گام های توسعه در آموزش پزشکی
سال:1391 | دوره:9 | شماره:1 |تعداد مقالات:13

امروزه سیاست گزاران حوزه سلامت با مشکل هدایت دانشگاه ها در یک محیط نامطمئن و متغیر روبه رو هستند. سناریوپردازی، یک روش شناخته شده برای اندیشیدن پیرامون آینده های ممکن می باشد. سناریوها توصیف هایی باور کردنی و چالش برانگیز از آینده هایی متفاوت هستند که برای ایجاد آمادگی در مورد آنچه در آینده روی خواهد داد، ارائه می شوند و امکان نگریستن به آینده را فراهم می کنند. سناریوها به ویژه می تواند برای آماده ساختن مدیریت دانشگاه ها در مقابل تحولات ناگهانی به کار گرفته شوند.

زمینه و هدف: باتوجه به اهداف والای آموزش اخلاق پزشکی به نظرمی آیدبرنامه کنونی دوره آموزشی پزشکی توان لازم رابرای تغییر نگرش ورفتار ندارد. ازاین رو ممکن است رهیافت های دیگری در فراگیری اخلاق پزشکی در طول دوره بالینی در برنامه درسی، مورد توجه قرارگیرد. هدف اصلی این مطالعه بررسی ضرورت و امکان ارائه درس اخلاق پزشکی در طول دوره بالینی پزشکی بوده است.روش کار: این مطالعه به روش کیفی (پدیدارشناسی) با رویکردمطالعه موردی انجام شده است. شرکت کنندگان اعضای هیات علمی دانشکده پزشکی تهران بودند. نمونه گیری مبتنی برهدف بوده، داده های مطالعه از طریق مصاحبه عمیق با اعضای هیات علمی در دفتر گروه آموزشی و از طریق بحث گروهی متمرکز با اعضای هیات علمی گروه آموزشی اخلاق پزشکی و مرکز تحقیقات اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سالن کنفرانس دانشکده پزشکی، جمع آوری شده اند. متن مصاحبه های استخراج شده به روش تجزیه و تحلیل محتوا، مورد تحلیل قرار گرفتند. کدهای مفهومی از آن استخراج و به شش مفهوم اصلی وزیر مفهوم های مربوطه دسته بندی شدند.یافته ها: نتایج حاصل ازتحلیل داده ها در بخش ضرورت، شامل مضمون های ضرورت ارائه درس اخلاق پزشکی در طول دوره بالینی، آشنایی عملی و کاربردی با موضوعات اخلاق پزشکی، هم زمانی آموزش و به کارگیری مباحث اخلاق پزشکی در مواجهه بابیمار، مفید و موثرتر بودن ارائه درس اخلاق پزشکی درطول دوره بالینی، تجربه کردن موضوعات اخلاقی و رفتار اساتید در مدت طولانی تر در محیط بالینی، تئوری نبودن بسیاری از مباحث اخلاق پزشکی می باشد. و در بخش چالش ها، آشنایی ناکافی مدرسین بامباحث اخلاق پزشکی و شیوه انتقال آن، مشکلات اجرایی برنامه و ناملایمات و مشکلات سیستم آموزشی، تاثیر خلا فرهنگی در برنامه ریزی، کمبوداساتید مجرب و کارآمد و عامل به اخلاق پزشکی ودربخش امکان پذیری، امکان پذیربودن ارائه درس اخلاق پزشکی درطول دوره بالینی، آموزش اساتید به منظور آشنایی با این مباحث و شیوه انتقال آن به دانشجو، برنامه ریزی وتهیه محتوای آموزشی اخلاق پزشکی متناسب بادوره بالینی وفرهنگ، سنت و مذهب، استفاده از اساتید بالینی متعهد به اخلاق پزشکی، استفاده ازتجربه و عدم استفاده مستقیم از برنامه های آماده کشورهای بیگانه می باشد.نتیجه گیری: ارائه درس اخلاق پزشکی در طول دوره بالینی برای دانشجویان پزشکی باتوجه به استمرار آموزشی و انتقال عملی و تجربی دربرخورد با موضوعات اخلاق پزشکی با تغییر نگرش و رفتار برای کاهش ناسازگاری های حرفه ایی، امری ضروری بنظر می آید و با توجه به ظرفیت های موجود از جمله فرهنگ غنی اسلامی و وجود اعضای هیات علمی مجرب بالینی و آگاه و عامل به موضوعات اخلاق پزشکی و نیز توانمندی سیستم آموزشی و امکانات موجود ارائه درس اخلاق پزشکی در طول دوره بالینی پزشکی امکان پذیر خواهد بود.

