نشریه دانشکده پرستاری و مامایی
سال:1386 | دوره:16 | شماره:57 |تعداد مقالات:13

مقدمه: تهوع- استفراغ یکی از شایعترین مشکلات دوران بارداری است که تقریبا 90-50 درصد از زنان را گرفتار می کند. این مشکل معمولا خود به خود کاهش می یابد، اما گاهی تا پایان بارداری باقی می ماند و باعث ایجاد اختلال در زندگی مادر باردار می گردد. عامل اصلی این اختلال ناشناخته است.هدف: این پژوهش به منظور تعیین ارتباط بین عفونت هلیکوباکترپیلوری با تهوع- استفراغ دوران بارداری در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1385 انجام شد.مواد و روشها: در این مطالعه تحلیلی گذشته نگر (مورد- شاهدی) 89 زن باردار به عنوان گروه مورد و 98 زن باردار به عنوان گروه شاهد به روش نمونه گیری در دسترس شرکت کردند. گروه مورد، مادرانی در نظر گرفته شدند که از ابتدای بارداری تا زمان انجام این پژوهش از تهوع و استفراغ شکایت داشته و گروه شاهد مادرانی بارداری در نظر گرفته شدند که از ابتدای بارداری تا زمان انجام پژوهش تهوع- استفراغ را گزارش نکردند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای استفاده شد که، مشتمل بر سه قسمت؛ اطلاعات دموگرافیک، تاریخچه تهوع- استفراغ دوران بارداری و وضعیت اقتصادی افراد بود. میزان 5 سی سی خون وریدی از نمونه ها گرفته شد و جهت بررسی آزمایش سرولوژی از نظر آنتی بادی IgG علیه عفونت هلیکوباکترپیلوری به روش الایزا، به یک آزمایشگاه واحد ارسال شد. جهت تعیین اعتبار از اعتبار محتوا و پایایی از روش آزمون مجدد استفاده شد (r=0.89).یافته ها: نتایج نشان داد که بین ابتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری و تهوع- استفراغ دوران بارداری رابطه وجود دارد. دو گروه از نظر قد، سطح تحصیلات، شغل، سطح تحصیلات همسر، شغل همسر، پاریته و BMI (شاخص توده بدنی) اختلاف معناداری نداشتند. اما بین سن و عامل اقتصادی در دو گروه تفاوت آماری معنادار وجود داشت (به ترتیب (P<0.001, P=0.037.بحث و نتیجه گیری: یافته مهم این پژوهش ارتباط بین عفونت هلیکوباکترپیلوری و تهوع- استفراغ دوران بارداری بود. این یافته می تواند به امر پیشگیری از ایجاد تهوع- استفراغ در زنان باردار کمک کند. همچنین این نتایج بر نیاز فراوان برنامه های آموزشی در شناسایی بیشتر عفونت هلیکوباکترپیلوری و عوارض بیشمار این عفونت و پیشگیری از ایجاد عوارض آن تاکید می کند.

مقدمه: انسانها امروزه بیش از گذشته در معرض سوانح و حوادث قرار دارند. کارکنان بهداشتی، درمانی و دانشجویان با خطرات و حوادث شغلی متعددی مواجه هستند. در این میان دانشجویان به علت تجربه و مهارت کم بالینی در معرض خطر بیشتری هستند.هدف: هدف این مطالعه تعیین انواع و میزان حوادث شغلی در دانشجویان پرستاری در دانشکده های پرستاری و مامایی دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران در سال 1385 بود.مواد و روشها: این پژوهش به صورت توصیفی بر روی 180 نفر از دانشجویان پرستاری که در زمان انجام پژوهش در دانشکده های پرستاری و مامایی شهر تهران مشغول به تحصیل و دارای شرایط ورود به مطالعه بودند با نمونه گیری سهمیه ای انجام شد. اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری شد که جهت اندازه گیری اعتبار و پایایی آن به ترتیب از اعتبار محتوا و آزمون مجدد استفاده شد.یافته ها: 31.1 درصد از دانشجویان آسیب با سوزن، 41.7 درصد آسیب با اشیا تیز و برنده، 84.8 درصد تماس با خون و مایعات بدن بیماران، 46.7 درصد تماس با داروهای شیمی درمانی و 33.3 درصد آسیب دیدگی و کوفتگی به دنبال برخورد با وسایل موجود در بخش را طی یکسال گذشته گزارش کردند که در سال های مختلف تحصیلی تفاوت معنی دار بود. بخشهای گوارش، جراحی و اورژانس و سرطان پرخطرترین بخش ها بودند. میزان استفاده از وسایل حفاظتی نیز مطلوب نبود.بحث و نتیجه گیری: با توجه به آمار بالای بعضی حوادث، لزوم برنامه ریزی صحیح آموزی در زمینه حوادث شغلی و راههای پیشگیری از آن و گزارش به موقع توصیه می شود تا از ایجاد عوارض طولانی مدت جلوگیری شود.

