جنگل و فرآورده های چوب
سال:1396 | دوره:70 | شماره:3 |تعداد مقالات:22

جوامع روستایی و عشایری از عمده ترین استفاده کنندگان از تولیدات و خدمات جنگل ها هستند. این پژوهش با رویکردی مردم شناسانه و با هدف شناخت انواع استفاده های چوبی جوامع روستایی و عشایری از جنگل، آشنایی با فرآیند استفاده و کمی کردن هر کدام از این استفاده ها در جنگل های شهرستان خرم آباد استان لرستان انجام شده است. جامعه انسانی مورد بررسی در این تحقیق اهالی روستای چشمه علی و عشایر ساکن در سامان عرفی این روستا بوده که معیشت آنها وابسته به دامداری سنتی، کشاورزی، باغداری و گردآوری محصولات جنگلی است. روش انجام تحقیق مردم نگاری بوده که برای جمع آوری اطلاعات آن از ابزارهای پژوهشی مصاحبه های نیمه ساختاریافته و ساختار نیافته، مشاهده مشارکتی، متر و نوار قطرسنج بهره گرفته شده است. نتایج استفاده های چوبی در قالب پنج طبقه: وسایل منزل و صنایع دستی، ساختمان، کشاورزی، انرژی و دامداری آمده است. نتایج نشان می دهد که هر خانوار روستایی به طور میانگین سالیانه 24.4 مترمکعب چوب مصرف می کند که مصرف چوب برای تولید انرژی با 99 درصد حجم استفاده را شامل می شود، همچنین هر خانوار عشایری در مدت تقریبی شش ماه حضور در ییلاق به طور میانگین سالیانه 11.04 مترمکعب چوب مصرف می کند که در اینجا نیز مصرف چوب برای تولید انرژی 95 درصد حجم استفاده را در بر می گیرد. بنابراین با توجه به این که حجم عمده مصرف چوبی مربوط به سوخت و تولید انرژی است، گازرسانی به منطقه و ترویج استفاده از انرژی های نو همانند انرژی خورشیدی به منظور کاهش استفاده از هیزم توصیه می شود.

تاکسول یکی از موثرترین داروهای ضد سرطان است که در درمان طیف گسترده ای از سرطان ها مورد استفاده قرار می گیرد. کشت بافت سرخدار منبع جایگزین مناسبی برای تهیه تاکسول و سایر تاگزان های وابسته به آن است. یکی از روش های تولید متابولیت های ثانویه در شرایط درون شیشه ای در گیاهان کالوس زایی است. تحقیق حاضر با هدف بررسی محیط کشت پایه و غلظت های هورمونی به منظور کالوس زایی دو گونه سرخدار (Taxus baccata و Taxus berevifolia) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. به منظور بهینه سازی شرایط رشد کالوس، قطعات جداکشت ساقه در سه نوع محیط کشت پایه WPM، MS، B5 و تحت تاثیر تنظیم کننده های رشد 2،4- D با غلظت های 1، 2 و 4 میلی گرم در لیتر در ترکیب با کینتین با غلظت 0.1، 0.2 و 0.3 میلی گرم در لیتر بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد کالوس زایی (57.3 درصد) ریزنمونه های ساقه در محیط WPM و غلظت هورمونی 2 میلی گرم در لیتر -D2،4 و 0.2 میلی گرم در لیتر کینتین صورت گرفت. کمترین درصد کالوس زایی (22.3 درصد) در محیط کشت MS انجام گرفت و محیط کشت B5 در وضعیتی بین این دو قرار داشت. همچنین استفاده از غلظت های کم تنظیم کننده های رشد نسبت به غلظت های بیشتر، تاثیر بیشتری بر متغیر کالوس زایی در ریزنمونه های ساقه دو گونه سرخدار داشت.