زمینه و هدف: از ابتکارات قابل توجه در زمینه ارتقای توانمندی نیروی انسانی در دانشگاه ها، استفاده از توانمندی ها دانشجویان سال بالایی در آموزش به دانشجویان سال پایینی در سیستم کارآمد و به روزی با نام یادگیری به کمک همتایان (PAL) Peer Assisted Learning می باشد. در همین راستا، هدف مطالعه حاضر بررسی زیرساخت های لازم برای اجرای سیستم یادگیری به کمک همتایان، از دیدگاه اساتید و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز می باشد.روش کار: پژوهشگران با استفاده از یک بررسی متون گسترده و مصاحبه با کارشناسان مجرب آموزشی، اقدام به طراحی پرسشنامه ای در خصوص زیر ساخت های لازم برای اجرای سیستم آموزشی یادگیری به کمک همتایان پیشنهادی نمودند. سپس با استفاده از نظرات 10 نفر از صاحبنظران، روایی محتوایی پرسشنامه را بررسی و نیز با استفاده از یک مطالعه مقدماتی، پایایی پرسشنامه را مورد بررسی قرار دادند. در ادامه، تعداد 289 نفر از اساتید و دانشجویان رشته پزشکی مورد مطالعه قرار گرفتند و داده های گردآوری شده با نرم افزار SPSS.V.16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: از دیدگاه پاسخ دهندگان مطالعه، اجرای این سیستم نیازمند اجرای زیر ساخت های از جمله، انتخاب آموزش دهندگان مناسب، ایجاد آمادگی قابل قبول در آموزش دهندگان، انگیزش کافی در آموزش دهندگان، تغییر قوانین آموزشی و برنامه ریزی و نظارت برای اجرای موفقیت آمیز سیستم پیشنهادی خلاصه نمود.نتیجه گیری: طیف گسترده ای از زیرساخت ها برای اجرای موفقیت آمیز سیستم پیشنهادی یادگیری به کمک همتایان مورد نیاز بوده که مسوولین اجرایی برای گام نهادن در این مسیر، بایستی به آنها توجه لازم را مبذول دارند.

زمینه و هدف: تکنولوژی تلفن همراه فرصتی ذی قیمت را برای برنامه ریزان آموزشی دانشگاه ها، مدرسان و نیز دانشجویان فراهم کرده است تا از آن برای استمرار فرآیند های یاددهی- یادگیری بهره گرفته شود. کتاب های الکترونیکی همراه یکی از منابع کمک آموزشی است که بر روی تلفن همراه قابل ارائه است اما هنوز در دانشگاه های علوم پزشکی ایران هیچ برنامه مشخصی برای تولید و استفاده از آنها وجود ندارد. مطالعه حاضر با هدف تولید کتب الکترونیکی همراه و ارزیابی نگرش دانشجویان نسبت به بکارگیری این مدل از ارائه محتوای یادگیری انجام شد.روش کار: نخست با استفاده از زبان جاوا یک نرم افزار کتاب ساز با قابلیت های مورد نیاز ویژه تلفن همراه ساخته شد. سپس محتوای یادگیری چند رسانه ای چهار درس منتخب از دروس پایه و بالینی گروه پزشکی در قالب چهار کتاب الکترونیکی همراه آماده گردید. در مرحله بعد ابتدا نگرش 158 دانشجو در رشته های مختلف علوم پزشکی نسبت به یادگیری از طریق تلفن همراه در قالب یک پیش آزمون بدست آمد. سپس کتب الکترونیکی مذکور بر روی تلفن های همراه 106 نفر از این دانشجویان نصب گردید و در طول ترم توسط آنان مورد استفاده قرار گرفت. در پایان نیمسال مجددا دیدگاه کلیه دانشجویان نسبت به یادگیری از طریق تلفن همراه مورد پرسش قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون آماری t زوجی و مستقل مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از کتاب های الکترونیکی همراه تاثیر کاملا معنی داری (P<0.005) در تغییر نگرش و اشتیاق دانشجویان نسبت به یادگیری از طریق تلفن همراه و افزایش انگیزه آنان به مطالعه در زمان های مرده و پویا دارد.نتیجه گیری: این مطالعه همچنین امکانی ساده را برای طراحی و تولید کتب الکترونیکی ویژه تلفن همراه در زمینه دروس علوم پزشکی برای اولین بار در کشور ارائه نمود.

