شیلات
سال:1391 | دوره:65 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

این مطالعه به منظور تعیین میزان بهینه تغذیه آرتمیا ارومیانا (Artemia urmiana) با مخمر نانوایی (Saccharomyces cerevisiae) طراحی شد. در این آزمایش از چهار سطح 0.625 (تیمار شاهد)، 1.25 (تیمار اول)، 2.50 (تیمار دوم) و 5.0 (تیمار سوم) میلی گرم مخمر به ازا هر 1000 قطعه ناپلی آرتمیا ارومیانا، در قالب یک طرح کاملا تصادفی (4 تیمار و هریک در 3 تکرار) استفاده به عمل آمد. در انتهای دوره آزمایش، طول کل، وزن خشک تولید زیتوده و میزان بقا آرتمیا ارومیانا اندازه گیری شد. همچنین شاخص های میانگین رشد روزانه، افزایش وزن، ضریب رشد ویژه و شاخص وضعیت تعیین گردیدند. نتایج حاکی از آن بود که ناپلی های آرتمیا در تیمار اول، طول کل (0.14±2.10 میلیمتر)، وزن خشک (1.91±11.75 میکروگرم) تولید زیتوده (21.03±129.55 میلی گرم در لیتر) و در صد بقا (12.2±62.2 درصد) بیشتری در مقایسه با سایر تیمارها داشتند (.(P<0.05 همچنین میانگین رشد روزانه (0.19±1.12 میکروگرم)، افزایش وزن (1.89±11.21 میکروگرم) و ضریب رشد ویژه (1.41±30.71) در تیمار اول به طور معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بود. بالاترین شاخص وضعیت مربوط به تیمار سوم (21.46±60.47) و کمترین آن در تیمار اول (3.01±22.89) مشاهده شد (P<0.05). با توجه به نتایج حاصله میزان بهینه تغذیه آرتمیا ارومیانا با مخمر نانوایی سطح 1.25 میلی گرم مخمر به ازا هر 1000 قطعه آرتمیا به دست آمد. همچنین مشخص شد که بسته به جیره غذایی، میزان بهره وری آرتمیا ارومیانا از غذا به مقدار غذا در محیط بستگی داشته و تا میزان مشخصی با افزایش مقدار غذا، میزان بهره وری از غذا نیز افزایش می یابد.

اثرات شرایط مختلف تغذیه ای بر تنظیم یونی-اسمزی بچه ماهیان آزاد دریای خزر (Salmo trutta caspius) رودخانه زی بررسی گردید. 750 بچه ماهی (12.5±1 g) پس از سازگاری به محیط جدید، تحت تیمارهای شش هفته غذادهی کامل (FFF)، سه هفته غذادهی-سه هفته گرسنگی (FS)، شش هفته گرسنگی (SSS)، دو هفته غذادهی-دو هفته گرسنگی-دو هفته تغذیه مجدد ((FSF و سه هفته گرسنگی-سه هفته تغذیه مجدد ((SF نگهداری شدند؛ غذادهی با جیره تجاری ماهی قزل آلا روزانه سه بار در حد اشباع انجام گرفت. در نتایج بین میزان الکترولیت های سدیم، کلر، پتاسیم و منیزیم سرم خون تیمارها اختلاف معنی داری دیده نشد، اما میزان اسمولالیته با افزایش دوره گرسنگی از میزان 299 میلی اسمول بر کیلوگرم در تیمار FFF به ترتیب به 286 و 271 میلی اسمول بر کیلوگرم در تیمارهای FS و SSS کاهش یافت (P<0.05) و تغذیه مجدد پس از دوره های گرسنگی باعث جبران کاهش میزان اسمولالیته به مقادیر مشابه در تیمار FFF شد. پنج روز پس از انتقال ماهیان به آب دریای خزر (13 گرم در لیتر)، میزان منیزیم در تیمارهای سه و شش هفته گرسنگی نسبت به گروه شاهد (2.36 میلی اکی والان بر لیتر) به ترتیب به 3.55 و 3.40 میلی اکی والان بر لیتر رسید .(P<0.05) میزان پتاسیم سرم خون نیز بین تیمارها اختلاف معنی دار نامنظمی داشت اما در مقادیر سدیم و کلر اختلاف معنی داری مشاهده نشد. میزان اسمولالیته سرم خون نسبت به گروه (366 mOsmol/kg) FFF در تیمار FS به حداکثر 415 mOsmol/kg افزایش و در تیمار SSS به حداقل306 mOsmol/kg  کاهش یافت  .(P<0.05) نتایج نشان می دهد که گرسنگی می تواند روی ظرفیت تنظیم یونی بچه ماهیان آزاد خزر اثر منفی داشته و با تغذیه مجدد اگرچه در مواردی این ظرفیت قابل برگشت است ولی گرسنگی طولانی مدت اثرات جبران ناپذیری می تواند داشته باشد.

