پژوهش های ارتباطی
سال:1387 | دوره:15 | شماره:53 |تعداد مقالات:9

در مقاله حاضر ضمن تبیین برخی از اصول قانون اساسی که بسترساز تحقق اتحاد ملی در بین گروه های مخلتف قومی، نژادی، سیاسی و مذهبی جامعه ایران است، به بررسی آن دسته از اصول قانون اساسی که تحقق بخش انسجام اسلامی و وحدت بخش ملل مسلمان جهان است، پرداخته شده و سهم و نقش رسانه ملی در عملیاتی شدن این دسته از اصول مورد بررسی قرار گرفته است.یافته های ما در این پژوهش حکایت از وجود اصول روشن و امید بخشی در قانون اساسی جمهوری اسلامی دارد که در صورت اجرا زمینه بسیار مناسبی برای اتحاد و همبستگی ملی فراهم خواهد کرد و از طرفی حکایت از وجود راهبردی اساسی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به منظور تلاش برای تشکیل امت واحده اسلامی و شکل گیری رویکرد جهان شمولی اسلام می نماید.

رواج گسترده موسیقی عامه پسند (پاپ) در سال های اخیر، از سویی مخاطبان این نوع موسیقی را جذب کرده و از سوی دیگر انتقادهایی را درباره کیفیت آثار هنری ارایه شده در این حوزه بر انگیخته است. برخی از این انتقادها متوجه نوع اشعاری است که در موسیقی پاپ به مخاطب ارایه می شود. از سوی دیگر رویکرد صداوسیما نسبت به پخش گسترده قطعات موسیقی پاپ از رادیو و تلویزیون، حساسیت موضوع را بیشتر کرده است. این نوشتار، پس از طرح مباحث نظری درباره شعر و گونه های مختلف آن از نظر صورت و محتوا، رابطه شعر و موسیقی و اهمیت شعر در موسیقی با کلام؛ به بررسی اهمیت و جایگاه شعر در موسیقی پرداخته و با استفاده از اصول و معیارهای نقد شعر و موسیقی، برخی از ویژگی ها و اشکالات رایج در اشعار مورد استفاده در موسیقی پاپ را بررسی کرده است. در پایان نیز سعی شده است توصیه هایی در خصوص چگونگی استفاده از موسیقی عامه پسند در صداوسیما ارایه شود.

مقاله حاضر حاصل بررسی انبوهی از مطالعات و ادعاهای مفسرین درباره تاثیر رسانه هاست و نویسنده درصدد پاسخ به این پرسش کلیدی بوده که: «چرا با وجود دهها سال تحقیق و صدها مطالعه، ارتباط بین استفاده مردم از رسانه های گروهی و رفتارهای ناشی از آن (بویژه در زمینه خشونت و رفتارهای خشونت آمیز مخاطبان)، مبهم باقی مانده است؟». وی با این فرض که تحقیق در مورد تاثیر رسانه ها بدون شک، رویکرد نادرستی نسبت به رسانه های گروهی، مخاطبانش و به طور کلی جامعه اتخاذ کرده است، ده نقیصه بنیادین را در رویکرد «تاثیر رسانه ها»، شرح داده است.

سیاستگذاری رسانه ای مجموعه ای از اصول و هنجارهاست که برای راهبری رفتار نظام های رسانه ای تدوین می شود. این سیاستگذاری، کاربردهای عملی، محدود و فوری نیز دارد اما در اصل، عملی بنیادی و وسیع است.سیاستگذاری ها، در متن برداشت عمومی جامعه از ارتباطات شکل می گیرند و از ایدئولوژی های سیاسی، شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور و ارزش هایی که زیر بنای آن را تشکیل می دهند، ناشی می شوند و می کوشند این ارزش ها را با نیاز های واقعی و آینده نگری های رسانه ای مربوط سازند.به هر حال باید توجه داشت بدون شناخت سیاستگذاری عمومی و مراحل مختلف آن که در حیطه دولت صورت می گیرد، نمی توان درباره سیاستگذاری رسانه ای صحبت کرد. بی تردید سیاستگذاری رسانه ای در مقایسه با سیاستگذاری عمومی، از قدمت کمتری برخوردار است و به همین دلیل، مطالعه سیاستگذاری عمومی می تواند در این راه به ما کمک کند. در پژوهش حاضر نیز ابتدا، سیاستگذاری عمومی، تشریح و سپس، سیاستگذاری رسانه ای بررسی می شود.

