اپیدمیولوژی ایران
سال:1390 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:13

مقدمه و اهداف: نارسی ثابت ترین عامل تعیین کننده مرگ و میر نوزادی است. این مطالعه با هدف مقایسه عوامل خطرساز مادری در نوزادان نارس و رسیده شهر بیرجند طراحی گردید.روش کار: این مطالعه مورد شاهدی بر روی 130 نوزاد نارس به عنوان گروه مورد و 130 نوزاد رسیده به عنوان گروه شاهد در نوزادان متولد شده در بیمارستان های بیرجند انجام شد. گروه مورد شامل نوزادان متولد شده با سن کمتر از 37 هفته بود که به ازای هر نوزاد نارس، اولین تولد با سن حاملگی 42-37 هفته ای بعد از تولد نوزاد نارس در گروه شاهد قرار گرفت. داده بوسیله مصاحبه با مادر، بررسی پرونده وی در زایشگاه یا بخش توسط پزشک عمومی آموزش دیده جمع آوری گردید. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS وارد و آنالیز گردید.نتایج: دو گروه مورد و شاهد از نظر جنس با هم همسان بودند. شانس تولد نوزاد نارس در مادران با سابقه تولد نوزاد نارس 4.68 برابر مادران فاقد چنین سابقه ای، در زایمان های سزارین 3.34 برابر زایمان های طبیعی، در مادران مبتلا به پره اکلامپسی 7.72 برابر مادران سالم، در مادران با پارگی زودرس کیسه آب 11.3 برابر مادران طبیعی، در حاملگی های ناخواسته 2.1 برابر حاملگی های خواسته، در مراقبت های دوران بارداری کمتر از 4 بار 4.15 برابر مراقبت های 9 بار و در مادران با سابقه جفت سرراهی 8.96 برابر مادران بدون سابقه بود.نتیجه گیری: انجام مراقبت های پره ناتال و شناسایی مادران درخطر می تواند سبب کاهش تولد نوزادان نارس گردد.

مقدمه و اهداف: بررسی روند تغییرات میزان های مشاهده شده، اطلاعات ارزشمندی را جهت نیازسنجی، طرح، بازنگری برنامه ها و شاخص های توسعه هر کشور فراهم می سازد. هدف از مطالعه حاضر، به کار بردن مدل رگرسیون قطعه ای در تعیین روند تغییرات میزان بروز سل در ایران بوده است.روش کار: در این مطالعه روند تغییرات الگوی میزان بروز سل در ایران طی 44 سال گذشته (87 - 1343) با استفاده مدل رگرسیون قطعه ای خطی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. برای برآورد پارامترهای رگرسیونی از روش های کمترین مربعات و آزمون جایگشت و از معیار اطلاع بیز (BIC) نیز برای تصمیم گیری در انتخاب بهترین مدل از بین دو مدل رگرسیون پواسون و قطعه ای، استفاده گردید. تحلیل داده ها در نرم افزارهای آماری SAS و Joinpoint3.4 صورت گرفت.نتایج: با توجه به مقدار p به دست آمده از آزمون جایگشت، فرض وجود دو نقطه تغییر طی سال های 1372 و 1356 پذیرفته شد (p=0.0108) میزان بروز بیماری سل طی 11 سال اول بررسی سیر نزولی با 10.1% کاهش سالانه، برای قطعه دوم طی سال های 72 - 1356 سیر صعودی با 4.3 درصد افزایش در میزان بروز سالانه و برای قطعه سوم سیر نزولی با 4.5 درصد کاهش در میزان بروز سالانه بوده است. همچنین برای حداقل 10 سال آخر به طور میانگین سالانه 4.5 درصد از بروز بیماری سل کاسته شده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از مدل رگرسیون قطعه ای می توان گفت، الگوی میزان بروز بیماری سل از سال 1371 به بعد روند نزولی داشته، که این کاهش از سرعت بالاتری در مقایسه با میانگین جهانی برآورد شده دارد، که نشان دهنده ارتقاء برنامه های کنترل بیماری سل و بهبود وضعیت بهداشتی در کشور است.

