مجله دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز - Journal Of Dentistry
سال:1388 | دوره:10 | شماره:2 (مسلسل 23) |تعداد مقالات:12

بیان مساله: نقش باکتری ها در ایجاد آسیب های پیرامون ریشه به اثبات رسیده است و از میان بردن عفونت کانال ریشه، دارای اهمیت بسیاری در درمان اندودنتیکس است. محلول های شست و شو به هنگام کار آماده سازی برای گندزدایی و تمیز نمودن کانال مورد استفاده قرار می گیرند.هدف: هدف از این پژوهش، بررسی آزمایشگاهی اثر ضد میکروبی اسانس آویشن شیرازی 1 و 2 درصد به عنوان محلول شست و شو در کانال آلوده به باکتری انتروکوکوس فیکالیس بود.مواد و روش: اثر ضد میکروبی محلول های شست و شو پس از 15 دقیقه بر روی 60 دندان تک کاناله تازه کشیده شده، که آلوده به باکتری انتروکوکوس فیکالیس بودند، مورد بررسی قرار گرفت: گروه -1 دو میلی لیتر هیپوکلریت سدیم 2.5 درصد، گروه -2 دو میلی لیتر اسانس آویشن شیرازی 1 درصد، گروه -3 دو میلی لیتر اسانس آویشن شیرازی 2 درصد، گروه -4 دو میلی لیتر محلول سترون سالین به عنوان مهار پس از شست و شو، به وسیله ی کن کاغذی، از باکتری درون کانال ها نمونه گیری و به درون لوله های دارای پنج میلی لیتر محیط کشت BHI منتقل و سپس انکوبه گردیدند. کدرشدن مایع کشت، بیان کننده وجود باکتری برجامانده در کانال در نظر گرفته شد. از آزمون مجذور کای برای مقایسه هر دو گروه با هم استفاده گردید (p<0.05).یافته ها: اختلاف آماری چشمگیری میان گروه های آزمایشی وجود نداشت (p>0.05)، در حالی که محلول های شست و شو به گونه ای چشمگیر موثرتر از نرمال سالین (گروه شاهد) در گندزدایی کردن کانال بودندنتیجه گیری: به نظر می رسد، که اسانس آویشن در از میان بردن باکتری انتروکوکوس فیکالیس موثر است. یافته این پژوهش، نیاز به بررسی دیگر خواص اسانس آویشن شیرازی مانند سمیت، خاصیت حلالیت بافتی، سازگاری بافتی را برای کاربرد بالینی پیشنهاد می نمایند.

بیان مساله: استفاده از ترکیب پودر کلسیم هیدروکساید- نرمال سالین به عنوان داروی درون کانال رایج بوده است. از سوی دیگر، به تازگی به استفاده از کلرهگزیدین به عنوان شست و شو و داروی درون کانال در درمان های اندو توجه ویژه ای شده است.هدف: هدف از انجام بررسی کنونی، ارزیابی اثر دو محلول کلرهگزیدین و سالین بر خاصیت ضد باکتریایی کلسیم هیدروکساید و مقایسه آن با اثر ضدباکتریایی کلرهگزیدین به تنهایی بود.مواد و روش: در این بررسی تجربی آزمایشگاهی، از 40 دندان تک کاناله انسان استفاده شد. پس از قطع تاج و آماده سازی کانال ها با استفاده از روش استپ یک لایه اسمیر برداشته شده و دندان ها در اتوکلاو سترون شدند. سپس، نمونه ها به باکتری انتروکوکوس فیکالیس آلوده و به سه گروه دوازده تایی بخش گردید. در مرحله بعد در شرایط آسپتیک، توسط سرنگ دارو به درون کانال ها تزریق شد (گروه 1: خمیر کلسیم هیدروکساید- نرمال سالین، گروه 2: کلرهگزیدین، گروه 3: کلسیم هیدروکساید- کلرهگزیدین). همه نمونه ها به مدت یک هفته در دمای 37 درجه سانتی گراد انکوبه و سپس، با استفاده از کن کاغذی از کانال ها نمونه گیری انجام گردید. پس از انکوباسیون نمونه ها، کلونی شماری انجام شد و نمونه ها توسط دستگاه اسپکتروفتومتر در طول موج 540 نانومتر نورسنجی گردیدند. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون واریانس و مجذور کای مورد سنجش قرار گرفت.یافته ها: نتایج گویای آن بود، که کلرهگزیدین به تنهایی خاصیت ضدباکتریایی بیشتری در مقایسه با گروه های کلسیم هیدروکساید- کلرهگزیدین و کلسیم هیدروکساید- سالین داشت، که این اختلاف از نظر آماری معنادار بود .(p=0.06).نتیجه گیری: این بررسی نشان می دهد، که کلرهگزیدین حداکثر خاصیت ضدباکتریایی بر ضد انتروکوکوس فیکالیس را در کانال ریشه در میان جلسه های درمان ریشه داراست. در واقع این بررسی گویای آن است، که اضافه کردن کلرهگزیدین به کلسیم هیدروکساید سبب افزایش خاصیت ضدباکتریایی کلسیم هیدروکساید و کاهش خاصیت ضدباکتریایی کلرهگزیدین می شود.