بررسی واکنش های فیزیولوژیک گونه ها به تنش خشکی می تواند به شناسایی سازوکار های موثر در مقاومت به خشکی و نیز انتخاب بهترین گونه برای کاشت در مناطق کم آب ایران کمک کند. این پژوهش با هدف شناسایی سازوکار فیزیولوژیک نهال های اقاقیا (Robinia pseudoacasia L.) تحت شرایط خشکی انجام گرفت. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با یک تیمار (دوره آبیاری)، در پنج سطح (فاصله های 1، 3، 5، 7 و 9 روزه) و پنج تکرار بر روی نهال های یکساله اقاقیا انجام گرفت و به منظور بررسی اثر تنش خشکی، شاخص های فلورسانس کلروفیل (Fv/Fm، Fm و F0)، مقدار کلروفیل a، b و کلروفیل کل و محتوای پرولین با نمونه برداری از برگ های انتهایی تیمار های مختلف اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی، سبب کاهش معنی دار فلورسانس حداکثر (Fm) و کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II (Fv/Fm) و فلورسانس اولیه (F0) در گونه اقاقیا، در سطح 5 درصد می شود. تحت شرایط تنش خشکی، در محتوای کلروفیل اقاقیا اختلاف معنی دار بین سطوح مختلف آبیاری مشاهده نشد. با افزایش شدت تنش، تجمع پرولین در برگ از 9.82 در تیمار یک روزه به 77.40 میکرومول بر گرم برگ تازه در تیمار پنج روزه افزایش یافت. با توجه به نتایج می توان گفت اندازه گیری پارامتر های فلورسانس کلروفیل و مقدار پرولین برگ اقاقیا، به عنوان شاخص تعیین میزان تحمل به خشکی، به منظور انتخاب آن برای کاشت در مناطق خشک و نیمه خشک مفید خواهد بود.

اقاقیا (.Robinia pseudoacacia L) و ارغوان (.Cercis siliquastrum L) دو گونه مناسب برای تولید نهال در نهالستان ها و توسعه فضای سبز مناطق خشک هستند. پژوهش حاضر پاسخ زنده مانی و برخی صفات رویشی نهال های گلدانی این دو گونه را تحت تاثیر تنش شوری بررسی می کند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در چهار تکرار صورت گرفت. نهال های دو گونه با محلول کلرید سدیم به مدت 90 روز در مکانی مسقف در چهار سطح شوری 0، 5، 10 و 20 دسی زیمنس بر متر آبیاری شدند. از نظر بیشتر پارامترهای رویشی، اقاقیا نسبت به ارغوان پاسخ بهتری به شوری تا 10 دسی زیمنس بر متر نشان داد. در شوری 20 دسی زیمنس بر متر، نهال های اقاقیا دارای زنده مانی بیشتری نسبت به ارغوان بودند (به ترتیب 45 و 30 درصد). در هر دو گونه، زنده مانی در شوری 10 دسی زیمنس بر متر بیش از 50 درصد بود، اما در شوری 5 دسی زیمنس بر متر دچار کاهش نشد و همچنان 100 درصد بود. با توجه به اینکه اغلب صفات رویشی در برخی غلظت های شوری کاهش یافتند، به ویژه از نظر زنده مانی می توان تحمل نهال هر دو گونه را تا آستانه شوری 5 دسی زیمنس بر متر گزارش کرد. بدین ترتیب، تولید آنها در بسترهای شور (تا 5 دسی زیمنس بر متر) نهالستان های مناطق خشک کشور امکان پذیر است. پژوهش های مشابه در مراحل رویشی بالاتر، قدرت تحمل به شوری بهتر این دو گونه را برای توسعه فضای سبز و احیای مناطق خشک کشور که دارای خاک های شور هستند نمایان خواهد ساخت.

جنگل های هیرکانی از مهم ترین اکوسیستم های خشکی جهان و تاثیر گذار بر توسعه پایدار جوامع انسانی است و باید به طور مستمر پایش شود. آگاهی از روند تغییرات فنولوژیکی این جنگل ها، به درک بهتر چگونگی پاسخ آن به تغییرات آب و هوایی بسیار کمک می کند. این پژوهش با هدف بررسی روند تغییرات بلندمدت فعالیت گیاهی، با به کارگیری آزمون تحلیل روند من کندال به صورت پیکسل به پیکسل در کل سطح جنگل بر روی سری زمانی تصاویر ماهواره ای NOAA-NDVI شامل 756 تصویر دوهفته ای در دوره 2012-1981 انجام گرفت. همچنین روند تغییرات دما و بارش و رابطه رگرسیونی آنها با NDVI ارزیابی شد. در 75.35 درصد از این جنگل ها، روند Greening و تنها در پیکسل های کمی از منطقه، روند Browning مشاهده شد. در تغییرات بارش در بیشتر پیکسل های منطقه روندی مشاهده نشد، ولی تحلیل روند سری زمانی دما به طور تقریبی در کل منطقه، روند افزایشی معنی دار در سطح احتمال 1 درصد را نشان داد. نتایج بررسی رابطه رگرسیونی سری های زمانی NDVI با دما و بارش، حاکی از رابطه ضعیف بین متغیرهای آب و هوایی و تغییرات فعالیت پوشش گیاهی در منطقه در دوره زمانی تحقیق است. نتایج این پژوهش نشان داد تغییراتی در روند سبزشدگی جنگل های هیرکانی رخ داده که ممکن است ناشی از عوامل دیگری غیر از عامل های آب و هوایی باشد.

