نشریه پرستاری ایران
سال:1389 | دوره:23 | شماره:67 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: چاقی و اضافه وزن یکی از عوامل خطر بسیاری از بیماری ها بوده و میزان شیوع آن در سال های اخیر در بسیاری از کشورها بطور چشمگیری افزایش یافته است. بین افزایش مدت زمان تماشای تلویزیون در دوران کودکی و اثرات منفی آن روی رفتار و سلامت افراد همبستگی مثبتی دیده می شود. کم تحرکی و کاهش فعالیت فیزیکی به عنوان عامل مرتبط با چاقی کودکان مطرح شده است. یکی از دلایل تمایل کم به تحرک در دوران کودکی تماشای متوالی تلویزیون است که به نظر می رسد می تواند عامل خطری برای چاقی کودکان باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی همبستگی چاقی یا اضافه وزن و مشکلات رفتاری با تماشای تلویزیون در دانش آموزان دختر مدارس ابتدایی شهر تبریز می باشد.روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی مقایسه ای است. نمونه پژوهش شامل 300 نفر دانش آموز دختر (11-7 ساله) از مدارس ابتدایی دخترانه تبریز بوده که از طریق طبقه ای تصادفی بر حسب نمایه توده بدن، انتخاب شده اند. اطلاعات مربوط به مدت زمان تماشای تلویزیون، بر اساس گزارش والدین در پرسشنامه مشخصات فردی اجتماعی در نظر گرفته شده و ارزیابی مشکلات رفتاری بر اساس چک لیست رفتاری کودکان صورت پذیرفته است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 11.5 استفاده شده است.یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که کودکان چاق و دارای اضافه وزن نسبت به گروه دارای وزن طبیعی، ساعت بیشتری را صرف تماشای تلویزیون کرده و از سطح فعالیت پایین تری برخوردار بوده اند. بین مدت تماشای تلویزیون و نمایه توده بدن، ارتباط مثبت و معنی داری مشخص شده است (P<0.005، r=0.16). کودکانی که بیش از 2 ساعت در روز به تلویزیون نگاه می کرده اند،BMI  بالاتری داشته اند (P=0.011). علاوه بر این زمان بیشتر تماشای تلویزیون با شکایات جسمانی کودکان همبستگی معنی دار نشان داده است (P=0.008، r=0.183).نتیجه گیری کلی: با توجه به اینکه تماشای طولانی تر تلویزیون در کودکان با افزایش وزن آنها ارتباط معنی داری داشته است، به نظر می رسد که کم کردن زمان تماشای تلویزیون می تواند به عنوان یک روش پیشگیری از چاقی، به خانواده ها توصیه شود.

زمینه و هدف: پیروی از رژیم غذایی، دارویی و مایعات در بیماران تحت همودیالیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان پیروی از رژیم درمانی با اندازه گیری نشانگرهای بالینی و آزمایشگاهی از جمله سطح نیتروژن اوره خون، پتاسیم، فسفات و افزایش وزن بین دو جلسه دیالیز در بیماران تحت همودیالیز دانشگاه علوم پزشکی ایران است.روش بررسی: این مطالعه از نوع همبستگی - توصیفی بود. 200 بیمار مراجعه کننده به مرکز همودیالیز مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران به روش سرشماری انتخاب شدند. سطح نیتروژن اوره خون، پتاسیم، فسفات و افزایش وزن بین دو جلسه دیالیز از روی پرونده بیماران ثبت شد. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 14 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بیشتر بیماران (%56) از رژیم مایعات تبعیت نمی کردند. نشانگرهای آزمایشگاهی نیتروژن اوره خون، پتاسیم و فسفات به ترتیب در 4.5 درصد، 5.5 درصد و 25.5 درصد از بیماران بالاتر از سطح مورد انتظار بود. به علاوه بین نشانگرهای بالینی و آزمایشگاهی نیتروژن اوره خون، پتاسیم فسفات و افزایش وزن بین دو جلسه دیالیز با سطح تحصیلات ارتباط معنی دار آماری وجود داشت (p£0.05). در حالی که بین نشانگرهای بالینی و آزمایشگاهی با سایر متغیرها، یعنی سن، جنس، وضعیت تاهل، وضعیت اقتصادی و طول مدت دیالیز ارتباط معنی داری مشاهده نشد (p>0.05).نتیجه گیری کلی: نتایج مطالعه نشان داد که بیشتر بیماران از رژیم غذایی و دارویی پیروی می کردند. به علاوه بین پیروی از رژیم درمانی با سطح تحصیلات ارتباط معنی داری وجود داشت. تبعیت از رژیم درمانی ممکن است با ارائه تکنیک های مشاوره و آموزش به بیماران بهبود پیدا کند. بنابراین پیشنهاد می شود پژوهشی در آینده با هدف بررسی تاثیر تکنیک های مشاوره غذایی بر میزان پیروی از رژیم درمانی در بیماران تحت همودیالیز انجام شود.

