پژوهشهای علوم دامی (دانش کشاورزی)
سال:1394 | دوره:25 | شماره:1 |تعداد مقالات:15

زمینه مطالعاتی: مراحل مختلف عمل آوری، نگهداری و انجماد منی، بدلیل ایجاد استرس های فیزیولوژیکی و شیمیایی در سطح غشای اسپرم، باعث کاهش کیفیت اسپرم منجمد یخ گشایی شده می شود. برای مقابله با این مشکل استفاده از آنتی اکسیدان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف: هدف این مطالعه بررسی تاثیر عصاره گیاه مرزنجوش بعنوان آنتی اکسیدان طبیعی، بر پارامترهای میکروسکوپی و بیوشیمیایی اسپرم منجمد-یخ گشایی شده گاو هلشتاین بود. روش کار: در این تحقیق از 3 رأس گاو هلشتاین، دو بار در هفته، توسط واژن مصنوعی اسپرم گیری شده و جهت از بین بردن اثرات فردی دام ها، انزال ها در نسبت های مساوی با هم مخلوط شدند. سطوح مختلف عصاره گیاه مرزنجوش (2، 4، 8، 12، 16، 20 میلی لیتر در دسی لیتر محلول رقیق کننده) به رقیق کننده بر پایه زرده تخم مرغ-سیترات افزوده شد. نمونه ها پس از طی مراحل سردسازی و تعادل، در معرض بخار نیتروژن مایع، منجمد و تا زمان ارزیابی در داخل ازت مایع نگهداری شدند. بعد از یخ گشایی، پارامترهای تحرک، زنده مانی، یکپارچگی غشا و پراکسیداسیون لیپید به ترتیب توسط سیستم کاسا، رنگ آمیزی ائوزین-نیگروزین، محلول هیپواسموتیک و اندازه گیری غلظت مالون دی آلدئید ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که افزودن سطح 4 میلی لیتر در دسی لیتر از عصاره مرزنجوش باعث بهبود معنی دار پارامترهای تحرک، زنده مانی و یکپارچگی غشای پلاسمایی اسپرم ها، بعد از فرآیند انجماد-یخ گشایی در مقایسه با گروه شاهد شده و نیز میزان پراکسیداسیون لیپید را نسبت به گروه شاهد بطور معنی داری (P<0.05) کاهش داد. نتیجه گیری نهایی: بررسی ما تاثیر مثبت عصاره مرزنجوش در سطح 4 میلی لیتر بر دسی لیتر بر کیفیت اسپرم منجمد-یخ گشایی شده گاو را تایید می کند.

زمینه مطالعاتی: استفاده از آنتی اکسیدان ها باعث بهبود کیفیت اسپرم پس از فرآیند انجماد و یخ گشائی می شود. هدف: هدف از این مطالعه بررسی تاثیر سطوح مختلف عصاره الکلی مرزه سهندی بر پارامترهای کیفی اسپرم گاو هلشتاین پس از فرآیند انجماد و یخ گشائی بود. روش کار: در این پژوهش از 3 راس گاو نر با سن 5-6 ساله استفاده شد. اسپرم گیری 2 بار در هفته و توسط واژن مصنوعی انجام شد. نمونه های منی در هر بار اسپرم گیری با هم مخلوط شدند. تیمارهای آزمایشی شامل 7 سطح عصاره اتانولی مرزه سهندی (0، 2، 4، 8، 12، 16 و20 میلی لیتر بر دسی لیتر) بودند که بر نمونه های منی رقیق شده در رقیق کننده سیترات–زرده تخم مرغ افزوده شدند. سپس نمونه ها منجمد شده و بمدت 3 هفته در تانک ازت نگهداری شدند. پس از یخ گشایی و 5 دقیقه انکوباسیون در دمای 37 درجه پارامترهای کیفی اسپرم نظیر تحرک، زنده مانی، یکپارچگی غشای پلاسمایی و پراکسیداسیون لیپید ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که سطح 4 میلی لیتر در دسی لیتر از عصاره مرزه سهندی به طور معنی داری سبب بهبودی پارامترهایی همچون تحرک، زنده مانی و یکپارچگی غشای پلاسمایی در مقایسه با شاهد شد (P<0.05). میزان مالون دی آلدوئید تولیدی در تیمارهای 2 و 4 میلی لیتر در دسی لیتر عصاره کمتر از گروه کنترل بود اما این کاهش از نظر آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری نهایی: سطح 4 میلی لیتر بر دسی لیتر عصاره الکلی مرزه سهندی تا حدی بر پارامترهای مورد بررسی تاثیر مثبت دارد.

