مدیریت سلامت
سال:1387 | دوره:11 | شماره:31 |تعداد مقالات:8

مقدمه: به کارگیری صحیح شبکه های رایانه ای اطلاعات بیمارستانی و پذیرفتن آن توسط کارکنان مراقبت بهداشتی می تواند منجر به بهبود کیفیت ارایه خدمات بهداشتی و درمانی، و کاهش هزینه های مربوط به آن گردد. در این مطالعه اثرهای نظام اطلاعات بیمارستانی بر کیفیت برخی از فعالیت های درمانی کارکنان بخش های بالینی بررسی می شود. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، تاثیر نظام رایانه ای اطلاعات بیمارستانی بر برخی از فعالیت های مراقبتی، وضعیت رفتار، رضایت و نگرش 120 نفر از پرستاران، بهیاران و منشی های بخش های سرپایی و بستری مرکز آموزشی و درمانی امیرالمومنین (ع) سمنان نسبت به رایانه ای شدن سیستم اطلاعات بیمارستانی در سال 86-1385 بررسی شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای بود که پس از تایید اعتبار و روایی مورد استفاده قرار گرفت. پس از توزیع پرسشنامه بین کارکنانی که تجربه کاری بیشتر از سه سال داشتند، داده های به دست آمده از طریق روش های آماری توصیفی و استنباطی در سطح معنی دار 5 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: اکثر کارکنان (80 درصد) چند بار در روز از نظام رایانه ای بخش خود استفاده می کردند. بیشتر پرستاران از ثبت گزارش پرستاری در رایانه به علت دوباره کاری، خودداری می کردند. پنجاه و پنج درصد کارکنان با در اختیار قرار گرفتن اطلاعات مراقبتی صحیح، 45.8 درصد با کمتر شدن خطاهای کاری، 28 درصد با نظارت بهتر بر سیر درمانی بیماران و 15 درصد با بهبود نتیجه درمان حاصل از سیستم اطلاعات رایانه ای موافق بودند. پنجاه درصد کارکنان بر این باور بودند که نظام اطلاعات رایانه ای باعث شده تا رسیدگی از داروهای تجویز شده به بیماران راحت تر شود. بیست درصد با راحت تر شدن بررسی مشکلات بیمار به وسیله سیستم رایانه ای موافق بودند. به طور کلی 52 نفر از تاثیر سیستم روی برخی از فعالیت های مراقبتی بخش های بالینی نسبتا راضی بودند و تعداد بسیار کمی (4 نفر) نیز رضایت کامل داشتند. بین رضایت کارکنان از تاثیر HIS روی فرایند مراقبتی بیماران و رضایت از کاربر پسند بودن سیستم و نوع بخش درمانی رابطه معنی داری مشاهده شد (P<0.05). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که کمتر از نیمی از کارکنان بخش های بالینی از تاثیر نظام رایانه ای اطلاعات بیمارستانی بر فعالیت های مراقبتی بیماران رضایت نسبی دارند. برای اثربخشی بیشتر نظام اطلاعات بیمارستانی بر فرآیند مراقبتی بیماران، باید این نظام با ماهیت پویای فرایندهای مراقبتی بیماران همخوانی داشته باشد لذا استفاده از نظام های سخت افزاری پیشرفته از قبیل رایانه های جیبی، دستی، قلمی و قابل حمل و طراحی نرم افزارهای تشخیص صدا جهت راحتی ورود اطلاعات به رایانه در بخش های بالینی و ارایه راه کارهای قانونی جهت جلوگیری از دوباره کاری در فعالیت روزانه پرستاران پیشنهاد می گردد.