زمینه و هدف: انگیزش به معنای کشش، رغبت یا تمایلی در فرد است که وی را به انجام کار در جهت هدف وادار می سازد. برای بسیاری از فعالیت ها انگیزه وجود دارد که یادگیری آموزشگاهی از جمله آنهاست، امروزه به جهت رقابت شدید بین جوانان برای کسب تحصیلات عالی، افراد از طبقات گوناگون جامعه و با انگیزه های مختلف و بعضا بدون شناخت آگاهی و علاقه وارد رشته های مختلف آموزشی می شوند، لذا این تحقیق با هدف بررسی انگیزه انتخاب رشته مامایی در دانشجویان دانشگاه آزاد سمنان در سال 1389 انجام گرفت. این مطالعه توصیفی به منظور تعیین انگیزه های انتخاب رشته مامایی، در دانشگاه آزاد سمنان در سال 1389 انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه 120 نفر از دانشجویان مامایی دانشگاه آزاد واحد سمنان به روش سرشماری انتخاب گردیدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه ای شامل دو بخش اطلاعات فردی و گزینه های مرتبط با عوامل انگیزشی در انتخاب رشته بود. که اعتبار آن از طریق روش اعتبار محتوی و پایایی آن به روش آزمون مجدد (r=0.9) تعیین شد. و نهایتا داده ها با استفاده از نسخه 13.5 نرم افزار SPSS ویرایش و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: مهمترین انگیزه انتخاب رشته مامایی، علاقه به رشته با میانگین نمره (3.24±0.2) و کم اهمیت ترین انگیزه، دارا بودن اوقات فراغت در این حرفه با میانگین نمره (1.95±3) بود. کسب موقعیت اجتماعی با میانگین امتیاز (2.57±1) و بازار کار مناسب با میانگین نمره (1.955±3) اهمیت چندانی در انتخاب رشته دانشجویان نداشتند.بحث و نتیجه گیری کلی: با توجه به یافته های این پژوهش، مهمترین انگیزه های انتخاب رشته مامایی، متوجه ابعاد فردی، معنوی و ماهیت شغلی این حرفه بود و ابعاد اقتصادی و اجتماعی آن از عوامل با اهمیت انگیزشی محسوب نگردیدند، لذا مسوولین باید برای جلوگیری از عوارضی چون سرخوردگی، عدم رغبت به آموزش و نقصان مسوولیت پذیری در آینده حرفه ای دانشجویان این رشته، به دنبال رفع معضلات و مسائل شغلی این حرفه بوده و مقبولیت اجتماعی آن را ارتقا بخشند. تا زمینه های جذب بیشتر جوانان به این شغل با قداست فراهم گردد.