مقدمه: اسهال یکی از علل عمده مرگ و میر، سوء تغذیه، ناتوانی و تاخیر رشد جسمی کودکان است. بررسی علل و علایم و نشانه های مرتبط با بیماری، در شناخت بهتر بیماری و انجام اقدامات مناسب برای کنترل و درمان مفید است.هدف: این مطالعه با هدف بررسی نحوه میزان بروز اسهال و عوامل بالینی مرتبط با آن، از فروردین 84 تا فروردین 85، در کلیه کودکان زیر پنج سال مبتلا به اسهال مراجعه کننده به پنج بیمارستان شهر تهران انجام شد.مواد و روشها: در این مطالعه به صورت مقطعی یکساله، 617 بیمار شامل 551 مورد (89 درصد) اسهال حاد و 66 مورد (11 درصد) اسهال مزمن مورد بررسی قرار گرفتند. محیط پژوهش پنج بیمارستان شهر تهران بود و مطالعه پس از دریافت رضایت اخلاق از والدین انجام گردید.ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای شامل چهار بخش 1- مشخصات دموگرافیک 2- خصوصیات بالینی بیمار 3- سابقه وجود علایم خطر و 4- اقدامات درمانی تنظیم گردید. جمع آوری اطلاعات به صورت مصاحبه حضوری با والدین و معاینه کودکان انجام شد.یافته ها: بیشترین میزان شیوع اسهال از نوع اسهال آبکی و در 383 کودک 63 درصد مشاهده گردید. با در نظر گرفتن فصول مختلف، بیشترین فراوانی اسهال آبکی و خونی در پاییز و اسهال موکوسی در زمستان بود. میزان بروز استفراغ، تهوع و تب در کودکان مبتلا به اسهال آبکی به طور معنی داری بالا بود (به ترتیب (P=0.03, P=0.001, P=0.0001، در حالیکه بین میزان بروز این علایم با سایر انواع اسهال ها ارتباطی مشاهده نگردید. بیشترین میزان بی اشتهایی در فصل پاییز و به طور معنی داری در بیماران گروه سنی 5 سال و پس از آن در بیماران 1.5 و 2 ساله مشاهده گردید (P=0.001). تب و کم آبی به طور معنی داری در کودکان با میزان بالاتر تعداد دفعات مدفوع در یک روز مشاهده گردید (P=0.03, P=0.0001).بحث و نتیجه گیری: در مطالعه حاضر، برخلاف سایر مطالعات انجام شده، بیشتر کودکان به اسهال آبکی مبتلا بوده و تنها تعداد محدودی از کودکان نیازمند بستری بودند. همچنین سابقه مسافرت اخیر و مصرف گوشت نیمه پخته به عنوان مهمترین عوامل خطر مشاهده شده در بروز اسهال در مطالعه حاضر، نشان دهنده اهمیت برنامه ریزی جهت جلوگیری از مصرف گوشت نیمه خام و لبنیات غیر پاستوریزه در سن شروع غذای کمکی می باشد. انجام مطالعاتی در زمینه عوامل اتیولوژیک، بررسی عوامل محیطی، الگوهای تغذیه ای و وضعیت ایمونیزاسیون کودکان مبتلا به بیماریهای اسهالی پیشنهاد می گردد.