بیان مساله: مراحل درمان دوباره ریشه نیازمند بیرون سازی کامل مواد آغازین پرکردگی ریشه است. رایج ترین موادی که در روند درمان دوباره از درون ریشه بیرون آورده می شوند، گوتاپرکا و سیلرها هستند.هدف: هدف از این بررسی آزمایشگاهی تجربی مقایسه میزان مواد پرکردگی برجامانده بر سطح کانال ریشه پس از درمان دوباره در کانال های پرشده با گوتاپرکا و رزیلون (Resilon) بودمواد و روش: 30 دندان پره مولر تک ریشه ای بالغ انسان برگزیده شد و توسط فایل های دستگاه چرخشی RaCe تا ماستر آپیکال فایل شماره 35 آماده سازی گردید. سپس، نمونه ها به دو گروه 15 تایی A و B با گوتاپرکا و سیلر AH26 و نمونه های گروه B با سیستم رزیلون با روش لترال کندانس پرگردید. پس از چهارهفته کانال های ریشه در همه ی نمونه ها با استفاده از کلروفرم و فایل های چرخشی RaCe دوباره درمان شد و ماستر آپیکال فایل به فایل شماره 40 افزایش یافت. سپس، دندان ها برش طولی خورد و میزان مواد پرکننده برجا مانده بر سطح عاج کانال توسط استریومیکروسکپ با بزرگنمایی 20 برابر مشاهده و نگاره های دیجیتال فراهم گردید. ماده برجامانده و زمان درمان دوباره توسط آزمون های آماری مان ویتنی (Mann-Whitney) و فریدمن (Freidman) مورد مقایسه قرار گرفت.یافته ها: بیشترین میزان ماده برجامانده در گروه رزیلون و میان دو گروه اختلاف معنادار بود (p<0.001). زمان بیرون سازی مواد پرکردگی میان دو گروه تفاوت معنادار نداشت (p=0.381).نتیجه گیری: درمان دوباره ی ارتوگراد رزیلون در مقایسه با گوتاپرکا کفایت کمتری داشت و میزان ماده پرکردگی برجامانده ی بیشتری بر سطح عاج کانال ریشه باقی گذاشت.