زمینه مطالعاتی: بررسی ماهیت و روند تغییر تکنولوژی به عنوان یکی از منابع اصلی بهبود بهره وری عوامل تولید زیربخش دام مطرح می باشد. هدف: بر همین اساس، هدف این مطالعه ارزیابی روند و اریب تغییر تکنولوژی در صنعت گاوداری ایران می باشد. روش کار: رهیافت تئوری دوگان هزینه در برآورد ساختار تقاضای عوامل با وجود تغییرات قیمت نهاده ها و وضعیت تکنولوژی مفید شناخته شده است. از همین رو یک تابع هزینه ترانسلوگ به همراه سیستم معادلات سهم هزینه با استفاده از داده های جمع آوری شده از 24 استان کشور ایران در دوره زمانی سال های 89-1369 بروش سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط (SURE) برآورد گردید. نتایج: مطابق یافته های تحقیق، نرخ تغییر تکنولوژی در طی دوره مورد مطالعه -0.312 درصد بوده است یعنی با گذشت زمان نرخ تغییر هزینه واحدهای تولیدی کاهش یافته است. علاوه بر این تغییر تکنولوژی در جهت استفاده بیشتر از خوراک دام و استفاده کمتر از عوامل کار و انرژی بوده است. نتیجه گیری نهایی: افزایش درصد گاوهای اصیل ونیز بهره مندی از خدمات تلقیح مصنوعی به عنوان نمادهایی ازتغییر تکنولوژی عملا به کاهش هزینه تولید و اقتصادی تر شدن فرایند تولیدمحصول شیر منجر شده است.

زمینه مطالعاتی: سقط جنین و مرده زایی از فراسنجه های تولیدمثلی تاثیرگذار بر سوددهی گله های شیری می باشند. هدف: مطالعه حاضر به منظور بررسی برخی عوامل متابولیکی و پاتوفیزیولوژیکی موثر بر سقط جنین و مرده زایی در گاوهای شیری، طراحی و اجرا گردید. روش کار: نمونه ها از 43 گاو شیری هلشتاین جمع آوری شد و پنج راس گاو تازه زا به عنوان شاهد مرده زایی و پنج راس گاو آبستن 5 تا 7 ماهه و بدون سابقه سقط، جهت نمونه شاهد سقط جنین انتخاب شدند. شمارش تفکیکی سلول های خونی، بررسی غلظت هورمون های تیروئیدی و فعالیت آنزیم های کبدی SGOT وSGPT در خون مادر و نیز کشت میکروبی محتویات شیردان، تست الیزای بافت مغز و مایع بطنی، بررسی غلظت گلیکوژن کبدی و تغییرات بافتی کبد برروی گوساله های تلف شده صورت پذیرفت. نتایج: یافته ها نشان دهنده کاهش نسبت هورمون های تیروئیدی 3T به T4 در هر دو گروه مورد آزمون نسبت به گروه های شاهدشان بود (P<0.01). همچنین فعالیت پلاسمایی آنزیم های SGOT وSGPT در هر دو گروه سقط و مرده زایی نسبت به گروه های شاهدشان در مقادیر پایین تری قرارداشت (P<0.01). بیشترین نسبت نوتروفیل به لنفوسیت در گاوهایی مشاهده گردید که گوساله خود را مرده به دنیا آورده بودند (P<0.001). همچنین درصد هماتوکریت، تعداد گلبول های قرمز و غلظت هموگلوبین در گاوهای مرده زا نسبت به گروه شاهد به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت (P<0.001). شاخص انسجام بافت کبدی اگرچه در گوساله های سقط شده بهتراز گوساله های مرده به دنیا آمده بود اما غلظت گلیکوژن کبدی در گوساله های مرده به دنیا آمده به طور معنی داری بالاتر بود (P<0.05). هرچند 20.12 درصد گوساله های سقط شده و یا مرده به دنیا آمده دارای ویروس اسهال گاوی در بافت مغز خود بودند اما عیار آنتی بادی برای نئوسپورا درهیچ یک از گوساله ها مثبت نبود. نتیجه گیری نهایی: نتایج آزمایش حاضر بیان گر آن است که کاهش نسبت هورمون های تیروئیدی T3 به T4 و نیز فعالیت پلاسمایی آنزیم های SGOTوSGPT  در گاوهای آبستن می توانند شاخص های مناسبی جهت بررسی امکان وقوع سقط یا مرده زایی باشند. همچنین به نظر می رسد که حضور عوامل عفونی هنوز نیز نقش اصلی را در بروز سقط و مرده زایی ایفا نموده لذا کنترل بیماری ها ازطریق افزایش سطح بهداشت و واکسیناسیون پیوسته، بیش از پیش ضروری است.

