اخلاق در علوم و فناوری
سال:1398 | دوره:14 | شماره:2 |تعداد مقالات:23

زمینه: اخلاق پژوهش اینترنتی زیرمجموعه ای از اخلاق کاربردی است که هدف آن بررسی، ارائه و به کارگیری رهنمودها و کدهای اخلاقی برای هدایت فعالیت های پژوهشی در فضای مجازی است. تدوین این مرامنامه مبتنی بر دو روش پژوهشی اِسنادی و اقدام پژوهی است. فرآیند اقدام پژوهی در چهار مرحله تحقق می یابد: 1) تشخیص، 2) برنامه اقدام، 3) انجام اقدام و 4) ارزیابی اقدام. مرحله تشخیص مسائل اخلاقی برای تنظیم پیش نویس کدهای اخلاقی مبتنی بر روشی اسنادی است. در این چارچوب با گردآوری منشورها و مرامنامه های اخلاقی متعدد و قابل اطمینان، مهمترین مسائل اخلاقی در پژوهش های اینترنتی استخراج، و کدهای اخلاقی مرتبط صورتنبدی و به عنوان پیش نویس مرامنامه در کارگروهی تخصصی مورد ارزیابی نقادانه قرار می گیرد و برای انجام اقدام به سازمان مربوطه ارسال می شود. نتیجه گیری: هدف از تدوین این مرامنامه، معرفی فرآیندی گام به گام برای تدوین مرامنامه اخلاق پژوهش اینترنتی و ارائه کدهایی اخلاقی به منظور هدایت و سازمان دهی اخلاقیِ فعالیت های پژوهشی محققان در فضای مجازی است. مرامنامه اخلاق پژوهش اینترنتی به عنوان متممی بر منشور و موازین اخلاق پژوهش وزارت عتف در 9 فصل و 15 بند در چارچوب اصول و موازین اخلاق پژوهش آن وزارتخانه تهیه و تنظیم شده است.

زمینه: پیشرفت های پزشکی در طول قرن ها اهمیت حیاتی استفاده از حیوانات را برای پژوهش های زیستی نشان داده است. انجام درست آزمایشات حیوانی به پژوهشگران کارآمد و زُبده نیاز دارد که آگاهی کافی در مورد شیوه صحیح استفاده از حیوانات آزمایشگاهی داشته باشند. همیشه در قلمرو فعالیت علمی انسان، اخلاق در استفاده از حیوانات در آزمایشاتی که منجر به تحمل درد و حتی مرگ حیوان می شود مورد بحث بوده است. بنابراین حفظ حقوق حیوانات آزمایشگاهی یکی از دغدغه های پژوهشگران محسوب می شود چرا که رعایت اخلاق در این زمینه نه تنها موجب حفظ سلامت حیوان در طول مطالعه می شود بلکه دسترسی به نتایج مطلوب تحقیقاتی را نیز به دنبال دارد. موش های بزرگ آزمایشگاهی (رَت ها) به علت دوره تولید مثل کوتاه و نگه داری آسان و کم هزینه، یکی از متداول ترین مدل های حیوانی در آزمایشات علمی محسوب می شوند. امروزه یکی از شرایط پذیرش مقاله در مجلات علمی و سمینار های بین المللی رعایت استاندارد های موجود در زمینه نگه داری و کار با حیوان آزمایشگاهی است. هدف این مطالعه، بررسی و مرور جنبه های اخلاقی مربوط به بهره برداری از رت ها در پژوهش های زیستی و پزشکی از دیدگاه علمی است. نتیجه گیری: با توجه به استفاده ی زیاد از رت در تحقیقات زیستی، جهت رعایت اصول اخلاقی و حقوق حیوانات و از طرف دیگر بدست آوردن نتایج دقیق تر، رعایت استاندارد های لازم در احداث مراکز نگه داری حیوانات، آموزش به پرسنل و محققان در زمینه کار با حیوانات آزمایشگاهی و وجود مراکز نظارتی، ضروری به نظر می رسد.