مقدمه: پایداری و تداوم فعالیت بیمارستان ها بیش از پیش در گروی ایجاد مزیت رقابتی نسبی می باشد که برای دستیابی به آن در مقایسه با رقیبان باید بتوان خدمات بهتری را ارایه کرد. امروزه عامل اصلی ایجاد ثروت و ارزش افزوده در بیمارستان ها را کارکنان صاحب دانش و یا به عبارت دیگر سرمایه های فکری توانمند می دانند. توانمند سازی منابع انسانی از طریق ایجاد مجموعه ای از ظرفیت های مورد نیاز در آنان و در سایه جو توانمندسازی سازمان میسر می شود. ارزیابی ادراک توانمندی کارکنان انعکاس دهنده جو توانمندسازی سازمان است. در این پژوهش با مطالعه رابطه جو توانمندسازی با ادراک توانمندی کارکنان در بیمارستان های آموزشی کرمان به بررسی همبستگی مولفه های هر یک از متغیرهای فوق در جامعه مورد مطالعه می پردازیم. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی ست که در سال 1386 انجام شده است. جامعه پژوهش را کارکنان بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان تشکیل می دهند. سیصد و هشتاد و شش نفر از کارکنان جامعه آماری به روش نمونه گیری دو مرحله ای شامل نمونه گیری تصادفی و طبقه ای مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای با طیف درجه بندی لیکرت؛ مشتمل بر سه بخش: اطلاعات جمعیت شناختی و جو توانمندسازی که بر اساس پرسشنامه معتبر اسکات و ژاف بود. این متغیر دارای مولفه های هشتگانه می باشد. متغیر ادراک توانمندی کارکنان که بر اساس پرسشنامه معتبر وتن و کمرون مشتمل بر مولفه های پنجگانه می باشد. داده ها به روش خود پاسخگویی از نمونه های پژوهش اخذ و بعد از ورود به نرم افزار آماری SPSS، با استفاده از شاخص های آمار توصیفی، آزمون t یک نمونه ای، آزمون همبستگی پیرسون، t مستقل، و تحلیل واریانس یک طرفه مورد تحلیل قرار گرفت. معیار قضاوت برای مطلوب بودن میانگین متغیرها، کسب حداقل 70 درصد مقیاس پنجگانه با طیف درجه بندی لیکرت یعنی 3.50 تعیین شد. یافته ها: در زمینه "جو توانمندسازی حاکم بر بیمارستان های آموزشی مورد مطالعه"، یافته ها نشانگر آن است که میانگین تمامی مولفه ها از وضعیت مطلوبی برخوردار نبودند. بالاترین میانگین ها به ترتیب مربوط به روشنی و وضوح اهداف 97.2 و کار تیمی 77.2 و کمترین آن مربوط به ارتباطات با میانگین 10.2 بود. در زمینه "ادراک توانمندی کارکنان" یافته ها نشان داد که علی رغم میانگین نسبتا بالای مولفه های خوداثربخشی؛ و معناداربودن میانگین مولفه های خودسامانی، تاثیرگذاری، اعتماد به دیگران در سطح مطلوبی قرار نداشته و در کل، متغیر ادراک توانمندی از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود. در این پژوهش فرضیه معنی دار بودن رابطه جو توانمندسازی و ادراک توانمندی کارکنان با احتمال 99 درصد؛ و ضریب همبستگی 0.723 در سطح معنی داری 0.0001 تایید شد. به علاوه هر یک از متغیرهای هشتگانه نیز دارای ارتباط مستقیم و قوی (ضریب همبستگی بیش از 0.5) با ادراک توانمندی کارکنان بودند. نتیجه گیری: نتایج آماری تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که بین متغیر جو توانمندسازی و متغیر ادراک توانمندی کارکنان بیمارستان های مورد مطالعه ارتباط مثبت، قوی و معنی داری وجود دارد. بیشترین ضرایب همبستگی مربوط به مولفه های روحیه کاری، روشنی و وضوح اهداف بود. این ارتباط و همبستگی، به تفکیک در خصوص مولفه های هشتگانه جو توانمندسازی با ادراک توانمندی کارکنان نیز مشاهده می گردد. با توجه به ارتباط معنی دار بین جو توانمندسازی و ادراک توانمندی کارکنان و وجود همبستگی مستقیم و قوی مابین آنها،برای اجرای رویکرد توانمندسازی، مدیران و مسوولین بیمارستان می توانند با اعمال مدیریت کارآمد و ایجاد شرایط مطلوب، جو توانمندسازی مناسبی را در بیمارستان های آموزشی فراهم کنند و از این طریق به نحو موثری بر شناخت، احساس و ادراک توانمندی کارکنان تاثیر بگذارند.

