پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
سال:1395 | دوره:23 | شماره:ویژه نامه 2 |تعداد مقالات:20

سابقه و هدف: یکی از مشکلات اساسی در جنگل های زاگرس، پدیده خشکیدگی درختان بلوط است. بحران خشکیدگی در این درختان، نمود عینی پدیده زوال بوم-سازگان جنگلی زاگرس است.در تحقیقات مختلف بیان شده که خشکیدگی تاجی اولین پدیده ای است که در نتیجه واکنش درخت به تنش های محیطی ظاهر می شود و مهمترین شاخص برای ارزیابی سلامت درختان و آگاهی از وضعیت خشکیدگی آنها می باشد.. از طرفی شناخت الگوی توزیع مکانی خشکیدگی و ارتباط مکانی آن با ویژگی های درختان، جهت مدیریت مناسب پدیده خشکیدگی اهمیت بسیار دارد. هدف این تحقیق، بررسی الگوی توزیع مکانی خشکیدگی در درختان بلوط و تحلیل رابطه مکانی آن با ویژگی های درختان در بخشی از توده های جنگلی کرمانشاه می باشد.مواد و روش ها: در محدوده جنگلهای گهواره در استان کرمانشاه، 67 قطعه نمونه مربعی به مساحت 400 مترمربع با استفاده از شبکه آماربرداری 100×100 متر برداشت شدند. در هر قطعه نمونه درصد خشکیدگی (درصد درختان خشکیده در پلات)، ویژگی های درختان دارای خشکیدگی از جمله قطر، ارتفاع، قطر متوسط تاج، متوسط سطح تاج پوشش و تعداد جست و تعداد درختان سالم و سطح تاج پوشش آن ها یادداشت گردید. همبستگی بین میزان خشکیدگی و ویژگی های درختان دارای خشکیدگی و درختان سالم با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. بررسی همبستگی مکانی نیز با استفاده از روش های زمین آماری (واریوگرام) صورت گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میزان خشکیدگی با ویژگی های درختان از جمله قطر، ارتفاع، قطر متوسط تاج، درصد تاج پوشش و تعداد جست ارتباط مثبت و معنی داری دارد.. همچنین بین میزان خشکیدگی و ویژگی درختان سالم از جمله تعداد درختان سالم و متوسط سطح تاج پوشش آنها ارتباط منفی و معنی دار وجود دارد. مطالعه واریوگرام ها بیانگر این است که همه متغیرها به جز تعداد جست درختان دارای خشکیدگی، دارای ساختار مکانی مشخص می باشند. نتیجه گیری: به طور کلی همه متغیرها به جز تعداد جست درختان خشکیده دارای الگوی توزیع مکانی مشخص و پیوستگی مکانی متوسط هستند. تجزیه و تحلیل ساختار مکانی ارتفاع، قطر، قطر متوسط تاج، سطح تاج و درصد سطح تاج درختان نشان می دهد که واریانس مولفه ساختاری بر واریانس مولفه تصادفی غلبه دارد.دامنه تاثیر متغیرهای مورد بررسی در محدوده های نسبتا بزرگ رخ داده است که دلالت بر ساختار مکانی گسترده، پراکنش یکنواخت و در حقیقت پیوستگی مکانی بیشتر در مقادیر متغیر مورد نظر دارد. شباهت در دامنه تاثیر میزان خشکیدگی و ویژگی های درختان دارای خشکیدگی (قطر، ارتفاع، قطر متوسط تاج، متوسط سطح تاج پوشش و درصد تاج پوشش) و همچنین همبستگی مثبت و معنی دار بین آن ها، بیانگر ارتباط مکانی نزدیک بین میزان خشکیدگی و ویژگی های درختان دارای خشکیدگی است. با توجه به همبستگی منفی و معنی دار بین میزان خشکیدگی و ویژگی درختان سالم (تعداد درختان و متوسط سطح تاج پوشش)، می توان اظهار داشت که تغییرپذیری مکانی ویژگی درختان سالم، میزان خشکیدگی را به طور عکس تحت تاثیر قرار می دهد.

سابقه و هدف: در اغلب گونه ها و به ویژه بلوط، موفقیت نسل بعدی گیاه بستگی به پراکنش بذور و استقرار آنها در مکان هائی دارد که در آنجا قادر به جوانه زنی و تولید گیاهچه های قوی باشند. پراکنش بذر مهم ترین فرآیندی است که ارتباط الگوهای مکانی گیاهان مادری و نسل های بعد آنها را مرتبط می کند. با توجه به نقش و اهمیت پراکنش بذور در موفقیت تجدید حیات و با توجه به تخریب-های ایجاد شده در جنگل های زاگرس در نتیجه فعالیت های انسانی وعوامل طبیعی، هدف از این پژوهش، بررسی الگوی توزیع و پراکنش بذور بلوط ایرانی در موقعیت های مختلف نسبت به جست گروه بلوط در توده های جنگلی جست زاد تخریب یافته آن و تعیین ارتباط بین موقعیت توزیع بذور (زیرتاج درخت، حاشیه تاج، فواصل بین جست گروه ها و اراضی کشاورزی رها شده) و استعداد آنها به ابتلا به عوامل بیماری زا می باشد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر در جنگل های حوزه آبخیز رودخانه کاکارضا در 45 کیلومتری شمال شرقی شهرستان خرم آباد به اجرا درآمد، پوشش درختی غالب جنگل های این منطقه را بلوط ایرانی تشکیل می دهد. پس از تعیین منطقه مناسب جهت انجام پژوهش، ترانسکتی به طول هزار متر در حد واسط بین اراضی کشاورزی رها شده و جنگل مستقر شد و در فواصل 25 متری بر روی ترانسکت عمودهائی به طول تصادفی در هر دو منطقه بر این ترانسکت اخراج گردید. بذور پراکنش یافته در نزدیک ترین جست گروه به منتهی الیه عمودهای استخراج شده، در قطعات نمونه ای در زیر تاج پوشش، حاشیه تاج پوشش و فواصل بین جست گروه های جست زاد جمع-آوری و ثبت گردیدند. در منطقه کشاورزی رها شده نیز در انتهای عمودها قطعات نمونه پیاده گردید. بذور جمع آوری شده در سه گروه بذور سالم، نارس و بیمار طبقه بندی شدند و بذور بیمار جهت شناسایی عامل بیماری به آزمایشگاه انتقال داده شد.یافته ها: بر اساس نتایج در اراضی کشاورزی رها شده بذر قابل ملاحظه ای یافت نشد، اما 85% بذور سالم جمع آوری شده در منطقه جنگلی دارای قوه نامیه بودند. بررسی آزمایشگاهی بذور بیمار نشان داد که مهمترین قارچ های عامل بیماری بذور به جنس های Alternaria، Rhizopus، Penicilium و Trichoderma تعلق داشتند. بذور جمع آوری شده در نواحی زیر تاج پوشش، حاشیه تاج پوشش و فواصل بین جست گروه ها از نظر وزن، طول و قطر فاقد اختلاف معنی داری بودند، اما به لحاظ فراوانی بذور سالم و نارس بین سه موقعیت مورد بررسی اختلاف معنی داری مشاهده شد. به طوریکه در نواحی زیر تاج پوشش و حاشیه جست گروه ها نسبت به فواصل بین جست گروه ها بذور بیشتر و سالم تری مشاهده گردید، اما به لحاظ تراکم بذور بیمار، مناطق فوق اختلاف معنی داری را نشان ندادند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش می توان بیان داشت تخریب های رخ داده در جنگل بر حضور و الگوی توزیع مصرف کنندگان و پراکنده کنندگان بذر آنها تاثیرگذار بوده و موجودات پراکنده کننده بذر در این جنگل ها، فعالیت محدودی دارند و بذور را تا فواصل کمتری از درختان مادری انتقال می دهند، در صورت کاهش جمعیت این موجودات و کمتر شدن فعالیت آنها، با توجه به سنگین بودن بذور بلوط، کاهش دامنه انتشار بذور بلوط قابل انتظار است. به طور کلی نتایج این پژوهش ما آشکار می کنند که تخریب و دخالت شدید در جنگل به دلیل تغییر شرایط محیطی و کاهش ثبات، مهم ترین عامل تاثیر گذار بر موقعیت پراکنش بذور بلوط می باشد. بنابراین می توان گفت که در جنگل های جست زاد زاگرس، با افزایش فاصله از مرکز جست گروه، در نتیجه کاهش توزیع بذور سالم، احتمال ایجاد زادآوری کاهش می یابد.