این مقاله برگرفته از پژوهشی است که در سال 1386 و در مرکز تحقیقات صداوسیما انجام شده است. مهم ترین یافته های این پژوهش حاکی از آن است که اعتماد اجتماعی بیش از آنکه با عوامل سطح خرد در ارتباط باشد به عوامل سطح کلان مربوط است. ارزیابی فرد از وضعیت جامعه مهم ترین عاملی است که سطح اعتماد اجتماعی او را متاثر می سازد، به این معنا که هر چه افراد، جامعه را باثبات تر، بهنجارتر و رفتار نهادها با مردم را صادقانه تر بدانند و معتقد باشند حقوق پایمال شده شهروندان قابل اعاده است، اعتماد اجتماعی بالاتری خواهند داشت. پیام های دیداری و شنیداری رسانه های ارتباط جمعی نیز به اشکال گوناگون مانند ترویج قانون گرایی و رعایت هنجارها، بیان فواید کار گروهی، تقویت فرهنگ دینی و ... می توانند بر اعتماد اجتماعی افراد جامعه موثر باشند.

مطالعه تاثیرات رسانه ها بر شکل دهی نگرش نسبت به جرم مدتی است که مورد توجه پژوهشگران حوزه های جامعه شناسی جنایی قرار گرفته است. از طرفی، اجرای طرح «ارتقای امنیت اجتماعی و اخلاقی» از سوی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و شیوه همراهی رسانه ملی با این طرح، نیز ضرورت چنین مطالعه ای را ایجاب می کند.مقاله حاضر درصدد تبیین ابعادی بوده است که شایسته است در همکاری رسانه ملی با مجریان این گونه طرح ها، مورد توجه قرار گیرد. از آنجا که مساله حجاب، از جدی ترین دغدغه های رسانه ملی و البته محوری ترین مفهوم طرح امنیت اخلاقی است، در این نوشتار بیش از مسایل دیگر مورد توجه و کانون تحلیل قرار گرفته است. در این مقاله بیش از هر چیز، به دسته بندی پرسش هایی پرداخته شده که مدیران رسانه ملی برای رسیدن به اهداف مشترک فرهنگی با طرح یاد شده، باید به آن بیندیشند.

این مقاله برگرفته از پژوهشی پیمایشی است که در مرکز تحقیقات صداوسیما انجام شده است و هدف از انجام آن، بررسی میزان استفاده مخاطبان کودک و نوجوان از وسایل ارتباطی گوناگون و نیازها و علایق آنان در زمینه های مختلف بوده است. در این پژوهش علاوه بر بررسی عادات رسانه ای مخاطبان کودک و نوجوان، شرایط اجتماعی و تمایلات روان شناختی آنان مدنظر بوده است.بر اساس یافته های این پژوهش، کودکان و نوجوانان به طور متوسط در شبانه روز 3 ساعت و 52 دقیقه از تلویزیون، 1 ساعت و 38 دقیقه از برنامه های کودک و نوجوان تلویزیون، 1 ساعت و 36 دقیقه از موسیقی، 56 دقیقه از سایر برنامه های ماهواره، 48 دقیقه از بازی های رایانه ای، 24 دقیقه از اینترنت و 11 دقیقه از رادیو استفاده می کنند. از سوی دیگر، کودکان و نوجوانان به طور متوسط در شبانه روز 3 ساعت و 23 دقیقه از وقت خود را صرف درس خواندن می کنند و 31 درصد از آنان در سه ماه قبل از پژوهش چهار جلد و بیشتر کتاب غیردرسی مطالعه کرده اند. علاوه بر این، به طور متوسط در شبانه روز 19 دقیقه از وقت خود را به مطالعه روزنامه اختصاص داده اند.

در دنیای امروز، خبر به عنوان مهم ترین محصول رسانه های جمعی، از جایگاه ویژه ای در تعیین خط مشی ها و اشاعه آنها برخوردار است. جوامع پیشرفته غربی با در اختیار داشتن ابر رسانه ها و مهم ترین مراکز خبری دنیا، در جریان سازی های خود بهره فراوانی از خبر می برند. این کشورها با وجود ادعای عینی گرایی، با ایجاد فضا و جوسازی علیه کشورهایی که سیاست ها و خط مشی هایشان متباین با سیاست های آنهاست، تصویری غیر واقعی، گمراه کننده و مخدوش از وقایع و رخدادهای این جوامع در معرض دید توده های مخاطب قرار می دهند. کشور ما ایران نیز از جمله جوامعی است که به دلیل ماهیت ضد استعماری خود، در طول سال های پس از انقلاب اسلامی، همواره در معرض جریان سازی های منفی رسانه های خبری غرب بوده است.مقاله حاضر، ابتدا تکنیک ها و فنون جریان سازی خبری را بررسی کرده و در ادامه، به تببین و تحلیل جریان سازی های منفی رسانه های خبری غرب در خصوص کشورمان ایران پرداخته است. در پایان نیز راهکارهایی برای مقابله با موج فزاینده جریان سازی های منفی ارایه شده است.