مقدمه: پیچیدگی ذاتی جامعه بشری، همراه با کاهش امکان انجام آزمایش در بیشتر محدوده های علوم اجتماعی و بهداشتی منجر به آن شده است که محققان به استفاده از شبیه سازی کامپیوتری و به کارگیری مدل های مصنوعی در مطالعه جنبه های ضروری متفاوت موجود در این علوم روی بیاورند. طراحی مدل های مصنوعی مبتنی بر اطلاعات محیط های واقعی و تحلیل و شناسایی؛ و سپس بازخوانی نتایج حاصله و به کارگیری شان در محیط واقعی جهت تصحیح رفتارهای پیچیده انگیزه مناسب و بجایی بود که توانست چرخ پژوهش را به حرکت درآورد و آن را فعال سازد. در این پژوهش یافتن یک راه حل برای شناسایی، تحلیل و بهینه سازی فرایند در نظام های پیچیده بهداشتی درمانی هدف گذاری شده و در همین راستا مدل هایی برای پایش سلامت در حیات مصنوعی در حوزه بیماری های واگیر و آلودگی ارایه شده است. روش بررسی: نوع روش تحقیق بنیادی، شبیه سازی و کاربردی (منبعث از هوش مصنوعی) است و روش گردآوری اطلاعات میدانی، کتابخانه ای و محاسباتی ست. جامعه مورد مطالعه مصنوعی (لابراتوار کامپیوتری)، شامل عامل های محاسباتی هوشمند و ابزار استفاده شده به منظور شبیه سازی (مدلسازی) و تحلیل، نرم افزار NetLogo است. یافته ها: نتایج نشان می دهد که افزایش و انتشار آلودگی و فقدان مراقبت بهداشتی در محیط باعث کاهش رفاه عامل ها و تداوم آن، باعث افزایش تدریجی تعداد مرگ و میر عامل ها می شود، ضمن آنکه نبود سیاستگذاری صحیح در بخش درمان می تواند منجر به همه گیر شدن بیماری و اتلاف منابع شود. همچنین یافته ها نشان می دهد که مدلسازی مبتنی بر عامل در حیات مصنوعی روشی کارآمد و راه حلی راهگشا در نظام سلامت می باشد. نتیجه گیری: نیاز به استفاده از مدل های حقیقی در حیات مصنوعی و گسترش و توسعه آنها در جهت تصمیم گیری، تحلیل و بهینه سازی بهتر مسایل و فرایندهای سلامت در حیات واقعی مشاهده می شود که در صورت وقوع می تواند حلال برخی از مسایل و معضلات موجود در نظام سلامت کشور باشد و در جهت ارتقا و توسعه آن به کار گرفته شود.

