مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران
سال:1391 | دوره:18 | شماره:4 (پیاپی 71) |تعداد مقالات:10

هدف: هدف بررسی حاضر مرور نظام مند و مقایسه پژوهش های انجام شده در مورد روش های خودکشی در کشورهای حوزه مدیترانه شرقی، بر اساس تقسیم بندی سازمان بهداشت جهانی (WHO)، بود.روش: جست و جوی نظام مند منابع به دو روش الکترونیکی (Medline (PubMed)، CINAHL، Web of Science ISI، Science direct، SCOPUS، PsycINFO،OVID  و Emrmedex and Imemr) و دستی انجام شد. برای جست و جو کلمه «suicide» و «Mesh word» آن و نام کشورهای حوزه مدیترانه شرقی، بر پایه تقسیم بندی WHO در سال 2010 به همراه دیگر عبارت های مربوط به کشورهای این حوزه به کار رفت. هر پژوهشی که تعداد، درصد فراوانی یا نسبت انواع روش های خودکشی را در افراد بالای 15 سال در یک دوره مشخص از زمان در یکی از کشورهای حوزه مدیترانه شرقی یا مناطق زیرمجموعه آنها گزارش کرده بود، وارد بررسی شد. پس از حذف هم پوشانی ها، دو فرد جداگانه عنوان و چکیده 4152 مقاله را بررسی کردند. از این تعداد 167 مقاله انتخاب شد که با بررسی متن کامل، در نهایت 19 مقاله وارد بررسی نهایی شد. برای ارزیابی کیفیت مقاله های انتخاب شده «تقویت گزارش بررسی های مشاهده ای در همه گیرشناسی (STROBE) «به کار رفت.یافته ها: روش های دارزدن، مسمومیت ها و سوختگی ها در بیشتر پژوهش ها بیشترین درصد فراوانی را به خود اختصاص داده بودند.نتیجه گیری: در انتخاب روش های خودکشی تفاوت های به نسبت زیادی میان کشورهای حوزه مدیترانه شرقی وجود دارد. افزون بر تفاوت میان کشورها، تفاوت جنسیتی نیز بارز است.

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی و طبقه بندی عوامل تاثیرگذار بر بروز خشونت خانگی فیزیکی علیه زنان در کشورهای حوزه مدیترانه شرقی در قالب یک مرور نظام مند بود.روش: جست و جوی الکترونیک در پایگاه های اطلاعاتی و مجموعه مجله های PubMed، EMBASE، Web of Knowledge (ISI)، PsycInfo،Index Medicus for the Eastern Mediterranean Region (IMEMR)، Ovid، Global Health، IranMedex،SID و IranDoc و کتابخانه Cochrane و تمامی پایگاه های Science Direct، Elsevier،Proquest و Magiran از تاریخ 1949 میلادی تا تاریخ 30 دسامبر 2011، بدون اعمال محدودیت زبان و جست وجوی دستی با استفاده از فهرست منابع پژوهش های انتخاب شده و مستندات طرح «تدوین سند ملی مقابله با خشونت خانگی» انجام شد. معیارهای ورود بررسی ها به پژوهش حاضر عبارت بود از: 1- پژوهش کمی باشد؛ 2- جامعه پژوهش زنان غیرباردار با دست کم یک بار تجربه زندگی مشترک باشد؛ 3- پژوهش در کشورهای حوزه مدیترانه شرقی انجام شده باشد؛ 4- به عوامل خطر/ تعیین کننده/ پیش بینی کننده/ تاثیرگذار در بروز خشونت خانگی فیزیکی علیه زنان در یکی از سه حوزه افراد خشونت دیده (زنان)، افراد خشونت گر و جامعه پرداخته باشد؛ 5- هر سه معیار 3-1 و دست کم دو مورد از معیارهای 10-4 از معیارهای فهرست ارزیابی نقادانه (CACL) را دارا باشد. ارزیابی نقادانه با استفاده از فرم از پیش طراحی شده، به وسیله دو نفر به صورت جداگانه انجام شد. با استفاده از نرم افزار استاتا، ناهمگونی میان پژوهش ها با آزمون Qکوکران بررسی شد و با توجه به نتیجه آن از مدل تصادفی برای استخراج نسبت شانس مشترک استفاده شد. وجود سوگیری انتشار با آزمون همبستگی رتبه بگ و روش رگرسیون اگر ارزیابی شد. برای نمایش گرافیکی داده ها نیز از نمودارهای انباشت و قیفی استفاده شد.