بیان مساله: بررسی محتوای سیتوکراتینی کیست ها و تومورهای ادنتوژنتیک می تواند از جنبه های مهم در بررسی مقایسه ای این آسیب ها باشد. هدف: هدف این بررسی، ارزیابی میزان تظاهر سیتوکراتین های (CK13)13 و (CK18)18 در کیست های ادنتوژنیک و آملوبلاستوما بود.مواد و روش: در این بررسی، کیست های رادیکولار (20 مورد)، دانتی ژور (20 مورد)، Odontogenic Keratocyst (20 مورد) و همچنین آملوبلاستومای یونی سیستیک (20 مورد)20) SOLID مورد) بررسی شدند. سپس برش های سه تا چهار میکرونی فراهم شده، با رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی (روش آویدین بیوتین) برای نمایه های CK13 و CK18 آماده شدند. اطلاعات به دست آمده با ازمون های آماری مان ویتنی (Mann-Whitney)، ویلکاکسون (Wilcoxon) و کای اسکوار (Chi-square) با سطح معنادار 0.05 واکاوی گردیدیافته ها: در مورد CK13 همگی آسیب های کیستیک ادنتوژنیک و قسمت کیستیک آملوبلاستومای یونی سیستیک، سیتوکراتین 13 را در لایه های بالایی (میانی و سطحی) بیشتر از لایه های عمقی (بازال و ژابازال) آشکار نمودند. در آملوبلاستوماها تظاهر CK13 در رتیکولوم ستاره ای و جز آکانتوماتوز بیشتر از سلول های پره آملوبلاست بود. در مورد CK18 ، کیست های رادیکولار و دانتی ژور، تظاهر CK18 را در لایه های بالایی (میانی و سطحی) بیشتر از لایه های عمقی (بازال و پارابازال) نشان می دادند. نتیجه واکنش ایمونوهیستوشیمی CK18 در OKC ها در 100 درصد موارد منفی بود. افزون بر این، آملوبلاستوماهای یونی سیستیک و Solid تفاوتی معنادار در بروز سیتوکراتین های 13 و 18 نشان ندادندنتیجه گیری CK13 :نتوانست تمایزی میان این آسیب ها برقرار نماید ولی تفاوت معنادار در تظاهر سیتوکراتین 18 در همه چهار لایه اپی تلیوم میان کیست های ادنتوژنیک یاد شده و آملوبلاستومای یونی سیستیک به دست آمد، که شاید دلالت بر ماهیت متفاوت این آسیب ها داشته باشد و احتمالا موید این نظریه است، که آملوبلاستومای یونی سیستیک ذاتا به صورت یک نئوپلاسم سرچشمه می گیرد نه این که از تغییر نئوپلاستیک یک کیست ادنتوژنیک به خصوص کیست دانتی زور ایجاد شده باشد. الگوی تظاهر یکسان سیتوکراتین های 13 و 18 در آملوبلاستوماهای Solid و یونی سیستیک نشان دهنده ماهیت یکسان بیومولکولی این ضایعات با وجود شکل بالینی و نمای gross متفاوت آنهاست.

بیان مساله: کیست های ادونتوژنیک آسیب های به نسبت شایعی هستند، که می توانند رفتار مهاجم نشان داده و در اندازه های بزرگ بروز نمایند.هدف: این بررسی، با هدف تعیین فراوانی کیست های ادونتوژنیک و بررسی خصوصیات بالینی آنها در سه مرکز موجود در شیراز، که بیشترین نمونه های آسیب شناسی دهان استان فارس را دریافت می کنند، طراحی شد.مواد و روش: در این پژوهش گذشته نگر، پرونده های موجود در بایگانی بخش های آسیب شناسی دانشکده دندانپزشکی و بیمارستان های خلیلی و نمازی شیراز، در یک دوره ده ساله1385) تا 1375)، بررسی شد. همه کیست های ادونتوژنیک استخراج و خصوصیات بالینی آنها شامل جنس، سن و مکان بروز ثبت گردید. سپس، بر پایه آخرین رده بندی WHO از کیست ها، دسته بندی و به صورت توصیفی واکاوی شدند.یافته ها: از 110000 پرونده موجود، 179 کیست ادونتوژنیک استخراج گردید، که پس از کنار گذاشتن 45 مورد آن که با عنوان غیراختصاصی "کیست ادونتوژنیک عفونی" گزارش شده بودند، بقیه شامل 44 مورد کیست رادیکولار (32.83 درصد)، 42 مورد کیست دانتی ژور (31.34 درصد) و 35 مورد ادونتوژنیک کراتوسیت (26.12 درصد) بودند. شیوع کلی کیست های ادونتوژنیک در جنس مذکر، خلف فک پایین و در دهه دوم زندگی بیشتر گزارش شد.نتیجه گیری: به طور کلی شایع ترین کسیت ادونتوژنیک در گروه یاد شده، به ترتیب کیست رادیکولار و سپس دانتی ژور است.