هدف این تحقیق، بررسی تاثیر عوامل فیزیوگرافی بر خصوصیات کمی و کیفی جنگلکاری گونه ون در منطقه دولی چال ماسوله در استان گیلان است. بدین منظور در منطقه ای به وسعت 400 هکتار، تعداد 100 قطعه نمونه دایره ای به وسعت 2 آر، بر اساس الگوی منظم تصادفی پیاده شد. در داخل هر قطعه نمونه عوامل فیزیوگرافی (شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا)، ویژگی های کمی (قطر یقه و ارتفاع کل) و ویژگی های کیفی (شادابی و چندشاخگی) اندازه گیری شد. نتایج آزمون تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری بین قطر متوسط یقه و ارتفاع کل درخت ون در جهت های مختلف وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بین قطر یقه در شیب های مختلف اختلاف معنی داری وجود ندارد، درحالی که بین ارتفاع درخت ون در شیب های مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد. نتایج آزمون t نیز نشان داد که اختلاف معنی داری بین قطر یقه در ارتفاعات مختلف وجود دارد، درحالی که اختلاف معنی داری بین ارتفاع ون در ارتفاعات مختلف مشاهده نشد. بررسی اثر جهت بر ویژگی های کیفی نشان داد که بیشترین شادابی در جهت شمال و بیشترین چندشاخگی در جهت جنوب است. بررسی اثر شیب بر ویژگی های کیفی نشان داد که بیشترین شادابی و چندشاخگی در شیب 20-0 درصد است. بررسی اثر ارتفاع از سطح دریا بر روی ویژگی های کیفی نشان داد که بیشترین درصد شادابی و چندشاخگی در ارتفاع 1900- 1700 متر است.

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر آتش سوزی بر فلور و شکل زیستی گونه های علفی در منطقه جنگلی تنگه بزاز خانه در شمال شرق کرمانشاه انجام گرفت. پس از تعیین مساحت قطعه نمونه ها به روش حداقل سطح، 40 قطعه نمونه در هریک از مناطق سوخته و شاهد برداشت شد. گونه های گیاهی حاضر در سطح قطعه نمونه ها جمع آوری و شناسایی شد و شکل زیستی آنها بر اساس روش رانکایر تعیین شد. نتایج نشان داد که در منطقه سوخته، 48 گونه گیاهی متعلق به 37 جنس و 14 تیره و در منطقه شاهد نیز 50 گونه گیاهی متعلق به 36 جنس و 13 تیره گیاهی وجود دارد. در بین تیره های شناسایی شده، تیره های Malvaceae، Guttiferae، Iridaceae و Caryophyllaceae فقط در منطقه سوخته و تیره های Papaveraceae و Brassicaceae در منطقه شاهد به صورت اختصاصی حضور داشتند. همین امر سبب بروز اختلافاتی در ترکیب گونه های بین دو منطقه شد. بررسی شکل زیستی گونه ها در مناطق بررسی شده نشان داد که تروفیت ها بیشترین درصد پوشش را در دو منطقه به خود اختصاص داده اند، به طوری که درصد این گونه ها در منطقه سوخته بیشتر از منطقه شاهد بود. به طور کلی با توجه به گذشت 9 سال پس از آتش سوزی، حضور و نبود یا بازسازی برخی گونه ها توسط آتش سوزی تحت تاثیر قرار گرفته است.