زمینه: از موضوع های اجتماعی مهم در سازمان های امروزی، پیاده سازی یک الگوی کارآفرینی سازمانی با مشخص کردن شاخص های اثرگذار بر آن است. و شاخص هاست که به الگوی کارآفرینی سازمانی هویت می دهد. اخلاق حرفه ای می تواند به عنوان یک شاخص اثرگذار، ابزار انگیزشی مهم در سازمان باشد. و بستر مناسب تعهد و مسئولیت پذیری در توسعه فرایند کارآفرینی سازمانی قرار گیرد. هدف این پژوهش، تبیین اخلاق حرفه ای به عنوان شاخص اثر گذار، و ارائه راهکارهایی جهت توسعه الگوی کارآفرینی سازمانی است. نتیجه گیری: پیاده سازی الگوی کارآفرینی سازمانی بدون توجه به اصول اخلاقی در سازمان مفهومی ندارد، زیرا رعایت اصول اخلاق حرفه ای، یک ضرورت محوری است و کارآفرینی سازمانی مبتنی بر اخلاق حرفه ای معنی می یابد. در دنیایی که سازمان ها، ماشینی شده و معنویت، انسان گرایی و رعایت اصول اخلاقی کم رنگ شده است، اخلاق حرفه ای می تواند به عنوان شاخص اثرگذار بر کارآفرینی سازمانی، یک ابزار انگیزشی مهم درسازمان باشد. تا موجب سرآمدی، توسعه پایدار، رقابت مطلوب، هم افزایی، کاهش تعارض، افزایش تعهد و مسئولیت های اجتماعی، افزایش ارتباطات سازمانی و حتی ایجاد ارزش ها و هنجارهای اخلاقی جدید گردد.

زمینه: برنامه آموزش فلسفه برای کودکان و نوجوانان تنها برنامه ای است که با آموزش فلسفه به روش مباحثه، ملزومات رشد اخلاقی کودکان و نوجوانان را تامین می کند و این امر با درگیر کردن در کاوش گری اخلاقی که مستلزم تفکر نقادانه و خلاقانه است، میسر می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش مفاهیم فلسفه بر رشد ارزش های نوجوانان دختر می باشد. روش: روش پژوهش، پس رویدادی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه (دوره دوم) شهر قرچک است که در سال تحصیلی 94 مشغول به تحصیل بودند. نمونه مورد مطالعه 30 نفر بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند که 15 نفر به عنوان گروه آزمایش و 15 نفر به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات در پیش آزمون و پس آزمون از پرسشنامه ارزش ها استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس تک متغیری و چندمتغیری و اختلاف نمرات پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که بین آموزش مفاهیم فلسفی و مقیاس های خیرخواهی، سنت گرایی، همنوایی، امنیت، لذت گرایی، موفقیت، خوداتکایی و جهان گرایی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد اما بین آموزش فلسفه و مقیاس های قدرت و برانگیختگی رابطه معنادار نبوده است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که آموزش مفاهیم فلسفی باعث رشد ارزش های خیرخواهی، سنت گرایی، همنوایی، امنیت، لذت گرایی، موفقیت، خوداتکایی و جهان گرایی نوجوانان شده است.