مقدمه: امروزه بدنبال پیشرفت های علم پزشکی طول عمر زنان افزایش یافته 95 درصد از آنان به سن یائسگی می رسند. پرداختن به تغییرات جسمی و روانشناختی این دوره نیازمند ارایه آموزش صحیح و مناسب از طرف ارایه دهندگان خدمات بهداشتی درمانی به زنان در این زمان است. آموزش ماماها بعنوان یکی از ارایه دهندگان این خدمات یک ضرورت است. جهت طراحی یک برنامه آموزشی مناسب و صحیح، نیازسنجی آموزشی، تضمینی برای اثربخشی آن می باشد.هدف: این پژوهش با هدف تعیین نیازهای آموزشی بهداشت و مراقبت دوران یائسگی از دیدگاه ماماهای شاغل شهرستان رفسنجان در سال 1385 انجام گرفت.مواد و روشها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی و با روش سرشماری می باشد که در آن کل 97 نفر مامای شاغل بخشهای خصوصی و دولتی شهرستان رفسنجان شرکت نمودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که در قسمت اول آن خصوصیات دموگرافیک و در قسمت دوم، نظر ماماها در مورد نیازهای آموزشی در زمینه بهداشت و مراقبت های دوران یائسگی به صورت درجه بندی لایکرت مورد سوال قرار گرفت. اعتبار پرسشنامه توسط اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق آزمون مجدد تعیین گردید داده های بدست آمده پس از ورود به نرم افزار SPSS و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (کروسکال والیس و توکی) تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین نیاز آموزشی در زمینه یائسگی، در حیطه درمان های غیردارویی یائسگی با میانگین 80 درصد قرار داشت، اولویت های بعدی نیازهای آموزشی یائسگی مسایل و اختلالات جنسی در یائسگی با میانگین 76.25 درصد، درمان های طبی هورمونی در یائسگی و مشاوره دوران یائسگی با میانگین 75.75 درصد، ورزش در دوران یائسگی 72 درصد، شناخت علایم و عوارض دوران یائسگی 58 درصد و تغذیه در دوران یائسگی با میانگین 53.5 درصد بودند.بحث و نتیجه گیری: در سال های اخیر به یائسگی بعنوان یکی از دوره های زندگی زنان توجه ویژه ای مبذول گردیده است. در این پژوهش، در اولویت قرار گرفتن نیاز آموزشی در خصوص روش های غیردارویی در درمان عوارض یائسگی تاییدی بر رویکرد جدید علم پزشکی به بکارگیری روش های غیردارویی در درمان است. امید است این مساله در برنامه ریزی های آموزشی رشته مامایی از طرف مسوولین مدنظر قرار گیرد.

مقدمه: رشد بیوتکنولوژی نوین انسان را قادر ساخت تا از میکروارگانیسم ها با برنامه ریزی، دقت و سرعت هر چه بیشتر به نحو دلخواه بهره گیرد، این ابزار قدرتمند بسته به اینکه در دستان چه افراد و گروه هایی قرار بگیرد می تواند بشر را منتفع یا متضرر سازد. تهدیدات بیوتروریستی در استفاده از سلاحهای بیولوژیک در جنگ و عملیات تروریستی در سالهای اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته. با توجه به اینکه در صورت وقوع حوادث، بیوتروریستی جامعه پزشکی کشور به عنوان اولین پاسخ دهندگان در برابر مصدومین حوادث می باشند مطالعه ای با هدف تعیین میزان آگاهی و نگرش پرستاران در رابطه با بیوتروریسم انجام گرفت.مواد و روشها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است. روش نمونه گیری، غیراحتمالی (در دسترس) بود، جامعه پژوهش را 65 نفر از پرستاران تشکیل دادند که واجد کلیه مشخصات افراد مورد پژوهش بودند. در این مطالعه ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که پس از انتخاب واحدها از طریق در اختیار قرار دادن پرسشنامه، میزان آگاهی و نگرش آنان در رابطه با بیوتروریسم مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت تعیین اعتبار ابزار گردآوری داده ها از روش اعتبار محتوا و جهت تعیین پایایی آن از روش ضریب آلفای کرونباخ (a=0.78) استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اکثریت واحدها (96.9 درصد) در رابطه با بیوتروریسم دارای آگاهی ضعیف (امتیاز 0-33.3 درصد از 100 درصد) بوده اند و نیز اکثریت آنان (96.9 درصد) نسبت به بیوتروریسم نگرش بی تفاوت یا متوسط (امتیاز 33.4-66.6 درصد از 100 درصد) داشته اند.بحث و نتیجه گیری: میزان آگاهی پرستاران در این مطالعه از بیوتروریسم بسیار پایین بود. لذا برنامه های آموزشی در رابطه با بیوتروریسم به صورت سمینارها و همایش های علمی پیشنهاد می شود.