توان تولیدی رویشگاه، معیاری مهم برای مدیران جنگل در خصوص پیش بینی مقدار تولید، بهره برداری مجاز سالانه، رویش و انتخاب مناسب ترین گونه های درختی برای یک رویشگاه است. در مطالعه حاضر قابلیت پیش بینی مدل های آماری با به کارگیری روش های مختلف گزینش متغیر برای ارتفاع غالب گونه راش به عنوان شاخصی از توان تولید رویشگاه نسبت به متغیرهای خاک و فیزیوگرافی بررسی شده است. به این منظور، 127 قطعه نمونه دایره ای به مساحت 1000 متر مربع در جنگل دانشگاه تربیت مدرس پیاده و در هر یک از آنها ارتفاع غالب گونه راش اندازه گیری شد. عملکرد پنج روش گزینش متغیر در رگرسیون خطی چندگانه (انتخاب گام به گام متغیر با آزمون F و معیارهای اطلاعاتی آکائیک و بیزین، بهترین زیرمجموعه ها با استفاده از معیارهای اطلاعاتی آکائیک و بیزین) و روش رگرسیون درختی بررسی شد. به منظور مقایسه کارایی روش های یادشده، اعتبارسنجی متقابل با 2500 تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد که در بین پنج روش مبتنی بر رگرسیون خطی چندگانه، اختلاف اندکی در قابلیت پیش بینی وجود دارد. عملکرد روش های گام به گام مشابه الگوریتم های بهترین زیرمجموعه است و انتخاب معیارهای مقایسه مدل ها (شامل معیار اطلاعاتی آکائیک، معیار اطلاعاتی بیزین یا آماره F) تاثیر اندکی بر قابلیت پیش بینی دارد. در تحقیق حاضر، روش مبتنی بر درخت رگرسیون، قابلیت پیش بینی کمتری داشت. استدلال این است که بهترین روش انتخاب متغیر وجود ندارد و هر یک از روش های مبتنی بر رگرسیون که در این تحقیق استفاده شده، می تواند مدل های پیش بینی مفید را ایجاد کند.

در این تحقیق، به منظور شناخت و مدیریت پایدار اکوسیستم های جنگلی دست کاشت، اثر چهار توده مختلف توسکای ییلاقی، پلت، سکویا و آمیخته سکویا - پلت بر شاخص های کیفیت لاشبرگ و خاک در محدوده سلمانشهر مازندران ارزیابی شد. بدین منظور در هر یک از توده ها، 15 نمونه از لایه لاشبرگ از عمق 10-0 سانتی متری خاک سطحی برداشت شد. مقادیر کربن آلی و نیتروژن کل لاشبرگ و رطوبت، pH، کربن آلی، نیتروژن کل، نیترات، آمونیوم، تنفس میکروبی، زی توده میکروبی کربن و نیتروژن خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که مقدار رطوبت، pH، نیتروژن خاک و لاشبرگ، غلظت نیترات و آمونیوم، تنفس میکروبی و زی توده میکروبی کربن و نیتروژن در گونه توسکای ییلاقی به طور معنی داری بیشتر از توده های پلت > آمیخته سکویا – پلت > و سکویا است. نسبت کربن به نیتروژن لاشبرگ و خاک و همچنین کربن آلی خاک در توده سوزنی برگ سکویا بیشتر از توده های پهن برگ توسکا و پلت بود. به طور کلی توده آمیخته سکویا - پلت حالت بینابینی را از نظر کیفیت لاشبرگ و حاصلخیزی خاک نشان می دهد. بر اساس پژوهش حاضر، جنگلکاری با گونه های پهن برگ، به ویژه گونه تثبیت کننده نیتروژن توسکای ییلاقی، سبب بهبود کیفیت لاشبرگ و خاک شده، درحالی که جنگلکاری خالص سکویا شرایط نامناسبی را ایجاد کرده است.