استفاده از دیازینون جهت کنترل آفات نباتی در بسیاری از مزارع کشاورزی که در مجاورت منابع آب شیرین واقع شده اند رایج می باشد. از اینرو در این مطالعه به بررسی سمیت زیر کشنده این آفت کش ارگانوفسفره‏ به عنوان یک آلاینده بوم سازگان های آبی، بر روی تغییرات آسیب شناسی بافت کبد و تغییرات برخی از فاکتورهای بیوشیمیایی خون ماهی کپور معمولی Cyprinus carpio‏ پرداخته شده است. در این آزمایش ماهی ها به مدت 10‏، 20 و 30 روز در معرض غلظت زیر کشنده 60 و 120 میکروگرم در لیتر دیازینون قرار داده شدند. افزایش معنی دار (p<0.05) سطح فعالیت آنزیم های آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز، لاکتات دهیدروژناز، کراتین فسفوکیناز در پلاسما و افزایش معنی دار (p<0.05) غلظت گلوکز، آلبومین و کلسترول در خون ماهیانی که در معرض سمیت مزمن دیازینون قرار داشتند در مقایسه با ماهیان گروه شاهد کاملا مشهود بود. با این وجود هیچ گونه تغییر معنی داری (p>0.05) در سطح پروتئین تام پلاسما و گلبولین در خون ماهی های تحت آزمایش مشاهده نگردید. تاثیرات آسیب شناسی بافتی دیازینون بر روی بافت کبد ماهی کپور معمولی، نیز با میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت. بهم ریختگی شکل ظاهری و آرایش سلولی سلول های کبدی، رسوب مواد سیتوپلاسمی و هسته ای، شکل گیری واکوئل در بافت کبدی، نکروز و تخریب ساختار سلول های کبدی و نیز از هم گسیختگی سینوس های خونی در بافت کبد ماهی های تحت تیمار سم دیازینون دیده می شود.

برخی شاخص های خون شناسی و بیوشیمیایی در دو گونه سیاه ماهی دریاچه سد قشلاق سنندج با توجه به جنسیت، سن و فصل نمونه برداری مورد بررسی قرار گرفت. تفاوت معنی داری از نظر شاخص های مورد بررسی بین جنس های نر و ماده در هر یک از گونه ها مشاهده نگردید. بین دو گونه درصد نوتروفیل، درصد منوسیت، تعداد گلبول های قرمز، هماتوکریت، غلظت هموگلوبین، متوسط هموگلوبین گلبولی و متوسط غلظت هموگلوبین گلبول ها در C. damascina به طور معنی دار بیشتر بوده و تنها درصد لنفوسیت در C. trutta بیشتر از C. damascina تعیین گردید. از میان شاخص های مورد بررسی بر حسب گروه های سنی 2 تا 4 ساله تعداد گلبول های سفید، درصد منوسیت ها و پروتئین کل پلاسمایی به طور معنی دار در بین گروه های سنی C.trutta متفاوت بود ولی در C. damascina تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. در C. damascina بیشترین تعداد گلبول سفید و غلظت فسفر در فصل تابستان و بیشترین درصد منوسیت و هماتوکریت در فصل زمستان مشاهده گردید. در C. trutta نیز در فصل زمستان تعداد گلبول های قرمز و هماتوکریت افزایش و متوسط هموگلوبین گلبولی کاهش نشان داد. نتایج ضمن تعیین دامنه شاخص های خون شناسی مورد نیاز در پایش وضعیت سلامت دو گونه سیاه ماهی، امکان ارزیابی وضعیت آلودگی منابع آبی در مطالعات بعدی با توجه به این شاخص ها را فراهم می سازد.