زمینه: اعتیاد به شبکههای اجتماعی آنلاین مانند سایر اعتیادها میتواند باعث ایجاد معضلات اخلاقی در کاربر شود و همچنین میتواند متأثر از اختلالات روانشناختی کاربر باشد. از اینرو هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتباط بین میزان افسردگی، اضطراب و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی و ارتباط بین میزان رضایت از زندگی با میزان اعتیاد به شبکههای اجتماعی است. روش: پژوهش حاضر به صورت توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان رشته فناوری اطلاعات استان آذربایجان غربی بود که شامل 800 نفر بودند، حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شد و نمونه ای به حجم 260 نفر (150 زن و 110 مرد) با روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. مقیاسهای سنجش میزان اعتیاد به شبکههای اجتماعی، افسردگی، اضطراب و رضایت از زندگی به صورت آنلاین برای شرکتکنندگان ارسال شدند. برای بررسی فرضیههای پژوهش، آزمون همبستگی اسپیرمن با استفاده از نرمافزار IBM SPSS Statistics 23 انجام شد و برای تعیین برازش مدل، نرم افزار SPSS Amos استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که بین افسردگی، اضطراب، مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی و رضایت از زندگی با میزان اعتیاد به شبکههای اجتماعی همبستگی معنیدار وجود دارد. همچنین مقادیر مربوط به شاخصهای برازش نشان از برازش مناسب مدل بود. نتیجهگیری: با توجه به یافتههای پژوهش میزان افسردگی، اضطراب و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی با میزان اعتیاد به شبکههای اجتماعی رابطه مستقیم دارند، از سوی دیگر هر چه میزان اعتیاد به شبکههای اجتماعی افزایش پیدا کند، میزان رضایت از زندگی کاهش مییابد.

زمینه: یکی از شرایطی که برای ایجاد و حفظ رابطه اجتماعی رضایت بخش لازم است، توانایی تنظیم و کنترل رفتار فرد به طرقی است که نیازها و احساسات دیگران را در نظر بگیرد و به هنگام خشم بتواند به کسی آسیب نرساند و خود را کنترل کند، که به آن خویشتن داری می گویند. هدف کلی این پژوهش عبارت بود از تعیین اثربخشی آموزش اخلاق خویشتن داری بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه ناحیه دو شهر یزد. روش: روش پژوهش، روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری آن را کلیه دانش آموزان پسر متوسطه دوره ی اول آموزش و پرورش شهر یزد در سال تحصیلی96-95 تشکیل می دادند. تعداد 30 نفر از این دانش آموزان انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه پرخاشگری باس و پری بود. در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که دو گروه آزمایش و گواه از لحاظ نمرات همه ابعاد پرخاشگری (فیزیکی، کلامی، خشم و خصومت) دارای تفاوت معنی داری بودند و آموزش اخلاق خویشتن داری بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان تاثیر گذار بوده است. نتیجه گیری: در یک جمع بندی کلی می توان گفت با توجه به میزان شیوع بالای پرخاشگری در میان دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه که در سن نوجوانی به سر می برند، آموزش اخلاق خویشتن داری می تواند راه کار مداخله ای مناسبی برای کاهش پرخاشگری آنان باشد.

زمینه: امروزه پایبندی به رفتار اخلاقی یکی از مهم ترین دغدغه های حوزه مراقبت های پرستاری و پزشکی بوده و مدیران منابع انسانی با بکارگیری اقدامات و راهبردهای موثر درصدد بهبود فضای اخلاقی حاکم در این حوزه می باشند. از این رو این پژوهش در صدد بررسی پیش بینی پذیری رفتاراخلاقی پرستاران از فعالیتهای مدیریت منابع انسانی با بهره گیری از روش شبکه عصبی مصنوعی است. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه پرستاران بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد تشکیل می دهند که در مجموع 829 نفر بودند. با بهره گیری از فرمول نمونه گیری از جامعه محدود کوکران تعداد نمونه مورد نیاز 153 نفر محاسبه شد که جهت اطمینان از تکمیل پرسشنامه ها 180 پرسشنامه میان پرستاران توزیع و درنهایت 176پرسشنامه مورد تحلیل قرارگرفت. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه 25 سوالی رفتار اخلاقی پرستاران و پرسشنامه 28 سوالی ادراک از فعالیت های مدیریت منابع انسانی بهره گرفته شد. جهت تحلیل داده ها از روش شبکه عصبی مصنوعی و نرم افزار MATLAB2015 استفاده گردید. یافته ها: یافته های حاصل از این پژوهش بیانگر آن بود که فعالیتهای مدیریت منابع انسانی از قابلیت پیش بینی رفتاراخلاقی پرستاران برخوردارند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحلیل حساسیت در شبکه عصبی مصنوعی نشان داد که از میان فعالیت های مدیریت منابع انسانی، "روابط کارکنان" بیشترین و "ارزیابی عملکرد" کمترین تاثیر را بر رفتار اخلاقی پرستاران داشته است.