مقدمه: وظایف بخش مدارک پزشکی شامل: جمع آوری، پردازش، حفظ و نگهداری پرونده های پزشکی بیماران بوده و از بخش های اساسی سازمان بیمارستان به حساب می آید. ارزشیابی عملکرد بخش مدارک پزشکی بیمارستان های کشور نشان می دهد که هنوز این بخش ها نتوانسته اند به استانداردهای مطلوب و خدمات با کیفیت بالا دست یابند. هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی عملکرد بخش مدارک پزشکی (واحدهای پذیرش، آمار، کدگذاری و بایگانی) بیمارستان های آموزشی– درمانی دانشگاه علوم پزشکی قم بود.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی– مقطی می باشد که در آن عملکرد بخش های مدارک پزشکی بیمارستان های آموزشی– درمانی دانشگاه علوم پزشکی قم (بیمارستان های الزهرا، ایزدی، حضرت معصومه، فاطمی سهامیه، کامکار و نکویی) مورد ارزشیابی قرار گرفت. گردآوری داده ها با استفاده از چک لیست و به روش مشاهده و مصاحبه انجام پذیرفت. اطلاعات دموگرافیک پرسنل مدارک پزشکی نیز توسط پرسشنامه و انجام مصاحبه حضوری جمع آوری شد.یافته ها: این پژوهش نشان داد که میانگین نمره عملکرد بخش مدارک پزشکی بیمارستان حضرت معصومه (س) 10.54، ایزدی 11.79، الزهرا 12.21، نکویی 15.34، کامکار 15.73 و فاطمی سهامیه 16.44 از 20 بود که در تقسیم بندی امتیازات، عملکرد بخش مدارک پزشکی بیمارستان های الزهرا، ایزدی و حضرت معصومه (س) متوسط، کامکار و نکویی خوب و بیماستان فاطمی سهامیه خیلی خوب ارزشیابی شدند.نتیجه گیری: عملکرد بخش مدارک پزشکی نیمی از بیمارستان های مورد مطالعه زیر حد مطلوب می باشد، لذا در راستای بهینه سازی عملکرد این واحدها ضرورت دارد، اولا مسوولان بخش های مدارک پزشکی و بیمارستان های مورد مطالعه در تخصیص منابع برای هر کدام از واحدها طبق استانداردهای مربوطه توجه خاص مبذول فرمایند، ثانیا وجود دستورالعمل و رویه های مکتوب هر واحد، ارایه شرح وظایف مکتوب به پرسنل، تعریف و تعیین استانداردهای کاری در مورد فعالیت های هر واحد، استفاده از پرسنل تحصیل کرده و توزیع متناسب آنها بین واحدها را در نظر داشته باشند.

مقدمه: حیات هر موسسه بهداشتی به داده های صحیح کدگذاری بستگی دارد. یکی از بهترین ابزارهای کسب داده های صحیح و معتبر ایجاد راهنمای خط مشی و رویه هاست. خط مشی و رویه های کد گذاری بالینی، در مواجه با تغییرات پرسنل باعث ثبات و استمرار کار کدگذاری بالینی می شود و چارچوبی برای تصمیم گیری و انجام وظایف ارایه می کنند.روش بررسی: این تحقیق به صورت یک مطالعه توصیفی– مقایسه ای انجام شد. اطلاعات از طریق مرور کتاب ها، مقالات، اینترنت و اطلاعات موسسات بهداشتی و درمانی به دست آمد. در این پژوهش خط مشی ها و رویه های کدگذاری کشورهای آمریکا، انگلیس، کانادا و ایران بررسی و مقایسه شده اند. با توجه به ویژگی های مشابه و متقاوت آنها، الگوی پیشنهادی برای ایران مطرح شد. سپس این الگو در دو مرحله به شیوه دلفی آزمون؛ و در پایان پس از تحلیل نتایج، الگوی نهایی برای ایران ارایه شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که خط مشی ها و رویه های کدگذاری بالینی در شش محور اصلی اصول مستندسازی و کدگذاری، اعتباربخشی اطلاعات کدگذاری، ساختار واحد کدگذاری، آموزش کدگذاری، ارتباطات در کدگذاری و امنیت و محرمانگی مطرح هستند. چهارده خط مشی مربوط به واحد کدگذاری بالینی این شش محور را پوشش می دهند. در هر کدام از محورهای فوق، رویه های معینی به دست آمده است. اصول مستندسازی، فرآیند کدگذاری، چارچوب زمانی کدگذاری، ارایه خلاصه کدگذاری، بازرسی خطاهای مستندسازی و کدگذاری، اصلاح خطاها و برگزاری جلسات آموزشی، وضعیت شغلی کدگذاران و تعداد کدگذاران مورد نیاز، ارزشیابی کدگذاران، آموزش حین کار، شرایط موثر بر کار و ردیابی ممیزی سیستم های ثبت داده ها برخی از مهم ترین رویه های این شش محور هستند.نتیجه گیری: به طور کلی ساختار الگوی نهایی خط مشی ها و رویه های کدگذاری بالینی ایران بیشترین شباهت را با الگوی کشور انگلیس، سپس آمریکا و کمترین شباهت را با الگوی کشور کانادا داشته است. پیشنهاد می شود دستورالعمل های کدگذاری به طور سالانه تدوین و روزآمد شود و در نشریه ای مختص به کدگذاری منتشر شود. جهت بررسی اطلاعات کدگذاری و نیز کار کدگذاران هیات بازرسی کدگذاری تشکیل و بر اساس نتایج آن دوره های آموزشی برگزار شود. همچنین جهت پرسش از پزشک درباره بیماری های مهم، فر خاصی طراحی شود.