زمینه مطالعاتی: استفاده از اسید استیک بعنوان یک افزودنی جیره، عملکرد جوجه های گوشتی را از طریق تغییر میکروفلور روده بهبود بخشید. هدف: این آزمایش به منظور بررسی امکان جایگزینی آنتی بیوتیک محرک رشد با اسید استیک بعنوان یک افزودنی جیره انجام شد. روش کار: این مطالعه با استفاده از 144 قطعه جوجه یک روزه گوشتی انجام شد. روز ششم جوجه ها به چهار گروه و هر گروه به سه زیر گروه (تکرار) 12 قطعه ای تقسیم شدند. به جیره هر گروه مقدار 3 mg/Kg لینکومایسین هیدروکلرید (An)، صفر (AA0)، 0.7 (AA0.7) و 1.4 (AA1.4) درصد اسید استیک اضافه شد. یک پرنده از هر زیر گروه در روز های 18، 28 و 38 ذبح شد و از محتویات ایلئوسکال نمونه برداشت شد. تعداد پرگنه ها (CFU/gr) باکتری های اشریشیاکلی، کلی فرم و لاکتوباسیلوس نمونه ها تعیین شد. نتایج: در کل دوره، تیمار هایAA0.7 وAA1.4 کمترین مصرف خوراک (به ترتیب 104.91 و 104.90)، بیشترین افزایش وزن (به ترتیب 60.97 و 61.01) و کمترین ضریب تبدیل خوراک (به ترتیب 1.72 و 1.72) رانشان دادند (P<0.05). در 28 و 38 روزگی، تعداد پرگنه اشریشیا کلی بدست آمده از تیمار AA1.4 (به ترتیب 5.40 و 5.26) کمتر از تیمار An (به ترتیب 5.73 و 5.60) و AA0 (به ترتیب 6.32 و 6.45) بود (P<0.05). در 28 روزگی تعداد پرگنه لاکتوباسیلوس بدست آمده از AA کمتر از تیمار AA0.7 (6.71) و AA1.4 (6.70) بود (P<0.05) و با تیمار An(6.49) تفاوتی را نشان نداد (P>0.05). در روز 38، کمترین تعداد پرگنه لاکتولاسیلوس متعلق به AA0 (6.14) بود (P<0.05) و سایر تیمارها تفاوتی را نشان ندادند (P>0.05). نتیجه گیری نهایی: جایگزینی لینکومایسین با اسید استیک در جیره جوجه های گوشتی به دلیل بهبود مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک، تعداد باکتری های مضر و باکتری ها مفید روده امکان پذیر است.

