تصادفی انتخاب و اندازه گیر درصد پوشش به روش تخمین انجام گردید. در این تحقیق از داده مربوط به سنجنده WiFS تاریخ ها 14 ژوئن و 10 سپتامبر 2005 استفاده شد. شاخص ها به عنوان متغیر مستقل و داده های زمینی به عنوان متغیر وابسته معرفی شدند. معادله های مختلف با بهره گیر از سه شاخص گیاهی به کار رفته، بر روی تصاویر سنجنده اعمال و بعد تصاویر به 5 کلاس پوشش بر حسب درصد طبقه بند شدند. همچنین برای تعیین تغییرات طبقه ها مختلف درصد پوشش مرتع از روش مقایسه پس از طبقه بندی استفاده شد. در نهایت نقشه های تولیدی و نقاط نمونه برداری برای بررسی صحت نتایج، کنترل شد. نتایج نشان داد که نقشه های پوشش تولید شده با داده ها سنجنده WiFS از صحت بالایی برخوردار می باشد. در این بررسی بیش از 30 درصد از سطح منطقه در طی فصل چرا تحت تاثیر تغییرات قرار گرفته است. در مجموع، نتایج این تحقیق نشان داد که نقشه های تولید شده با بهره گیری از داده های سنجنده WiFS در مطالعات مربوط به تغییرات پوشش تاجی مناسب می باشند و این داده ها به خوبی می توانند تغییرات پوشش گیاهی را در طی فصل چرا مشخص کنند.

به منظور بررسی عملکرد و کیفیت علوفه، 19 اکوتیپ از گونه مرتعی Agropyron cristatum در دو آزمایش دیم و آبی در ایستگاه خجیر تهران در طی سالهای 85-1386 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند و صفات، قدرت رویش بذر، ارتفاع، تاریخ گلدهی و گرده افشانی، عملکرد علوفه، و 5 صفت کیفی شامل: درصد قابلیت هضم، درصد پروتئین خام، درصد کربوهیدرات های محلول در آب، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF) و خاکستر کل مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده های دو آزمایش نشان داد که تفاوت بین دو شرایط کشت برای عملکرد و صفات مورفولوژیکی در سطح احتمال 1% معنی دار بود، ولی از لحاظ کیفیت علوفه تفاوتی بین دو محیط مشاهده نشد. به نحوی که تفاوت بین اکوتیپ ها و اثر متقابل اکوتیپ در محیط برای کلیه صفات معنی دار بود. به طوری که اکوتیپ های 208p8 (اصفهان) و ) 4056p4گرگان) به ترتیب با عملکرد 1240 و 1336 کیلوگرم در هکتار، در شرایط آبی و اکوتیپ های 619m و 4056p4 و 619m با عملکرد 791 تا 901 کیلوگرم در هکتار، در شرایط دیم نسبت به سایر اکوتیپ ها عملکرد بیشتری داشتند. در مجموع، در دو محیط، اکوتیپ های) 1722m گرگان)،) 208p8 اصفهان) و 4056p4  (گرگان) با میانگین عملکردهای 933 تا 1021 کیلوگرم در هکتار از کیفیت علوفه بهتری نیز برخوردار بودند و به عنوان اکوتیپ های مناسب برای علوفه کاری در مراتع و اراضی کم بازده مشابه شرایط آب و هوایی خجیر در استان تهران پیشنهاد شدند. ضرایب همبستگی بین عملکرد علوفه با قدرت رویش بذر مثبت و معنی دار بود. بنابراین کربوهیدرات های محلول در آب با قابلیت هضم همبستگی مثبت و با درصد پروتئین خام همبستگی منفی و معنی دار داشت. البته رابطه بین قابلیت هضم و ترکیبات فیبری از قبیل ADF و فیبر خام منفی و معنی دار بود.