سابقه و هدف: خصوصیات ریختاری گیاهان به درجات مختلف تحت تاثیر عوامل محیطی می باشند. مطالعه تغییرات برگ و میوه یک گونه گیاهی در جمعیت های مختلف ابزاری کاربردی در تفکیک پرونانس ها و مدیریت تنوع زیستی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی تنوع ریختی برگ و میوه گونه تادار با استفاده از روش های آماری چند متغیره بین جمعیت های مختلف در جنگل های زاگرس جنوبی می باشد. مواد و روشها: در این تحقیق 39 درخت مادری از چهار رویشگاه طبیعی گونه تادار (C. caucasica) واقع در استان های فارس و کهگیلویه و بویر احمد شامل تنگ تامرادی (ارتفاع 1542 متر از سطح دریا)، آبشار یاسوج (ارتفاع 1900 متر از سطح دریا)، دشت ارژن (ارتفاع 2000 متر از سطح دریا) و تنگ کره (ارتفاع 2120 متر از سطح دریا) انتخاب شد. از هر پایه تعداد 10 برگ و 15 میوه از قسمت بیرونی و میانه تاج در ابتدای آبان ماه جمع آوری و 25 صفت مورفولوژیکی اندازه گیری و داده های به دست آمده با استفاده از روشهای آماری چند متغیره آنالیز گردید. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بجز صفات عرض در 0.9 طول از قاعده برگ، طول دندانه برگ، تعداد دندانه در سمت راست و چپ برگ، تعداد دندانه در 2 سانتیمتر از قاعده برگ و حاصلضرب جرم خشک در مساحت برگ از نظر سایر صفات، جمعیت های مورد مطالعه دارای اختلاف معنی داری با یکدیگر بودند. تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد پنج مولفه اول 76.51 درصد واریانس ها را به خود اختصاص دادند که در تشکیل مولفه اول بیشترین سهم واریانس ها به صفات طول برگ، حداکثر پهنای برگ و سطح برگ و در رابطه با مولفه دوم زاویه بین رگبرگ اصلی و فرعی، زاویه نوک برگ، تعداد دندانه در سمت چپ و راست برگ و طول نسبی دمبرگ اهمیت بیشتری را در مقایسه با سایر صفات از خود نشان دادند. بررسی پایه های درختی مورد مطالعه بر اساس آنالیز تابع تشخیص نشان داد که چهار جمعیت توسط صفات عرض برگ در 0.1 طول از قاعده برگ، زاویه سینوسی برگ، طول دمبرگ و عرض میوه از یکدیگر جدا شده اند. نتیجه گیری: به طور کلی میتوان از صفات زاویه بین رگبرگ اصلی و فرعی و عرض میوه به دلیل شکل پذیری کمتر از شرایط محیطی به عنوان صفاتی متمایز کننده در تفکیک پایه های مادری گونه تادار از یکدیگر استفاده نمود. همچنین در منطقه تنگ تامرادی گونه تادار به دلیل داشتن حداقل شکل پذیری صفات، کمتر تحت تاثیر شرایط محیطی قرارگرفته است که نشان از سازگاری آن در این منطقه است. عکس قضیه فوق در مورد منطقه آبشار صادق می باشد و گونه تادار در حال سازگاری و انطباق خود با این منطقه می باشد.