زمینه مطالعه: افزودن آنزیم اگزوژنوس موجب بهبود انرژی قابل متابولیسم جیره غذایی جوجه های گوشتی می گردد. هدف: این آزمایش به منظور بررسی اثرات افزودن آنزیم بر قابلیت متابولیسم ماده خشک و پروتئین خام، ابقاء ظاهری نیتروژن و بهبود انرژی قابل متابولیسم ظاهری (AMEn) جیره غذایی جوجه های گوشتی انجام شد. روش کار: در این آزمایش از 200 قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه در قالب طرح کاملا تصادفی به روش فاکتوریل 3×2×4 با چهار سطح انرژی قابل متابولیسم (2750، 2850، 2950 و 3050 کیلوکالری در کیلوگرم) و افزودن دو سطح آنزیم اگزوژنوس ناتوزایم-پی (0 و 450 میلی گرم در کیلوگرم) در جیره غذایی و در سه دوره آغازین، رشد و پایانی انجام شد. نتایج: قابلیت متابولیسم ظاهری ماده خشک با افزایش سطوح انرژی جیره افزایش (P<0.0001) و افزودن آنزیم قابلیت متابولیسم ظاهری ماده خشک را به میزان 1.8 درصد افزایش داد (P<0.0002). ابقاء ظاهری نیتروژن با افزایش سطح انرژی قابل متابولیسم جیره های غذایی، افزایش یافت (P<0.001). افزودن آنزیم به جیره های غذایی باعث افزایش ابقاء ظاهری نیتروژن به میزان 2.63 درصد شد (P<0.0001). مقادیر AMEn به طور معنی داری تحت تاثیر سطح انرژی (P<0.0001) و آنزیم قرار گرفت (P<0.0027). افزودن آنزیم میانگین مقدار AMEn را 52 کیلوکالری در کیلوگرم افزایش داد. اثرات دوره رشد بر ابقاء ظاهری نیتروژن (P<0.0001) و قابلیت متابولیسم ظاهری ماده خشک (P<0.0007) معنی دار بود و بیشترین مقدار آن ها به ترتیب در دوره رشد و آغازین حاصل شد. اثرات متقابل دو و سه طرفه سطوح آنزیم، انرژی قابل متابولیسم و دوره رشد بر صفات مورد مطالعه معنی دار نبود. نتیجه گیری نهایی: افزودن آنزیم به جیره های غذایی بر پایه ذرت- کنجاله سویا باعث بهبود قابلیت متابولیسم ظاهری ماده خشک، ابقاء ظاهری نیتروژن و AMEn می شود.

زمینه مطالعاتی: با توجه به اینکه گوشت مرغ نقش بسزایی در تامین نیاز غذایی خانوار دارد و سرمایه زیادی به این صنعت وارد می شود؛ لذا توجه به عوامل موثر بر قیمت مرغ و روند شکل گیری قیمت آن می تواند باعث افزایش کارایی و تخصیص بهینه منابع شود. هدف: در تحقیق حاضر به بررسی اثرات شوک های قیمتی نهاده های جوجه یک روزه، ذرت و سویا بر قیمت مرغ کشتار شده پرداخته شده است. روش کار: برای این منظور از روش روش مارکوف-سویچینگ اتورگرسیو استفاده شد. نتیجه گیری نهایی: دوره مورد مطالعه در طی سال های 91-1387 و با استفاده از داده های هفتگی است. نتایج نشان می دهد که رفتار قیمتی مرغ به صورت غیرخطی بوده و نهاده های جوجه یک روزه، سویا وذرت کاملا بر روی قیمت آن تاثیر گذارند و احتمال پایداری در رژیم افزایش قیمت مرغ بیشتر از بقیه رژیم ها است.

زمینه مطالعاتی: منبع نشاسته در جیره های حاوی اسیدهای چرب غیراشباع الگوی اسیدهای چرب پلاسمای گاوهای شیرده را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف: این آزمایش برای بررسی اثر منابع مختلف نشاسته شامل دانه ذرت، دانه گندم، دانه جو و سیب زمینی در جیره های حاوی دانه کامل پنبه به عنوان منبع اسیدهای چرب غیراشباع بر الگوی اسیدهای چرب پلاسما، مصرف خوراک و تولید و ترکیب شیر گاوهای شیرده هلشتاین انجام شد. روش کار: در این آزمایش از 8 رأس گاو شیرده چند بار زایش کرده هلشتاین با میانگین روزهای شیردهی 9±83، میانگین تولید شیر 3±33 کیلوگرم در روز و میانگین وزن بدن 31±683 کیلوگرم در قالب یک طرح مربع لاتین تکرار شده با 4 جیره و 4 دوره استفاده شد. جیره های آزمایشی شامل جیره حاوی 25.20 درصد دانه گندم، جیره حاوی 26 درصد دانه جو، جیره حاوی 25 درصد دانه ذرت و جیره حاوی 25 درصد سیب زمینی بر اساس ماده خشک جیره بودند. مصرف ماده خشک، تولید و ترکیب شیر و الگوی اسیدهای چرب جیره های آزمایشی و پلاسمای گاوها اندازه گیری شد. نتیجه گیری: غلظت اسید چرب 18:2سیس-9سیس-12 و مجموع اسیدهای چرب غیراشباع پلاسمای گاوهای تغذیه شده با جیره های دارای گندم یا جو در مقایسه با ذرت یا سیب زمینی بالاتر بود. گاوهای تغذیه شده با جیره دارای سیب زمینی کمترین تولید روزانه شیر خام، شیر تصحیح شده برای 4 درصد چربی و شیر تصحیح شده برای انرژی را داشتند. درصد چربی شیر گاوهای تغذیه شده با جیره دارای ذرت در مقایسه با دیگر جیره ها بالاتر بود. درصد پروتئین و لاکتوز شیر و مصرف ماده خشک روزانه تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفت. نتیجه گیری نهایی: با توجه به این نتایج، نشاسته گندم و جو در مقایسه با نشاسته ذرت و سیب زمینی باعث افزایش غلظت مجموع اسیدهای چرب غیراشباع پلاسمای گاوهای شیرده شدند که می تواند باعث بهبود الگوی اسیدهای چرب شیر و بافت نشخوارکنندگان شود.

