جامعه شناسی مطالعات جوانان(SOCIOLOGICAL STUDIES OF YOUTH)
سال:1390 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

پژوهش حاضر به روش پیمایش انجام گرفته است که با هدف بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متوسطه شهر شوش صورت گرفته است. تعداد کل جامعه آماری برابر با 3200 نفر بوده است که 280 نفر به عنوان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران انتخاب شده اند. شیوه نمونه گیری دراین تحقیق تصادفی ساده بوده است. با توجه به اینکه کنش اجتماعی تمام علوم انسانی را فرا می گیرد، بنابراین مناسب ترین تئوری برای این تحقیق، تئوری سیستمی پارسونز می باشد. در این پژوهش ارتباط هشت متغیر با پیشرفت تحصیلی مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج نشانگر آن است که بین متغیرهای جنسیت، طبقه اجتماعی، بعد خانوار (تعداد اعضای خانواده)، عزت نفس، علاقه به رشته و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. متغیرهای ساعات مطالعه، جنس، طبقه اجتماعی والدین و میزان عزت نفس به ترتیب سهم بیشتری در پیشگویی متغیر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، در مقایسه با سایر متغیرها دارند.

تحقیق حاضر بر آن است تا عوامل خانوادگی و اجتماعی موثر بر رفتار بزهکارانه دانش آموزان را مورد بررسی قرار دهد. روش مورد استفاده ما روش پیمایشی و تکنیک جمع آوری داده ها پرسشنامه بوده است. حجم نمونه این تحقیق 350 نفر بود. یافته های تحقیق نشان داد که میان دینداری، میزان نظارت والدین بر فرزندان، تعهدات خانوادگی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی و تعهدات آموزشگاهی با رفتار بزهکارانه دانش آموزان رابطه ای معنادار و معکوس وجود دارد. همچنین نتایج تحقیق بیانگر وجود رابطه مثبت و معناداری بین معاشرت با دوستان بزهکار و رفتار بزهکارانه دانش آموزان بود. در تحلیل رگرسیون نیز 6 متغیر وارد مدل شدند و در مجموع 65.5 درصد از واریانس متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل تبیین شد.

دغدغه تنزل روابط اجتماعی از جمله موضوعاتی است که به کرات در جامعه شناسی کلاسیک و معاصر به چشم می خورد. محققان اجتماعی معاصر برای بررسی کمیت و کیفیت روابط اجتماعی در جامعه از مفهوم سرمایه اجتماعی استفاده می کنند، منظور از سرمایه اجتماعی، سرمایه و منابعی است که افراد گروه ها از طریق پیوند با یکدیگر می توانند به دست آورند، به همین دلیل محققان برآنند تا با بررسی های لازم به شناسایی و تقویت پدیده های اجتماعی بپردازند که در تقویت سرمایه اجتماعی موثرند. با توجه به کارکردها و آثار ورزش در زندگی اجتماعی افراد بدین منظور تحقیق حاضر درصدد است به بررسی تمایز سرمایه اجتماعی جوانان با محوریت مشارکت ورزشی (مطالعه موردی: دانشجویان ورزشکار و غیرورزشکار) بپردازد. برای تحلیل و تبیین این موضوع چارچوب نظری تحقیق بر اساس نظریات پاتنام، کلمن، بوردیو و همچنین مکاتب کارکردگرایی، تضاد، کنش متقابل نمادین و تضاد، طراحی و تبیین گردید. از لحاظ روش شناسی برای بررسی این موضوع با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه از 387 نفر دانشجوی ورزشکار و غیرورزشکار دانشگاه مازندران که به روش نمونه گیری چند مرحله ای و طبقه ای متناسب انتخاب شده اند، اطلاعات لازم گردآوری شد. برای اطمینان از اعتبار پرسشنامه، از اعتبار صوری و جهت بررسی روایی پرسشنامه از پیش آزمون و آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان ورزشکار و غیرورزشکار تفاوت معنی داری وجود دارد که مقایسه میانگین ها نشان می دهد این تفاوت به نفع ورزشکاران است.