سابقه و هدف: در سال های گذشته عدم شناخت دقیق منابع موجود و بهره برداری های بی رویه و غیراصولی موجب گردیده تا بسیاری از ذخایر با ارزش منابع طبیعی کاملا از بین رفته یا در شرف نابودی قرارگیرد به نحوی که بهره برداری مستمر از آن ها امکانپذیر نباشد. بی شک جنگل های طبیعی استان خوزستان که در زمره ذخایر با ارزش منابع طبیعی کشور می باشند نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند. یکی از گونه های مهم درختی که در این جنگل ها به شدت در معرض خطر نابودی قرار گرفته، گونه شیشم (Dalbergia Sissoo ROXB) می باشد. هدف این تحقیق بررسی وضعیت زادآوری و جوانه زنی بذور ذخیره گاه جنگلی گونه شیشم می باشد. مواد و روش ها: به منظور بررسی وضعیت زادآوری ذخیره گاه جنگلی گونه شیشم در این تحقیق، زادآوری طبیعی در 30 میکروپلات (3 × 3 متر) به طور کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. به این ترتیب که در هر میکروپلات، پارامترهای کمی و کیفی نهال های حاصل از زادآوری مورد شمارش و بررسی قرار گرفت. همچنین به منظور بررسی وضعیت جوانه زنی بذور درختان شیشم، بذور جمع آوری شده از روی درختان مادری مناسب به عنوان بذور تر و بذور جمع آوری شده از زیر این درختان به عنوان بذور خشک به آزمایشگاه بذر جنگلی خزر ارسال شد. در آزمایشگاه خصوصیات فیزیکی بذور، درصد قوه نامیه و تیمار مناسب برای جوانه زنی بذور، مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور مقایسه تیمارهای مختلف از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه و آزمون توکی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین میزان زادآوری طبیعی در طبقه ارتفاعی بیش از 100 سانتی متر و کمترین میزان آن در طبقه ارتفاعی کمتر از 25 سانتی متر است. همچنین بررسی نوع زادآوری طبیعی موجود در ذخیره گاه طبیعی شیشم نشان داد که تجدید حیات فقط از طریق ریشه جوش می باشد. بررسی کیفی زادآوری طبیعی درختان شیشم نشان دادکه بیشترین درصد کیفیت در طبقه ارتفاعی کمتر از 25 سانتی متر و کمترین درصد آن در طبقه ارتفاعی بیش از 100 سانتی-متر می باشد. نتایج آزمایشات بذر نشان داد که چنانچه بذور تر بلافاصله و بدون تیمار آب سرد کاشته شوند، پس از سه هفته دارای قوه نامیه 7 درصد می باشند. همچنین چنانچه بذور خشک بلافاصله و بدون تیمار آب سرد کاشته شوند، پس از سه هفته دارای کمترین قوه نامیه و با تیمار هشت روزه در آب سرد دارای بیشترین درصد قوه نامیه (39 درصد) خواهند بود.بحث و نتیجه گیری: نتایج بررسی کمی و کیفی زاد آوری طبیعی در ذخیره گاه مورد مطالعه نشان داد که بیشترین میزان زادآوری و درصد شادابی در طبقه ارتفاعی کمتر از cm25 و کمترین میزان زادآوری و درصد شادابی در طبقه ارتفاعی بیش از cm100 می باشد. در مورد قوه نامیه، آزمایشات نشان داد که بذور شیشم بدون تیمار آب سرد دارای کمترین درصد قوه نامیه (5 درصد) و با تیمار آب سرد به مدت 8 روز دارای بیشترین درصد قوه نامیه (39 درصد) می باشند.

سابقه و هدف: بهره برداری یکی از عملیات حساس در مدیریت جنگل ها می باشد که موجب صدمه دیدن درختان باقیمانده می شود. کاهش فراوانی و شدت صدمات در طی عملیات بهره برداری یکی از اهداف اصلی مدیریت جنگل های تک گزینی است. هدف از این تحقیق تجزیه و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر صدمات در مراحل بهره برداری هر اصله درخت در جنگل های ناو اسالم بود. مواد و روش ها: از تعداد کل درختان نشانه گذاری شده برای قطع در دو پارسل از جنگل های ناو اسالم، تعداد 83 اصله (22.7 درصد) به صورت تصادفی انتخاب، و صدمات وارد آمده بر درختان باقیمانده در طی مراحل قطع، جمع آوری و چوبکشی به صورت انفرادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که در اثر بهره برداری هر اصله درخت به طور متوسط 13.3 اصله از درختان باقیمانده صدمه دیدند که 3 اصله در مرحله قطع، 8.9 اصله در مرحله وینچینگ و 1.4 اصله در مرحله چوبکشی ایجاد شد. قطر برابر سینه درختان قطع شده از 25 تا 107 با میانگین 68.4 سانتی متر و ارتفاع آنها از 12.5 تا 27.3 با میانگین 21 متر بود و با افزایش قطر و ارتفاع درختان قطع شده صدمات افزایش یافت. فاصله وینچینگ از 3 تا 47 با میانگین 5/24 متر و زاویه وینچینگ از صفر تا 47 با میانگین 19.1 درجه بود و با افزایش آنها صدمات افزایش یافت. صدمات در مرحله وینچینگ ارتباط مستقیم و معنی داری با مقدار شیب زمین و تراکم توده داشت. صدمات با افزایش تعداد قوس افقی و کاهش شعاع قوس افقی مسیرهای چوبکشی افزایش یافت. صدمات در اثر قطع و انداختن درختان در جهت مناسب و وینچینگ آنها از مسیرهای مناسب به ترتیب 42.4 و 17.1 درصد کمتر از جهت ها و مسیرهای نامناسب بود. میانگین قطر برابر سینه درختان زخمی و از بین رفته در مرحله قطع (به ترتیب 63.5 و 34.6 سانتی متر) بیشتر از میانگین آنها در مراحل وینچینگ و چوبکشی بود. میانگین اندازه زخم تنه 327.1 سانتی متر مربع، میانگین عمق زخم تنه 20.1 میلی متر و میانگین ارتفاع زخم تنه از سطح زمین 0.86 متر بود. میانگین اندازه و ارتفاع زخم تنه از سطح زمین در مرحله قطع، میانگین عمق زخم تنه در مرحله جمع آوری بزرگتر از مراحل دیگر بود. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که مدیریت اصولی جنگل های تک گزینی نیاز به توسعه علوم و فنون بهره برداری دارد. به منظور کاهش صدمات بهره برداری بر درختان باقیمانده قطع هدایت شده درختان و محدود کردن عملیات وینچینگ به مناطق عاری از درخت و تجدید حیات و شیب های کمتر از 50 درصد ضروری است.