زمینه و هدف: امروزه آموزش بین حرفه ای برای دانشجویان رشته های بهداشتی و درمانی به عنوان شیوه ای جایگزین برای روش سنتی آموزشی مطرح می باشد. استفاده از این شیوه آموزش بر فرایند یادگیری دانشجویان، نحوه عملکرد حرفه ای و مراقبت از بیمار تاثیر مثبتی داشته است. اما ارزش ها و نگرش های موجود دانشجویان به عنوان مانع مهمی بر سر راه استفاده از این شیوه آموزش عمل می کند. هدف از بررسی حاضر شناسایی دیدگاه دانشجویان پزشکی و پرستاری در مورد کلیشه های ذهنی رایج نسبت به این دو حرفه به عنوان عاملی در تحقق هدف آموزش بین رشته ای می باشد.روش کار: در این مطالعه توصیفی – مقطعی، 415 نفر از دانشجویان پزشکی و پرستاری دانشگاه علوم پزشکی کرمان انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود. پرسشنامه حاوی سوالاتی در مورد کلیشه های ذهنی دانشجویان پزشکی و پرستاری نسبت به یک دیگر وهم چنین سوالاتی در مورد امکان سنجی استفاده از آموزش مشترک از نظر دانشجویان بود. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS.V.16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: دانشجویان پزشکی اغلب با گویه هایی که باور به برتری پزشکان در ویژگی های حرفه ای را نمایش می دهد موافقت بالاتری نسبت به دانشجویان پرستاری داشته اند و بالعکس. تمام دانشجویان با انجام این برنامه آموزش موافق بودند و بیشترین موضوعاتی که در آموزش بین رشته ای می بایست مورد توجه قرار گیرد را شامل آموزش مهارت های کلینیکی، آموزش هر نوع مهارت مشترک، اخلاق حرفه ای، تعامل با بیمار و مهارت های ارتباطی می دانستند.نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشانگر احساس نیاز دانشجویان به آموزش های بین رشته ای است که باید مد نظر برنامه ریزان آموزشی قرار گیرد.