زمینه: در دنیای فرا رقابتی کنونی، سازمان ها بدون توجه به اندازه شان برای رسیدن به حداکثر بهره وری، ناگزیرند عملکرد انسانی و درنتیجه عملکرد سازمانی خود را بهبود بخشند که این امر نیازمند توجه به عوامل بسیاری است. ازجمله این عوامل می توان به گرایش به کارآفرینی و فضیلت اخلاقی کارکنان که از ابعاد اخلاق است، اشاره کرد. لذا هدف تحقیق حاضر بررسی نقش واسط فضیلت اخلاقی کارکنان در ارتباط ابعاد گرایش به کارآفرینی بر عملکرد کارکنان است. روش: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش پژوهش، پیمایشی-همبستگی است. این پژوهش در یکی از شرکت های فعال در زمینه تولید، بسته بندی، توزیع و فروش انواع نان در شهر مشهد که در سال 1395 تعداد اعضای جامعه آماری آن 145 نفر بوده است، صورت گرفت. نمونه تحقیق 108 نفر از این افراد تعیین شد که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه های عمکلرد کارکنان، گرایش به کارآفرینی و فضیلت اخلاقی کارکنان می باشد. به منظور تحلیل داده های پژوهش نیز از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی. آل. اس استفاده شد. یافته ها: ارتباط ابعاد گرایش به کارآفرینی با فضیلت اخلاقی کارکنان و عملکرد کارکنان مورد تأیید قرار گرفت. علاوه بر این ارتباط فضیلت اخلاقی کارکنان بر عملکرد کارکنان نیز تأیید شد. همچنین از طریق معادلات ساختاری، نشان داده شد که ابعاد گرایش به کارآفرینی بر عملکرد کارکنان از طریق نقش جزئی متغیر میانجی فضیلت اخلاقی ارتباط مثبت و معنی داری داشته و مدل، برازندگی قابل قبولی دارد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن است که فضیلت اخلاقی کارکنان و گرایش به کارآفرینی متغیرهای پیش بینی کننده خوبی برای عملکرد سازمانی می باشند و سازمان بایستی زمینه لازم جهت آموزش و تقویتان متغیرها را فراهم نماید.

زمینه: از جمله موضوعاتی که امروزه به طور وسیعی، در پاسخ به محیط های متلاطم و پیچیده در سازمان ها به آن توجه می شود معنویت و اخلاق است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه هوش اخلاقی و هوش معنوی با تعهد سازمانی کارکنان جدید الاستخدام با نقش میانجی گری جامعه پذیری سازمانی انجام شده است. روش: روش تحقیق توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان بدو استخدام یکی از شرکت های وابسته به وزارت نفت است. 248 نفر به عنوان نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه های هوش اخلاقی، هوش معنوی، جامعه پذیری سازمانی و تعهد سازمانی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در سطح استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون و برای تعیین توان اثر متغیرهای هوش اخلاقی و معنوی و جامعه پذیری بر تعهد سازمانی از مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS استفاده شد. یافته ها: رابطه مستقیم بین هوش اخلاقی و هوش معنوی با تعهد سازمانی به ترتیب14/0 و 16/0 و معنی دار نمی باشد. رابطه غیرمستقیم هوش اخلاقی و هوش معنوی با جامعه پذیری و تعهد سازمانی به ترتیب 42/0 و 37/0 و معنی دار می باشد و متغیر جامعه پذیری میانجی کامل رابطه می باشد. نتیجه گیری: توجه به جامعه پذیری سازمانی می تواند به عنوان یکی از راهبردهای اساسی افزایش تعهد سازمانی و هم چنین کمک به تاثیر گذاری بیشتر هوش اخلاقی و هوش معنوی کارکنان در بروندادهای سازمانی مورد توجه قرار گیرد.