سابقه و هدف: زراعت چوب یکی از راهبردهای برنامه های توسعه کشور برای اصلاح نظام بهره برداری از منابع طبیعی است. مدل قیمت چوب سرپا یکی از ابزارهای اولیه برای مدیریت بهینه (فاصله کاشت و سن بهینه برداشت) و برآورد درست سودآوری زراعت چوب محسوب میشود.مواد و روش ها: قیمت چوب سرپا به طور معنی داری تحت تاثیر حجم تجاری درخت است. از این رو، برای برآورد حجم توده از مدلهای تعیین حجم تجاری (حجم تا قطر تجاری مشخص) بهره گرفته شد. به این منظور سه مدل ریمر، هارت بکینگ و کوزاک انتخاب شدند. سپس، قیمت چوب سرپا و عوامل موثر بر آن با استفاده از پیمایش میدانی (پرسشنامه) از زارعین صنوبر در منطقه مطالعه ارزیابی گردید. در مرحله آخر مدل قیمت چوب سرپا به روش هدانیک برازش شد.یافته ها: حجم توده های مورد مطالعه به کمک مدل ریمر با جذر میانگین مربع خطای 0.034 متر مکعب برآورد شد. قطر متوسط توده و نسبت حجم چوب صنعتی به حجم کل چوب به عنوان عوامل تاثیرگذار بر قیمت چوب سرپای صنوبر شناسایی شدند. در مرحله آخر، قیمت چوب سرپا با استفاده از یک تابع هیپربولیک- خطی به روش هدانیک با ضریب تعیین 87 درصد و درصد خطای 6.2 برازش شد.نتیجه گیری: چوب صنوبر در قطرهای مختلف، کاربردهای متفاوتی دارد. به همین ترتیب، قیمت آن در قطرهای تجاری یا صنعتی متفاوت است. در این پژوهش با استفاده از مدل حجم برازش یافته، حجم هیزمی و تجاری توده قابل برآورد است. از سوی دیگر، با استفاده از مدل قیمت برازش یافته می توان با کمک متوسط قطر توده، قیمت متوسط هر تن چوب توده را برآورد کرد.

سابقه و هدف: جاده ها بیش ترین تغییرات انسانی را در داخل حوزه های آبخیز به وجود می آورند و یکی از عوامل شروع رواناب محسوب می شوند. در مناطق کوهستانی شبکه جاده، با وجود سطح کم نسبت به سطح کل منطقه تاثیر زیادی را بر هیدرولوژی منطقه می گذارد. این مطالعه به منظور مقایسه مشخصات هندسی جاده های حوزه آبخیز چهل چای با استانداردهای جاده های روستایی و محاسبه رواناب ناشی از این جاده ها در دو حالت استاندارد و موجود انجام گرفته است.مواد و روش ها: نقشه شبکه جاده های موجود در حوزه آبخیز چهل چای با استفاده از نقشه های توپوگرافی 1.25000 سازمان نقشه برداری، تصاویر ماهواره ای و برداشت زمینی توسط (سیستم موقعیت یاب زمینی) GPS تهیه شد. سپس مشخصات فنی جاده نظیر عرض بستر، عرض ماشین رو، عرض شانه خاک برداری و خاک ریزی، طول و شیب دامنه خاک برداری و خاک ریزی، شیب طولی، عمق و جوی کناری جاده ها ثبت گردیده و با استفاده از آزمون One Sample t-Test در برنامه SPSS با استانداردها مقایسه گردید. در مرحله بعد چند مقطع عرضی جاده ها در حالت موجود و استاندارد در برنامه Civil 3D رسم و با هم مقایسه گردید. در نهایت میزان رواناب ناشی از جاده ها با استفاده پارامترهای طول و عرض جاده، میزان بارندگی و ضریب رواناب بر حسب مترمکعب در سال، برای کل جاده های موجود محاسبه و مقایسه گردید. یافته ها: در منطقه مورد مطالعه 337.07 کیلومتر جاده، با تراکم 13.12 متر در هکتار جاده وجود دارد. نتایج به دست آمده نشان داد شیب طولی و شیب دامنه خاک برداری، برای کلاسه ارتفاعی بیشتر از 6 متر در جاده های آسفالت با استانداردها اختلاف معنی داری ندارند و در بقیه موارد اختلاف ها معنی دار است. در جاده های شوسه، عرض شانه خاک برداری و خاک ریزی، شیب طولی و دامنه خاک برداری برای کلاسه ارتفاع بیش از 6 متر اختلاف معنی داری با استانداردها دارند. شیب طولی و شیب دامنه خاک برداری کلاسه ارتفاعی بالای 6 متر جاده های خاکی با استانداردها دارای اختلاف معنی دار را نمی باشد. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان افزایش روان آب در وضعیت موجود نسبت به حالت استاندارد در جاده های آسفالت، شوسه، خاکی و کل جاده ها به ترتیب 43.06، 39.02، 33.42 و 39.26 درصد درسال می باشد.نتیجه گیری کلی: تفاوت وضعیت موجود جاده ها با استانداردهای ساخت آنها اگر فقط توسط علم آمار و معنی دار بودن یا نبودن تفاوت ها بیان شود، به طور موثر نمی تواند متخصصین امر را متوجه اثرات عدم رعایت این استانداردها نماید. همچنین تفاوت بین وضعیت هندسی موجود و استانداردها نشان داد که در زمان ساخت می توان اثرات جانبی ناشی از ساخت جاده را کاهش داد. لذا نتایج این تحقیق میزان رواناب در جاده های موجود و افزایش 39 درصدی آن نسبت به حالت استاندارد را به دلیل عدم توجه به اصول جاده سازی نشان داد. دست آورد این پژوهش نشان داد برآورد میزان روان آب ناشی از جاده ها معیاری موثر برای شناخت اثرات جانبی ساخت غیر اصولی جاده ها می باشد.

