مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1387 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: مونوکلئوزیس عفونی (IM) با علایم سه گانه تب، فارنژیت تونسیلار و لمفادنوپاتی مشخص می شود. (EBV) Eptien Bar Virus از علل مهم IM است. این ویروس به وسیله تماس بین افراد حساس و مخزن (فرد آلوده) منتقل می شود. نحوه کنترل عفونت به ایمنی سلولی فرد وابسته است. از عوارض بعد از کورتاژ، تب ناشی از عفونت می باشد، تاکید این مقاله بر این است که سایر علل غیر از عوارض کورتاژ، از جمله بیماری های ویروسی نادر نیز ممکن است باعث تب شود و باید مورد نظر قرار گیرد.معرفی مورد: این مقاله به معرفی یک مورد بیماری که پس از کورتاژ دچار تب شده است و نهایتا تشخیص IM برای وی اعلام شده است، می پردازد و بر این نکته تاکید دارد که تب بعد از اعمال جراحی ممکن است از عوارض عمل نباشد. شناختن علت واقعی تب برای درمان بهتر و جلوگیری از اقدامات درمانی بی مورد ضروری است.

زمینه و هدف: گیرنده µ اوپیوئیدی در بروز آثار سوء و نیز درمانی اوپیوئیدها مانند مرفین و هرویین نقشی اساسی دارد. این گیرنده در مسیرهای عصبی مربوط به اعتیاد در مغز به میزان زیادی بیان می شود. هدف این مطالعه، یافتن یک بیومارکر محیطی در مطالعات مربوط به اعتیاد از طریق بررسی میزان بیان mRNA مربوط به دو اسپلایس واریانت گیرنده µ اوپیوئیدی، یعنـی hMOR-1A و hMOR-10 در لمفوسیت های خون محیطی معتادان ترک کرده، می باشد. روش بررسی: این پژوهش از نوع مطالعات مورد– شاهدی و جامعه مورد بررسی، مذکر و شامل 2 گروه بودند: گروه مورد را افرادی تشکیل می دهند با میانگین سنی 1/6±5/33 سال که قبلا به اوپیوئیدها اعتیاد داشته و سپس مصرف این مواد را ترک کرده و مدت زمان زیادی از ترک اعتیاد آن ها گذشته است. گروه شاهد شامل افراد سالم داوطلب با میانگین سنی 53/7±31 سال بود که سابقه اعتیاد به هیچ نوع ماده مخدری را نداشتند. برای ارزیابی میزان بیان mRNA در لمفوسیت های خون گروه های مورد مطالعه، از روش Real-Time PCR و رنگ SYBR Green استفاده گردید. یافته ها: میزان بیان mRNA مربوط به hMOR-1A در لمفوسیت های معتادان ترک کرده نسبت به گروه شاهد با کاهش معنادار به 33/0 میزان گروه شاهد رسید (P<0.001). در مورد اسپلایس واریانت hMOR-10 نیز نتایج مشابهی به دست آمد و میزان بیان mRNA آن در لمفوسیت های معتادان ترک کرده به 38/0 میزان آن در گروه شاهد کاهش یافت (P>0.001).نتیجه گیری: کمبود میزان بیان mRNA دو اسپلایس واریانت گیرنده m اوپیوئیدی، یعنی hMOR-1A و hMOR-10، می تواند به عنوان یکی از عوامل احتمالی مستعدکننده ای در جهت گرایش افراد به اعتیاد مورد بررسی های بعدی قرار گیرد. اندازه گیری این میزان با استفاده از لمفوسیت های خون ممکن است به عنوان یک بیومارکر محیطی در شناسایی این افراد مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: ورزش، بر عناصر و اجزای مختلف سیستم ایمنی، تاثیرگذار است. هدف این مطالعه، مقایسه تاثیر دو نوع برگشت به حالت اولیه یعنی برگشت فعال (AR) و غیرفعال (RR)، بر سلول های خونی سیستم ایمنی در اثر ورزش شدید تا حد درماندگی در ورزشکاران مرد بود. روش بررسی: 20 ورزشکار مرد، پس از اخذ رضایت آگاهانه انتخاب شدند. آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه 10 نفره تقسیم شدند. از آن ها در سه مرحله (بلافاصله قبل و بعد از ورزش، و بلافاصله بعد از برگشت