مقدمه: عصر ما عصر پیشرفت علمی است که پایه آن آموزش و پژوهش علمی است. حال این کتابدارانند که بیشترین نقش در ارایه آموزش های سواد اطلاعاتی و استفاده از منابع به کاربران کتابخانه خود را دارند و نکته اینجاست که خود کتابداران باید توانایی ها و سواد اطلاعاتی کافی داشته باشند تا بتوانند آنها را به مخاطبان خود منتقل کنند و خدمات اطلاع رسانی مناسبی به استفاده کنندگان از کتابخانه ها ارایه کنند. هدف از این مقاله بررسی تطبیقی میزان سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها می باشد.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و توصیفی است. برای گرد آوری اطلاعات از روش سرشماری استفاده شد و پرسشنامه تهیه شده در اختیار کلیه کارکنان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، تربیت مدرس و شهید بهشتی، که برابر 100 نفر بودند، قرار گرفت. پرسشنامه شامل 31 سوال بسته بود و در دو قسمت تهیه شده بود، قسمت اول مربوط به مهارت های اطلاع یابی و ارایه خدمات به کاربران کتابخانه های محل خدمت کتابداران بود و قسمت دوم مربوط به بررسی سواد اطلاعاتی و مهارت های اطلاع یابی در زمینه رشته کتابداری بود. برای سنجش روایی پرسشنامه از روش اعتبار محتوایی استفاده شد ضریب آلفا برای کل پرسشنامه برابر 0.95 به دست آمد که این مقدار حاکی از پایایی مناسب و مطلوب سوالات پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی نظیر تهیه جداول فراوانی، نمودارهای ستونی و محاسبه شاخص های مرکزی مانند میانگین استفاده شد و در این راه از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد.یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که بیشترین استفاده افراد از بانک های اطلاعاتی پیوسته 58 درصد (58 نفر)، اینترنت 69 درصد (69 نفر) و فهرست کامپیوتری 71 (71 نفر) درصد است. کتابداران دانشگاه تربیت مدرس با میانگین 4.13 در حد زیاد و بیشترین مهارت در استفاده از منابع را دارند و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با میانگین 3.62 کمترین مهارت را دارند. بیشترین استفاده از منابع به ترتیب کتب فارسی 67) 3.82 نفر) و پایگاه های اطلاعاتی 60) 3.56 نفر) می باشد. در دانشگاه تهران میزان سواد اطلاعاتی کارکنان برابر 3.94 و در حد نسبتا زیاد، در دانشگاه تربیت مدرس میزان سواد اطلاعاتی برابر 3.90 و در حد نسبتا زیاد، در دانشگاه علوم پزشکی ایران میزان سواد اطلاعاتی کارکنان برابر 3.68 و در حد نه چندان زیاد، در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی میزان سواد اطلاعاتی کارکنان برابر 4.06 و در حد زیاد و در دانشگاه شهید بهشتی میزان سواد اطلاعاتی بر حسب اظهارات کارکنان برابر 3.72 به دست آمده است که نشان دهنده سواد اطلاعاتی نسبی کارکنان می باشد.نتیجه گیری: با توجه به فرضیه پژوهش کتابداران کتابخانه های مرکزی از سواد اطلاعاتی مطلوبی برخوردارند، یافته های پژوهش حاکی از آن است که سطح سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها در حد متوسطی است و در حد مطلوبی قرار ندارد. دوره های مداوم آموزش زبان انگلیسی و ارایه دروس سواد اطلاعاتی در دانشگاه ها پیشنهاد می شود.