سابقه و هدف: در سال های اخیر با پیشرفت علوم طبیعی، اهمیت تنوع زیستی در زمینه های مختلف آشکار شده و اهداف مدیریت جنگل ها به سمت افزایش تنوع زیستی متمرکز شده است، طوری که امروزه حفظ تنوع زیستی یکی از مهم ترین مسائل در مدیریت پایدار جنگل ها قلمداد می گردد. اهمیت جنگل های شمال از نظر حفظ ذخائر ژنتیکی و وجود برخی از گونه های گیاهی که منحصر به این منطقه می باشند بر کسی پوشیده نبوده و نقش حیاتی آن در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، تعادل محیط-زیست، حفاظت و تثبیت اکوسیستم ها، توجه مدیران را در سطح منطقه ای و ملی به خود جلب کرده است. یکی از مسایل مهم و حاد آن جنگل ها تخریب ناشی از عوامل انسانی و طبیعی می باشد که در دهه اخیر، جنگل های شمال را با وضعیت بحرانی مواجه ساخته است. اخیرا بیماری سوختگی شمشاد مساله مهمی در جنگل های شمال ایران محسوب می شود. با توجه به اهمیت شمشاد خزری و ارزش بالای آن از نظر تنوع زیستی، مدیران جنگل در صدد شناسایی عوامل موثر بر این بیماری و نحوه پراکنش مکانی آن می باشند. هدف از این پژوهش بررسی پراکنش مکانی بیماری سوختگی شمشاد و ارتباط آن با صفات اولیه و ثانویه توپوگرافی و برخی عوامل محیطی با استفاده از آنالیز زمین و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. مواد و روش ها: به منظور انجام این پژوهش 150 قطعه نمونه 10 آری با استفاده از یک شبکه آماربرداری به ابعاد 200*500 متر در ذخیره گاه جنگلی شمشاد خیبوس و انجیل سی پیاده شد. مختصات جغرافیایی درختان بیمار با یک دستگاه سیستم موقعیت یاب جهانی تفاضلی (DGPS) ثبت و وارد محیط GIS گردید. عوامل اولیه و ثانویه توپوگرافی با استفاده مدل رقومی ارتفاعی منطقه با دقت ده متر تهیه و نقشه جاده ها و آبراهه ها از داده های رقومی موجود تهیه و نقشه فواصل در محیط GIS در طبقات 50 متری ایجاد شد. به منظور بررسی ارتباط بین پراکنش سوختگی شمشاد با عوامل موردنظر، از دو روش اثر نسبی و آنالیز مولفه-های اصلی استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که جهت شمال و شمال شرقی، شیب 30-50 درصد، ارتفاع 400-500 متر، فاصله از جاده 300-400 متر، فاصله از رودخانه 0-50 متر، سایه ناشی از پستی و بلندی 0.9-1، میزات نمناکی 17.5- 20 و میزان تابش 0-250 بیشترین رابطه را با وقوع بیماری سوختگی شمشاد داشته است. همچنین نتایج آنالیز مولفه های اصلی نشان داد که سه متغیر جهت، میزان نمناکی و سایه ناشی از پستی و بلندی با داشتن 72 درصد واریانس، بیشترین سهم را در پراکنش بیماری سوختگی شمشاد دارند. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج حاصل از این تحقیق می توان بیان نمود که میزان خسارت ناشی از بیماری سوختگی شمشاد به شدت تحت تاثیر برخی از عوامل محیطی نظیر نور و رطوبت می باشد و عوامل شکل زمین نیز به جهت دریافت میزان متفاوتی از نور و رطوبت در شدت آن بیماری نقش دارند.

سابقه و هدف: هدف از اجرای اغلب تیمارهای جنگلداری افزایش میزان رشد قطری یا ارتفاعی درختان است. این تغییر در سرعت و یا الگوی رویش درختان بر روی ویژگی های چوب تاثیر خواهد گذاشت. از طرفی خواص چوب و بسیاری از مواد ساخته شده از چوب به خواص آناتومیکی به ویژه طول الیاف بستگی دارد. بنابراین در این مطالعه اثر سرعت رویش درختان صنوبر بر روی ویژگی های بیومتری الیاف مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: جهت اجرای این تحقیق، درختان صنوبر Populus nigra کاشته شده در حوالی کرج انتخاب شدند. در مجموع جهت اجرای این تحقیق 15 درخت 10 ساله قطع و از محل برابر سینه آنها دیسکی به ضخامت 20 سانتیمتر جدا شده و به آزمایشگاه انتقال یافت. درختان قطع شده از لحاظ میزان رویش به 3 دسته تقسیم شدند- رشد آهسته، رشد متوسط و رشد سریع- که در هر دسته 5 درخت قرار گرفت. سپس میزان دقیق رویش سالانه قطری و محیطی درختان و ابعاد الیاف در حلقه های مجزا اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده با روش های مختلف آماری تحلیل و ارتباط بین صفت های مختلف و تغییرات آنها از مغز به پوست بررسی شد. به منظور خنثی نمودن اثر سن، روابط در حلقه هایی با سن کامبیومی یکسان انجام شد. یافته ها: در درختان جوان صنوبر ارتباط بین ابعاد الیاف و سرعت رویش در بسیاری از حلقه ها معنی دار نبود. هرچند در معدودی از حلقه ها ارتباط معنی دار و مثبتی بین سرعت رویش و طول الیاف وجود داشت. ضرایب همبستگی بین رشد محیطی و طول الیاف بالاتر از مقادیر بین رشد قطری و طول الیاف بود. علی رغم تاثیر غیر قابل توجه سرعت رویش بر روی ابعاد فیبر، میانگین ابعاد الیاف کل دیسک که بر اساس مساحت سالانه رویش وزنی شده بود در درختان قطورتر بیشتر بود. در درختان با رشد سریع، بیشتر مساحت دیسک در حلقه های سلانه دورتر از مغز که دارای ابعاد الیاف بزرگتری نسبت به حلقه های نزدیک به مغز هستند توزیع می شود. این موضوع سبب افزایش ابعاد الیاف کل دیسک با افزایش قطر درختان شد. نتیجه گیری: رشد محیطی نسبت به رشد قطری شاخص بهتری در بررسی رابطه بین ویژگی های بیومتریک الیاف و سرعت رویش می باشد. بر خلاف انتظار ارتباط بین طول سلول و سرعت رشد نه تنها منفی نشد بلکه در برخی حلقه ها این رابطه مثبت بود. افزایش میانگین وزنی شده طول الیاف کل دیسک بر اساس مساحت حلقه های سالانه نشان داد افزایش میزان رویش درختان جوان صنوبر تاثیر کاهشی بر روی ابعاد الیاف آنها نخواهد داشت. به نظر می رسد نتایح بدست آمده بر روی درختان جوان صنوبر قابل تعمیم برای همه عملیات های جنگلداری است که بر روی پهنای رویش تاثیر گذار هستند.