بیان مساله: پژوهش های بالینی متعددی موفقیت فیشورسیلانت را در کاهش پوسیدگی شیارها نشان داده اند. با این وجود مهم ترین علت شکست فیشورسیلانت، آلودگی در هنگام درمان است.هدف: هدف از این بررسی، تاثیر استفاده از باندینگ اگزایت و پرومیت- ال- پاپ در کاهش ریز نشت در مینای آلوده به بزاق بود.مواد و روش: در این پژوهش تجربی، چهل دندان پرمولار به چهار گروه بخش شدند. گروه 1: دندان ها پس از اچ بی آلودگی بزاقی، فیشورسیلانت گردیدند. گروه های 2 و 3: دندان ها پس از اسید اچ، ده ثانیه به بزاق آلوده و خشک شدند. سپس، به ترتیب در گروه دو، از عامل اگزایت و در گروه سه، از پرومیت- ال- پاپ به عنوان لایه حد واسط پیش از فیشورسیلانت استفاده گردید. گروه 4: نمونه ها پس از اچ و آلودگی به بزاق، بی هیچ عامل باندینگ مهر و موم شدند. پس از مراحل آماده سازی و برش بوکولینگوالی، دندان ها به وسیله استریومیکروسکوپ بررسی گردیدند. برای واکاوی داده ها از آزمون های غیرمعیاری کروسکال- والیس (Kruskal-Wallis) و مان ویتنی (Mann-Whitney) استفاده شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد، که میزان ریزنشت در گروه فیشورسیلانت آلوده به بزاق بی باندینگ، با گروه فیشورسیلانت بی آلودگی تفاوت معنادای دارد (p<0.05)، در حالی که تفاوت معناداری میان میزان ریزنشت در گروه های اکزایت و پرومیت- ال- پاپ، با گروه فیشورسیلانت بدون آلودگی وجود ندارد.نتیجه گیری: آلوده شدن میان به بزاق پس از اسید اچ، به گونه ای معنادار به افزایش ریزنشت منجر می شود. بنابراین، استفاده از عوامل باندینگ اگزایت و پرومیت- ال- پاپ در چنین مواردی باعث کاهش میکرولیکیج در حد فیشورسیلانت غیر آلوده می گردد.

بیان مساله: ایران یکی از بالاترین درصدهای جمعیت جوان دنیا را داراست، بنابراین انجام بررسی های اپیدمیولوژیک در مورد میزان ناهنجاری های فکی- دندانی این طبقه، از نظر سلامت جامعه امری مهم است.هدف: هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان نیاز به درمان ارتودنسی در دانش آموزان 14 تا 18 ساله شهر شیراز با استفاده از نمایه IOTN بود.مواد و روش: 1818 دانش آموز 14 تا 18 ساله با استفاده از روش خوشه ای تصادفی از نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شیراز انتخاب گردیدند. از ارزیابی دندانی (DHC) و زیبایی (AC) نمایه  IOTNبرای ارزیابی نیاز به درمان ارتودنسی استفاده شد. همچنین، پرسشنامه ای شامل مشخصات فردی هر دانش آموز تکمیل گردید. داده ها به وسیله آزمون تی و مجذور کاواکاوی شد.یافته ها: 60 درصد دانش آموزان نیازی به درمان ارتودنسی نداشتند، 28.4 درصد آنها در مرحله بینابینی نیاز به درمان قرار داشته و 11.7 درصد دارای مال اکلوژن با نیاز قطعی به درمان بودند. ارتباط نزدیکی هم میان شدت مال اکلوژن و جنس یا شغل یا میزان تحصیلات پدر دانش آموزان یافت شد.(p<0.05)نتیجه گیری: دانش آموزان 14 تا 18 ساله شهر شیراز، نمای دندانی بهتری نسبت به یگر جوامع و نیاز کمتری به درمان ارتودنسی داشتند.