مقدمه: به منظور فراهم آوردن زمینه مشارکت فراگیر در بیمارستان، ظهور خلاقیت ها و درک واقعیت ها می توان گروه های بهبود کیفیت را که یکی از تکنیک های مدیریت است، در رگ های سازمان تزریق کرد تا با دخالت کلیه کارکنان، مشکلات بیمارستان مشخص، بررسی و ریشه یابی شده و راه حل آنها تعیین گردد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر مداخله گروه های بهبود کیفیت بر اثربخشی و کارایی بیمارستان لولاگر انجام گرفت.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی تحلیلی است که با تشکیل گروه های بهبود کیفیت در بیمارستان لولاگر تهران انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان رسمی و قراردادی بیمارستان و بیماران بستری شده در بیمارستان در سال 84-1383 بود و از بین آنان تعداد 100 نفر بیمار و 100 نفر از کارکنان بیمارستان به شیوه نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. برای سنجش تاثیر تشکیل گروه های بهبود کیفیت بر رضایت شغلی کارکنان از پرسشنامه بررسی رضایت شغلی (JSS) استفاده گردید. ابزار سنجش رضایت مندی بیماران پرسشنامه استاندارد شده وزارت بهداشت بود که از طریق مصاحبه تکمیل گردید. برای سنجش شاخص های کارآیی بیمارستان از اطلاعات آماری واحد آمار و مدارک پزشکی بیمارستان استفاده شد.یافته ها: عملکرد گروه های بهبود کیفیت باعث کاهش میانگین رضایت شغلی کارکنان از 3.92 در شروع به 2.92 در پایان مطالعه و کاهش میانگین رضایت بیماران از خدمات بیمارستان از 3.1 در شروع به 2.7 در پایان مطالعه شد. آزمون t نشان دهنده تاثیر این عامل در کاهش رضایت شغلی کارکنان و رضایت بیماران است. همچنین در مورد شاخص های کارایی بیمارستان نتایج پژوهش نشان داد که در پایان مطالعه درصد اشغال تخت، و میزان گردش تخت افزایش و فاصله چرخش تخت و متوسط اقامت بیمار در بیمارستان کاهش یافته است.نتیجه گیری: با توجه به ناکامی نسبی طرح گروه های بهبود کیفیت در بیمارستان مورد مطالعه، به نظر می رسد در صورتی که پیش از اجرای این طرح بسترسازی لازم (آگاهی مدیریت ارشد، تشکیل تیم های کاری متشکل از مدیران ارشد، بحث و گفتگو در سازمان بین کارکنان و مدیران در ارتباط با TQM، آموزش ابزار و فنون ارتقا کیفیت به مدیریت، آموزش فلسفه و اهمیت کار و فرآیند ها به کارکنان و ...) و برنامه ریزی انجام گرفته بود، این طرح می توانست موفقیت بیشتری از بعد افزایش کارایی و اثربخشی کسب نماید.

مقدمه: J.E.Hirsch شاخصی را با نام h-index به حوزه علم سنجی معرفی کرد که نشان دهنده کیفیت بهره وری علمی واقعی از انتشارات یک پژوهشگر است که معادل تاثیر (Impact Factor) برای پژوهشگران به شمار می آید.مروری بر مطالعات: پژوهش های انجام شده بیانگر آن است که پایگاه های استنادی، نمره h متفاوتی را برای هر پژوهشگر ارایه می دهند و نیز h پژوهشگران در حوزه های مختلف علمی تفاوت دارد. با وجود مزایای بسیار h-index، معایب آن موجب ارایه شاخص های مکمل برای آن از جمله g,r,m شده است.نتیجه گیری: نقطه قوت h-index، کاربرد بالقوه آن در ارزیابی مقالات در سطح خرد است که مکمل شاخص های دیگر کتاب سنجی موجود است. این شاخص به همراه دیگر شاخص های مکمل می تواند معیار مناسبی برای ارتقای درجه علمی پژوهشگران و دانشمندان و اعضای یک گروه علمی باشد.