در این پژوهش به مقایسه وضعیت دانش آموزان هنرستان های فنی و حرفه ای و مدارس کاردانش در استان خراسان رضوی به لحاظ تطبیق مولفه های آموزشی با استانداردها به لحاظ نیروی انسانی، فضا و تجهیزات می پردازد. جامعه آماری این پژوهش در هنرستان های پسرانه کاردانش شامل رشته های طراحی صفحات وب، برق ساختمان و در هنرستان های دخترانه کاردانش شامل خیاطی و طراحی لباس زنانه و مدیریت و برنامه ریزی خانواده است. همچنین در هنرستان های دخترانه فنی و حرفه ای شامل رشته های حسابداری بازرگانی و گرافیک و در هنرستان های پسرانه فنی و حرفه ای شامل الکتروتکنیک و ساختمان است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که در هنرستان های مورد بررسی از میان سه مولفه فضا، نیروی انسانی و وضعیت نیروی انسانی در مقایسه دو مولفه دیگر وضعیت بهتری دارد. نظر به آنکه در رشته های مورد بررسی در مجموع حدود 56.75 درصد فضای آموزشی غیرکارگاهی (شامل کلاس درس و کتابخانه) در سطح غیراستاندارد و نزدیک به 43.25 درصد در سطح استاندارد می باشد؛ ارتقای وضعیت موجود باید در اولویت قرار گیرد.

هدف کلی پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی (مولفه های آن) و احساس امنیت اجتماعی در جوانان شهر ساری می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر با توجه به موضوع، اهداف و سوالات تحقیق توصیفی پیمایش و اسنادی می باشد. واحد تحلیل از این تحقیق فرد (جوانان 29 -15) شهر ساری می باشند. این تحقیق به پیمایش و بررسی نگرش جوانان 29 -15 سال شهر ساری به سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در بین آنان می پردازد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه جوانان 29 -15 سال شهر ساری تشکیل می دهند که تعداد آنان 65326 نفر گزارش گردید. بر اساس نمونه گیری کوکران 118 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. برای گردآوری اطلاعات در این تحقیق از روش پرسشنامه ای و کتابخانه ای استفاده گردید. آلفای کرانباخ محاسبه شده برای پرسشنامه های سنجش سرمایه اجتماعی (0.85) و پرسشنامه احساس امنیت (0.83) بوده است که بیانگر آن است که سوالات پرسشنامه از هماهنگی و پایایی بالایی برخوردار است. به منظور آزمون فرضیات تحقیق از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. در نهایت در بررسی فرضیه های تحقیق نتایج ذیل حاصل شده است: بین مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، روابط اجتماعی، انسجام اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در بین جوانان شهر ساری رابطه معناداری وجود دارد.

هدف این مقاله بررسی رابطه بین دینداری و نگرش به دموکراسی در بین شهروندان نیشابوری است. برای انجام این امر، پیمایشی در حجم نمونه ای متشکل از 295 شهروند باسواد که با روش احتمالی متناسب با حجم نمونه (PPS) انتخاب شده بودند انجام شد. چارچوب نظری تحقیق بر اساس نظریات لنسکی، وبر و نظریه جنگ های فرهنگی شکل گرفته است و سنجش دینداری بر اساس مدل چندبعدی گلاک و استارک صورت پذیرفته است. نگرش به دموکراسی بر اساس اصول بنیادی برشمرده شده توسط دال سنجیده می شود. نتایج حاکی از وجود رابطه معنادار معکوس و منفی بین میزان دینداری، بعد اعتقادی دینداری، بعد مناسکی دینداری، بعد شرعی دینداری و همچنین سطح تحصیلات با نگرش به دموکراسی و رابطه مثبت و مستقیم بین بعد پیامدی دینداری و نگرش به دموکراسی می باشد. نتایج همچنین نشان می دهد که بین سن، جنسیت و تاهل یا تجرد با نگرش به دموکراسی رابطه ای وجود ندارد.