مقدمه و اهداف: با توجه به اهمیت فرایند زایمان و افزایش روزافزون آمار سزارین به مطالعه بار حاصل از دو شیوه زایمان بصورت طبیعی و سزارین و مقایسه آن ها پرداخته شد تا در برنامه ریزی و تصمیم گیری ها در آینده بکار آید.روش کار: این مطالعه کوهورت برروی 2124 نفر از زنان در آستانه زایمان ترم مراجعه کننده به کلیه بیمارستان های شهر اصفهان انجام گردید. بروز عوارض زایمانی و تعیین وزن هر یک از عوارض و طول دوره بیماری مربوط به هر یک از عوارض، سال های از دست رفته عمر به دلیل مرگ و ناتوانی حاصل از هر دو شیوه زایمانی محاسبه و مقایسه گردید.نتایج:DALY  حاصل از زایمان سزارین و زایمان طبیعی به ترتیب 20.7 و 8.88 سال به ازاء هر هزار زایمان بدست آمد. DALY حاصل از زایمان سزارین در بیمارستان های خصوصی و دولتی به ترتیب 23.40 و 15.67 سال به ازاء هر هزار زایمان و DALY حاصل از زایمان طبیعی در بیمارستان های خصوصی و دولتی بترتیب 8.98 و 8.14 سال به ازاء هر هزار زایمان بدست آمد.نتیجه گیری: DALY حاصل از سزارین در هر یک از بیمارستان های خصوصی و دولتی بیشتر از زایمان طبیعی بود و در مجموع DALY در بیمارستانهای خصوصی بیشتر از بیمارستان های دولتی بود. در هر یک از گروه های سنی زیر بیست سال و بین 35 - 20 سال و بالای 35 سال DALY حاصل از زایمان به روش سزارین بیشتر از زایمان طبیعی بود. بالا بودن DALY در زایمان سزارین لزوم انجام اقدامی مناسب و ایجاد تغییر در سیاست گزاری ها در جهت اصلاح روند فعلی را می طلبد.

مقدمه و اهداف: امروزه پزشکی مبتنی بر شواهد بعنوان یک رویکرد نوین و قابل اتکا در علوم پزشکی پذیرفته شده و جهت ارتقاء کیفیت مراقبت های بالینی بیماران مورد توجه قرار گرفته است. هدف این مطالعه تعیین میزان آگاهی و نگرش دستیاران بالینی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در مورد مفهوم رویکرد پزشکی مبتنی بر شواهد و بررسی میزان کاربرد آن بود.روش کار: مطالعه به روش مقطعی و از طریق پرسشنامه ای که روایی و پایایی آن تایید شده بود، در آذر ماه سال 1388 انجام گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: از مجموع 94 دستیار شرکت کننده در مطالعه 55.3% مرد، میانگین سن شرکت کنندگان 32.7 سال و متوسط زمان اتمام تحصیلات پزشکی عمومی آن ها 5.6 سال بود. 83.3% شرکت کنندگان معتقد بودند که استفاده از EBM در مراقبت از بیماران مفید است، اما فقط 5.3% آن ها اظهار کردند که در بیش از نیمی از کارهای بالینی خود از رویکرد پزشکی مبتنی بر شواهد استفاده می کنند. 88.3% شرکت کنندگان به پیشرفت در زمینه EBM علاقمند بودند. منبع کسب اطلاعات برای تصمیم گیری بالینی، در59.6 % دستیاران شرکت کننده کتاب، در 41.4% تجارب کلینیکی توام با کتب درسی و تنها در 19.2% آن ها مقالات بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که دستیاران دانشگاه علوم پزشکی کرمان شناخت کمی از پزشکی مبتنی بر شواهد دارند. لذا لزوم برنامه ریزی منسجم در زمینه آموزش پزشکی مبتنی بر شواهد و کاربرد عملی آن احساس می شود.

مقدمه و اهداف: تکنیک های مولکولی مبتنی بر PCR با حساسیت و اختصاصیت بالا قادرند تعداد کم انگل در بدن ناقلین را نیز تشخیص دهند. شهرستان جاسک در جنوب شرقی کشور مهم ترین کانون بیماری سالک در استان هرمزگان بوده است. مطالعه حاضر بمنظور تعیین ناقلین بیماری در این کانون اجرا گردید.روش کار: در مطالعه ای توصیفی مقطعی در سال های 87-1386 پشه خاکی ها صید و با استفاده از کلیدهای تشخیصی مورد شناسایی قرار گرفتند. استخراج DNA بروش پروتئیناز K و فنل/ کلروفرم/ آیزوآمیل الکل انجام و تکثیر بخش متغیر مینی سیرکل های کینتوپلاست انگل نیز با استفاده از دو تکنیک Nested-PCR و با سری پرایمرهای LIN R4-LIN17-LIN19 و  CSB2XF-CSB1XR-LiR-13Zصورت پذیرفته و باندهای حاصله با مقایسه با نمونه های استاندارد شناسایی شدند.نتایج: در مجموع 8123 عدد پشه خاکی از هشت گونه (سه گونه فلبوتوموس و پنج گونه سرژانتومیا) صید و تعیین هویت گردید. سه گونه فلبوتوموس پاپاتاسی؛ فلبوتوموس صالحی و سرژانتومیا تئودوری به ترتیب با 59.91؛ 17.21 و 7.32 درصد صید گونه های غالب بودند. آلودگی لیشمانیایی در سه نمونه (5%) از گونه ف. پاپاتاسی و دو نمونه (4%) از گونه ف. صالحی مشاهده و گونه انگل Leishmania major تعیین گردید. ترجیح خونخواری این دو گونه از انسان بترتیب 29.6 و 18 درصد بود.نتیجه گیری: مطالعه حاضر اولین مطالعه تعیین ناقلین بیماری لیشمانیوز پوستی به روش مولکولی در استان هرمزگان بود که نشان داد نوع بیماری در این کانون نوظهور از نوع روستایی یا مرطوب و با عامل لیشمانیا ماژور است. بر این اساس دو گونه پشه خاکی ف. پاپاتاسی و ف. صالحی به عنوان ناقلین بیماری در این کانون معرفی می شوند.