این مطالعه با هدف بررسی کاشت هورمون کورتیزول (به منظور القای استرس مزمن) بر شاخص های هماتولوژیک و غلظت هورمون کورتیزول در فیل ماهی ماده پرورشی بعد از جراحی آندوسکوپی صورت پذیرفت. در شروع آزمایش، وضعیت گنادی همه ماهیان با استفاده از دستگاه آندوسکوپی تعیین شد. سپس به منظور شبیه سازی استرس مزمن در ماهیان جراحی شده، کپسول های حاوی کورتیزولCocoa butter- به صورت داخل صفاقی در فیل ماهیان ماده سه ساله در مرحله دو رسیدگی جنسی (وزن متوسط 53.23±6759 گرم) کاشته شدند. میزان هورمون دریافتی شامل صفر (C0؛ شاهد)،  (C5) 5و  (C50) 50میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و پنج عدد ماهی به ازای هر گروه در نظر گرفته شد. هر هفته به مدت 28 روز از ماهیان خون گرفته شد تا پاسخ های هماتولوژی و غلظت کورتیزول خون ارزیابی گردد. اختلاف معنی داری در غلظت کورتیزول سرم در طول دوره آزمایش در ماهیان C50 مشاهده نشد اما در ماهیان C5 غلظت کورتیزول افزایش معنی داری در طی چهار هفته داشت. همچنین اختلاف معنی داری در غلظت کورتیزول در گروه C5 به طور معنی داری بالاتر از گروه های شاهد و C50 بود. تعداد گلبول های سفید در کلیه تیمارها بعد از جراحی افزایش یافت اما پاسخ در تیمار شاهد کمتر از دو تیمار دریافت کننده کورتیزول بود. کاشت هورمون تاثیر معنی داری بر میزان هموگلوبین و هماتوکریت نداشت. اختلاف معنی داری در درصد لنفوسیت ها و نوتروفیل ها در هفته دوم و چهارم بعد از کاشت در گروه های آزمایشی مشاهده شد. تعداد سلول های سفید خون در درصد افتراقی نشان از بروز پدیده نوتروفیلا و لنفوپنیا در تیمارهای C5 و C50 از هفته دوم بعد از اندوسکوپی و کاشت کورتیزول داشت. نتایج نشان داد استرس های مزمن بعد از جراحی آندوسکوپی باعث کاهش پاسخ ایمنی و سرکوب آن می شود. همچنین نشان داد که فیل ماهی در مقایسه با ماهیان استخوانی پاسخ کمتری را به کاشت کورتیزول نشان می دهد.

فیش فینگر از جمله فرآورده های نیمه آماده از ماهی می باشد که مطالعات زیادی جهت بهبود بافت، طعم، بو و رنگ آن صورت گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی خصوصیات کیفی و حسی فیش فینگرهای تولید شده از فیله و سوریمی ماهی کپور معمولی هنگام نگهداری در یخچال می باشد. فیش فینگرهای تولیدی پس از لعاب زنی، بسته بندی و در یخچال (4 oC) نگهداری شدند. شاخص های شیمیایی (مقادیر چربی، آهن هم، پراکسید (PV)، اسید تیوباربیتوریک (TBA)، مجموع بازهای نیتروژنی فرار (TVB-N) و خواص حسی (بافت، بو، طعم، رنگ و مطلوبیت کل) توسط ارزیابان در روزهای صفر، 3، 6 و 9 روز اندازه گیری شدند. میزان پراکسید (میلی اکی والان o2 بر کیلوگرم چربی ماهی)، تیوباربیتوریک اسید (میلی گرم مالون آلدئید در کیلوگرم گوشت ماهی) و مجموع بازهای نیتروژنی فرار (میلی گرم نیتروژن در 100 گرم گوشت ماهی) فیش فینگرها بین تیمارها اختلاف معنی داری داشتند (P<0.05). بطوریکه مقادیر آنها در فیش فینگر حاصل از فیله و سوریمی، به ترتیب در انتهای دوره به 4.07، 0.9، 33.17 و 3.53، 0.77، 13.73 رسید که این در فیش فینگرهای حاصل از فیله بیشتر از سوریمی بود (P<0.05). همچنین، مقدار آهن هم (ppm) در هر دو تیمار کاهش معنی داری را نشان داد. چربی کل فیش فینگر حاصل از فیله کاهش معنی داری را نسبت به سوریمی در انتهای دوره نشان داد. نتایج ارزیابی حسی کاهش معنی دار خصوصیات حسی فیش فینگرها را نشان دادند. بر اساس نتایج ارزیابی حسی زمان ماندگاری دو نوع مختلف فیش فینگر ماهی کپور معمولی در یخچال 6 روز تعیین شد.

