مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1397 | دوره:12 | شماره:2 |تعداد مقالات:13

زمینه و هدف: افسردگی از شایع ترین اختلالات روانی است که می تواند از طریق حوادث استرس زای زندگی آشکار شود و ادامه یابد. از آنجا که روش درمان دارویی افسردگی، به کارگیری بلند مدت داروهای ضدافسردگی است، لذا این پژوهش با هدف مقایسه اثرات فلوکستین و ایمی پرامین بر روی افسردگی انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، از 24 راس موش صحرایی نر (نژاد ویستار با محدوده وزنی 20 ± 180 گرم) استفاده شد. حیوان ها در چهار گروه شش تایی شامل: کنترل، تحت استرس بی حرکتی، دریافت کننده فلوکستین (دوز 20 میلی گرم برکیلوگرم) و دریافت کننده ایمی پرامین (دوز 30 میلی گرم برکیلوگرم) قرار گرفتند. القای استرس بی حرکتی به مدت 14 روز توسط محدودکننده پلی اتیلنی انجام شد. در پایان دوره تیمار، اثرات ضدافسردگی داروها در گروه های تحت تیمار با استفاده از آزمون معلق ماندن دم بررسی گردید، سپس سطح سرمی کورتیکوسترون و گلوکز اندازه گیری شد.یافته ها: در این مطالعه، زمان بی حرکتی در گروه بیمار در مقایسه با گروه کنترل، افزایش معنی داری داشت. با این وجود، تجویز فلوکستین یا ایمی پرامین، زمان بی حرکتی را در مقایسه با گروه بیمار کاهش داد. همچنین اعمال استرس بی حرکتی سبب کاهش معنی دار میزان کورتیکوسترون و گلوکز سرمی در مقایسه با گروه کنترل شد، درحالی که تجویز فلوکستین، میزان کورتیکوسترون را در مقایسه با گروه بیمار افزایش داد، اما تجویز ایمی پرامین تغییری ایجاد نکرد. تجویز فلوکستین یا ایمی پرامین نیز میزان گلوکز را در مقایسه با گروه بیمار افزایش داد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد استرس بی حرکتی سبب بروز رفتار شبه افسردگی می گردد و فلوکستین در مقایسه با ایمی پرامین، اثرات بهبودبخش بیشتری بر کاهش رفتار شبه افسردگی دارد.

زمینه و هدف: مطالعات نشان می دهد اختلال در کینازهای سیستم عصبی با بسیاری از بیماری های تخریب عصب مرتبط است. گلیکوژن سنتاز کیناز - بتا (GSK-3b)، یک کیناز سرین/ترئونین است که در تنظیم بسیاری از اعمال نورون شرکت می کند. بر این اساس، GSK-3b یکی از اهداف درمان دارویی سیستم عصبی است. در این مطالعه تاثیر فعالیت کاهش یافته به شکل درد نوروپاتیک بر بیان ژن GSK-3b در عصب سیاتیک رت های نر ویستار بررسی گردید.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 12 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار (با میانگین وزن 30 ± 250 گرم) به دو گروه شامل: 1- گروه فعالیت کاهش یافته (SNL : تعداد= 5) و 2- گروه کنترل سالم (C : تعداد= 5) تقسیم شدند. در طول و پایان پروتکل، آزمون های رفتاری درد نوروپاتیک در گروه های پژوهشی به طور مستمر انجام شد. در پایان هفته ششم، سطوح بیان ژن GSK-3b در عصب سیاتیک با تکنیک Real time، اندازه گیری و با روش 2 -DDCT محاسبه گردید. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دو طرفه با اندازه گیری مکرر و آزمون تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: پس از 6 هفته، آزمون های رفتاری درد نوروپاتیک آلوداینیای مکانیکی و پردردی حرارتی نشان داد در گروه لیگاتوربندی، آستانه تحریک درد نسبت به گروه کنترل، به طور معنی داری کمتر بوده است (p³0.05). همچنین میزان بیان ژن GSK-3b در عصب سیاتیک در گروه لیگاتوربندی شده، به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش نشان داد (p³0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد آلوداینیای مکانیکی، پردردی حرارتی و کاهش فعالیت بدنی با افزایش بیان ژن GSK-3b در عصب سیاتیک مرتبط است.