سابقه و هدف: بهبود خواص مواد پلیمری از نظر مقاومت در برابر آتش گیری و افزایش پایداری گرمایی همواره مورد توجه مراکز علمی و صنعتی بوده است. پلی لاکتیک اسید (PLA) به واسطه ترکیب شیمیایی و ساختار مولکولی همانند سایر پلیمرها آتش گیر است. استفاده از پرکننده های نانومتری می تواند نقش مفیدی در بهبود پایداری گرمایی و دیرسوزی پلی لاکتیک اسید ایفا کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نانوکریستال سلولز و نانورس بر خواص گرمایی و رفتار آتش گیری فیلم های پلی لاکتیک اسید طراحی شده است.مواد و روش ها: فیلم های PLA و نانوکامپوزیت های آن با استفاده از روش قالب گیری حلال ساخته شد. برای بهبود سازگاری و اختلاط پذیری با پلیمر، نانوکریستال سلولز با اسید اولئیک وارد واکنش شده و اصلاح شد. ابتدا PLA در 100 میلی لیتر کلروفرم حل و به طور پیوسته در دمای اتاق هم زده شد. سپس نانو ذرات سلولز و رس با نسبت های وزنی مختلف (0 و 3 درصد) در کلروفرم پخش شده و به مدت 30 دقیقه در معرض امواج فراصوت عمل آوری شدند. در ادامه محلول پلی لاکتیک اسید و سوسپانسیون نانوذرات با یکدیگر مخلوط و برای اطمینان از پراکنش یکنواخت، تحت تیمار فراصوتی دوباره قرار گرفتند. سرانجام محلول حاصله به درون قالب های تفلونی ریخته و پس از تبخیر شدن حلال، فیلم ها از سطح قالب جدا و در داخل آون قرار داده تا کاملا خشک شوند. سپس، برای ارزیابی خواص گرمایی و آتش گیری فیلم ها، دمای ذوب، دمای تبلور، درجه بلورینگی، مقدار حرارت آزاد شده، زمان سوختن، مقدار کاهش وزن و شاخص اکسیژن حدی نمونه ها اندازه گیری شد. بدین منظور از آزمون های گرماسنجی روبشی تفاضلی (DSC) و گرماسنجی مخروطی استفاده شد.یافته ها: نتایج آزمون گرماسنجی روبشی تفاضلی مشخص کرد که با افزودن نانو ذرات، دمای ذوب، دمای تبلور و درجه بلورینگی افزایش یافت. آزمون گرماسنجی مخروطی آشکار ساخت که وجود نانوکریستال سلولز در ماده زمینه پلیمری موجب کاهش افت وزن و مقدار حرارت آزاد شده کامپوزیت ها نسبت به PLA خالص می شود. در حالی که زمان سوختن با افزودن نانوکریستال سلولز افزایش می یابد. همچنین ذرات نانورس با تشکیل لایه زغال کربنی روی سطح فیلم ها سبب کندی فرایند سوختن و به تاخیر انداختن تخریب گرمایی آن ها می شود. روند کاهش شاخص اکسیژن حدی در اثر حضور همزمان دو نوع پرکننده نانومتری به حفاظت از قسمت های داخلی کامپوزیت در اثر تشکیل سپر گرمایی در سطح و کاهش دامنه حرکتی زنجیره های پلیمری نسبت داده شد.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که استفاده جداگانه از هریک از نانو ذرات سلولز و رس نقش موثری در بهبود خواص گرمایی و دیرسوزی فیلم های پلی لاکتیک داشته است. همچنین بالاترین پایداری گرمایی در نانوکامپوزیت های حاصل از حضور همزمان 3% نانوکریستال سلولز و 3% نانورس مشاهده شد. این اطلاعات می تواند نقش مهمی در طراحی نسل جدیدی از دیرسوزکننده های دوستدار محیط زیست و نانوکامپوزیت های پلیمری زیست تخریب پذیر ایفا کند.

سابقه تحقیق: با توجه به مزایای خاص مواد لیگنوسلولزی، جایگزینی تقویت کننده های معدنی (الیاف شیشه و یا الیاف آزبست) توسط الیاف آلی مانند سیسال، خمیر کرافت یا فیبرهای سلولزی می تواند صورت گیرد. اما استفاده از الیاف طبیعی دارای معایبی می-باشد که می تواند باعث کاهش سرعت گیرایی گچ که در نتیجه انحلال ترکیبات محلول در آب الیاف می باشد شود.این در حالی است که کمبود مواد چوبی در کشور، ارزان بودن و فراوانی منابع لیگنوسلولزی در طی فصول سال چند نمونه از دلایل عمده استفاده از ضایعات کشاورزی می باشد.از اینرو، در این مطالعه امکان ساخت تخته فیبر-گچ از الیاف باگاس (Saccharum officinarum L.)، الیاف کنف (Hibiscus cannabinus L.) و الیاف شیشه صنعتی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: نسبت الیاف باگاس و کنف هر کدام در سه سطح 0، 7.5 و 15 درصد و الیاف شیشه نیز در سه سطح 0، 3 و 6 درصد به عنوان متغیرهای تاثیر گذار بر خواص مکانیکی و فیزیکی تخته فیبر-گچ با دانسیته اسمی 1.10 g/cm3 مورد بررسی قرار گرفت. فرآیند ساخت مورد استفاده فرآیند نیمه خشک بود. ابتدا آب حاوی اسید سیتریک (99.5 درصد آب + 0.05 اسید سیتریک 100 درصد) بر روی الیاف خشک اسپری شد. پس از هم زدن ذرات ماده لیگنوسلولزی در یک همزن آزمایشگاهی به مدت 5 دقیقه، گچ بر روی آن پاشیده و مجداد در هم زن با دور گردش زیاد کاملا با هم مخلوط شدند. سپس مخلوط در قالب چوبی با ابعاد 30×30 سانتی متر ریخته شد و زیر پرس سرد با فشار حدود3MPa به مدت 48 ساعت قرار گرفت. پس از خارج نمودن تخته ها به مدت 5روز به منظور متعادل سازی رطوبت در هوای آزاد نگهداری شدند. تخته ها برای تکمیل سخت سازی و رسیدن به مقاومت حداکثر در آون با درجه حرارت 50 درجه سانتی گراد به مدت 4 ساعت خشک شدند. خشک کردن تخته ها تا رطوبت 5 الی 7 درصد ادامه یافت. پس از اتمام فرایند ساخت، خواص فیزیکی و مکانیکی تخته ها آزمون و نتایج در قالب روش سطح پاسخ و بر اساس مدل رگرسیونی چند مرحله ایی درجه دوم تحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که یک تطابق ایده آل بین مقادیر پیش بینی شده و داده های مشاهده شده وجود دارد، بطوریکه با افزایش الیاف باگاس و کنف مدول گسیختگی، مدول الاستیسیته و چسبندگی داخلی افزایش و واکشیدگی ضخامت و جذب آب بهبود یافت. نتیجه گیری: نتایج آزمون تعیین میزان حرارت و نیز زمان هیدراتاسیون خمیر گچی نشان داد که با افزایش مواد استخراجی موجود در مواد لیگنوسلولزی میزان حرارت و زمان گیرایی مخلوط به ترتیب کاهش و افزایش یافت.