زمینه مطالعاتی: برای تعیین معادلات هدف اصلاح نژاد و شاخص انتخاب، برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات مهم اقتصادی گوسفند ضروری می باشد. هدف: تحقیق حاضر با هدف برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات افزایش وزن روزانه شامل افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری (ADGa)، شیرگیری تا شش ماهگی (ADGb)، شش ماهگی تا نه ماهگی (ADGc) و ضرایب کلیبر شامل ضریب کلیبر قبل از شیرگیری (KRa)، ضریب کلیبر در سن شش ماهگی (KRb) و ضریب کلیبر در سن نه ماهگی (KRc) اجرا شد. روش کار: اطلاعات مورد استفاده شامل 12701 رکورد جمع آوری شده طی سال های 73 تا 88 از گله های مردمی تحت نظارت ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند قزل واقع در استان آذربایجان غربی بود که با روش حداکثر درستنمایی محدود شده (REML) به وسیله نرم افزار WOMBAT تجزیه و تحلیل گردید. نتایج: اثر ثابت گله - سال بر کلیه صفات تاثیر معنی دار داشت. اثر جنس به جز صفت KRa و اثر تیپ تولد به جز صفت KRb بر همه صفات معنی دار شد. سن مادر فقط بر صفات ADGc و KRb تاثیر معنی دار نشان داد. برای صفات ADGc و KRc مدل 1 (شامل اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم) و برای سایر صفات مدل 7 (شامل اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و اثر محیطی مشترک مادری) به عنوان مدل مناسب تشخیص داده شدند. وراثت پذیری مستقیم صفات ADGa، ADGb،  ADGcو KRa، KRb و KRc بر اساس بهترین مدل به ترتیب 0.27، 0.18، 0.14، 0.22، 0.13 و 0.16 برآورد گردید. نسبت واریانس محیطی مشترک مادری به واریانس فنوتیپی کل (c2) برای ADGa، ADGb،  KRaوKRb به ترتیب 0.52، 0.16، 0.52 و 0.19 برآورد شد. نتیجه گیری نهایی: وراثت پذیری مستقیم صفات افزایش وزن روزانه و ضرایب کلیبر متوسط بوده و انتخاب برای این صفات بویژه KRa منجر به پیشرفت ژنتیکی قابل قبول خواهد شد. با توجه به تاثیر معنی دار اثر محیطی مشترک مادری بر اکثر صفات مورد مطالعه، در نظر گرفتن این عامل در مدل آماری برای برآورد دقیق تر وراثت پذیری مستقیم ضروری می باشد.