به حالت اولیه)، خونگیری و شمارش افتراقی لکوسیت ها، انجام شد. پروتکل تمرینی عبارت بود از: پروتکل چند مرحله ای بروس تا حد درماندگی و سپس انجام AR (گروه اول)؛ و RR (گروه دوم). داده ها، با آزمون Wilcoxon signed-rank و Mann-Whitney تجزیه و تحلیل شدند (a=%5). یافته ها: انجام یک جلسه فعالیت ورزشی درمانده ساز، موجب افزایش معنی داری در تعداد گلبول های سفید خون محیطی ورزشکاران، بجز ائوزینوفیل ها شد(P<0.05). تفاوت معنی داری در مقادیر ائوزینوفیل ها، قبل و بعد از ورزش در 2 گروه مشاهده نشد. انجام 15 دقیقه AR، نسبت به RR، تفاوت معنی داری در شمارش گلبول های سفید و زیرگروه های آن ها ایجاد نکرد.نتیجه گیری: انجام یک جلسه فعالیت ورزشی درمانده ساز، لکوسیت های خون محیطی، بجز ائوزینوفیل ها را افزایش داد. هم چنین، 15 دقیقه برگشت به حالت اولیه به صورت فعال و غیرفعال، از نظر تاثیر در تعداد لکوسیت های خون محیطی ورزشکاران، با یکدیگر اختلافی نداشت؛ یعنی نوع برگشت به حالت اولیه، بر شمارش لکوسیت های ورزشکار، تاثیر خاص و متفاوتی برجای نگذاشت. در واقع، اگر تغییری در شمارش لکوسیت ها در طی ورزش و بعد از آن ایجاد گردید، این تغییر، تحت تاثیر نوع برگشت به حالت اولیه در مدت 15 دقیقه قرار نگرفت. ضمنا، در شرایط برقرار شده در این مطالعه، تعداد کلوسیت های خون محیطی، پس از انجام برگشت از نوع AR و یا RR، همچنان بالاتر از سطح پایه باقی ماند.

زمینه و هدف: کنترل تولید اسیداوریک مهم ترین عامل پیشگیری کننده و درمان کننده هایپراوریسمی است. هدف از این مطالعه، بررسی اثر تجویز خوراکی آلبالو در مقایسه با آلوپورینول بر سطح اسیداوریک سرم، بیومارکرهای استرس اکسیداتیو (ظرفیت توتال آنتی اکسیدانی و میزان پراکسیداسیون لیپیدی) و فعالیت کبدی آنزیم گزانتین اکسیداز/دهیدروژناز در موش صحرایی نرمال و هایپراوریسمیک بود. روش بررسی: 36 سر موش صحرایی نر از گونه ویستار با وزن تقریبی 200-180 گرم، به شش گروه تقسیم شدند: 1) نرمال، 2) نرمال+ آلبالو (5 گرم بر کیلوگرم)، 3) نرمال+ آلوپورینول (5 میلی گرم بر کیلوگرم)، 4) هایپراوریسمیک، 5) هایپراوریسمیک+ آلبالو (5 گرم بر کیلوگرم)، 6) هایپراوریسمیک+ آلوپورینول (5 میلی گرم بر کیلوگرم). ترکیبات مورد آزمایش، روزانه یک بار و به مدت 14 روز به حیوانات گروه ها گاواژ گردید. برای ایجاد مدل حیوانی هایپراوریسمیک، از تجویز داخل صفاقی پتاسیم اکسونات (250 میلی گرم بر کیلوگرم) استفاده شد. یافته ها: سطح سرمی اسیداوریک در گروه هایپراوریسمیک دریافت کننده آلبالو در پایان مداخله به طور معنی داری در یک الگوی وابسته به زمان کاهش یافت (P<0.05). فعالیت آنزیم های گزانتین اکسیداز/گزانتین دهیدروژناز بعد از انجام مداخله به طور معنی داری در هر دو گروه نرمال و هایپراوریسمیک دریافت کننده آلبالو مهار شد (P<0.05). دریافت آلبالو هم چنین موجب بهبود قابل ملاحظه بیومارکرهای استرس اکسیداتیو در حیوانات مورد مطالعه گردید. با وجود آن که اثرات هایپواوریسمیک آلوپورینول در مقایسه با آلبالو بیشتر بود، ولی آلوپورینول نتوانست بیومارکرهای استرس اکسیداتیو را به طور معنی داری تغییر دهد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، می توان از این ماده غذایی غنی از پلی فنل به عنوان مکمل درمانی همراه با داروی آلوپورینول برای کاهش عوارض جانبی آلوپورینول در درمان هایپراوریسمی و بیماری های ناشی از استرس اکسیداتیو استفاده نمود.