هدف این مقاله بررسی عوامل اجتماعی موثر بر پیدایش تفاوت در ارزش های دو نسل مورد بررسی در شهر ساری است. چارچوب نظری این پژوهش تئوری نظام اجتماعی در قالب نظریه کنش تالکوت پارسونز است. در انتخاب معیار سن جوانی از میان تعاریف مختلف، معیار ارائه شده توسط واحد جوانان وابسته به سازمان ملل متحد یعنی رده سنی 15 تا 24 ساله برگزیده شد. سپس طبق فرمول تعیین حجم نمونه کوکران 266 نفر به عنوان حجم نمونه جوان و 532 نفر والدین (پدر و مادر) انتخاب شدند که پرسشنامه ها با شیوه طبقه ای متناسب و تصادفی سیستماتیک برحسب رده سنی و جنسیت جوانان و با تقسیم شهر ساری به 8 بخش فرضی نسبتا برابر تکمیل گردیدند. از ویژگی های خاص این پژوهش می توان به تکمیل پرسشنامه در سه سری توسط پدر، مادر و جوان به طور مجزا اشاره نمود. در مجموع از چهار فرضیه مورد بررسی نتایج زیر به دست آمد، منش اقتصادی جوانان بسیار کم و معکوس بر تفاوت ارزشی میان آنها با والدینشان اثر گذاشته در حالی که منش اقتصادی والدین اثر تقریبا زیاد و معکوسی بر تفاوت ارزشی گذاشته است. منش سیاسی جوانان و والدین به طور متوسط تفاوت ارزشی را تبیین کرده است. اما این تبیین نزد جوانان معکوس بوده است. بیشترین تفاوت در حوزه منش اجتماعی دیده شده است در حالی که منش اجتماعی تا حدی تبیین کننده تفاوت ارزشی نزد جوانان بوده است، این منش به قدر متوسط و معکوس این تفاوت را نزد والدین نشان می دهد. همچنین منش فرهنگی در هر دو مورد ضمن اینکه به طور متوسط تبیین کننده تفاوت بوده است اما در نزد هر دو این تفاوت معکوس بوده است. در مجموع می توان تفاوت ارزشی را نزد هر دو گروه جوان و والدین ملاحظه کرد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی خرده فرهنگ جوانان ایران در محتوی اشعار موسیقی پاپ می باشد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش روش تحلیل محتوی کمی بود. این تحقیق به منظور توصیف محتوای مفاهیم اشعار مطرح شده در موسیقی پاپ مجاز بر اساس فهرست آثار صوتی منتشر شده دفتر نشر موسیقی در سال 1388 انجام شد. از میان 300 آلبوم از آثار صوتی منتشر شده دفتر موسیقی در سال 1388 تعداد 10 نفر از خوانندگان پاپ به شیوه تصادفی انتخاب گردیدند و محتوی اشعار تعداد 70 آهنگ بررسی گردید. در فرآیند تحلیل داده ها در مرحله اول (کدگذاری باز) تعداد 504 کد به دست آمد. کدگذاری باز فرآیند شکستن و مفهوم سازی داده هاست، کدهای سطح یک نسبتا ساده اند و به مرور تغییر می یابند. در مرحله دو با خلاصه کردن کدها در گروه های مشابه تعداد 76 مقوله به دست آمد و در مرحله سوم یعنی کدگذاری محوری مقولات انفعال جوان و جنسیت در محتوی اشعار پاپ به عنوان مقوله های مرکزی انتخاب گردیدند.یافته ها: دراین تحقیق محتوی 70 شعر در آلبوم های 10 خواننده مورد بررسی قرار گرفت که 45.83 درصد مفاهیم (231مورد) مربوط به جنسیت و 54.16 درصد (273 مورد) مربوط به انفعال جوانان بود. از بین مفاهیم مطرح شده در محتوی اشعار موسیقی پاپ بیشترین درصد مربوط به وصف یار و دیدار عاشقانه 17.58 درصد (48 مورد) بود. آنچه از یافته های این پژوهش مشهود است 54.16 درصد (273 مورد) از مفاهیم مطرح شده در محتوی اشعار به مفاهیمی اختصاص دارد که نشان از انفعال، بی ارادگی و وادادگی جوان دارد. خرده فرهنگ جوانان برگرفته از موسیقی پاپ نشان از انفعال، بی ارادگی و وادادگی جوانان دارد. پیشنهاد می گردد مسوولین و برنامه ریزان فرهنگ و نظارت بر موسیقی به ویژه پاپ به این مهم توجه داشته باشند و با نظارت بیشتری بر اشعار و محتوی موسیقی در راستای غنی تر کردن آن همگام با آموزه های دینی اقدام نمایند.