سابقه و هدف: امروزه شناسایی ویژگی های آناتومیکی، شیمیایی، فیزیکی، مکانیکی گونه های مختلف چوبی و صنعتی کشور دارای اهمیت و جایگاه ویژای می باشد. در این میان کاج الداریکا (کاج تهران) یکی از درختانی است که برای ایجاد فضاهای سبز شهری، کاهش آلودگی های شهری و یا توسعه جنگل کاری شهری، حفظ خاک و همچنین توسعه جنگلهای اطراف شهر تهران و یا سایر شهرهای ایران کاشته می شود.رویشگاه طبیعی این گونه در یک منطقه محدود در دشت الدار درجنوب شرقی تفلیس گرجستان و درارتفاع 200تا 600 متراز سطح دریا و به وسعت 550 هکتار می باشد که شرایط اقلیمی آن تشابه زیادی با بسیاری از مناطق خاورمیانه دارد. این تحقیق با هدف شناسایی و مقایسه اجزاء شیمیایی مواد استخراجی موجود چوب و پوست کاج الداریکای دست کاشت انجام شد، مواد و روش ها: در این تحقیق تعداد سه اصله درخت کاج الداریکا دست کاشت به صورت تصادفی از منطقه شهری تهران انتخاب و قطع گردید. از هر درخت سه دیسک تهیه شد. ابتدا طبق آزمون های استاندارد TAPPI آرد چوب و درصد مواد استخراجی آن ها اندازه گیری شد. سپس مواد استخراجی توسط حلال استن از آرد چوب جداسازی گردید و باقیمانده مواد استخراجی به داخل یک ویال شیشه ای منتقل و به آن واکنش گر BSTFA اضافه شد. نمونه ها به مدت 1 ساعت در حمام بن ماری و دمای 70 درجه سانتی گراد قرار گرفته و برای آنالیز به دستگاه GC-MS تزریق شدند. برای شناسایی ترکیبات از دیاگرام زمان بازداری، محاسبه ضریب کواتز و جدول آدامز استفاده شد.یافته های تحقیق: نتایج این تحقیق نشان داد که مواد استخراجی چوب و پوست کاج الداریکا بترتیب 3.6 و 17 درصد است. نتایج حاصل از GC-MS نیز نشان داد که در چوب کاج الداریکا 56 ترکیب وجود دارد که 1- فینان ترین کربوکسیلیک اسید (31.77 %)، اسید های رزینی (27.12 %)، پیماریک اسید (2.61 %)، گاما- سیتوسترول (1.01 %) و a -پینن (0.09 %) مهمترین ترکیبات هستند. در پوست کاج دست کاشت نیز 43 ترکیب شناسائی شد که اکتا دکانوئیک اسید (15.87 %)، گاما- سیتوسترول (5.6 %)، اسیدهای رزینی (1.70 %)، آبیتییک اسید (0.78 %) و تترا دکان (2.98 %) به عنوان مهمترین ترکیبات شناسایی شدند. نتیجه گیری: به طور کلی، در پوست و چوب کاج الداریکا 11ترکیب مشترک وجود دارد، که ترکیباتی همانند فینان ترین کربوکسیلیک اسید، رزین اسید های رزینی، گاما- سیتوسترول، دکانوئیک اسید، دودکان وهگزادکان می تواند نقش زیادی دردوام و مصرف چوب کاج الداریکا داشته باشند.

سابقه و هدف: در عصرجهانی شدن، رقابت پذیری موضوعی مهم در بین سیاست گذاران بوده و وسیله ای برای نیل به به رشد اقتصادی مطلوب و توسعه پایدارتلقی می گردد، لذا هدف ازاین مطالعه، تعیین ورتبه بندی شاخص های موثر بررقابت پذیری صنایع کارتن سازی کشور بود. موادوروش ها: پژوهش حاضر از نظر هدف توصیفی-پیمایشی، از نظر فرآیند اجرای آن ترکیبی، و از نظر نتایج، از نوع کاربردی می باشد. برای این منظور، با مطالعات و بررسی پژوهش های صورت گرفته و مصاحبه با تعدادی از کارشناسان متخصص، پرسشنامه ای مشتمل بر 4 عامل اصلی و 26 عامل فرعی طراحی و بین شرکت های فعال در صنایع کارتن سازی توزیع گردید. درجه اهمیت شاخص ها و زیرشاخص ها پس از اخذ آرای کارشناسان با بکارگیری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شد. پایایی پرسشنامه توسط آزمون آلفای کرونباخ اندازه گیری شد. به منظور سنجش روایی نیز باتوجه به این که متغیرهای پژوهش ازچند بعد (مولفه) تشکیل شده اند، از آزمون تحلیل عاملی تاییدی بهره گرفته شده است.یافته ها: نتایج با استفاده از نرم افزار اکسپرت چویس نشان داد که عامل مواد و محصول (وزن نسبی 0.59)، عامل انسانی (وزن نسبی 0.185)، عامل فنی (وزن نسبی 0.140)، عامل منابع اقتصادی (وزن نسبی 0.07)، به ترتیب بیشترین تا کمترین تاثیر را در رقابت پذیری صنایع کارتن سازی در ایران داشتند. رتبه بندی مولفه های مواد و محصول در مجموع نشان داد که تنوع در مواد و مدیریت پایدار ازبیشترین و کمترین اهمیت برخوردارند. اولویت بندی زیر شاخص های موثر در عامل انسانی بیانگر این موضوع می باشد که مولفه های ارتقای مهارت و نیروی انسانی متخصص از بیشترین و کمترین اهمیت در گروه برخوردارند. مولفه های فرهنگ بکارگیری نوآوری و فناوری پیشرفته از بیشترین تا کمترین اهمیت در عامل فنی برخوردارند. و رتبه بندی مولفه های اقتصادی در مجموع نشان داد به ترتیب مولفه های برندسازی و ثبات اقتصادی از بیشترین تا کمترین اهمیت در این گروه برخودارند.نتیجه گیری: نتایج رتبه بندی نشان داد که عواملی که بیشترین مطلوبیت را از نگاه مصرف کننده و تامین کنندگان مواد و محصولات دارند، بیشترین درجه اهمیت رادر رقابت پذیری صنایع کارتن سازی داشته اند. بررسی تحلیل نگرش های کیفیت با الگوی رقابت پذیری، ابعاد ظریف و در عین حال مهمی از رابطه بین نگرش های مختلف کیفیت مواد و محصولات تولیدی و موفقیت شرکت را آشکار می سازد. در تبیین این نتایج می توان ابراز داشت که تنها کیفیتی می تواند در محیط رقابتی، موفقیت پایدار ایجاد کند که به گونه متوازنی منافع و هزینه های مشتری و سودآوری سازمان را تامین کند. همچنین، شاخه های گوناگون صنعت چوب و کاغذ به منظور افزایش توان رقابتی خویش نیاز به استفاده از فناوری های نوین تولید و بهره گیری از ماشین آلات جدید و مدرن دارند.