مقدمه: القای زایمان یکی از چالش های مامایی است در این رابطه اکسی توسین برای تقویت لیبر به کار می رود. علیرغم استفاده وسیع از اکسی توسین هیچ توافقی بر سر دوز شروع آن، دوز افزایشی و یا حداکثر دوز مورد استفاده وجود ندارد و اطلاعات کافی برای اینکه آیا انفوزیون اکسی توسین در فاز فعال زایمان باید قطع شود یا نه موجود نیست.هدف: هدف از این پژوهش مقایسه تاثیر دو روش مقطعی و مداوم استفاده از اکسی توسین بر طول لیبر بود.مواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی و تصادفی بود که در آن 102 نفر از زنانی که نیاز به انفوزیون اکسی توسین داشتند به روش تصادفی در دو گروه مقطعی و مداوم استفاده از اکسی توسین قرار گرفتند. در هر دو گروه 10 واحد اکسی توسین داخل 1 لیتر سرم نرمال سالین شروع شد و در هر 15 دقیقه نیز 2 mu/min اضافه می شد تا حداقل سه انقباض 60-45 ثانیه ای با شدت متوسط در هر 10 دقیقه ایجاد می شد و یا به حداکثر دوز 32mu/min می رسید. در گروه تزریق مقطعی پس از دیلاتاسیون 5-6cm انفوزیون قطع می شد. در گروه تزریق مداوم با همان قطراتی که انقباض رحمی خوب ایجاد شده بود تا پایان مرحله دوم انقباض تزریق ادامه یافت.یافته ها: طول فاز فعال و مرحله دوم و سوم زایمان در دو گروه تفاوت آماری معنی داری نداشت (P=0.05).بحث و نتیجه گیری: قطع انفوزیون اکسی توسین در فاز فعال زایمانی باعث طولانی شدن لیبر نمی شود.