زمینه و هدف: مسمومیت حاد دارویی و شیمیایی، جزو اورژانس های پزشکی و از علل مهم مرگ و میر می باشد. در این مطالعه، به الگوی مرگ ناشی از مسمومیت های دارویی و شیمیایی پرداخته شده است. روش بررسی: این مطالعه به صورت مقطعی توصیفی بوده و طی مدت دو سال از تیرماه 1384 لغایت تیرماه 1386، اطلاعات دموگرافیک، علایم بالینی و آزمایشات سم شناسی کلیه بیمارانی که به  علت مسمومیت های دارویی و شیمیایی در بیمارستان فرشچیان همدان فوت کرده، جمع آوری و داده ها با تست های آماری T و کای اسکوار، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از تعداد 2920 بیمار مراجعه کننده به علت مسمومیت، 111 (8/3%) بیمار به علت عوارض ناشی از مسمومیت، فوت کرده بودند. میزان مرگ در مردان نسبت به زنان 5 به 1 بود. متوسط سنی بیماران، 5/40 سال و بیشترین موارد مرگ در سنین مابین 30-21 سالگی مشاهده گردید. مصرف عمدی مواد با 2/52%، بیشترین موارد را به خود اختصاص داده بود و نسبت آن در زنان 2 برابر مردان بود (P=0.001). اپیوم و مشتقات آن بیشترین عامل مرگ بود (9/45%). رایج ترین عارضه منجر به فوت، مشکلات تنفسی (7/56%) بود. نتیجه گیری: نتایج، نشان دهنده افزایش میزان مسمومیت با داروها و مواد شیمیایی و فوت ناشی از آن ها به خصوص مسمومیت با مواد اپیوئیدی و سموم آفت کش در این استان بوده است. نتایج این مطالعه، نشان دهنده بالابودن میزان مسمومیت با داروها و مواد شیمیایی و فوت ناشی از آنها، به خصوص مسمومیت با مواد اپیوییدی و سموم آفت کش در استان همدان است. به نظر می رسد بالابودن میزان مسمومیت با این نوع از مواد، ناشی از آسان بودن امکان دسترسی به آنها می باشد.

زمینه و هدف: اسهال یکی از علل اصلی مرگ و میر کودکان جهان است. از آن جایی که اسهال منجر به دفع روی می گردد و روی سبب تسهیل ترمیم مخاط روده و تحریک سیستم ایمنی و تنظیم انتقال آب و الکترولیت می شود، مطالعات نشان داده اند روی در درمان اسهال کودکان موثر است. هدف از این مطالعه، ارزیابی اثر سولفات روی بر زمان بهبودی اسهال، بهبود اشتها پس از ابتلا به اسهال و یا پیشگیری از ابتلا به اسهال و عفونت های تنفسی ظرف 2 ماه پس از دریافت روی است. روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی که بر روی کودکان مبتلا به اسهال حاد بستری شده در مرکز آموزشی- درمانی کودکان قم در سال 1386 انجام شد، کودکان مبتلا به اسهال حاد در دو گروه کنترل که تحت درمان استاندارد اسهال بودند و گروه درمان که علاوه بر دریافت درمان استاندارد، سولفات روی به میزان روزانه 10 میلی گرم در دو دوز به مدت 2 هفته نیز دریافت کردند، قرار گرفتند. به هیچ یک از دو گروه داروی ضد اسهال یا آنتی بیوتیک داده نشد و کودکان به مدت دو ماه پس از بستری از نظر ابتلا به اسهال یا عفونت تنفسی پی گیری شدند. نتایج، با استفاده از آزمون T و آزمون فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه، بیماران، به روش متوالی، انتخاب شدند (64 کودک در گروه درمان و 89 کودک در گروه کنترل). گروه های مورد مطالعه از نظر مواردی چون جنسیت و کاهش اشتها، مشابه بودند. تفاوت معنی داری بین دو گروه در زمان بهبودی اسهال مشاهده نگردید (P>0.05). هم چنین ابتلا به عفونت های گوارشی و تنفسی طی 2 ماه پس از بستری در دو گروه مشابه بود (P>0.05)؛ ولی مدت زمان بهبود اشتها با استفاده از آزمون T پس از دریافت روی تسریع شد (P=0.015). نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که مصرف سولفات روی به میزان روزانه 10 میلی گرم، اثری بر روی کاهش دوره اسهال نداشت؛ ولی بهبود اشتها را پس از ابتلا به اسهال تسریع کرد. هم چنین اثر قابل توجهی در پیشگیری از ابتلا به اسهال و عفونت تنفسی در طی 2 ماه پس از دریافت سولفات روی دیده نشد.