مقدمه و اهداف: سابقه و هدف افزایش چشم گیر شیوع نزدیک بینی در طول چند دهه گذشته در جوامع غربی و شرقی پیشنهاد می کند که احتمالا تغییر در شیوه زندگی نوزادی و کودکی بعنوان ریسک فاکتوری مهم تاثیر زیادی بر گسترش نزدیک بینی داشته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط میان اضافه وزن و نزدیک بینی در کودکان دبستانی اسلامشهر اجرا شد.روش کار: در این مطالعه موردی - شاهدی گذشته نگر 240 دانش آموز پایه دوم تا چهارم دبستان که بعد از ورود به مدرسه نزدیک بین بودن آن ها تشخیص داده شده بود، به عنوان مورد و 240 همکلاسی بدون مشکل بینایی به عنوان شاهد وارد مطالعه شدند. داده های مربوط به وزن، قد و سن کودک زمانی که وی کلاس اول ابتدایی بوده، وزن، قد تولد کودک و ابتلای او به نزدیک بینی از اطلاعات ثبت شده موجود بدست آمد. نمایه توده بدنی محاسبه گردید. کودکان دارای نمایه توده بدنی بیشتر یا مساوی صدک 85 استاندارد CDC2000 به عنوان اضافه وزن تعیین شدند. اطلاعات در زمینه عوامل مرتبط با نزدیک بینی قبل از ورود به مدرسه به روش مصاحبه با والدین جمع آوری شدند. نسبت شانس تعدیل شده وضعیت اضافه وزن بعد از تعدیل اثر متغیرهای مخدوش کننده محاسبه شد.نتایج: از کل کودکان مورد بررسی 53.3% را دخترها و 46.7% را پسرها تشکیل دادند. 23.8% کودکان مورد و 10.1% گروه شاهد دارای اضافه وزن بودند. پس از تعدیل سایر عوامل خطر احتمالی (سابقه فامیلی، دریافت شیر مادر، فعالیت بدنی، کار نزدیک، شغل مادر و وضعیت مالی)، اضافه وزن به صورت مستقل با نزدیک بینی مرتبط بود (نسبت شانس تعدیل شده 3.10 با فاصله اطمینان 95% 1.90 تا 5.03).نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن است که اضافه وزن کودکان قبل از ورود به مدرسه با افزایش خطر نزدیک بینی در سال های بعد مرتبط می باشد. بنابراین آموزش های لازم برای داشتن الگوی غذایی پیشگیری کننده از چاقی و شیوه زندگی فعال تر الزامی است.

مقدمه و اهداف: بیماری های غیرواگیر در همه جوامع قسمت اعظم بار بیماری ها را به خود اختصاص می دهند. عوامل خطر ایجاد کننده این بیماری ها کمتر بررسی شده و نابرابری در این عوامل اهداف سلامت برای همه را تحت تاثیر قرار می دهد. بررسی نابرابری اقتصادی - اجتماعی در عوامل خطر بیماری های غیرواگیر و شناسایی عوامل موثر بر این نابرابری در شهرستان شاهرود اهداف این مطالعه هستند.روش کار: داده های نظام مراقبت غیرواگیر شهرستان شاهرود در سال 83 مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین متغیر وضعیت اقتصادی - اجتماعی، از روش آنالیز مولفه اصلی  (principal component analysis)استفاده گردید. هر یک از عوامل خطر بیماری های غیرواگیر در سطوح مختلف این متغیر بررسی و شاخص تمرکز (Concentration Index) محاسبه شد. برای بررسی علل ایجاد کننده نابرابری این شاخص به عوامل موثر از آنالیز تجزیه  (decomposition analysis)استفاده شد.نتایج: شاخص تمرکز برای فشارخون، مصرف سیگار، بی حرکتی و تغذیه نامناسب به ترتیب برابر 0.141-، 0.191-، 0.046- و 0.091- محاسبه گردید و اختلاف منحنی تمرکز در مورد این عوامل از خط برابری معنی دار بود. این شاخص برای دیابت، چاقی و کلسترول بالا معنی دار نبود. سن، شغل کارمندی، مجرد بودن، زندگی در روستا و وضعیت اقتصادی پایین از عوامل مهم موثر بر این نابرابری ها هستند.نتیجه گیری: بررسی شاخص و منحنی های تمرکز نشان دهنده وجود نابرابری قابل توجه در بعضی از عوامل خطر بیماری های غیرواگیر در شهرستان شاهرود می باشد. مطالعات با حجم نمونه بیشتر و متغیرهایی که وضعیت اقتصادی - اجتماعی را بهتر توصیف کند، پیشنهاد می گردد.