یافته ها: بر پایه فراتحلیل، برخورداری زنان از تحصیلات دانشگاهی، عامل محافظت کننده و اشتغال نداشتن زنان به کار درآمدزا، عامل خطر برای قرار گرفتن در معرض خشونت فیزیکی بود.نتیجه گیری: عوامل بسیاری در سه سطح فرد خشونت دیده، عامل خشونت گر و ویژگی های خانوادگی/ اجتماعی در بروز خشونت خانگی فیزیکی علیه زنان کشورهای حوزه مدیترانه شرقی نقش دارند که شباهت های قابل توجهی با عوامل شناخته شده در سایر کشورها دارند.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی مصاحبه انگیزشی بر اضافه وزن و چاقی در بیماران مبتلا به بیماری کرونری قلب (CHD) بود.روش: در قالب طرح آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه شاهد، 110 نفر از بیمارانی که عمل باز کرونر قلب روی آنان انجام شده بود و نمایه توده بدن (BMI) مساوی یا بزرگتر از 25 داشتند، انتخاب شدند. گروه آزمایش (n=60) در جلسه های مصاحبه انگیزشی شرکت کردند و در گروه شاهد (n=50) روال معمولی بیمارستان طی شد. نمایه توده بدن (BMI)، و شدت افسردگی، اضطراب و استرس در دو نوبت پیش آزمون و پس آزمون (سه ماه بعد) در هر دو گروه ارزیابی شد. داده ها با توجه به ملاک های اضافه وزن و چاقی، با روش تحلیل واریانس تکرار سنجش، تحلیل شد.یافته ها: در مورد گروه دارای اضافه وزن، یافته ها نشان داد اثر تعاملی زمان بندی و گروه بندی بر BMI معنی دار بود (0.05>p، F=6.80). اندازه اثر تعاملی در حد متوسط بود.نتیجه گیری: مصاحبه انگیزشی در کنترل اضافه وزن بیماران مبتلا به CHD موثر است، اما در کنترل چاقی این بیماران تاثیری ندارد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی بوسپیرون و متیل فنیدیت در درمان اختلال نقص توجه/ بیش فعالی (ADHD) انجام شد.روش: در یک کارآزمایی بالینی، با کاربرد طرح متقاطع و دوسوکور، 40 کودک و نوجوان 16-6 ساله مبتلا به ADHD به روش آسان انتخاب و با روش تصادفی سازی بلوکی در دو گروه قرار گرفتند. پژوهش دارای دو مرحه هشت هفته ای، همراه با یک هفته بدون درمان بود. به گروه یک در مرحله اول متیل فنیدیت و در مرحله دوم بوسپیرون داده شد و برای گروه دوم به صورت وارون عمل شد. دوز هر دو دارو 0.5 میلی گرم به ازا هر کیلوگرم وزن بدن در نظر گرفته شد. برای گردآوری داده ها پرسشنامه تشخیص اختلال نقص توجه/ بیش فعالی (ADHD-DQ)، نسخه پدر/ مادر و آموزگار مقیاس درجه بندی (ADHD-RS) ADHD و پرسش نامه عوارض داروهای بوسپیرون و متیل فنیدیت به کار رفت. پس از هفته های دوم، چهارم، ششم و هشتم در هر مرحله، نسخه پدر/ مادر و آموزگار ADHD-RS و پرسشنامه عوارض جانبی دارو تکمیل شد. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه های مکرر تحلیل شد.