زمینه: امروزه اخلاق حرفه ای به عنوان متغیری شناخته می شود که بر ابعاد مختلف یک سازمان می تواند اثرگذار باشد. لذا هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه اخلاق حرفه ای با یادگیری و فراموشی سازمانی هدفمند کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان اصفهان، با توجه به نقش میانجی متغیر تسهیم دانش بود. روش: پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی؛ به لحاظ نحوه جمع آوری داده ها، میدانی؛ و به لحاظ نوع، همبستگی بود. جامعه آماری را کلیه کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان اصفهان تشکیل دادند (408 نفر) که حجم نمونه بر اساس کفایت مطالعات معادلات ساختاری 260 نفر تعیین شد که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها پیرامون متغیرهای تحقیق از چهار پرسشنامه استاندارد بهره گرفته شد. همچنین تحلیل داده ها بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری در محیط نرم افزار لیزرل انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج نشان داد اخلاق حرفه ای به طور مستقیم با ضریب 83/0 با تسهیم دانش؛ با ضریب 91/0 با یادگیری سازمانی؛ و با ضریب 87/0 با فراموشی سازمانی هدفمند، ارتباط مثبت و معناداری دارد. همچنین اخلاق حرفه ای به طور غیرمستقیم و از طریق متغیر میانجی تسهیم دانش با ضریب 75/0 با یادگیری سازمانی رابطه مثبت و معنادار دارد. نتیجه گیری: نتیجه تحقیق بیان می دارد که جهت تسهیم صحیح دانش، توسعه یادگیری سازمانی و فراموشی سازمانی هدفمند؛ باید به ایجاد و رشد بهینه اخلاق حرفه ای توجه ویژه نمود.

زمینه: معنویت در محیط کار از متغیرهای بسیارمهم و تأثیرگذار بر عملکرد و رفتار کارکنان سازمان است، بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی روابط بین ابعاد معنویت در محیط کار بر سلامت سازمانی و اعتماد سازمانی انجام شده است. روش: روش تحقیق حاضر توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی پرستاران زن بیمارستان امام رضا(ع) ارومیه تشکیل داده بودند (130نفر) که با استفاده از روش سرشماری تمام پرستاران زن این بیمارستان به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. ابزار گرد آوری داده ها در این پژوهش، پرسش نامه ء استاندارد معنویت در محیط کار، پرسش نامه ء استاندارد سلامت سازمانی و پرسش نامهء محقق ساخته اعتماد سازمانی بوده است که روایی و پایایی آنها بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان دادند که ابعاد معنویت با اعتماد سازمانی ( با ضریب استاندارد 68/0، 39/7=t) و سلامت سازمانی (با ضریب استاندارد 79/0، و68/5=t) رابطه مثبت و معنی داری دارد. نتیجه گیری: درمجموع می توان گفت که تکیه بر معنویات در بیمارستان ها موجب ارتقاء اعتماد سازمانی و سلامت سازمانی در بیمارستان ها می شود. بر این اساس ضرورت توجه به ابعاد معنویت در بیمارستان ها احساس می شود.