مایکوسپرین ها، متابولیت های جذب کننده تابش فرابنفش هستند که از طریق مسیر سنتز اسیدهای آمینه آروماتیک (Shikimate pathway) تولید می شوند. در مطالعه حاضر به بررسی تاثیر نوع غذا بر میزان تجمع این ترکیبات در آرتمیا اورمیانا (Artemia urmiana) و آرتمیای بکرزا (parthenogenetic Artemia) پرداخته شد. سیست های هر دو جمعیت آرتمیا تحت شرایط استاندارد تخم گشایی شدند. لاروها (ناپلیوس اینستار I) بلافاصله بعد از تخم گشایی به آب رقیق شده دریاچه ارومیه با شوری 150 گرم در لیتر انتقال یافت، سپس شوری آب محیط پرورش به طور تدریجی تا 250 گرم در لیتر افزایش داده شد. آرتمیاها در طول دوره پرورش با دو تیمار غذایی جلبک تک سلولی دونالیلا سالینا (Dunaliella salina) سبز و قرمز تغذیه شدند. در پایان آزمایش غلظت هفت نوع مایکوسپرین شامل Asterina-330، Shinorine، Mycosporine-2Glycine، Palythine، Porphyra-334، Mycosporine-Glycine:valine و Palythinol در آرتمیاهای بالغ توسط دستگاه HPLC اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده افزایش معنی دار میزان مایکوسپرین ها را در هر دو جمعیت آرتمیای تغذیه شده با جلبک قرمز، به استثنای Shinorine در A. urmiana، در مقایسه با جلبک سبز نشان داد. در اکثر موارد آرتمیای بکرزا در مقایسه با A. urmiana قابلیت بیشتری برای تجمع مایکوسپرین ها از خود نشان داد.

استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک ها برای اهداف پیشگیری و درمانی در سراسر جهان باعث افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی در محیط های در معرض میکربی شده است. اکسی تتراسیکلین به خاطر طیف وسیع فعالیت و قیمت پایین از جمله آنتی بیوتیک هایی است که به میزان زیادی در مزارع آزاد ماهیان استفاده می شود. آئروموناس هیدروفیلا و دیگر آئروموناس های متحرک معمول ترین باکتریها در زیستگاههای آب شیرین در سراسر جهان هستند و این باکتریها اغلب سبب سپتی سمی در ماهیان پرورشی می شوند. در این آزمایش 50 درصد از باکتریهای جدا شده از ماهی قز آلای رنگین کمان با استفاده از تست های بیوشیمیایی به عنوان آئروموناس هیدروفیلا شناخته شدند. MIC (حداقل غلظت بازدارندگی) اکسی تتراسیکلین علیه باکتریهای آئروموناس هیدروفیلا جدا شده در غلظت های 10، 0، 1، 2، 4، 8 میکروگرم بر میلی لیتر با استفاده از روش رقیق سازی آگار تعیین شد. کمترین غلظتی که از رشد آئروموناس هیدروفیلا جلوگیری کرد 2 میکروگرم بر میلی لیتر بود. در بررسی مقاومت آئروموناس هیدروفیلا به 30 میکروگرم بر میلی لیتر اکسی تتراسیکلین، 40 درصد از باکتریها مقاوم بودند.