زمینه و هدف: بقای بعد از پیوند، نیاز به تبعیت از رژیم داروهای سرکوب کننده ایمنی را ایجاب می کند، لذا عدم تبعیت از این دسته داروها سبب پس زدن پبوند، کاهش کیفیت زندگی، افزایش هزینه های مراقبت و مرگ و میر می شود. بررسی کیفیت زندگی این بیماران ممکن است برای کشف عدم تبعیت مفید باشد. هدف این پژوهش تعیین ارتباط بین تبعیت از رژیم دارویی با کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه بود.روش بررسی: این پژوهش از نوع مقطعی بود که بر روی بیماران پیوند کلیه که سن بالای 18 سال داشته، 3 ماه از پیوند آنها گذشته و تمایل به همکاری داشتند انجام شد. حجم نمونه 230 نفر در نظر گرفته شد. نمونه گیری به روش مستمر انجام شد، بدین ترتیب که افراد واجد شرایط ذکر شده در این پژوهش شرکت کردند. 2 پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه و تبعیت از داروهای سرکوب کننده ایمنی توسط نمونه ها تکمیل شد. اطلاعات جمع آوری شده توسط نسخه 15 نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد، جهت بررسی ارتباط بین متغیرها از آزمون کای اسکوئر، آزمون لوجستیک رگرسیون و اتا مطابق با مورد استفاده گردید.یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین نمره کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه (21.65±4.039) است و %57.8 بیماران از رژیم دارویی خود تبعیت نمی کنند. بین تبعیت از رژیم دارویی و کیفیت زندگی ارتباط معنی دار وجود داشت (rETA=0.23 و p<0.001) بدین منظور که با تبعیت نکردن از رژیم دارویی، کیفیت زندگی کاهش می یابد.نتیجه گیری کلی: بین تبعیت از رژیم دارویی و کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه ارتباط معنی دار وجود دارد. لذا پرستاران باید در مراقبت و آموزش به این بیماران به تبعیت از رژیم دارویی به عنوان یک عامل ارتقا دهنده سلامتی توجه کنند.

زمینه و هدف: با تغییر در سیمای سلامت و گسترش بیماری های مزمن، رویکردهای مراقبت حرفه ای نیز تغییر کرده است. در انگاره جدید پرستاری مشارکت بیمار به عنوان یک استاندارد طلایی بین المللی پذیرفته شده است. علیرغم اهمیت فراوان مشارکت بیمار و کاربرد روزمره آن در مراقبت حرفه ای، این مفهوم بخصوص در زمینه های اجتماعی و فرهنگی بافت پرستاری ایران روشن و واضح نیست. هدف این مطالعه واضح سازی و تعیین اجزای اصلی مفهوم مشارکت بیمار مبتلا به بیماری مزمن در بافت پرستاری ایران می باشد.روش بررسی: برای تحلیل مفهوم مشارکت بیمار از مدل تحلیل مفهوم هیبرید که شامل سه مرحله تئورتیک، کار در عرصه و تحلیل نهایی است، استفاده شد.یافته ها: در مرحله تئورتیکال خصوصیات مفهوم در مطالعات مختلف شامل برقراری ارتباط متقابل، دادن حس کنترل و مسوولیت، اطلاعات و دانش سهیم شده، درگیر شدن فعالانه در فعالیت ها و سود بردن از این درگیر شدن فعالانه مشخص شد. در مرحله کار در عرصه خصوصیاتی چون اعتماد متقابل، توافق پرستار و بیمار، فراهم کردن عرصه، مسوولیت دادن به بیمار، توانمند کردن بیمار و عوامل سازمانی بدست آمد و در تحلیل نهایی مشخص شد که خصوصیات اصلی مشارکت بیمار مبتلا به بیماری مزمن در بافت مراقبت پرستاری ایران شامل ارتباط همراه با اعتماد متقابل، دادن حس کنترل یا مسوولیت، سهیم نمودن دانش و اطلاعات، درگیر شدن فعالانه در فعالیت های مربوط به مراقبت از خود، فراهم کردن عرصه و در نهایت توانمند شدن بیمار برای مراقبت از خود می باشد.نتیجه گیری کلی: تحلیل مفهوم مشارکت بیمار شرایط لازم جهت مشارکت بیماران مزمن در مراقبت پرستاری را نشان داد. با این وجود این مفهوم در بافت مراقبت پرستاری کشور مفهومی جدید و پیچیده است که نیاز به بررسی های بیشتر در زمینه اجتماعی و فرهنگی حوزه های مراقبت بهداشتی را ایجاب می کند.