زمینه و هدف : اغلب ورزشکاران از کمبود روی و منیزیم رنج می برند. کمبود روی و منیزیم ضمن کاهش هورمون های آنابولیک، موجب افت عملکرد ورزشکاران می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر سه ماه مصرف مکمل روی - منیزیم همراه با تمرین استقامتی فزاینده بر سطوح سوماتومدین C و عملکرد استقامتی رت های ماده بود.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 24 سر رت ماده بالغ، به صورت تصادفی به سه گروه هشت تایی: (گروه کنترل، تمرین استقامتی فزاینده و تمرین استقامتی فزاینده+ مصرف مکمل روی - منیزیم) تقسیم شدند. پروتکل تمرینی شامل دویدن روی تردمیل به مدت سه ماه (5 روز در هفته) بود. علاوه بر آب و غذای استاندارد، در گروه مصرف کننده مکمل، به میزان 227 میلی گرم سولفات روی و 10 گرم سولفات منیزیم، در لیتر آب مصرفی استفاده گردید. یک هفته قبل از پایان دوره، عملکرد استقامتی آزمودنی ها سنجش و 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین و پس از 8 ساعت ناشتایی شبانه، نمونه های خونی جمع آوری شدند، سپس غلظت پلاسمایی سوماتومدین C اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی تحلیل شدند.یافته ها: در این مطالعه، سه ماه تمرین استقامتی همراه با مصرف مکمل، تاثیری بر میزان سوماتومدین C گروه ها نداشت (p=0.23)، اما عملکرد استقامتی گروه تمرینی مصرف کننده مکمل نسبت به گروه کنترل (p=0.00) و تمرین بدون مکمل (p=0.00)، افزایش یافت. همچنین عمکرد استقامتی گروه تمرین بدون مکمل نسبت به گروه کنترل، افزایش نشان داد (p=0.003).نتیجه گیری: با توجه به نتایج شاید بتوان با احتیا 21 ط، مکمل روی - منیزیم را عاملی در بهبود عملکرد استقامتی رت های ماده در نظر گرفت.

زمینه و هدف: مالتیپل اسکلروزیس، یک بیماری خودایمنی با التهاب مزمن غلاف میلین در سیستم اعصاب مرکزی است. مجموعه ای از فاکتورها مانند عوامل محیطی و پلی مورفیسم در ارتباط با آن شناخته شده است. در این مطالعه همبستگی پلی مورفیسم rs 2829803 در miR-155 با بیماری مالتیپل اسکلروزیس در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان فرشچیان همدان بررسی گردید.روش بررسی: دراین مطالعه مورد - شاهدی، 130 بیمار (29% مرد، 71% زن) مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس (محدوده سنی 69-17 سال) و 150 فرد سالم (38% مرد، 62% زن) (محدوده سنی 63-19 سال) به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. تعیین ژنوتیپ با روش Tetra-ARMS-PCR انجام گرفت.یافته ها: تفاوت معنی داری در توزیع ژنوتیپی miR-155 rs2829803 در حالت غالب (%95 CI:1.19-0.58، OR:0.33) (p=0.0001) و هتروزیگوت (%95 CI: 1.17-3.16، OR: 1.92) (p=0.01) در بیماران در مقایسه با افراد سالم مشاهده گردید.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه در راستای مطالعات پیشین مبنی بر ارتباط پلی مورفیسم miR-155 (rs 2829803) با بیماری مالتیپل اسکلروزیس، همراهی این پلی مورفیسم را با افزایش خطر ابتلا به بیماری تایید می کند.

زمینه و هدف: هورمون آیریزین با ورزش کردن، از سلول عضله آزاد شده و اثرات مفید خود را از طریق افزایش مصرف انرژی نشان می دهد، همچنین با توجه به خاصیت ضدالتهابی اینترلوکین - 10 در پاسخ به التهاب سیستمیک، این تحقیق با هدف تعیین اثر یک دوره فعالیت تناوبی شدید بر سطوح سرمی آیریزین و اینترلوکین – 10 در مردان دارای اضافه وزن انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 20 مرد (در محدوده سنی 45-35 سال و توده بدنی 30-25 کیلوگرم برمترمربع)، انتخاب و به طور تصادفی به دوگروه مساوی کنترل و تمرین تقسیم شدند. گروه تمرین برنامه تمرینی تناوبی شدید را 6 هفته انجام دادند. در شروع و پایان تحقیق با خونگیری و تهیه سرم، سطح هورمون آیریزین و اینترلوکین - 10 با روش ELISA سنجش شد. داده ها به کمک آزمون آماری کلموگروف- اسمیرنوف و تی در سطح معنی داری، p<0.05 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در سطح اینترلوکین - 10 سرم پس آزمون گروه تمرین، افزایشی معنی داری مشاهده گردید (p<0.001)، درحالی که بین دو گروه در پیش آزمون تفاوتی وجود نداشت. باوجود افزایش اندک در سطح آیریزین خون در پس آزمون گروه تمرینی، تفاوت از لحاظ آماری معنی دار نبود. همچنین در مقایسه درون گروهی پیش و پس آزمون هرگروه، تنها در پس آزمون اینترلوکین – 10 گروه تمرینی، نتایج معنی ار بود (p<0.05).نتیجه گیری: به نظر می رسد تمرینات تناوبی 6 هفته ای، تاثیر مثبتی بر افزایش عوامل ضدالتهابی، به ویژه اینترلوکین - 10 در مردان دارای اضافه وزن دارد که بر میزان آیریزین این افراد نیز تاثیر کمتری می گذارد.