زمینه مطالعاتی: وارد کردن چربی های گیاهی غنی از اسیدهای چرب غیراشباع در جیره گاوهای شیرده می تواند به عنوان استارتژی تغذیه ای برای تغییر ترکیب اسیدهای چرب شیر در جهت حفظ سلامتی انسان برای بلند مدت استفاده شود. هدف: در این مطالعه اثرات روغن های گیاهی غنی از 18:2n-6 روی ترکیب اسیدهای چرب شیر در گاوهای شیرده با استفاده از روش های متاآنالیز و متارگرسیون بررسی شد. روش کار: از بیست آزمایش شامل 27 مقایسه ی آماری بین گروه های آزمایشی و شاهد که واجد شرایط لازم برای انجام متاآنالیز بودند استفاده شد. دو سطح مکمل روغن در جیره مورد ارزیابی قرار گرفت (£ یا > از 30 گرم در کیلوگرم ماده خشک جیره). نتایج: هر دو سطح مکمل روغن، غلظت اسیدهای چرب 6:0 تا 16:0 را در شیر کاهش دادند، ولی غلظت 18:0، cis-18:1 (از کربن 9 تا 12 و 15)،  trans-18:1(از کربن 6 تا 14)، 18:2n-6،  cis-9, trans-11 CLAو trans-10, cis-12 CLA در چربی شیر افزایش یافت. مکمل روغن در جیره تقریبا تا 20 گرم در کیلوگرم ماده خشک، اثری روی غلظت اسیدهای چرب 4:0 و 18:3n-3 در چربی شیر نداشت. نتایج متارگرسیون نشان داد که غلظت 18:2n-6 در جیره بیش از 55 درصد تغییرات نتایج اسیدهای چرب 8:0 تا 15:0 را توضیح داد. تفاوت غلظت کل اسیدهای چرب خوراک، سطح غلات جیره ی پایه و تعداد زایش، منابع ناهمگنی در نتایج cis-9 18:1 شیر بودند. غلظت trans-11 18:1 در شیر با افزایش غلظت 18:2n-6 جیره و سطح علوفه جیره پایه افزایش یافت. با مکمل کردن روغن گلرنگ < آفتابگردان < ذرت < سویا < پنبه دانه مقادیر بالاتری از تفاوت میانگین استاندارد شده ی متغیرهای 18:2n-6،  trans-10, cis-12 CLAو 18:0 نشان داده شد. نتیجه گیری نهایی: مکمل روغن گیاهی غنی از 18:2n-6 غلظت اسیدهای چرب اشباع را کاهش داد و اسیدهای چرب trans، غیراشباع با یک باند دوگانه و چند باند دوگانه را افزایش داد.

زمینه مطالعاتی: در طرح ریزی و پایش یک برنامه اصلاح نژادی، تعیین پارامترهای ژنتیکی از اهمیت زیادی برخوردارند. هدف: این تحقیق با هدف آنالیز ژنتیکی صفات شیر اوج شیردهی و زمان شیردهی گاوهای هلشتاین خراسان رضوی انجام شد. روش کار: از تعداد 130668 رکورد شیر روز آزمون متعلق به 15183 رأس گاو نژاد هلشتاین شکم اول گاوداری های خراسان رضوی در 131 گله که طی سال های 1379 تا 1388 زایش داشتند، استفاده گردید. برای محاسبه شیر اوج شیردهی و زمان اوج شیردهی، از پارامترهای برآورد شده تابع نمائی ویلمینک استفاده شد. پارامترهای تابع مزبور، با استفاده از نرم افزار آماری SAS برآورد شدند. اجزای واریانس ژنتیکی افزایشی و محیطی، و پارامتر وراثت پذیری برای صفات مورد نظر، بر اساس مدل دام تک صفته و با استفاده از نرم افزار DMU برآورد شدند. روند ژنتیکی صفات، براساس روش تابعیت ساده خطی وزنی متوسط ارزش های اصلاحی پیش بینی شده بر سال زایش، برآورد گردید. نتایج: وراثت پذیری صفات شیر اوج شیردهی و زمان اوج شیردهی به ترتیب 0.17±0.018 و 0.051±0.011 برآورد گردید. مقدار روند ژنتیکی صفت شیر اوج شیردهی -0.014 کیلوگرم در سال بدست آمد که بلحاظ آماری معنی دار بود (p<0.05). برای صفت زمان اوج شیردهی، مقدار روند ژنتیکی حدود 0.006 روز در سال بدست آمد که بلحاظ آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری نهایی: با توجه به وراثت پذیری صفت شیر اوج شیردهی، می توان از آن در انتخاب ژنتیکی گاوها در گله های خراسان رضوی استفاده نمود.