زمینه و هدف: یکی از روش های ارزشیابی که امروزه کاربرد زیادی دارد، استفاده از نظر دانشجویان است. در این فرایند توجه به نظرات مشتریان اصلی ارزشیابی (اساتید) مهم می باشد. هدف از این مطالعه، مرور نظام مند مطالعات با موضوع نظرات اعضای هیات علمی در مورد ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان می باشد.روش کار: در این مطالعه 1750 خلاصه مقاله ارایه شده در سمینارهای داخلی از سال 1358 و مقالات ارایه شده در بانکهای اطلاعات علمی داخلی و خارجی (Pub med، Scopus) با استفاده از واژه های ارزشیابی اساتید، ارزشیابی دانشجو، خودارزیابی، کیفیت تدریس، دیدگاه اساتید، روند آموزش، رضایت مندی، شیوه تدریس، مسوول ارزشیابی، بازخوراند ارزشیابی، دیدگاه اساتید و علوم پزشکی مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت تعداد 47 مقاله پس از مرور اولیه و فراخوان از دانشگاه های مختلف انتخاب و توسط گروه محققین جداگانه بررسی و بر اساس معیارهای تعریف شده در جلسات مشترک گروهی نتایج آنها ادغام شدند.یافته ها: رضایت اساتید از نتایج ارزشیابی در مجموع 47.8% و تاثیر بازخورد نتایج ارزشیابی 71.2% گزارش شده است. بیشترین رضایت اساتید از زمان انجام ارزشیابی (با میانگین 65.5%) بوده و همچنین اکثریت آنها نیز مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی را بعنوان واحد ارزشیابی کننده، مناسب می دانستند. میانگین نمرات ارزشیابی اساتید به روش خودارزیابی از ارزشیابی توسط دانشجویان بالاتر بوده و همبستگی بین نمرات پایین گزارش شده است.نتیجه گیری: عدم رضایت مناسب اساتید از این نوع ارزشیابی و ضعف های موجود در جنبه های مختلف فرایند آن، ضرورت بازنگری در روش ارزشیابی و استفاده چند روش ارزشیابی را ایجاب می نماید.

زمینه و هدف: هرکشوری برای رسیدن به توسعه و طی مسیر قله های ترقی و پیشرفت، برنامه هایی بلندمدت را در دستور کار خود دارد. در کشور ما هم این موضوع اهمیت فوق العاده ای دارد چرا که نقطه امید تمام مسلمانان دنیاست. سند چشم انداز توسعه کشور هم در جهت رسیدن به قله های ترقی، نقطه عطفی به شمار می آید که می تواند با کمک نقشه جامع علمی کشور که توسط متخصصین حیطه های مختلف علمی تهیه و تنظیم گشته، در رسیدن به اهداف بلندمدت توسعه و پیشرفت کشور، ما را یاری بخشد. بنابراین هدف از این مطالعه، تعیین ریز فعالیت های حیطه های مختلف آموزش پزشکی در نقشه جامع علمی کشور از دیدگاه صاحبنظران دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1389 می باشد.روش کار: این مطالعه از نوع کیفی (Qualitative Study) به صورت مصاحبه گروهی (Focus Group Discussion) انجام شد. 8 نفر از اساتید عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بر اساس سابقه کار در زمینه هر یک از حیطه ها انتخاب شدند. این مطالعه در 10 جلسه انجام شد. اعضای گروه فعالیت های لازم جهت تحقق نقشه جامع علمی سلامت را و ریز فعالیت های هر حیطه را به صورت راهکارهایی بیان کردند. سپس مطالب بیان شده دسته بندی و خلاصه گردید و بر اساس شاخص های اولویت بندی وزن دهی شد و در نهایت اولویت های هر حیطه معین گردید.یافته ها: بر اساس دیدگاه صاحبنظران معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، فعالیت های لازم جهت تحقق نقشه جامع علمی سلامت به شرح زیر بودند: در حیطه عدالت آموزشی: نیازسنجی نیروی انسانی و بازنگری برنامه درسی، در حیطه نیازسنجی اساتید: اصلاح ساختار و چارت تشکیلاتی و توانمندسازی اساتید، در حیطه پیاده سازی نظام ارزشیابی سیستماتیک: ارزشیابی اساتید و دانشجویان بر اساس استانداردها، در حیطه ارتقا سطح علمی و عملکرد دانشجویان: تدوین نظام جامع تشویق و آموزش با رویکرد جامعه نگر، در حیطه توسعه همکاری های دانشگاهی و بین دانشگاهی: استقلال دانشگاه، در حیطه گسترش مرزهای دانش و فن آوری: پیاده سازی و نهادینه کردن پزشکی مبتنی بر شواهد در دانشگاه، در حیطه ارتقای کمی و کیفی نیروی انسانی غیرعضو هیات علمی: اصلاح چارت سازمانی حوزه معاونت آموزشی، در حیطه استقرار نظام حاکمیت بالینی: تشکیل کمیته برنامه ریزی بر اساس اصول شش گانه حاکمیت بالینی و در حیطه جذب منابع مالی درون و برون سازمانی: اصلاح ساختار بودجه مشخص شدند.نتیجه گیری: با توجه به نظرات این صاحبنظران اولویت های هر حیطه مشخص گردید که باید با برنامه ریزی های مستمر و توجه های بیشتر مسوولین دانشگاه به اولویت های هر حیطه، برنامه های عملیاتی جهت رسیدن به این اولویت ها تنظیم گردید و بر اساس این برنامه ها اقدام شود.