زمینه: فساد اداری، مانند هر پدیده اجتماعی و اقتصادی دیگری به عوامل و فرآیندهای پیچیده بسیاری بستگی دارد که طیف گسترده ای از مسایل مختلف را در برمی گیرد. پژوهش حاضر با هدف مدل یابی معادلات ساختاری رابطه بین معنویت در محیط کار و فساد اداری با نقش میانجیگری اخلاق حرفه ای کارکنان انجام شده است. روش: روش تحقیق، توصیفی و همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل کلیه بهورزان شاغل در مراکز بهداشتی شهرستان ارومیه بوده است که 300 نفر بعنوان نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد معنویت در محیط کار، پرسشنامه اخلاق حرفه ای و پرسشنامه فساد اداری استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های توصیفی، ماتریس همبستگی و آزمون های تی و تحلیل اثر استفاده شد. یافته ها: بین معنویت در محیط کار با اخلاق حرفه ای کارکنان (48/0) و با فساد اداری (57/0) و بین اخلاق حرفه ای کارکنان و فساد اداری (32/0) و همچنین بین معنویت در محیط کار و فساد اداری با نقش میانجیگری اخلاق حرفه ای کارکنان (49/0) رابطه مثبت و معنی داری در سطح 001/0 وجود دارد. نتیجه گیری: با اینکه فساد اداری در سازمان ها رفتاری خلاف و زشت شمرده می شود، ولی نمی توان آن را فقط به عوامل سیاست و فامیل گرایی و یا نظیر آنها ربط داد چرا که افراد چنانچه به جهات مختلف تامین شوند نیازی به ایجاد فساد در سازمان نمی بینند. با توجه به یافته یکی از راهکارهای کاهش فساد در سازمان می تواند ایجاد معنویت در سازمان و ملموس کردن اخلاق حرفه ای برای کارکنان باشد.

زمینه: وجدان کاری و رهبری مبتنی بر ارزش جزو متغیرهایی هستند که در مدیریت سازمانی مورد توجه اصلی محققان بوده و هست. پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین وجدان کاری و رهبری مبتنی بر ارزش در بین کارکنان دانشگاه ارومیه پرداخته و در پی آن بود تا مشخص نماید که تا چه حد می توان می توان وجدان کاری کارکنان را براساس مولفه های رهبری مبتنی بر ارزش ها تبیین و پیش بینی نمود. روش کار: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری تحقیق شامل 530 نفر کارمندان دانشگاه ارومیه، بودند که تعداد 225 نفر آنها از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده های مورد نیاز با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد وجدان کاری و رهبری مبتنی بر ارزش جمع آوری و با استفاده از آزمون های آماری ماتریس همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه برای فرضیه های پژوهشی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مولفه های رهبری مبتنی بر ارزش می توانند به میزان 40 درصد از وجدان کاری را در بین کارکنان دانشگاه ارومیه تبیین و پیش بینی نمایند. همچنین یافته ها نشان دادند که بین وجدان کاری و رهبری مبتنی بر ارزش رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج آماری، کلیه فرضیات تحقیق تأیید و این نتیجه حاصل گردید که مولفه های رهبری مبتنی بر ارزش می توانند سطح وجدان کاری کارکنان اداری دانشگاه ارومیه را پیش بینی نماید.

زمینه: پیاده کردن رفتارهای اخلاقی در سازمان یکی از مهم ترین پدیده های سازمانی است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ابعاد فضای اخلاقی سازمان در پیش بینی پافشاری مدیران بر تصمیمات اولیه می باشد. روش: این تحقیق از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ روش اجرا از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران ستادی بانک صادرات خراسان رضوی بوده که از بین آن ها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 134 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیدند. داده ها از طریق پرسشنامه استاندارد فضای اخلاقی ویکتور و کالن و پرسشنامه محقق ساخته پافشاری مدیران بر تصمیمات اولیه جمع آوری گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل آماری روابط بین متغیرهای مکنون و اندازه گیری شده در الگوی مفهومی از معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد بین ابعاد فضای اخلاقی (به استثناء فضای ابزاری) و پافشاری مدیران بر تصمیمات اولیه رابطه منفی وجود دارد. همچنین در سطح اطمینان 95 درصد فضای اخلاقی می تواند به میزان 65/0-پافشاری بر تصمیمات اولیه را پیش بینی نماید. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش فضای اخلاقی می تواند پیش بینی کننده موثری برای کاهش سطح پافشاری بر تصمیمات اولیه باشد.