ضریب شکل، از مهم ترین مولفه های تعیین حجم درختان است. مقدار عددی ضریب شکل به عواملی همچون گونه درختی، رویشگاه، تراکم توده، سن و برخی عوامل محیطی بستگی دارد و با استفاده از فرمول های متنوعی محاسبه می شود. در این بررسی، به منظور تعیین مناسب ترین فرمول ضریب شکل، برای جایگزینی ضریب شکل واقعی، در توده های دست کاشت کاج بروسیا واقع در شمال شهرستان خرم آباد، 30 اصله درخت انتخاب و قطع شد. حجم واقعی هر درخت با استفاده از فرمول های حجم استوانه، اسمالیان و مخروط تعیین شد. برای هر درخت، ضریب شکل های واقعی (¦r)، طبیعی (¦0.1)، مصنوعی (¦1.3) و هوهنادل (¦h) و ضریب قدکشیدگی محاسبه شد. سه ضریب شکل طبیعی، مصنوعی و هوهنادل با استفاده از آزمون مقایسه های جفتی با ضریب شکل واقعی مقایسه شدند. نتایج نشان داد که بین ضریب شکل واقعی و سه ضریب شکل دیگر (طبیعی، مصنوعی و هوهنادل) در سطح احتمال 95 درصد تفاوت معنی دار وجود دارد و در نتیجه هیچ کدام قابلیت جایگزینی ضریب شکل واقعی را ندارند. میانگین ضریب قدکشیدگی توده مذکور 55.1 تعیین شد، بنابراین توده در این مرحله رویشی، در وضعیت پایدار قرار دارد. مقایسه شکل هندسی 120 قطعه اندازه گیری شده با حجم های هندسی رایج نشان داد که 50.8 درصد از قطعات به شکل نلوئید، 44.2 درصد به شکل پارابلوئید و 5 درصد به شکل مخروط بودند.

کسب اطلاعات کمی و کیفی از ساختار جنگل در مدیریت جنگل های زاگرس اهمیت بسیاری دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر مونه بندی بر دقت برآورد مشخصه های کمی درختان در روش های نمونه برداری چنددرختی (یک، دو، چهار، شش و هشت درختی) در جنگل های دورود لرستان صورت گرفت. بدین منظور در منطقه ای به وسعت 42 هکتار، 141 قطعه نمونه مربعی هر کدام به مساحت 2500 متر مربع (50´50 متر) انتخاب و به صورت صد در صد آماربرداری شد. در هر قطعه نمونه، اطلاعات همه درختان با قطر برابرسینه بیش از 7.5 سانتی متر، شامل تعداد درختان، قطر برابرسینه و تاج پوشش هر درخت (قطر بزرگ و کوچک تاج) ثبت شد. روش های نمونه برداری چنددرختی با استفاده از نرم افزار جی آی اس طراحی و با توجه به مقیاس نقشه در جنگل اجرا شد. سپس جنگل با استفاده از تراکم (تعداد در هکتار)، به سه مونه (125>، 250-125 و 250< اصله درخت در هکتار) تقسیم شد. شاخصه های آماری برای مشخصه های تعداد در هکتار، سطح مقطع برابرسینه در هکتار و درصد تاج پوشش در هکتار قبل و پس از مونه بندی محاسبه شد. نتایج نشان داد که با اجرای مونه بندی در روش نمونه برداری چنددرختی، میانگین برآورد شده مشخصه های بررسی شده به میانگین واقعی نزدیک تر شده است، همچنین مونه بندی ناهمگنی موجود در منطقه تحقیق را برطرف کرده و موجب کاهش انحراف معیار و درصد ضریب تغییرات شده است. همین امر سبب افزایش دقت روش نمونه برداری چنددرختی در جنگل های دورود لرستان شده است، بنابراین اجرای مونه بندی در روش چنددرختی مثبت ارزیابی می شود.