زمینه و هدف: خطر بازگشت به مصرف مواد مخدر به دنبال ترک اعتیاد همواره مطرح است و این مساله مقابله با مساله اعتیاد را پیچیده تر می سازد. آگاهی از دیدگاه مبتلایان به سوء مصرف مواد در خصوص موانع تداوم ترک اعتیاد می تواند کمک موثری در پیشگیری از عود مجدد آن باشد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بود. نمونه گیری به صورت در دسترس انجام شد و نمونه ها را 200 مرد تشکیل می دادند که حداقل یک بار سابقه بازگشت به مصرف مواد مخدر را داشتند. داده ها با استفاده از مصاحبه ساختار یافته به صورت رو در رو جمع آوری شد. پاسخ ها در مورد شدت ارتباط عوامل مرتبط با عود به صورت اصلا، تا حدی، متوسط و زیاد ارائه شده بود.یافته ها: نتایج نشان داد که 33.5 درصد مبتلایان به سوء مصرف مواد یک بار، 38 درصد دو تا سه بار و 28.5 درصد بیش از سه بار درمان نا موفق داشتند. 53 درصد آنها در کمتر از 3 ماه به مصرف مجدد مواد مخدر روی آورده بودند. فقط 12 درصد آنها توانسته بودند به مدت بیش از یک سال عاری از مواد مخدر باقی بمانند. میانگین زمان اجتناب از مواد مخدر 6.3±3 ماه بود. بر اساس میانگین امتیازات محاسبه شده، بی خوابی و وسوسه مهمترین عوامل فردی، و دسترسی آسان به مواد مخدر، کشمکش های خانوادگی و عدم پایبندی به درمان مهمترین عوامل محیطی عود اعتیاد بودند.نتیجه گیری کلی: از آنجایی که عوامل روانی مهمترین عوامل عدم تداوم ترک در این مطالعه بودند (با میانگین1.6±0.5 )، به نظر می رسد سم زدایی صرف برای تداوم ترک کافی نبوده و عواملی وجود دارند که می توانند سبب عود شوند. لذا پیشنهاد می شود مراکز درمانی با پیگیری بیشتر، بهداشت روانی را سرلوحه اقدامات خود قرار دهند. همچنین تقویت مهارت های مقابله با عود در مصرف کنندگان مواد مخدر ضرورت دارد.