زمینه و هدف: برای بالا بردن کیفیت آموزش بایست به امتحانات پیشرفت تحصیلی نیز توجه خاص داشت. در این تحقیق از همبستگی درونی نمرات دانشجویان به عنوان شاخصی از اعتبار نمرات امتحانات پیشرفت تحصیلی استفاده شده است.روش کار: نمرات فارغ التحصیلان از دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در سالهای 1387-1386 در تمام دروس از طریق آموزش کل دانشگاه دریافت و بر اساس نوع درس، و زیر گروه دانشجو معدل گیری صورت گرفت. سپس ضریب همبستگی پیرسون بین نمرات دروس و زیر گروه دروس با معدل کل محاسبه گردید.یافته ها: ضریب همبستگی اکثر دروس با معدل کل بین 0.4 تا 0.6 بود. کمترین ضرایب همبستگی در مورد نمرات دروس تربیت بدنی (0.04) و پایان نامه (0.33) و بیشترین همبستگی ها در دروس بیوشیمی نظری (0.78) و شیمی عملی (0.76) بدست آمد. ضریب همبستگی نمرات دانشجویان پسر 0.49 و دختر 0.40 بدست آمد که این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (P<0.01). در کل همبستگی در نمرات دروس پایه بیشتر از دروس تخصصی و عمومی بود. همچنین همبستگی در دروس تئوری و عملی مساوی بدست آمد.نتیجه گیری: به نظر می رسد که از این روش ساده برای بررسی همبستگی درونی نمرات امتحانی به عنوان شاخصی از اعتبار نمرات امتحانی می توان استفاده نمود. تفاوت قابل ملاحظه در ضرایب همبستگی در دروس مختلف بیانگر آن است که احتمالا باید به بعضی دروس توجه خاص نموده و اشکالات امتحانات مذکور را بررسی نمود.

زمینه و هدف: ارتقا کیفیت آموزشی امروزه از ارکان یک سیستم آموزش عالی معتبر تلقی می شود و مطمئنا ارزشیابی و پایش کیفیت تدریس اساتید برای رسیدن به این هدف بسیار مهم است. اما پژوهش های مختلف نشان داده ارزشیابی اساتید یکی از جنجال برانگیز ترین مباحث آموزش پزشکی است و نیاز به تامل و تحقیق بیشتر دارد. در این میان تجربیات اساتید که هدف این ارزشیابی می باشند، بسیار سودمند است.روش کار: مطالعه حاضر بصورت کیفی، به روش فنومنولوژی انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از اساتید علاقمند دعوت شد که در 4 گروه بحث متمرکز، 8-6 نفره شرکت کنند. سوالات به صورت باز و ساختار نیافته بود. اساتید روشهای مختلف ارزشیابی را پیشنهاد کردند و در مورد مزایا و معایب هر کدام توضیح دادند. با نظر مجری گروه متمرکز مبنی بر رسیدن به اشباع اطلاعاتی، بحث پایان می یافت.یافته ها: اطلاعات حاصله به روش آنالیز موضوعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مجموع 9 روش مختلف شامل هفت روش ذهنی (پرسش از دانشجو، رئیس دانشکده، مدیر گروه، همکار، خود ارزیابی، ارزیابی دوطرفه، ارزیابی شخص ثالث) و دو روش عینی (نمرات دانشجویان و خروجی استاد) مطرح شد و معایب و مزایای هر روش به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت و راههای کم کردن خطا در هر روش پیشنهاد شد.نتیجه گیری: برای ارزشیابی اساتید بهتر است ترکیب مناسبی از چند منبع اطلاعاتی با توجه به شرایط موجود و کاستی های هرکدام بکار برده شود تا نتایج عادلانه تری بدست آید.