بیان مساله: میزان پیدایش سالانه ی ایدز در ایران روبه افزایش است. تنها راه کاهش احتمال خطر آلودگی به این ویروس در افراد جامعه، آموزش راه های پیشگیری و نخستین گام در مورد برنامه ریزی های آموزشی موثر، اطلاع از آگاهی اقشار گوناگون جامعه در رابطه با این بیماری است.هدف: هدف از این بررسی، تعیین میزان آگاهی و  نگرش مراجعین به دانشکده ندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان درباره بیماری ایدز در بهار 1385 بود.مواد و روش: جمعیت مورد بررسی در این پژوهش توصیفی تحلیلی مقطعی، شامل 328 نفر از مراجعین (15 ساله و بالاتر) به بخش بیماری های دهان بودند. اطلاعات از طریق پرسشنامه ای، شامل ویژگی های دموگرافیک و سوالات مربوط به آگاهی و نگرش، گردآوری شد. برای واکاوی داده ها از برنامه  13.5 SPSS و آزمون های مجذور کای، تی و واریانس استفاده گردید.یافته ها: از 328 بیمار 36 درصد مرد و 64 زن (میانگین سنی 31.74±12.212 سال) بودند. میانگین نمره آگاهی افراد 69.31 درصد، و مهم ترین راه کسب اطلاعات، تلویزیون بود )67.7درصد). سطح آگاهی زنان به گونه ای معنادار بالاتر گزارش شد (p=0.031). نیز، میان میزان آگاهی با سطح تحصیلات رابطه ای معنادار وجود داشت (p=0.0001). 86.9 درصد در زمینه انتقال بیماری هنگام درمان های دندانپزشکی احساس ترس و نگرانی داشتند. 48.5 درصد بر این باور بودند، که باید همه بیماران پیش از درمان دندانپزشکی، آزمایش ایدز را انجام دهند، و 48.2 درصد نیز، بر این باور بودند، که باید مبتلایان به ایدز را قرنطینه نمود.نتیجه گیری: نتایج بر اهمیت افزایش کمی و کیفی برنامه های آموزشی در زمینه ایدز از طریق رسانه ها، و رعایت استانداردهای مهار عفونت در دندانپزشکی تاکید دارد.

بیان مساله: سمان های زینک فسفات و پلی کربوکسیلات کاربرد وسیعی در دندانپزشکی ترمیمی، اطفال و پروتز ثابت دارند. دو سمان زینک فسفات و پلی کربوکسیلات آریادنت از مواد دندانی تولید ایران بوده که در کنار سمان های همانند وارداتی مورد مصرف قرار می گیرند. یکی از ویژگی های لازم و مهم هر سمان برای استفاده در محیط دهان کم بودن حلالیت آن است.هدف: هدف از بررسی کنونی، تعیین و مقایسه ی حلالیت سمان های زینک فسفات و پلی  کربوکسیلات هاروارد و آریادنت بود.مواد و روش: در این بررسی تجربی- آزمایشگاهی که روش آن بر پایه دستور کار 2725 و 2726 استاندارد ایران بود، در آغاز، شمار 10 نمونه دیسکی شکل با ضخامت 1±0.03 میلی متر و قطر 10±0.3 ملی متر برای هر سمان مورد برسی و مجموعا 40 نمونه ساخته شد. سپس، میزان حلالیت سمان های زینک فسفات با روش اسپکتروفتومتری و میزان حلالیت سمان های پلی کربوکسیلات با روش سنجش رسانایی انجام گرفت. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری تی (T) با سطح معناداری p<0.05 واکاوی شد.یافته ها: میانگین میزان حلالیت سمان زینک فسفات هاروارد و آریادنت به ترتیب 1.23±0.24 و 0.86±0.15 میلی  گرم P2O5 در گرم بود، که از نظر آماری این تفاوت معنادار گزارش شد (p=0.001). میانگین میزان حلالیت سمان پلی کربوکسیلات هاروارد و آریادنت به ترتیب 39.27±4.40 و 37.85±3.05 زیمنس بر متر کیلوگرم بود، که از نظر آماری این تفاوت معنادار نبود.(p=0.4)نتیجه گیری: با توجه به معیارهای تعیین شده از سوی استاندارد 2725 و 2726 ایران میانگین حلالیت 4 سمان زینک فسفات و پلی کربوکسیلات هاروارد و آریادنت به دست آمده در این بررسی در حد استاندارد بود.