زمینه و هدف: شناسایی سالمندان در معرض سقوط در محیط های بالینی با استفاده از ابزار جانز هاپکینز صورت می گیرد. هدف از این مطالعه بررسی روایی و پایایی درونی نسخه فارسی ابزار خطر سقوط جانز هاپکینز بود.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی با استفاده از روش ترجمه – بازترجمه برای سنجش روایی و پایایی ابزار استفاده گردید. سالمندان (به تعداد 70 نفر) در بدو پذیرش از نظر خطر سقوط مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: در این تحقیق، میانگین سن سالمندان شرکت کننده، 72.71±8.1 بود. از این افراد، 29 نفر مرد و 41 نفر زن بودند. سابقه زمین خوردن در این سالمندان حدود 50% گزارش شد. ضریب آلفای کرونباخ گویه های ابزار به تفکیک محاسبه گردید و گویه ها همبستگی مناسب و مثبتی با یکدیگر داشتند. ضریب آلفای کرونباخ نسخه فارسی ابزار، 0.73 به دست آمد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد نسخه فارسی ابزار ارزیابی خطر سقوط جانز هاپکینز، از روایی و پایایی مناسبی برای استفاده در مطالعات پژوهشی و جامعه سالمند ایرانی برخوردار است. لذا پیشنهاد می گردد در تحقیقات بعدی سایر عوامل موثر در پیش بینی سقوط سالمندان در جامعه ایرانی مورد بررسی قرار گیرد.

زمینه و هدف: تعارض کار و خانواده، پیامدهای منفی زیادی همچون غیبت از کار، افزایش جابه جایی شغلی و کاهش عملکرد را در پی دارد. این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه میزان تعارض کار - خانواده درک شده در بین کارکنان بخش های بالینی و غیربالینی در بیمارستان شهید صدوقی یزد صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی - تحلیلی از نوع مقطعی بر روی 210 نفر از کارکنان شاغل در بیمارستان آموزشی شهید صدوقی یزد در سال 1395 انجام شد. به منظور جمع آوری داده ها، از پرسشنامه استاندارد تعارض کار - خانواده Carlson و همکاران استفاده گردید. داده ها به کمک آزمون های آماری تی تست، ضریب همبستگی اسپیرمن و آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین نمره تعارض درک شده در جامعه مورد بررسی به تفکیک ابعاد زمان، فشار و رفتار به ترتیب برابر با 18.11±4.23، 7.91±5.09 و 18.16±4.71 به دست آمد که در بین کارکنان بالینی و غیربالینی، تفاوت معنی داری نشان داد (p<0.001). همچنین بین سطح تعارض کار - خانواده با سن و سابقه کار افراد، همبستگی معنی دار معکوسی وجود داشت (r=-0.237 و r=-0.222).نتیجه گیری: با توجه به اینکه کارکنان با جنسیت زن بیش از مردان در معرض تعارض کار - خانواده می باشند، لذا باید تمهیداتی اندیشیده شود تا با تمرکز بیشتر بر این گروه ها و ایجاد محیط حمایتی مناسب، پرهیز از قوانین خشک و غیرقابل انعطاف در محیط کار، سطح تعارض کاهش یابد.

زمینه و هدف: ارزیابی میزان رضایت بیمار، شاخص مناسبی برای بررسی کیفیت درمان بوده و سبب افزایش جذب بیمار و بهبود روند آموزش عملی دانشجویان می شود. هدف از این پژوهش، تعیین میزان رضایتمندی بیماران از خدمات ارائه شده در دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قم بود.روش بررسی: این مطالعه به روش مقطعی (توصیفی تحلیلی) بر روی 388 بیمار مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی قم در سال 1396-1395 انجام شد. پرسشنامه ای شامل اطلاعات دموگرافیک و رضایتمندی بیمار در چهار حیطه توسط بیماران تکمیل گردید. داده ها با استفاده از آزمون های آماری واریانس یک طرفه، تی تست، ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن تحلیل شدند.یافته ها: میانگین نمره رضایت کلی بیماران از خدمات ارائه شده، 74.68±8.79 از سقف 100 برآورد شد. بالاترین میزان رضایت در حیطه ها، برخورد محترمانه دانشجویان با بیماران (4.3±0.6)، رعایت بهداشت و کنترل عفونت توسط دانشجویان و اساتید (4.3±0.7)، وضعیت بهداشت، پاکیزگی و آراستگی محیط بخش ها (4.1±0.8) و عدم معطلی برای پرداخت هزینه درمان (4.0±1.0) بود. رتبه اول رضایتمندی نیز از بخش ترمیمی و زیبایی (3.9±0.3) گزارش شد. رضایت از امکانات رفاهی دانشکده، نحوه لباس پوشیدن و آرایش دانشجویان دختر، مدت انتظار برای ورود به بخش ها و مدت زمان صرف شده جهت حضور استاد برای راهنمایی دانشجو، در حد نامطلوب بود. نمره رضایتمندی کل در محدوده 100-80، (رضایتمندی مطلوب)، در بازه 60-8 (رضایتمندی نسبتا مطلوب) و نمرات کمتر از 60 به عنوان عدم رضایت بیماران در نظر گرفته شد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد میزان رضایتمندی بیماران از خدمات دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قم درحد نسبتا مطلوب قرار دارد.