واقعیت های موجود بیانگر این مساله هستند که منابع طبیعی کشور در حال تخریب می باشد و با شیوه های کنونی بهره برداری، این روند ادامه خواهد داشت. هدف این تحقیق شناسایی عوامل موثر در تخریب منابع طبیعی تجدیدشونده از دیدگاه اجتماعی - اقتصادی در استان تهران بوده است که با جمع آوری اطلاعات از بهره برداران و کارشناسان منابع طبیعی استان و ایجاد ارتباط با شاخص تخریب بدست آمده در تحقیق، عوامل تخریب منابع طبیعی استان بررسی شدند. بنابراین روش انجام تحقیق در این پروژه بر سه محور بررسی اسناد و مدارک، مطالعه میدانی و تحلیل داده ها استوار بود. برای تعیین عوامل موثر در تخریب، وضعیت منابع طبیعی (مراتع) از نظر تغییر سطح بین سالهای 1334 تا 1380 بررسی و مقایسه شد و همچنین شاخصی برای تعیین کاهش تولید علوفه در مراتع تهیه گردید. سپس با تهیه پرسشنامه نسبت به جمع آوری اطلاعات از جامعه بهره بردار و کارشناسان در منابع طبیعی استان برای شناخت عوامل تخریب منابع طبیعی اقدام شد. بر اساس نتایج این پژوهش کاهش تولید علوفه در مراتع در مناطق کوهستانی (جنگلهای خشک و کوههای مرتفع) بیش از مناطق دشتی (استپی و نیمه استپی) بود. به طوری که در مناطق دشتی مهمترین شکل تخریب بصورت تغییرکاربری اراضی منابع طبیعی بوده که به کاربریهای عمرانی و کشاورزی تغییر یافته اند. مهمترین عامل تشکیلاتی موثر در تخریب منابع طبیعی کمبود نیرو و امکانات برای کنترل عرصه های منابع طبیعی می باشد. از نتایج دیگر، رابطه محکم و معکوس بدست آمده بین وسعت اراضی کشاورزی تحت تملک بهره برداران از مراتع و میزان تخریب مراتع در هر منطقه می باشد. بنابراین طراحی و اجرای برنامه آمایش سرزمین در استان تاکید می شود، زیرا از عوامل اصلی در تخریب، تغییرکاربری اراضی منابع طبیعی می باشد.

شوری یکی از مهمترین عوامل کاهش محصولات کشاورزی و رستنی های طبیعی در بسیاری از مناطق دنیا ازجمله ایران است. سسبانیا آکیولاتا از تیره بقولات گیاهی علوفه ای خوش خوراک و نسبتا مقاوم به شوری است که می تواند برای احیای مراتع لب شور بکار برده شود. این پژوهش به منظور ارزیابی سطوح مقاومت به شوری این گیاه با تکیه بر انباشتگی یونها و تغییرات تشریحی انجام شده است. بدین منظور بذر سسبانیا در محیط کشت شنی در گلخانه با محلول هوگلند کاشته شد. به نحوی که طرح آزمایش کاملا تصادفی و تیمارهای آزمایش شامل سه سطح شوری شاهد، 75 و 150 میلی مولار کلرید سدیم بود. گیاهان بعد از دو ماه تیماردهی برداشت شدند. نتایج این آزمایشها نشان داد که شوری وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی گیاهان و میزان آب نسبی را کاهش داد. به طوری که با افزایش شوری مقدار یون های سدیم و کلر در گیاه افزایش یافت و این افزایش در برگ نسبت به ریشه چشمگیرتر بود. به علاوه اینکه مقدار یون پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم در ریشه و بخش هوایی گیاهان تحت شوری کاهش و میزان اسیدهای آمینه و قندهای محلول در برگ این گیاهان افزایش یافت. همچنین شوری سبب افزایش ضخامت پارانشیم نردبانی و ضخامت کل برگ شد، در حالی که ضخامت پارانشیم اسفنجی برگ کاهش یافت. به علاوه اینکه شوری کاهش نسبت پوست به استوانه آوندی در ریشه گیاهان را سبب شد. این نتایج آشکار می سازد که احتمالا سسبانیا یون های سدیم و کلر را در واکوئل ها و اسیدهای آمینه و قندها را احتمالا در سیتوسول یاخته های برگ ضخیم شده با پارانشیم نردبانی انباشته نموده و از این طریق تنظیم اسمزی و جذب آب گیاه با حداقل انرژی انجام می شود. به علاوه اینکه افزایش سطح استوانه آوندی در مقایسه با پوست ریشه نیز ممکن است جذب آب را تحت شوری تسهیل کند.