زمینه: امروزه در بسیاری از سازمان ها، فشارهای عصبی و روانی به درجات گوناگونی وجود دارد. یکی از پیامدهای فوری استرس و فشارهای روانی، پدیده فرسودگی شغلی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای سرمایه روانشناختی در رابطه با رهبری اخلاقی و فرسودگی شغلی معلمان بخش زیدون انجام شد. روش: روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی معلمان بخش زیدون می باشد و از میان آن ها 150 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شده و به پرسشنامه های سرمایه روانشناختی، رهبری اخلاقی و فرسودگی شغلی پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و الگوسازی معادله ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین رهبری اخلاقی و سرمایه روانشناختی رابطه مثبت معنادار، بین سرمایه روانشناختی و فرسودگی شغلی رابطه معکوس معنادار، بین رهبری اخلاقی و فرسودگی شغلی رابطه معکوس معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: سرمایه روانشناختی نقش واسطه ای در رابطه بین رهبری اخلاقی و فرسودگی شغلی دارد به طوری که رهبری اخلاقی هم تاثیر مستقیم و هم تاثیر غیر مستقیم بر فرسودگی شغلی دارد.

زمینه: بهره وری به عنوان یکی از مباحث مطرح در سازمان های امروزی، توجه بسیاری از محققان را به خود جلب نموده است، از این رو واکاوی این مفهوم، نیازمند بررسی عوامل تاثیرگذار بی شماری است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه اخلاق حرفه ای، بهره وری، با خلاقیت در میان اعضای هیات علمی انجام شد. روش: روش توصیفی همبستگی است. جامعه آماری شامل اعضای هیات علمی دانشگاه پیام نور بود که از بین آنها نمونه ای به حجم 265 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. ابزارهای سنجش در این پژوهش، مشتمل بر سه پرسشنامه اخلاق حرفه ای، پرسشنامه خلاقیت و پرسشنامه بهره وری بود که روایی و پایایی آنها بررسی و مورد تایید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل دادها نیز از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اخلاق حرفه ای با خلاقیت، رابطه مثبت و معنادار دارد. همچنین، رابطه بین اخلاق حرفه ای و بهره وری از طریق خلاقیت میانجیگری می شود. به عبارتی اخلاق حرفه ای از طریق خلاقیت در کار موجب تقویت بهره وری اعضای هیات علمی می شود و در نهایت مدل ساختاری پژوهش معنادار بوده و از برازش برخوردار است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، سازمانها با افزایش توجه به اخلاق حرفه ای که ارتقای خلاقیت را به دنبال خواهد داشت، گامی در ایجاد، حفظ و بهبود بهره وری سازمانی خواهند برداشت.

زمینه: در فضای امروز کسب و کار، مسئولیت اجتماعی شرکت ها برای کلیه ی ذی نفعان به موضوعی با اهمیت تبدیل شده است. از طرفی عواملی مانند اعتماد مشتریان، شهرت اخلاقی و ارزش ویژه ی برند شرکت در حصول موفقیت سازمان حیاتی محسوب می شوند. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مسئولیت اجتماعی با شهرت اخلاقی و ارزش ویژه ی برند و تحلیل نقش اعتماد انجام شده است. روش: این پژوهش از حیث هدف، کاربردی بوده و از نظر روش انجام، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه ی آماری را مشتریان شرکت بیمه آسیا در استان خراسان رضوی تشکیل داده اند که از بین آنها 388 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه استاندارد بوده است که روایی آن به وسیله تحلیل عاملی تاییدی و پایایی ابزار از طریق آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت. داده ها به روش مدل یابی معادلات ساختاری، با نرم افزارهای اس. پی. اس. اس و لیزرل تحلیل شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از رابطه مثبت مسئولیت اجتماعی با شهرت اخلاقی و ارزش ویژه ی برند است. هم چنین، با ورود متغیر اعتماد، شدت این رابطه افزایش می یابد و نقش میانجی آن مورد تائید قرار می گیرد. نتیجه گیری: اعتماد مشتریان به عنوان متغیر میانجی در رابطه اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکت بر شهرت اخلاقی و ارزش ویژه ی برند نقشی فزاینده ایفا می کند. بنابراین اقدامات مبتکرانه ی مسئولیت اجتماعی باید به گونه ای انجام گیرد که به ایجاد اعتماد مشتریان منتهی گشته تا شهرت اخلاقی و ارزش ویژه ی برند را ارتقا بخشد.