کمی سازی مشخصه های بیوفیزیکی جنگل مانند زی توده در مقیاس های محلی، ناحیه ای و جهانی در ارزیابی، پایش و مدیریت وضعیت انتشار و ترسیب کربن ضروری است. تصاویر راداری پلاریزه شده با طول موج بلند با توجه به قدرت نفوذشان به تاج پوشش جنگل و اخذ اطلاعات تنه، در برآورد زی توده روی زمینی جنگل ها استفاده شده اند. این پژوهش با هدف بررسی قابلیت داده های راداری Alos-Palsar در برآورد زی توده روی زمینی درختان در بخشی از جنگل های آمیخته پهن برگ طرح جنگلداری دکتر بهرام نیا انجام گرفت. زی توده روی زمینی درختان در 308 قطعه نمونه 10 آری با استفاده از معادلات آلومتریک محلی محاسبه شد. در این بررسی از داده های راداری که پیش پردازش رادیومتری و هندسی شده بودند استفاده شد و بر اساس آن ضرایب بازپخش نرمال شده پلاریزاسیون های HH و HV، نسبت و تفاضل آنها، مولفه های آلفا و اینتروپی حاصل از روش تجزیه هدف Cloud-Pottier به همراه ویژگی های بافت محاسبه شده از ماتریس سطوح خاکستری هم رخداد از تصاویر راداری Alos-Palsar تهیه و مقادیر آنها در محل قطعات نمونه استخراج شد. مدلسازی با استفاده از 70 درصد قطعات نمونه با الگوریتم های ناپارامتریک K-NN، رگرسیون بردارپشتیبان و جنگل تصادفی، همچنین رگرسیون چندمتغیره خطی صورت گرفت و ارزیابی برآوردها با استفاده از 30 درصد قطعات نمونه باقی مانده انجام پذیرفت. بر اساس نتایج، الگوریتم K-NN نسبت به دیگر الگوریتم ها عملکرد به نسبت بهتری در برآورد زی توده روی زمینی درختان داشت. مجذور میانگین مربعات خطای 57.189 درصد و ضریب تبیین تعدیل شده 0.032 عملکرد ضعیف این رویکرد را در برآورد زی توده روی زمینی درختان نشان می دهد.

استفاده از ماشین های پیشرفته بهره برداری سنگین در مسیرهای چوبکشی، نیروی زیادی را به خاک وارد می آورد و سبب تخریب و آسیب جدی خاک و کاهش ذخیره کربن در آن می شود. بررسی های متعدد نشان دهنده بازیابی طولانی مدت خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک است. این پژوهش به منظور تعیین تاثیرات شیب مسیر، مقدار تردد و رد چرخ چوبکشی زمینی بر مقدار ذخیره کربن و برآورد ارزش اقتصادی این مقدار ذخیره، به منظور برنامه ریزی برای کاهش خسارت به خاک انجام گرفت. به این منظور، مسیرهای تردد با توجه به شیب مسیر به دو دسته شیب کمتر از 10 درصد و شیب بیشتر از 10 درصد و هر دسته نیز با توجه به تعداد تردد، به سه دسته کم تردد، متوسط و پر تردد تقسیم شد. در هر دسته، در مسیر از رد چرخ ها، وسط مسیر و منطقه شاهد در سه تکرار نمونه برداری شد و ارزشگذاری اقتصادی کارکرد ترسیب کربن به روش ارزش سایه ای تعیین شد. نتایج نشان داد که با افزایش شیب مسیر، تعداد تردد و در محل رد چرخ ها، مقدار ترسیب کربن به طور معنی داری کاهش می یابد. ارزش هر هکتار از زمین های مورد مطالعه به لحاظ ترسیب کربن خاک و لایه آلی تا عمق 10 سانتی متری، 1798.8 دلار در هکتار برآورد شد. از طرفی، کاهش ترسیب کربن در مسیرهای چوبکشی، سالانه 516.12 دلار در هکتار هزینه اقتصادی دارد. آگاهی از این گونه هزینه ها به سیاست گذاران در حفاظت و تخصیص منابع مالی به ویژه در وضعیت محدودیت بودجه، کمک شایانی خواهد کرد.

هدف پژوهش حاضر مدلسازی خطر زمین لغزش با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی در بخشی از حوضه آبخیز کجور و سپس طراحی جاده جنگلی بر اساس پهنه بندی طبقات این خطر بود. در این تحقیق، پس از پیمایش میدانی و برداشت 95 نقطه لغزشی، شش عامل شیب، جهت، شکل دامنه، فاصله از رودخانه، فاصله از گسل و سازندهای زمین شناسی به عنوان عوامل موثر بر زمین لغزش در نظر گرفته شدند. لایه های رقومی هر یک از عوامل در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شدند. پس از استخراج داده های زمین لغزش از محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی و تقسیم داده ها، مدل های مختلف شبکه عصبی پرسپترون چندلایه از نوع پس انتشار پیش خور با به کارگیری ترکیبات گوناگون پارامترهای تنظیمی از جمله تعداد لایه های مخفی، تعداد نورون در هر لایه، توابع آستانه و الگوریتم های یادگیری مختلف ساخته شدند و کارایی شبکه های آموزش یافته ارزیابی شد. با بررسی پاسخ های به دست آمده از آزمایش تنظیمات مختلف، مقدار مجذور میانگین مربعات خطا و ضریب تبیین که نماینده دقت مدل هستند، به ترتیب 0.1945 و 0.8676 برای بهترین شبکه آموزش یافته با 2 و 8 نورون در لایه های پنهان نخست و دوم و یک نورون در لایه خروجی به دست آمد. از میان واریانت های طراحی شده، واریانت 3 با کمترین عبور از طبقات با حساسیت خیلی زیاد به عنوان بهترین واریانت انتخاب و در طبیعت پیاده سازی شد.