زمینه و هدف: روش های مختلفی برای تعیین نمره حد نصاب قبولی آزمون ها وجود دارند اما تاکنون به ندرت برای امتحانات داخل کشور مورد استفاده قرار گرفته اند. ما در این مطالعه، حد نصاب قبولی آزمون عینی ساختارمند بالینی مقطع پیش کارورزی را به چهار روش نمره ثابت، آنگوف، رگرسیون مرزی و کوهن محاسبه کردیم.روش کار: برای تعیین استاندارد به روش نمره ثابت، نمره 60 (از 100) در نظر گرفته شد. برای روش آنگوف، بعد از طراحی سوالات، پانلی شامل 11 داور تشکیل شد که هر یک به صورت مستقل، احتمال قبولی یک دانشجوی مرزی را در هر یک از ایستگاه ها برآورد کردند. میانگین احتمالات تمام داوران در تمام ایستگاه ها، استاندارد آزمون محسوب شد. به منظور اجرای روش رگرسیون مرزی برای هر ایستگاه، معادله رگرسیونی با نمره چک لیست و نمره ارزیابی کلی دانشجویان نوشته شد و استاندارد ایستگاه به ازای نمره 2 در لیکرت محاسبه شد. در روش کوهن، 60 درصد میانگین نمرات 5 درصد اول دانشجویان در کل آزمون، به عنوان استاندارد آزمون در نظر گرفته شد.یافته ها: استاندارد حاصل از روش های عدد ثابت، آنگوف، رگرسیون مرزی و کوهن، به ترتیب 60، 49.15، 42.39 و 42.74 به دست آمد. میزان قبولی دانشجویان در کل آزمون به ترتیب 21.9، 67.6، 93.3 و 92.4 درصد بود.نتیجه گیری: در این مطالعه، چهار روش برای تعیین استاندارد قبولی آزمون عینی ساختارمند بالینی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و نشان داد روش اتخاذ شده برای تعیین حد نصاب قبولی آزمون، تاثیر قابل توجهی بر نمره استاندارد تعیین شده و درصد قبولی دانشجویان دارد.

زمینه و هدف: با توجه به گسترش دامنه علوم پایه در سالهای اخیرو کشف تر کیبات و روشهای نوین در زمینه بیوشیمی، بیولوژی سلولی - مولکولی، ضرورت بازنگری و انجام اعمال تغییرات سرفصل های دروس بیوشیمی پزشکی و دندانپزشکی، هماهنگ بابرنامه درسی دانشگاههای دنیا احساس می شود. لذا دانستن نظرات اعضای هیات علمی گروههای بیوشیمی دانشگاهها علوم پزشکی کشور و تجزیه و تحلیل نظرات آنان دربهینه سازی آموزش درس بیوشیمی در رشته های پزشکی ودندانپزشکی مفید خواهد بود.روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی انجام شد. ابتدا پرسشنامه مرتبط با دروس بیوشیمی برای ارزیابی تهیه گردید. پس از آن با مدیریت گروه بیوشیمی و بیوفیزیک و دانشکده ها پزشکی و دندانپزشکی دانشگاه های علو م پزشکی سراسر کشور برای اجرای پروژه هماهنگی و مکاتبات صورت گرفت. جامعه پژوهش را اساتید بیوشیمی دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور ایران تشکیل داده بودند. نمونه پژوهش ازاساتید گروه بیوشیمی دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور بودند که به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. روش نمونه گیری به این ترتیب بود که ابتدا دانشگاه های علوم پزشکی سراسر ایران بر اساس طبقه بندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به 3 تیپ تقسیم