زمینه مطالعاتی: همزمان سازی فحلی تکنیک ارزشمندی در کنترل فعالیت تولیمثلی میش می باشد. هدف: هدف از این تحقیق، بررسی وضعیت فحلی و سیمای هورمونی سرم خون میش های عربی فحل شده با استفاده از دوره های بلند و کوتاه مدت سیدر گذاری در فصل غیرتولید مثل بود. روش کار: تعداد 58 رأس میش عربی 2 تا 5 سال (میانگین وزن 46 کیلوگرم) غیرآبستن طی فصل غیر تولیدمثلی در یک طرح کاملا تصادفی به سه گروه آزمایشی شاهد (بدون درمان)، سیدرگذاری کوتاه مدت (6 روزه) و سیدرگذاری بلند مدت (14 روزه) تقسیم شدند. همزمان با برداشتن سیدرهای واژنی، 600 واحد PMSG به صورت داخل ماهیچه ای تزریق شد. در گروه های تحت درمان با سیدر، غلظت هورمون های استروژن و پروژسترون خون در بازه های زمانی بلافاصله قبل از سیدرگذاری، سه روز پس از سیدرگذاری، یک روز پس از خروج سیدر و 50 روز پس از قوچ اندازی اندازه گیری شدند. برای تشخیص فحلی و جفت-گیری، به هر 5 رأس میش، یک رأس قوچ عربی سالم و بارور معرفی شد. نتایج: فاصله ی خروج سیدر تا شروع فحلی در تیمارهای کوتاه و بلند مدت استفاده از سیدر، به ترتیب، 51.02 و 34.74 ساعت بود (P<0.01). درصد بروز فحلی در تیمارهای کوتاه مدت (88.8%) و بلندمدت (95.2%) سیدر بالاتر از شاهد (5.26%) بود (P<0.01)، ولی این اختلاف بین تیمارهای سیدر معنی دار نبود. غلظت استروژن سرم خون در تیمار سیدر بلندمدت در زمان های یک روز پس از خروج سیدر و 50 روز پس از قوچ اندازی از تیمار سیدر کوتاه مدت به طور معنی داری بیشتر بود (P<0.01). در زمان های تحت مطالعه اختلاف معنی داری از لحاظ غلظت پروژسترون در بین تیمارها وجود نداشت. میزان این هورمون ها در زمان های مختلف تیمارهای کوتاه و بلند مدت سیدر دارای نوسانات معنی داری بودند (P<0.01). نتیجه گیری نهایی: بکارگیری سیدر کوتاه مدت 6 روزه منجر به القاء فحلی و فعالیت تولیدمثلی مناسب در فصل غیرتولیدمثلی میش های عربی شد.

زمینه مطالعاتی: دانه گیاهان خارمریم و خرفه دارای ترکیبات فراوانی هستند که می توانند برای مرغ های تخم گذار مفید باشند. هدف: این آزمایش به منظور مطالعه اثر استفاده از سطوح مختلف دانه گیاهان دارویی خارمریم و خرفه در جیرة غذایی مرغ های تخم‏گذار، بر عملکرد، برخی خصوصیات کیفی تخم مرغ و لیپیدهای خون و زرده تخم مرغ انجام شد. روش کار: آزمایش به صورت فاکتوریل 3×3 شامل سه سطح دانه خارمریم (صفر، 1 و 2 درصد جیره غذایی) و سه سطح دانه خرفه (صفر، 1 و 2 درصد جیره غذایی) در قالب یک طرح کاملا تصادفی با تعداد 288 قطعه مرغ تخم‏گذار سویه های– لاین W-36 که در داخل قفس پرورش می یافتند از سن 32 تا 42 هفتگی، در 9 تیمار، 4 تکرار و 8 قطعه مرغ در هر تکرار انجام گرفت. نتایج: سطح 1 درصد دانه خرفه و سطح 2 درصد دانه خارمریم در جیره باعث افزایش معنی‏دار وزن تخم مرغ گردید (P<0.05). همچنین استفاده از 2 درصد دانه خرفه درصد تولید تخم مرغ و گرم تخم مرغ تولیدی را به طور معنی‏داری افزایش داد (P<0.05). بهترین ضریب تبدیل خوراک در تیمار دریافت کننده 2 درصد خرفه و صفر درصد خارمریم بدست آمد که نسبت به تیمار شاهد معنی‏دار بود (P<0.05). از بین صفات مربوط به تخم مرغ، ضخامت پوسته و واحد هاو با مصرف 2 درصد دانه خارمریم بهبود معنی‏داری پیدا کرد (P<0.05). سطوح مختلف دانه خرفه و خارمریم باعث کاهش کلسترول و تری گلیسرید زرده و سرم خون گردید، ولی این کاهش معنی‏دار نبود. سطح HDL سرم خون پرندگان با افزودن 2 درصد دانه خرفه به جیره غذایی افزایش معنی‏داری نشان داد (P<0.05). نتیجه گیری نهایی: نتایج حاصل از این مطالعه پیشنهاد می کند که سطح 2 درصد دانه های خرفه و خارمریم دارای اثرات مفیدی بر فاکتورهای عملکردی و سطح 2 درصد دانه خارمریم باعث بهبود صفات کیفی تخم مرغ در مرغ-های تخم‏گذار می شود.