بیان مساله: آفت عود کننده دهانی از شایع ترین آسیب های زخمی دهان است، که هنوز درمان قطعی آن برای شناخته شده است. در برخی پژوهش ها لیزرهای کم توان کارآیی خوبی در کاهش شدت درد و زمان بهبودی آفت دهان نشان داده، ولی در پژوهش های دیگر نتایج متفاوت بود.هدف: این پژوهش با هدف بررسی کارآیی لیزر کم توان و مقایسه آن با تاثیر پلاسبو در درمان آفت دهان انجام شد.مواد و روش: در این بررسی بالینی دوسوکور، شمار 24 بیمار مبتلا به آفت دهانی مینور که هیچ دارویی برای آن مصرف نکرده و مبتلا به بیماری سیستمیک در رابطه با آفت نبودند، انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه 12 نفری آزمایش و شاهد بخش گردیدند. در گروه آزمایش تابش لیزر انجام شد و در گروه شاهد مراحل همانند بود، ولی لیزر به ناحیه تابانده نشد. در این پژوهش لیزر دیودی 660nm)، 3 J/cm2، موج پیوسته) به کار رفت. شدت درد (VAS)، مدت زمان قطع درد و مدت زمان بهبودی بررسی شد. داده ها به واسطه آزمون تی (T-test) و تی زوج (Pair-t-test) و تحلیل کواریانس، واکاوی آماری شد.یافته ها: مدت زمان بهبودی کامل در گروه لیزر 5±1.41 روز و در گروه پلاسبو 8.25±0.96 روز بود. از لحاظ آماری این اختلاف معنادار گزارش شد (p<0.001)، بر پایه ی تحلیل کواریانس اختلاف شدت درد در میان دو گروه پس از درمان، با در نظر گرفتن اختلاف شدت درد در ابتدا، معنادار بود (p=0.009).نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، لیزر کم توان باعث کاهش مدت زمان بهبودی، کاهش شدت درد و مدت زمان قطع درد در بیماران آفتی می شود.

بیان مساله: درد در ناحیه دهان شایع ترین علت مراجعه به دندانپزشک است و تجویز نادرست ضد دردها می تواند عوارض جانبی چشمگیری را به همراه داشته باشد. انتخاب دقیق یک برنامه ضد درد موثر با کمترین عوارض جانبی بر پایه گونه و میزان درد بیمار می تواند از فشار و اضطراب همراه به درد جلوگیری نماید.هدف: هدف از این پژوهش، بررسی انتخاب ضددردها در میان دندانپزشکان شرکت کننده در کنگره ی بین المللی اندودنتیکس اصفهان در سال 1385 بودمواد و روش: این بررسی به صورت توصیفی مقطعی انجام شد. پرسشنامه طراحی شده برای ارزیابی روش تجویز ضددرد شامل قسمت هایی همچون اطلاعات فردی و انتخاب دارو برای کم کردن دردهای شدید، متوسط و خفیف دندانی بود. 113 پرسشنامه تکمیل شده بررسی گردیدند. سپس، داده های به دست آمده توسط روش آماری کای- اسکوایر (Chi-Square) بررسی شد.یافته ها: بر پایه ی نتایج به دست آمده درصد بالایی از پاسخ دهندگان ایبوپروفن و استامینوفن کدئین را جهت تسکین دردهای شدید، متوسط و خفیف دندانی انتخاب کردند (به ترتیب 96 و 81 درصد). بیشتر پاسخ دهندگان ایبوپروفن (400 میلی گرم) را پیش از درمان اندونتیک به عنوان داروی پیش درمانی پیشنهاد می کردند.نتیجه گیری: نتایج این بررسی پراکندگی نسبی در انتخاب ضددرد را نشان می دهد.