یافته ها: در پایان هر مرحله پژوهش، نسبت به شروع درمان و طی هفته های مختلف آن، نمره خرده مقیاس های نقص توجه، بیش فعالی و تکانشگری ADHD-R تحت تاثیر هر دو دارو کاهش داشتند و بین دو دارو تفاوتی دیده نشد. تاثیر متیل فنیدیت بر کاهش نشانه ها زودتر از بوسپیرون ظاهر شد و با گذشت زمان، کاهش نمره ها بیشتر بود. عوارض جانبی متیل فنیدیت نیز بیشتر بود (0.0001>p).نتیجه گیری: به نظر می رسد بوسپیرون در درمان ADHD، با عوارض جانبی کمتر، به اندازه متیل فنیدیت موثر باشد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت همکاری نویسندگان مقاله های مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (IJPCP) طی سال های 89-1381 بود.روش: پژوهش حاضر به شیوه علم سنجی انجام شد. مقاله های علمی- پژوهشی منتشرشده در IJPCP، طی سال های 89-1381، بررسی شد. داده های گردآوری شده در نرم افزار اکسل وارد شد. افزون بر آمار توصیفی، مانند دسته بندی داده ها، از توزیع فراوانی، درصد فراوانی و میانگین استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد میانگین ضریب همکاری گروهی نویسندگان مقاله های منتشرشده در IJPCP 0.61 بود. دانشگاه های علوم پزشکی ایران و علوم پزشکی تهران به ترتیب با 236 و 167 مقاله بیشترین همکاری گروهی را در تدوین مقاله در IJPCP داشتند.نتیجه گیری: میزان همکاری گروهی میان نویسندگان IJPCP در سطح مناسبی قرار دارد. پیشنهاد می شود مدیران مجله وضعیت همکاری در انتشار مقاله های مجله را به صورت دوره ای بررسی و پایش کنند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفی دلایل قطع درمان با متادون در مراجعان به مرکز ملی مطالعات اعتیاد انجام شد.روش: پژوهش از نوع کیفی بود. بدین منظور، در یک نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع داده ها، با 16 نفر از مراجعان به مرکز مزبور مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته انجام شد. مصاحبه ها پیاده و تایپ و داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای استقرایی بررسی شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد، بر اساس دیدگاه شرکت کنندگان در مصاحبه، دلایل قطع درمان را می توان در سه مقوله جای داد: دلایل مربوط به خود بیمار، دلایل مربوط به سامانه درمان و برخورد خانواده و شبکه اجتماعی همراه. مرزهای هر یک از این سه عامل بر یکدیگر تاثیرگذار است. بیمار با مسائلی مانند انگیزه پایین و بی ثبات و اختلال های روانپزشکی همراه مواجه است. خانواده از شیوه درمان آگاهی ندارد، بنابراین در درمان همکاری لازم را انجام نمی دهد. سامانه درمان نیز از بسیاری جهات (مانند نادرستی و انعطاف ناپذیری برنامه درمانی، انگ درمان، برخورد خصمانه یا تحقیرآمیز با بیمار و رابطه غیرمراقبانه درمان گر، ندادن اطلاعات به بیمار، وقت کافی نگذاشتن برای بیمار و نداشتن همدلی با بیمار) برای بیمار پرهزینه است. در این سامانه درمانی به کمیت بیشتر از کیفیت پرداخته می شود و درمان غیردارویی بسیار کم رنگ است.نتیجه گیری: به نظر می رسد سیستم درمانی و روش های جاری اداره مرکز برای افرادی با انگیزه بالا و وابستگی شدید طراحی شده است و پاسخ گوی افرادی با انگیزه پایین و وابستگی متوسط نیست. بنابراین این دسته از افراد در این سامانه درمانی رها می شوند و درمان را قطع می کنند.