زمینه مطالعاتی: آلودگی میکروبی و سلول های سوماتیک به عنوان دو عامل مهم در کاهش ماندگاری وافت کیفیت شیر خام و پاستوریزه به شمار می روند. هدف: این مطالعه به منظور بررسی تغییرات فصلی سلول های سوماتیک و بار میکروبی شیر انجام شد. روش کار: از شیر 6 گاوداری صنعتی و سنتی استان همدان به طور ماهیانه و به مدت یک سال نمونه برداری صورت گرفت. رکورد سلول های سوماتیک و بار میکروبی نمونه ها با استفاده از رویه های مختلف نرم افزارآماری SAS، تجزیه و تحلیل شد. نتایج: میانگین حداقل مربعات (± اشتباه معیار) سلول سوماتیک (×1000 در هر میلی لیتر) و بار میکروبی کل شیر به ترتیب 352.10 (±13.20) و 5287.03 (±261.23) به دست آمد. بار میکروبی در سیستم های پرورشی صنعتی و سنتی اختلاف معنی داری داشت (P<0.0001). روند تغییرات فصلی بار میکروبی (P<0.0002) و اثر گله در سیستم پرورش (P<0.0001) نیز معنی دار بود. همچنین نتایج مطالعه نشان داد تغییرات سلول سوماتیک در سیستم های پرورش صنعتی و سنتی و همچنین در هر گله متفاوت بود (P<0.0001). نتیجه گیری نهایی: در گاوداری های صنعتی با وجود بار میکروبی کمتر نسبت به گاوداری های سنتی، تعداد سلول سوماتیک بیشتری مشاهده شد که به بررسی بیشتر تغییر ترکیب گله در طول سال، زمان خشک نمودن گاوهای کم تولید، حذف گاوهای کم تولید و همچنین گاوهای نابارور نیاز دارد.

زمینه مطالعاتی: این تحقیق در زمینه تولید خوراک دام بویژه در تغذیه گوسفند، بود. هدف: هدف ان تحقیق، تعیین ترکیبات مغذی و فراسنجه های تجزیه پذیری (ماده خشک، ماده آلی، پروتئین) تفاله های انگور و لیموترش به وسیله روش درون کیسه ای، بود. روش کار: ابتدا ترکیبات شیمیایی تیمارهای آزمایشی (تفاله انگور و لیموترش و یونجه) شامل پروتئین خام، ماده آلی، دیواره سلولی، خاکسترخام، چربی خام، ترکیبات فنلی و تانن کل تعیین شدند. سپس تجزیه پذیری (ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام) در زمان های صفر، 4، 8، 16، 24، 48، 72 و 96 ساعت (به روش کیسه های نایلونی) در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی (3 تیمار، 3 بلوک با 3 تکرار) انجام شد. نتایج: درصد ماده آلی، دیواره سلولی و لیگنین در تفاله انگور به ترتیب 96.3، 57.6، 34.4 و نیز درصد پروتئین خام، چربی خام و کربوهیدرات های غیرفیبری در تفاله لیموترش به ترتیب 9.2، 7.7، 54.2 بودند. تجزیه پذیری ماده خشک، ماده آلی و پروتئین (پس از 24 ساعت انکوباسیون) تفاله انگور به ترتیب 36.3، 39.6، 48.8 و لیموترش به ترتیب 80.5، 82.0، 89.5 (درصد) به دست آمد. همچنین مقدار پروتئین عبوری قابل هضم در روده کوچک و پروتئین قابل متابولیسم (در شرایط نگهداری) تفاله انگور و لیموترش و یونجه به ترتیب 34.3، 3.0 و 13.4 و نیز 56.5، 47.7 و 81.2 (گرم در کیلوگرم) شد. نتیجه گیری نهایی: با توجه به ترکیبات شیمیایی، فراسنجه های تجزیه پذیری (ماده خشک، ماده آلی، پروتئین) پروتئین عبوری قابل هضم در روده کوچک و پروتئین قابل متابولیسم موجود در تفاله های انگور و لیموترش امکان استفاده از این خوراک ها را به ترتیب به عنوان منابع جدید فیبر غیرعلوفه ای و منبع انرژی، در تغذیه نشخوارکنندگان وجود دارد.