هدف این پژوهش بررسی ویژگی های سطحی چوب بلوط پس از پوشش دهی با استئاریک اسید و گرمادهی آن با پرس داغ و آون و مقایسه آن با پوشش دهی با پوشش رزینی متداول کیلر-پلی استر بود تا اثرگذاری استئاریک اسید در مقایسه با پوشش متداول بر ویژگی های سطح چوب بلوط مشخص شود. این ویژگی ها شامل زاویه تماس قطره آب با سطح چوب و تغییرات رنگ سطح نمونه های چوبی بلوط بود. ویژگی های سطحی نمونه ها پیش و پس از 10 روز آب شویی تعیین شد تا میزان پایداری پوشش استئاریک اسید مشخص شود. برای بررسی و تایید پیوند استئاریک اسید با بسپارهای سطح چوب از طیف سنجی مادون قرمز استفاده شد. نتایج حاکی از آب گریز شدن سطح نمونه های تیمارشده با استئاریک اسید و گرمادهی شده پرس و آون نسبت به نمونه های بدون پوشش و پوشش رزینی بود. کاربرد استئاریک اسید سبب افزایش زاویه تماس قطره آب نسبت به سطح چوب و آب گریزی چوب راش گردید. ارزیابی پایداری آب گریزی سطح نمونه های تیمارشده با استئاریک نیز اسید نشان دهنده افت نکردن زاویه تماس قطره آب با سطح چوب و حفظ ویژگی آب گریزی حتی پس از آب شویی نمونه ها بود. میزان تغییر رنگ بر اثر استفاده از استئاریک اسید کم تر از دیگر مواد پوشش دهنده سطح چوب پس از پوشش دهی و پس از آب شویی بود.

در این پژوهش، نشاسته میوه بلوط به روش قلیایی موسوم به A3S استخراج و پس از اصلاح با 3-کلرو-2-هیدروکسی پروپیل تری متیل آمونیوم کلرید (QUAB188)، به عنوان ماده افزودنی کاتیونی در سوسپانسیون الیاف سلولزی استفاده و با نوع خام آن مقایسه شد. شناسایی با طیف سنجی FTIR و آزمون کجلدال دو نمونه کاتیونی و خام بیوپلیمر مزبور، وجود 0.359 درصد نیتروژن و درجه استخلاف 0.045 گروه های آمونیوم نوع چهارم بر زنجیره های انیدروگلوکوزی نشاسته را تایید کرد. نتایج نشان داد که بیوپلیمر خام در مقایسه با همتای کاتیونی خود، از برتری بارز تاثیرگذاری بر ویژگی های سوسپانسیون الیاف همچون زمان آبگیری، ماندگاری و ظرفیت نگهداشت آب و نیز ویژگی های شبکه الیاف مشتمل بر دانسیته ظاهری و شاخص های مقاومت به کشش، ترکیدگی و پارگی برخوردار است، به نحوی که شاخص کشش ورقه دارای بیوپلیمر خام نسبت به نشاسته کاتیونی، تا 43 درصد و ماندگاری سوسپانسیون تا بیش از 2 درصد بهبود یافت. یکنواختی بیشتر شکل گیری ورقه کاغذ در مرحله آبگیری از سوسپانسیون حاوی نشاسته خام بلوط به واسطه درجه استخلاف زیاد نشاسته کاتیونی، برتری مدول الاستیسیته ایجادی توسط نشاسته خام و نیز احتمالا کاهش ابعاد پلیمر در طی فرایند کاتیونی کردن در تایید آن شایان ذکر است. با این حال، به جز زمان آبگیری، سایر ویژگی های بررسی شده، بهبود چشمگیری را در اثر کاربرد هر دو بیوپلیمر بومی، تجربه کرد که ناشی از بهبود دلمه سازی، ماندگاری، پیوندیابی بین اجزا و افزایش دانسیته بود.