زمینه و هدف: بیماران دیابتی مسوولیت عمده ای در مراقبت از خود به عهده دارند و داشتن آگاهی کافی، تغییرات عادات و روش زندگی در مورد مراقبت از خود در برخورداری آنان از زندگی سالم ضروری است. مطالعات نشان می دهد که عوارض دیابت، شیوع بیشتری یافته است و علت اصلی این امر فقدان مراقبت است. این مطالعه با هدف تعیین آگاهی و عملکرد بیماران دیابتی قم نسبت به مراقبت از خود انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر به روش مقطعی روی 1004 بیمار مبتلا به دیابت در سال 1385 انجام شد. نمونه های پژوهش به روش آسان از میان بیماران بستری در بیمارستان های آموزشی پایگاه تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی قم انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه مشتمل بر مشخصات دموگرافیک، سوابق بیماری، سوالات مربوط به آگاهی و عملکرد بود. سطح آگاهی و عملکرد خوب، متوسط و ضعیف بر اساس امتیازات کسب شده در سوالات تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS به کمک آزمون های آمار توصیفی  و کای دو انجام شد. یافته ها: از بین 1004 نمونه مورد بررسی، 154 بیمار مبتلا به دیابت نوع 1 و 850 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 بودند. در هر دو نوع دیابت، میزان آگاهی و عملکرد اکثریت بیماران مبتلا به دیابت، در حد متوسط بود. بین میزان آگاهی و جنس (P=0.01)، عملکرد و سن (P=0.03)، و وضع اقتصادی (P=0.06) در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک و نیز بین وضعیت اقتصادی (P=0.01)، عملکرد و وضعیت اقتصادی (P=0.03) بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، ارتباط معنی داری وجود داشت. نتیجه گیری: تداوم برنامه های آموزشی و پایش وضعیت بیماران دیابتی برای ارتقای سطح آگاهی و عملکرد آنان تا حد عالی ضروری است. در این زمینه، توجه خاص به بیماران کم سواد و دارای وضعیت اقتصادی نامطلوب، لازم به نظر می رسد.

زمینه و هدف: آلودگی هوا از جنبه های مختلف شامل حفظ سلامت محصول و تجهیزات، و حفظ محیط زیست و هم چنین از دیدگاه های اقتصادی، مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. علاوه بر جنبه های فوق، بحث اثرات آلودگی هوا بر سلامتی شاغلین یکی از مباحث مهم و منطبق بر رسالت کارشناسان و متخصصان بهداشت حرفه ای می باشد. تحقیق حاضر، با هدف تعیین تراکم گردوغبار و بررسی علایم بهداشتی ناشی از آن در یک کارخانه کاشی سازی اجرا گردید. روش بررسی: در این تحقیق، تراکم کلی گردوغبار با استفاده از متد 0500 موسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی (NIOSH 1994) در دو سالن پرس یک کارخانه کاشی سازی، سنجش و ارزشیابی شد. مجموع کارگران شاغل به کار در هر دو سالن (100 نفر)، به عنوان گروه مورد در نظر گرفته شدند. افراد گروه شاهد را کارکنان بخش دفتری کارخانه تشکیل دادند (100 نفر). با استفاده از پرسشنامه استاندارد تعیین علایم بهداشتی مواجهه با گردوغبارهای آزاررسان، علایم بهداشتی ناشی از مواجهه با گردوغبار در دو گروه مورد و شاهد با آزمون اختلاف نسبت (Z Value Test) مورد تحلیل قرار گرفت. سطح معنی داری، کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: غلظت متوسط گردوغبار در سالن پرس شماره یک، 262/52 میلی گرم بر متر مکعب و در سالن پرس شماره دو 158/32 میلی گرم بر متر مکعب به دست آمد و مشخص شد که در خصوص علایمی هم چون سرفه خشک، قرمزی پوست، آبریزش چشم، کوتاه شدن نفس، تاری دید، سوزش پوست، گرفتگی صدا، خشکی گلو، خارش گلو و خارش پوست، بین گروه مورد و گروه شاهد اختلاف معنی دار آماری وجود دارد (P<0.05). اما در مورد علایمی مثل سردرد، درد قفسه سینه، آبریزش بینی، سرفه باخلط، مشکلات سینوسی و خس خس سینه، اختلاف معنی داری بین گروه مورد و شاهد مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که گردوغبار آزاررسان می تواند بر سلامتی، راندمان و عملکرد افراد، اثر بگذارد. بدیهی است که این امر، هزینه های زیادی را به سیستم بهداشت و درمان کشور تحمیل می نماید. با توجه به عدم به کارگیری سیستم کنترلی مناسب، در اختیار نبودن وسایل حفاظت فردی، فقدان اطلاعات و آموزش های مناسب و هم چنین حاکم بودن وضعیتی مشابه در بسیاری از کارگاه ها و کارخانجات کشور به نظر می رسد که می بایست تحقیق جامع تر و کامل تری در خصوص بررسی اثرات بهداشتی آلودگی هوا در سطح صنایع کشور انجام شود.