زمینه: هدف این تحقیق بررسی رابطه بین شخصیت ماکیاولی و رفتارهای غیراخلاقی با نقش تعدیلی سرپرست سوءاستفاده گر در کارکنان دانشگاه آزاد علی آباد کتول است. روش: روش تحقیق حاضر توصیفی – همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان دانشگاه آزاد علی آباد کتول تشکیل می دهند که تعداد آن ها برابر با 129 نفر است که حجم نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده 97 نفر به دست آمد. ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه است که آلفای کرونباخ همه پرسشنامه ها بالای 7/0 می باشد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری مبتنی بر نرم افزار PLS استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین تمامی ابعاد شخصیت ماکیاولی و رفتارهای غیراخلاقی رابطه مثبت وجود دارد و سرپرست سوءاستفاده گر رابطه بین همه ابعاد شخصیت ماکیاولی غیر از متغیر تمایل به مقام و رفتارهای غیراخلاقی را تعدیل می کند. نتیجه گیری: ویژگی های شخصیتی خاصی موجب بروز رفتارهای غیراخلاقی می شود که یکی از ویژگی های شخصیتی، ماکیاولی است. از طرفی سرپرست سوءاستفاده گر نیز با فراهم کردن شرایطی باعث می شود تا افراد دارای شخصیت ماکیاولی درگیر رفتارهای غیراخلاقی شوند.

زمینه: در دنیای امروزه عملکرد فردی کارکنان متاثر از مسائل اخلاقی و تعاملات انسانی است، که باید در سازمانها رواج یابد. نقش رهبری اخلاقی در درونی کردن نقش های اخلاقی و تاثیری که در تعهد و ارتقاء عملکرد کارکنان می گذارد بسیار حایز اهمیت است. یک رهبر اخلاقی می تواند در تربیت احساسات مثبت و مسئولیت-پذیری افراد و عملکرد سازمان نقش اساسی داشته باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین رهبری اخلاقی با عملکرد فردی از طریق متغیر میانجی تعهد سازمانی است. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است، جامعه آماری این پژوهش، سرپرستان ومسئولین حوزه امور مهندسی مس سرچشمه، 174 نفر در سال 1395بودند. نمونه تحقیق 120 نفراز این افراد تعیین شد، که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسش نامه های رهبری اخلاقی، تعهد سازمانی و عملکرد فردی می باشد. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و مدل معادلات ساختاری استفاده گردید. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه مثبت و معنی دار بین رهبری اخلاقی و تعهد سازمانی با عملکرد فردی می باشد. نقش میانجی تعهد سازمانی در رابطه بین رهبری اخلاقی با عملکرد فردی معنی دار است. نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق می توان گفت، رهبری اخلاقی و تعهد سازمانی ازعوامل اثرگذار مهم بر عملکرد فردی و موجب ارتقاء عملکرد فردی می شوند.

زمینه: هوش فرهنگی بر اخلاق حرفه ای در محیط کار موثر است، بدین ترتیب هدف پژوهش بررسی رابطه بین هوش فرهنگی و اخلاق حرفه ای در محیط کار می باشد. روش: پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل 715 نفر از کارکنان یک سازمان دولتی که از بین آنها 250 نفر به شیوه تصادفی طبقه ای نسبی به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش پرسشنامه استاندارد هوش فرهنگی و پرسشنامه محقق ساخته اخلاق حرفه ای مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه گام به گام تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین هوش فرهنگی و اخلاق حرفه ای رابطه معنادار01/0p≤ و ابعاد هوش فرهنگی 7/28 درصد واریانس اخلاق حرفه ای را تبیین می کنند. نتیجه گیری: می توان ازطریق ابعاد هوش فرهنگی اخلاق حرفه ای را پیش بینی کرد