شدند. از هر تیپ حداقل 5 دانشگاه به صورت تصادفی انتخاب شدند و مجموعا دانشگاه علوم پزشکی در سه سطح انتخاب شدند و از هر گروه آموزشی حداقل 2 نفر بصورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه شامل سرفصل دروس بیوشیمی بود. جمع آوری اطلاعات از مهرماه سال 1388 لغایت خرداد ماه 1390 انجام شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزار SPSS مدل 16 استفاده شد. یافته ها به صورت توزیع فراوانی و میانگین درصد محاسبه شد.یافته ها: 86.6% پرسشنامه ها تکمیل شدند. با توجه به نتایج بدست آمده معین شد، که 53.38% پاسخ دهندگان بیان داشته اند که سرفصل درس بیوشیمی نیازهای آموزشی فراگیران را فراهم نمی کند. 42.3% پاسخ دهندگان بیان داشته اند که سرفصل درس بیوشیمی نیاز به باز نگری دارد. 42.4% پاسخ دهندگان بیان داشته اند که ساعات اختصاص داده شده برای تدریس درس بیوشیمی کافی نیست.نتیجه گیری: سرفصل درس بیوشیمی نیازهای آموزشی فراگیران را فراهم نمی کند. سرفصل درس بیوشیمی نیاز به باز نگری و بهینه سازی دارد.

زمینه و هدف: با توجه به جایگاه ویژه علم پزشکی و نقش حیاتی آن در سلامت جامعه، توجه به تربیت و آموزش نیروی انسانی متخصص در این رشته بسیار حائز اهمیت می باشد. محتوای دروس علوم پایه به عنوان یکی از مقاطع آموزشی دوره دکتری حرفه ای باید به گونه ای باشد که بتواند افرادی با توانایی و تبحر لازم جهت ارائه وظیفه خطیر تامین سلامت جامعه تربیت نماید. لذااین مطالعه جهت بررسی نقش علوم پایه در صلاحیت های حرفه ای از دیدگاه اساتید علوم بالینی دانشگاه علوم پزشکی کاشان انجام شد.روش کار: در این مطالعه مقطعی اطلاعات از طریق پرسشنامه ای که روایی و پایایی آن تعیین شده بود جمع آوری گردید. پرسشنامه شامل موادی در رابطه با شایستگی های نه گانه پزشکی، پذیرش امتحان دستیاری و نظر کلی آنها در رابطه با علوم پایه بود که اساتید نظرات خود را به صورت رتبه ای 3 نقطه ای خوب تا ضعیف مشخص می کردند. یافته ها با استفاده از نرم افزار SPSS.V.13 و آزمون های آماری Mann Whitney و Kruskal Wallis آنالیز شد.یافته ها: میزان پاسخگویی 95.7% بود. میانگین نمرات نظرات اساتید در رابطه با نقش علوم پایه در صلاحیت های حرفه ای پزشکان، 18.97 (±3.51) از 27 نمره بود. گروه گوش و حلق و بینی بیشترین نمره را به دروس علوم پایه با 21.25 (±2.63) دادند و کمترین نمره متعلق به گروه روانپزشکی با میانگین نمرات 10.6 (±2.07) بودند. بین رشته های مختلف بالینی از لحاظ میانگین نمره داده شده به علوم پایه اختلاف معنی داری مشاهده شد (P<0.01). از دیدگاه اساتید، از میان شایستگی های نه گانه، علوم پایه مراقبت های بهداشتی بیشترین تاثیر و برقراری ارتباط موثر با بیمار ضعیف ترین نقش را داشته است.نتیجه گیری: یافته های حاصل از پژوهش بیانگر آن بود که از دیدگاه اساتید بالینی دانشگاه علوم پزشکی کاشان، دروس علوم پایه از نظر شکل دهی انواع شایستگی ها در دانش آموختگان پزشکی در حد متوسط به بالا است.