زمینه و هدف: برای محافظت بدن در مقابل اثرات مخرب اکسیدان ها، موجودات زنده دارای سیستم آنتی اکسیدانی (آنزیمی و غیرآنزیمی) هستند. این سیستم می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی ازجمله تمرینات ورزشی قرار گیرد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر 8 هفته تمرین مقاومتی بر بیان ژن آنزیم های آنتی اکسیدانی لنفوسیتی و مانول دی آلدئید در مردان سالم انجام شد.روش بررسی: در یک مطالعه نیمه تجربی، از میان دانشجویان پسر (سنین 25-20 سال) دانشگاه آزاد یادگار امام خمینی، 20 نفر انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تمرین (10 نفر) و کنترل (10 نفر) تقسیم شدند. آزمودنی های گروه تمرین به مدت 8 هفته (سه جلسه غیرمتوالی در هفته به مدت 60 دقیقه در هرجلسه) با شدت 40-50 % 1RM در هفته های ابتدایی و 70-85 % 1RM در هفته های پایانی به تمرین مقاومتی پرداختند. تمرکز پروتکل تمرینی بر روی عضلات اصلی بود. نمونه های خونی، 72 ساعت قبل از شروع تمرینات و 72 ساعت بعد از آخرین جلسه تمرینی گرفته شد. داده ها با استفاده از روش های آماری کولموگروف - اسمیرنوف، لوین، تی همبسته و مستقل آنالیز شدند (P<0.05).یافته ها: در این مطالعه، تمرین مقاومتی باعث افزایش معن دار mRNA آنزیم SOD (p=0.22) و کاهش سطوح MDA (p=0.001) شد، درحالی که تاثیر معنی داری بر بیان mRNA CAT و GPX نداشت (p=0.343، p=0.373 به ترتیب در CAT و GPX). همچنین تفاوت بین گروهی تنها در سطوح MDA دیده شد (p=0.006).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد 8 هفته تمرین مقاومتی احتمالا می تواند باعث افزایش بیان ژن آنزیم SOD لنفوسیتی و کاهش MDA (به عنوان یک شاخص پراکسیداسیون لیپیدی) بدون تاثیر بر بیان ژن آنزیم های CAT و GPX شود.

زمینه و هدف: آهن می تواند نقش مهمی در عملکرد ورزشی زنان ایفا کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی و تعیین آثار برنامه تمرین ترکیبی و مکمل یاری فروگلوبین بر آهن سرم و پروفایل لیپیدی زنان مبتلا به آنمی فقر آهن بود.روش بررسی: در این مطالعه، 36 نفر از زنان تمرین کرده مبتلا به آنمی فقر آهن (با میانگین سنی 29.8±6.3 سال و شاخص توده بدنی 19.55±4.4 کیلوگرم برمترمربع) شهرستان لاهیجان، به عنوان آزمودنی انتخاب و به طور تصافی به سه گروه مکمل + تمرین ترکیبی، دارونما+تمرین ترکیبی و شاهد تقسیم شدند. قبل و بعد از 8 هفته برنامه تمرین ترکیبی و مکمل، آهن و نیمرخ لیپیدی مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون آماری تی همبسته، واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی آنالیز شدند. سطح معنی داری، p<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: 8 هفته مصرف مکمل فروگلوبین و تمرین ترکیبی باعث افزایش معنی دار مقادیر آهن در گروه مکمل نسبت به وضعیت قبل از اجرای برنامه تمرینی، تغذیه ای و نسبت به گروه دارونما و شاهد شد (p<0.05). همچنین پروفایل لیپیدی در هر دو گروه تجربی نسبت به قبل از اجرای برنامه تمرینی و مکمل، بهبود معنی داری داشت که با گروه شاهد نیز تفاوت معنی داری نشان داد (P<0.05).نتیجه گیری: مصرف مکمل فروگلوبین با تمرینات ترکیبی در زنان دارای کم خونی فقر آهن می تواند باعث افزایش معنی دار مقادیر آهن شود، اما به نظر می رسد که تاثیری بر نیمرخ چربی این افراد ندارد.