هدف: هدف پژوهش حاضر وارسی مقدماتی روایی و پایایی نسخه 27 گویه ای پرسش نامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کیداسکرین در نمونه ای از دانش آموزان ایرانی بود.روش: 551 دانش آموز مقطع راهنمایی و دبیرستان شهر یزد با دامنه سنی 19-11 سال با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. پرسش نامه پس از اجرای مقدماتی و انجام مصاحبه شناختی روی نمونه اصلی اجرا شد. افزون بر نسخه خودسنجی کیداسکرین 27 گویه ای، نسخه چهارم پرسش نامه کیفیت زندگی بیماری های کودکان، مقیاس های مرکزی عام (PedsQL)، نسخه 28 گویه ای پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ-28)، شاخص بهزیستی شخصی، نسخه دانش آموزان (PWI-SC)، مقیاس چندبعدی رضایت از زندگی دانش آموزان (MSLSS)، پرسش نامه عزت نفس کوپر اسمیت (CSSEI)، پرسش نامه نقاط قوت و ضعف (SDQ) و پرسش نامه ویژگی های اجتماعی- اقتصادی اجرا شد. روایی کیداسکرین به روش های تحلیل روایی سازه (تحلیل عاملی تاییدی و افتراقی) و هم گرا و واگرا و پایایی به روش های آلفای کرونباخ و بازآزمایی (با فاصله دو هفته) بررسی شد.یافته ها: اثر کف برای ابعاد بهزیستی روان شناختی، حمایت اجتماعی و هم سالان و ارتباط با پدر و مادر و خودمختاری و اثر سقف برای تمام ابعاد مشاهده شد که از میزان قابل توجهی برخوردار نبود. یافته های تحلیل عاملی تاییدی حاکی از برازندگی مناسب مدل با داده ها بود. بررسی روایی هم گرا و واگرا نشان داد همبستگی میان ابعاد کیداسکرین، جز بعد حمایت اجتماعی و هم سالان، با ابعاد مشابه در سایر پرسش نامه ها که ساختارهای مشابهی را می سنجیدند، در حد متوسط و قوی بود (p<0.01). هم چنین میان دو گروه با وضعیت اجتماعی- اقتصادی بالا و پایین و سه گروه وضعیت روان شناختی (بهنجار، مرزی و نابهنجار) در بعضی از ابعاد کیداسکرین تفاوت وجود داشت (p<0.05). ضرایب آلفای کرونباخ برای تمامی ابعاد، جز بعد محیط مدرسه بالاتر از 0.70 و ضرایب بازآزمایی دوهفته ای برای تمام ابعاد در حد قوی بود (p<0.01) که نمایان گر ثبات آزمون در طول زمان است.نتیجه گیری: کیداسکرین 27 گویه ای از روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است.

هدف: هدف پژوهش حاضر پیش بینی صفات اسکیزوتایپی و مرزی از روی سبک های دلبستگی و صفات بنیادی شخصیت بود.روش: در پژوهش همبستگی حاضر، 603 دانشجوی کارشناسی به روش تصادفی طبقه ای انتخاب و به نسخه تجدیدنظرشده کوتاه پرسش نامه شخصیتی آیزنک (EPQ-RS)، نسخه کوتاه پرسش نامه شخصیت اسکیزوتایپی (SPQ-B)، پرسش نامه شخصیت مرزی (BPI) و پرسش نامه دلبستگی بزرگسالان (AAI) پاسخ گفتند. داده ها با استفاده از روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد روان رنجورخویی، سبک دلبستگی اجتنابی، روان پریشی گرایی، سبک دلبستگی ایمن (به صورت منفی)، سبک دلبستگی دوسوگرا و برون گرایی (به صورت منفی) به ترتیب بهترین پیش بین های صفات اسکیزوتایپی و روان رنجورخویی، روان پریشی گرایی و سبک های دلبستگی دوسوگرا و اجتنابی نیز به ترتیب بهترین پیش بین های صفات مرزی بودند.نتیجه گیری: روان رنجورخویی و روان پریشی گرایی بالا در کنار سبک دلبستگی اجتنابی، الگوی پیشنهادی احتمالی برای پیش بینی صفات اسکیزوتایپی است و روان رنجورخویی و روان پریشی گرایی بالا در کنار سبک دلبستگی دوسوگرا، الگوی پیشنهادی احتمالی برای پیش بینی صفات مرزی است.