سابقه و هدف: سرخدار (Taxus baccata) از معدود درختان سوزنی برگ بومی ایران و از جمله گونه های با ارزش و نادر جنگل های ایران است. این گونه به جامانده از بقایای رویش های دوران سوم زمین شناسی محسوب می گردد که متاسفانه به علت تغییرات شرایط آب و هوایی و برداشت های بی رویه و چرا در معرض انقراض قرار گرفته است. با توجه به ناکافی بودن اطلاعات در مورد تاثیرات شرایط رویشگاهی بر رویش این گونه، هدف این مطالعه بررسی فعالیت لایه زاینده و روند افزایش تعداد سلول های بالغ در این گونه می باشد.مواد و روش ها: سه منطقه از استان گلستان (پونه آرام، جهارباغ، افرا تخته) انتخاب شدند که در بین آنها، رویشگاه افراتخته گرم ترین منطقه است. از هر منطقه 6 پایه درخت سالم دارای تنه صاف و قطر تقریبا یکسان برای ریزنمونه برداری انتخاب شدند، نمونه گیری از ابتدای فروردین تا اوایل آذرماه سال 1393، با فواصل زمانی هر دو هفته صورت گرفت. ریزنمونه ها پس از مقطع گیری و رنگ آمیزی زیر میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفته و میانگین تعداد سلول ها در لایه کامبیومی و تعداد تراکئیدهای بالغ در هر زمان محاسبه شدند. داده های اقلیمی (میزان بارش و دمای ماهیانه) محیط برای سال نمونه برداری توسط ایستگاه های نزدیک به محل های نمونه گیری ثبت شدند.یافته ها: نتایج نشان داد فعالیت کامبیوم در منطقه افراتخته حدود دو هفته زودتر از دو منطقه دیگر و در اوایل اردیبهشت آغاز شد و در هر سه رویشگاه به طور همزمان در اواخر مهر ماه به پایان رسید. همچنین شمارش سلول های کامبیومی نشان داد اوج فعالیت کامبیومی در اواسط خرداد ماه رخ می دهد که در آن زمان تعداد سلول های کامبیومی به 10 عدد می رسد. با آنکه فعالیت کامبیوم در منطقه گرمتر (افرا تخته) زودتر آغاز شده و همچنین در چند ماه آغازین فصل رویش، تعداد سلول های کامبیومی در این منطقه بیشتر از دو منطقه مورد مطالعه دیگر است، ولی تفاوتی بین تعداد نهایی تراکئیدهای بالغ در انتهای فصل رویش بین سه رویشگاه دیده نشد.نتیجه گیری: درمجموع می توان نتیجه گرفت که دمای بالاتر هوا در رویشگاه افراتخته، در اوایل فصل رویش اثر مثبتی بر رشد داشت اما در میانه تابستان باعث کاهش تعداد سلول های کامبیومی و در نتیجه کاهش نرخ رشد شده است. این مساله، درصورت گرم تر شدن و کاهش رطوبت هوا در آینده می تواند تاثیر منفی بیشتری بر درختان سرخدار منطقه افراتخته داشته باشد.

سابقه و هدف: می توان با استفاده از الیاف مختلف قابلیت انتقال تنش را در چسب ها تقویت کرد. لذا هدف از این تحقیق بررسی قابلیت تقویت شوندگی رزین اپوکسی با استفاده از نانوالیاف سلولزی و لیگنوسلولزی و مقایسه عملکرد آنها در بهبود ویژگی های رزین خالص می باشد.مواد و روش ها: در این تحقیق پس از اعمال معاوضه حلال به منظورپراکنش بهتر نانوذرات در ماتریکس رزین اپوکسی، این نانوذرات در سه سطح 0.1، 0.2 و 0.3 درصد وزنی رزین اپوکسی به ماتریکس اضافه شدند. سپس مخلوط بدست آمده در قالب فیلم هایی به ضخامت 4 میلیمتر ریخته شده پس از سپری شدن 72 ساعت برای انعقاد، ویژگی های فیزیکی و مکانیکی نمونه ها مورد بررسی قرار گرفتند. آزمون های فیزیکی شامل جذب آب و واکشیدگی ضخامت و آزمون های مکانیکی شامل خمش، کشش بودند. همچنین وضعیت پراکنش ذرات با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که با افزایش درصد نانوذرات تا 0.2 درصد ویژگی های مکانیکی تا 2 برابر بهبود می یابد ولی از 0.2 به 0.3 درصد این ویژگی ها کاهش می یابد. همچنین با افزایش درصد نانوالیاف ویژگی های فیزیکی کاهش یافت. همچنین نتایج حاکی از آن بود که نانو الیاف لیگنوسلولزی در مقایسه با نانوالیاف سلولزی در رابطه با بهبود ویژگی های مکانیکی و فیزیکی قابلیت پایین تری دارند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق مشخص شد که با استفاده از مقادیر اندکی از نانو الیاف (0.2 درصد) ویژگی های مکانیکی کامپوزیت را تقریبا به میزان 2 برابر افزایش داد.

سابقه و هدف: هدف از انجام این پژوهش تهیه چسب ترکیبی از اوره فرمالدهید و لیکورسیاه و همچنین تقویت خواص آن با نانوفیبر لیگنوسلولز برای ساخت تخته خرده چوب بود.مواد و روش ها: در این تحقیق درصد اختلاط لیکور سیاه با چسب اوره فرمالدهید در چهار سطح 100:0، 90:10، 70:30 و 50:50 بود همچنین دمای پرس در دو سطح 180 و 200 درجه و درصد نانوفیبرلیگنوسلولز 0 و 2 درصد بر اساس وزن خشک چسب به عنوان عوامل متغیر انتخاب شد. نتایج: خواص فیزیکی و مکانیکی نمونه ها شامل مقاومت خمشی، چسبندگی داخلی، جذب آب و واکشیدگی ضخامت در طی 2 و 24 ساعت غوطه وری در آب اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش درصد لیکور سیاه در ترکیب چسب خواص مکانیکی و فیزیکی کاهش می یابد. همچنین با افزایش درصد نانوفیبر لیگنوسلولز و دمای پرس خواص فیزیکی و مکانیکی بهبود می یابد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق، لیکورسیاه موجب کاهش و دمای پرس و درصد نانو باعث بهبود خواص فیزیکی و مکانیکی می-شود.