مقدمه: بیماری هپاتیت ویروسی ب بصورت آندمیک در جوامع بشری وجود دارد. نزدیک به 400 میلیون نفر در دنیا به بیماری هپاتیت ب مبتلا شده اند. با توجه به شرایط شغلی کارکنان خدمات بهداشتی در طول انجام وظیفه خود در معرض خطر ابتلا به این بیماری می باشند. علیرغم افزایش آگاهی در مورد بیماری هپاتیت ب و راههای انتقال، روشهای پیشگیری و انجام واکسیناسیون، هنوز این بیماری به عنوان یک عامل تهدید کننده سلامت انسانها مطرح می باشد.هدف: این پژوهش با هدف بررسی میزان آگاهی، نگرش و عملکرد 100 نفر کارگر شاغل در بخش های بیمارستان آموزشی لبافی نژاد در مورد پیشگیری از بیماری هپاتیت ب در سال 1382 انجام شد.مواد و روشها: پژوهش حاضر به روش توصیفی در بخشهای بیمارستان شهید لبافی نژاد انجام شد. جمع آوری اطلاعات از 100 کارگر شاغل در بخش های بیمارستان طریق پرسشنامه و چک لیست مشاهده صورت گرفت. پرسشنامه 72 سوال و دارای چهار قسمت اطلاعات فردی 18 سوال، سوالات مربوط به آگاهی 32 سوال، نگرش 18 سوال و عملکرد 4 سوال می باشد. اعتبار محتوای پرسشنامه از طریق نظرخواهی افراد متخصص و پایایی آن داده ها از روش آزمون مجدد (r=87.0) اندازه گیری شد. پرسشنامه با اجازه مسوولین بیمارستان و رضایت کارگران تکمیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار نرم افزار کامپیوتری SPSS استفاده گردید.یافته ها: در این مطالعه تعداد مردان 75 نفر و زنان 25 نفر بود. میانگین امتیاز آگاهی کارگران در مورد بیماری هپاتیت ب در حد متوسط، میانگین امتیاز نگرش کارگران در حد خوب و امتیاز عملکرد نسبتا متوسطی داشتند. نتایج ارتباط مستقیم معنی داری بین نگرش و عملکرد نشان داد (p=0.009). همچنین آزمون آماری ANOVA ارتباط معنی داری بین سن و جنس کارگران با عملکرد آنها نشان داد (p=0.03). بعلاوه یافته ها ارتباط معنی داری بین آگاهی و نگرش (p=0.35) و آگاهی و عملکرد (p=0.12) را نشان داد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، لزوم برنامه های آموزشی جامع و مشخص متناسب با حیطه کاری کارگران خدمات در رابطه با تطابق عملکرد آنان با اصول احتیاطات عمومی وجود دارد.

مقدمه: ارتقا کیفیت عملکرد دانشگاهها در گروه اعضای هیات علمی توانمند و شایسته است. یکی از راه های اصلی اطمینان از تحقق رسالت و دستیابی به اهداف در دانشگاه های علوم پزشکی تغییر سهم اعضای هیات علمی در ارتقای کیفیت نظام سلامت جامعه است. از این رو ارزشیابی عملکرد اعضای هیات علمی یکی از عوامل مهم در دانشگاهها و از مسوولیت های اصلی مدیران جهت توسعه حرفه ای و حفظ و ارتقای آنان می باشد. ارزشیابی عملکرد اعضای هیات علمی دانشکده های پرستاری نسبت به سایر گروهها از پیچیدگی بیشتری برخوردار است.روش : این مقاله بخشی از یک پژوهش بزرگ در خصوص ارایه الگوی مناسب برای ارزشیابی عملکرد اعضای هیات علمی پرستار است، لذا بررسی و پژوهش در این زمینه یکی از مهمترین مسایل مبتلا به دانشکده های پرستاری کشور است. در مطالعه حاضر پس از جستجوی پایگاههای اطلاع رسانی دانشگاههای بزرگ در کشورهای آمریکا، کانادا و انگلستان، سیستم های ارزشیابی اعضای هیات علمی آنان جهت معرفی در این مقاله انتخاب شدند. سپس نکات برجسته و تجربیات آنها مورد نقد و بررسی قرار گرفت. بهره گیری از این مطالعات جهت اصلاح نظام ارزشیابی دانشگاههای کشور به طور اعم و دانشکده های پرستاری به طور اخص مفید و قابل تعمق است.نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان می دهد که با وجود حیطه های گسترده برای عملکرد اعضای هیات علمی، اکثر نظامهای ارزشیابی دانشگاه/ دانشکده ها سه حیطه اصلی آموزش، پژوهش و خدمات را به لحاظ کمیت و کیفیت با استفاده از منابع متنوع ارزشیابی می کنند. ارزشیابی موثر انعطاف پذیر می باشد و در چارچوبی مشخص حق انتخاب فعالیت را به افراد می دهد. با انتخاب و وزن دهی ملاک های ارزشیابی بر اساس رسالت و اهداف استراتژیک دانشگاه/ دانشکده، میزان تلاش و سهم اعضای هیات علمی در تحقق آنها مشخص می شود.