تحقیق حاضر با هدف مطالعه رشد و وضعیت تولیدمثل کیلکای معمولی Clupeonella caspia در سال 1389 در سواحل مازندران انجام شد. در مجموع 3774 نمونه بعد از اندازه گیری طول و وزن، کالبدشکافی و تعیین جنسیت شده و گناد ماده ها توزین شد. تعیین مرحله رسیدگی جنسی بر اساس روش 6 مرحله ای صورت گرفت. تعیین سن با استفاده از اتولیت ساجیتا انجام شد. رابطه طول و وزن به صورت (R2=0.918) W=0.000001FL2.92 بود. پارامترهای رشد این گونه (L∞=128.7mm, k=0.41yr-1, t0=-0.59yr) برآورد شد. جمعیت کیلکای معمولی از 6 گروه سنی، شامل 1 تا 6 سال تشکیل شده است. میانگین سن 3.27±0.09 سال بود. گروه سنی 3 ساله با فراوانی 45.24 درصد غالب بودند. نسبت جنسی نر: ماده 1 :0.779 بود که نرها غالب بودند. بررسی مراحل رسیدگی و GSI نشان داد که تخمریزی کیلکای معمولی از اسفند آغاز شده و در خرداد و تیر به بیشترین مقدار رسید. نرخ بازماندگی 0.239 yr-1 بود. ضرایب مرگ و میر طبیعی و صیادی به ترتیب 0.448 yr-1 و 0.983 yr-1 برآورد شد. نرخ بهره برداری این گونه 0.687 محاسبه شد که نشانگر صید بی رویه است. نتایج تحقیق نشان می دهد که طی سالهای اخیر میانگین طول و وزن جمعیت کیلکای معمولی افزایش و میانگین سن آن کاهش یافته است.

این مطالعه به منظور بررسی اثر سطوح و منابع مختلف لسیتین بر رشد و مقاومت به تنش کمبود اکسیژن در آلوین های ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) با وزن اولیه 4.08±120 میلی گرم به مدت 40 روز انجام گرفت. لسیتین سویا و تخم مرغ در سطوح 2، 4 و 6 درصد به جیره اضافه گردید. آزمایش با 7 تیمار و 3 تکرار و ذخیره سازی 165 عدد آلوین در تانک های 90 لیتری انجام شد. آلوین ها به میزان 6 وعده در روز در حد سیری غذادهی شدند. در پایان آزمایش فاکتورهای مختلف رشد در تیمار تغذیه شده با 2 درصد لسیتین تخم مرغ افزایش معنی داری در مقایسه با شاهد و تیمارهای لسیتین سویا داشت. فاکتورهای رشد در آلوین های تغذیه شده با لسیتین سویا تفاوت معنی داری با شاهد نداشتد. آلوین های تغذیه شده با 6 درصد لسیتین تخم مرغ به طور معنی داری بیشترین زنده مانی را در مقایسه با گروه شاهد و دیگر تیمارها داشتند. آلوین های تغذیه شده با تمامی سطوح لسیتین تخم مرغ به طور معنی داری بیشترین زنده مانی را در مقابله با تنش کمبود اکسیژن نسبت به شاهد داشتند. نتایج این آزمایش نشان داد لسیتین تخم مرغ منجر به اثرات مثبت و معنی داری بر میزان رشد و مقاومت به تنش کمبود اکسیژن می شود و مطلوب ترین سطح تغذیه ای لسیتین تخم مرغ در این وزن 2 درصد جیره می باشد.

این مطالعه برای تعیین خصوصیات تولیدمثلی میگویExopalaemon styliferus  در بخش پائین دست رودخانه بهمنشیر در تابستان 1387 انجام شد. از مجموع 472 نمونه جمع آوری شده، 55.5 درصد میگوها را جنس نر و 44.5 درصد ماده (14.4 درصد ماده دارای تخم و 30.1 درصد بدون تخم) تشکیل دادند. حداقل طول و وزن کل بدن در جنس نر دارای زائده نرینگی بترتیب 2.69 سانتی متر و 0.4 گرم و در جنس ماده دارای تخم بترتیب 4.06 سانتی متر و 1.54 گرم بدست آمد. متوسط، حداقل و حداکثر هماوری معادل 914، 242 و 1755 عدد بدست آمد. میزان بازده تولید مثلی از 8 تا 21 درصد (میانگین 13 درصد) وزن بدن میگو متغیر بود. میانگین اندازه تخم (بزرگترین محور×کوتاهترین محور) در مراحل 1 و 2 تکامل جنینی به ترتیب (0.86×0.67) و (0.97×0.72) میلی متر بود. الگوی رابطه هماوری با طول بدن و وزن بدن، آلومتریک مثبت و با طول کاراپاس، ایزومتریک بود.