امروزه استفاده از نانوالیاف سلولز رواج گسترده ای یافته است. این تحقیق با هدف بررسی عملکرد نانوالیاف سلولز کاتیونی و نانوالیاف سلولز-نشاسته کاتیونی انجام گرفت. در این پژوهش، نانوالیاف سلولز در سه سطح (10، 20 و 30 درصد) با استفاده از 3-کلرو-2-هیدروکسی پروپیل تری متیل آمونیوم کلراید کاتیونی شده و به کمک آزمون کجلدال، اصلاح کاتیونی نانوسلولز تایید شد. کارایی نانوالیاف کاتیونی شده سلولز در چهار سطح 0.1، 0.5، 1 و 2 درصد (بر اساس وزن خشک خمیر کاغذ) بر ماندگاری و آبگیری از خمیر کاغذ و نیز ویژگی های کاغذ باگاس، با ترکیب نانوالیاف سلولز (سطوح کاربرد مشابه)، نشاسته کاتیونی (0.2، 0.4 و 0.6 درصد بر اساس وزن خشک خمیر کاغذ) مقایسه شد. نتایج نشان داد اثر نوع و مقدار افزودنی های استفاده شده بر تمامی ویژگی های مقاومتی مورد بررسی در سطح اطمینان 99 درصد معنی دار بوده است. کاربرد نانوالیاف سلولزی به صورت اصلاح شده و اصلاح نشده به همراه نشاسته کاتیونی به افزایش درجه روانی و ماندگاری خمیر کاغذ و نیز مقاومت به عبور هوا در کاغذ تولیدی آزمایشگاهی منجر شد، اما عملکرد نانوالیاف سلولز کاتیونی در بهبود ویژگی های مکانیکی به مراتب بهتر از ترکیب نانوالیاف سلولز/ نشاسته کاتیونی بود. نانوالیاف سلولز کاتیونی به دلیل قابلیت برقراری پیوند یونی علاوه بر پیوند هیدروژنی، توزیع یکنواخت تری را در شبکه کاغذ موجب می شود و عملکرد بهتری را به عنوان زیست بسپار تقویت کننده کاغذ ایفا می کند.

استفاده از پلیمرهای طبیعی در مقایسه با پلیمرهای سنتزی رایج در ساختار پوشش ها، به حفظ خصوصیات زیست تخریب پذیری و قابلیت بازیافت فراورده های کاغذی کمک می کند. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر پوشش های مانع شونده زیست پلیمری بر خواص کاغذ بسته بندی انجام گرفت. پوشش های کامپوزیتی متشکل از پروتئین سویا/نانوالیاف سلولزی در پنج سطح نانوالیاف سلولزی صفر، 5، 10، 15 و 20 درصد در سه وزن پوشش 5، 10 و 15 گرم بر متر مربع روی کاغذ پایه از نوع لاینر اعمال شدند. سپس مقاومت به کشش، کرنش شکست، مقاومت به ترکیدن، اختلاف رنگ، مقاومت به عبور روغن، و سرعت عبور بخار آب به منظور بررسی تاثیر پوشش ارزیابی شد. نتایج نشان داد که شاخص مقاومت به کشش، کرنش شکست و شاخص مقاومت به ترکیدن کاغذهای پوشش دار با افزایش درصد نانوالیاف سلولزی و وزن پوشش افزایش یافتند. علاوه بر این اندازه گیری های رنگ نشان داد که پوشش دهی کاغذهای پایه توسط ایزوله پروتئین سویا و نانو الیاف سلولزی موجب افزایش اختلاف رنگ و تیره تر شدن کاغذها در مقایسه با کاغذ پایه به ویژه با افزایش وزن پوشش شد. همچنین هر دو ویژگی مقاومت به عبور روغن و سرعت عبور بخار آب کاغذهای پوشش دار بهبود یافت، به طوری که در بالاترین سطح نانوالیاف سلولزی و وزن پوشش به ترتیب 86.87 و 76.61 درصد افزایش مشاهده شد. به طور کلی وارد کردن نانو الیاف سلولزی در ماتریس پروتئین سویا موجب بهبود خواص ممانعتی و مکانیکی کاغذ پوشش دار شد.