مقدمه و اهداف: لیشمانیوز پوستی یکی از مشکلات جدی بهداشتی در کشورهای گرمسیری و نیمه گرمسیری از جمله ایران به شمار می رود. شهرستان بم یکی از کانون های قدیمی لیشمانیوز پوستی از نوع شهری است. این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع، بیماریابی، درمان بیماران و آموزش به کلیه دانش آموزان شهر بم و حومه در سال 1389 انجام گرفت.روش کار: کلیه دانش آموزان (18501 نفر) شهر بم و حومه مورد بررسی و افرادی که از نظر آزمایشگاه مثبت شدند تحت درمان کامل قرار گرفتند. به تمام دانش آموزان و معلمین مدارس پمفلت آموزشی جهت اطلاع رسانی به خانواده ها تحویل داده شد. داده ها پس از ورود به کامپیوتر با آزمون آماری کای (c)2 2 مورد تجزبه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: در مجموع 16964 نفر ویزیت و 8.3% آن ها (1537 نفر) غیبت داشتند. در مرحله اول 117 نفر (69%) مظنون به مرکز درمان سالک ارجاع و جمعا 48 نفر (28 در ده هزار) بیمار قطعی که 19 نفر (39.5%) از آن ها دختر و 29 نفر (60.5%) پسر بودند. 15 نفر (31.2%) از بیماران از نوع لوپوئیدی یا شکست در درمان و عود داشته اند.نتیجه گیری: میزان شیوع بیماری در مقایسه با مطالعه مشابه ای که در سال 84 انجام گرفت قریب 18 برابر کاهش نشان می دهد. بیماریابی و درمان به موقع بیماران تجربه موفقی است که می تواند الگوی مناسبی برای کشورهای آلوده در معرض حوادث و بلایای طبیعی باشد.

مقدمه و اهداف: دانشجویان پرستاری و مامایی به علت تجربه کم در مراقبت از بیمار ممکن است در معرض خطر صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام برنده باشند. تعداد صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام برنده آلوده در این دانشجویان به علت گزارش دهی ناکافی آن مشخص نیست. هدف از این مطالعه تعیین علل عدم گزارش دهی صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام برنده در دانشجویان پرستاری و مامایی است.روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی و مقطعی بود که در سال 1388 در دانشگاه علوم پزشکی اراک انجام شد. 207 دانشجوی پرستاری و 68 دانشجوی مامایی در این پژوهش شرکت کردند. یک پرسشنامه دو قسمتی که شامل اطلاعات دموگرافیک و سوالاتی در باره مواجهه با صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام برنده و فراوانی و موانع عدم گزارش دهی صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام برنده بود. اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد.نتایج: نتایج نشان داد که به ترتیب 43% و 20.58% از دانشجویان پرستاری و مامایی حداقل یک بار دچار صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام برنده در یک سال گذشته شده بودند. به ترتیب تنها 44.95 درصد (40 نفر) و 50 درصد (7) از دانشجویان پرستاری و مامایی که دچار این صدمات شده بودند تمام صدمات را در سال گذشته گزارش کرده بودند. مهم ترین دلایل گزارش نکردن این صدمات شامل خطر پایین عفونت در منبع صدمه (44.8 درصد)، عدم آگاهی از فرایند گزارش دهی (36.73 درصد) و ترس از کاهش نمره ارزشیابی (34.69 درصد) بود.نتیجه گیری: میزان صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام برنده و همچنین گزارش نکردن این صدمات در دانشجویان پرستاری و مامایی بالا است. برنامه آموزشی بیشتری برای افزایش آگاهی این دانشجویان باید اجرا گردد. همچنین باید مربیان یک عکس العمل مثبت در قبال گزارش دهی صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام برنده در دانشجویان داشته باشند.

شغل به عنوان یک فاکتور مهم در ابتلا افراد به بسیاری از بیماری ها نقش دارد، طبقه بندی صحیح و استاندارد در مورد متغیر شغل اهمیت بسزایی دارد. با مطالعه بسیاری از مطالعات منتشر در مجلات داخلی و بین المللی، شاهد طبقه بندی های متفاوتی از شغل می باشیم. در اکثر موارد این طبقه بندی ها پس از پایان مرحله جمع آوری داده ها و در زمان آنالیز نهایی و بصورت سلیقه ای صورت می گیرد.