زمینه و هدف: یکی از موقعیت هایی که حتی فکر کردن به آن نیز می تواند موجب بروز اضطراب گردد، مرگ می باشد. «اضطراب مرگ» از جمله تنش های بشر می باشد که در بعضی از مشاغل از جمله پرستاری به صورت روزمره وجود داشته و ارتباط با بیماران در حال مرگ از جمله مسائل عمده پیش روی پرستاران بوده که عدم توجه به آن می تواند موجب عواقب ناخواسته و نامناسب برای پرستاران (نارضایتی، مشکلات روانی و ...) و بیماران (عدم دریافت مراقبت های صحیح و کافی و ....) گردد. هدف از این مطالعه تعیین میزان اضطراب مرگ در پرستاران بخش های مختلف (ویژه و عمومی) و رابطه آن با برخی از خصوصیات دموگرافیک آنان بوده است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی - تحلیلی مقطعی بود که بصورت سرشماری بر روی 387 پرستار (155 بخش ویژه، 232 بخش عمومی) شاغل در بیمارستان شریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1386 انجام شد. ابزار گرداوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه دو قسمتی که بخش اول مشخصات فردی (سن، جنس، تاهل و ....) و بخش دوم پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر بود که به صورت خودگزارش دهی تکمیل می شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از نسخه 11.5 نرم افزار SPSS و آزمون های کای دو، تی تست و رگرسیون استفاده شد.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان دهنده وجود تفاوت آماری معنی دار بین میانگین نمره اضطراب مرگ در پرستاران بخش های ویژه (8.30±2.4) و بخش های عمومی (8.26±2.1) بود (p<0.05) و این میانگین با متغیرهایی همچون وضعیت تاهل(p<0.046) ، پست سازمانی(p<0.001)  و بخش فعلی محل خدمت(p<0.02)  ارتباط آماری معنی دار داشت اما با مواردی همچون سن، جنس، نوبت کاری، تعداد مراقبت از بیماران مرحله آخر حیات، تعداد شرکت مستقیم در عملیات احیا و ارتباط آماری معنی دار نداشت.نتیجه گیری کلی: با توجه به تاثیر اضطراب مرگ بر جنبه های جسمی و ذهنی پرستاران و تاثیر این مساله بر فرآیند مراقبتی ارائه شده توسط آنان و همچنین تفاوت مشاهده شده در میزان آن در بخش های مختلف، توجه خاص به این مساله در پرستاران بخش های ویژه با توجه به تماس نزدیک با بیماران در خطر و در حال مرگ لازم بوده و تعیین منابع اضطراب مرگ، ایجاد سیستم های حمایتی در بیمارستان ها برای ارائه هر چه بهتر مراقبت توسط آنان لازم به نظر می رسد.

زمینه و هدف: اساسی ترین نقش پرستار، اعاده سلامتی از طریق فعالیت های مراقبتی می باشد. در صورتی پرستاران می توانند به وظایف خود عمل کنند که از شرح وظایف و مسوولیت های خود، آگاهی کافی داشته باشند. از وظایف مهم روسای خدمات پرستاری آماده سازی کارکنان واحد پرستاری و اطمینان از صحت عملکرد آنان برای انجام فعالیت های محوله به آنها می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی موانع اجرایی شرح وظایف تخصصی پرستاری کودکان در بیمارستان های کودکان شهر تهران در سال 1386 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی بر روی 63 پرستار و مدیر پرستاری شاغل در بیمارستان های اطفال شهر تهران، از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه بندی انجام شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک و موانع اجرای شرح وظایف تخصصی پرستاری در بخش کودکان بود که به صورت خود گزارش دهی توسط نمونه های پژوهش تکمیل گردید.یافته ها: میانگین سن نمونه های پژوهش 33.92±8.92 سال، میانگین سابقه کار بالینی 9.19±8.46 سال، میانگین سابقه کار در بخش کودکان 7.97±7.42 سال، 100 درصد مونث، 74.6 درصد پرستار و بقیه مدیر پرستاری بودند. نتایج نشان داد که در بعد مدیریتی «عدم تناسب بین تعداد پرستاران و تعداد بیماران»، در بعد آموزشی «کمبود دوره های بازآموزی و ضمن خدمت در بیمارستان»، در بعد انگیزشی «تسهیلات رفاهی و تفریحی ناکافی برای کارکنان پرستاری» و در بعد محیطی «کمبود فضای لازم جهت اجرای وظایف تخصصی پرستاری» مهمترین موانع می باشند.نتیجه گیری کلی: جهت حل مشکلات فوق، راهکارهایی مطرح، معیارگذاری و امتیازدهی شده، در نهایت راهکار برتر با عنوان «تشکیل کمیته بازنگری، شفاف سازی و اجرای شرح وظایف تخصصی پرستاری کودکان در سطح کشور» پیشنهاد و مراحل اجرایی آن تدوین گردید.