آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی (دامپزشکی تبریز)
سال:1398 | دوره:13 | شماره:1 (پیاپی 49) |تعداد مقالات:8

سرطان پستان در سگ و گربه بعد از تومورهای پوستی، شایع ترین نوع سرطان می باشد. هرگونه اختلال در روند آپوپتوز سبب ایجاد و رشد سلول های سرطانی می شود. کاسپازهای 3 و 9 به عنوان کاسپازهای اجرایی و القاگر نقش مهمی در فرآیند آپوپتوز دارند. این مطالعه به منظور بررسی اثر عصاره گیاه زیرفون بر بیان ژن کاسپاز های 3 و 9 در رده سلول سرطانی غدد پستانی سگ انجام شد. سلول های سرطانی غدد پستانی سگ (cf41. mg) در مجاورت دوزهای 5، 10، 25، 50 و100 میکرومولار از عصاره زیرفون در محیط کشت به مدت 24، 48 و 72 ساعت پاساژ داده شدند. جهت بررسی میزان سلول های زنده پس از انجام پاساژ از روش MTT (microculture tetrajolium test) استفاده شد. برای فهم مکانیسم های درگیر در القای مرگ سلولی در زمان های مذکور، RNA استخراج و CDNA سنتزشده و میزان بیان ژن کاسپاز های 3 و 9 با استفاده از پرایمرهای مختص به آنها به روشreal time PCR و RT-PCR مورد بررسی قرار گرفتند. فعالیت ضدسرطانی این عصاره پس از 48 ساعت و با دوز 25 میکرومولار بیشترین تاثیر را داشت. نتایج آزمونRT-PCR حاکی از بیان ژن کاسپاز های 3 و 9 در نمونه های تیمارشده در زمان-های 24، 48 و 72 ساعت بود. همچنین میزان بیان ژن کاسپاز 3 در دوزهای 10 و 100 میکرومولار و بیان کاسپاز 9 در دوز10 میکرومولار بیشتر از بقیه بود. نتایج حاصل از این مطالعه تأیید کننده اثر مهاری عصاره گیاه زیرفون بر تکثیر رده سلول های سرطانی غدد پستانی سگ (cf41. mg) می باشد.

بیماری دیابت موجب سوء عملکرد دستگاه تناسلی، اختلال در اسپرماتوژنز و نیز کاهش تعداد اسپرم، تستوسترون سرم و حجم مایع سمینال می گردد. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی اثر اولئوروپین بر تغییرات بافتی در غدد پروستات و سمینال وزیکول موش های صحرایی دیابتی شده، بود. بدین منظور، تعداد 30 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در 3 گروه 10تایی درنظر گرفته شد که شامل گروه های کنترل، دیابتی شده و تیمار بودند. گروه تیمار پس از ایجاد دیابت بااسترپتوزوسین، اولئوروپین را با دز 500 میلی گرم بر کیلوگرم به مدت 28 روز از طریق گاواژ دریافت کرد. در پایان دوره، از گروه های مختلف نمونه های بافتی از غدد پروستات و سمینال وزیکول اخذ و پس از تهیه برش و رنگ آمیزی معمول هماتوکسیلین-ائوزین مورد بررسی قرارگرفتند. نتایج بررسی مورفولوژیکی بیانگر افزایش ترشحات، افزایش معنی دار قطر واحدهای ترشحی و کاهش معنی دار بافت همبند بینابینی در غدد پروستات و سمینال وزیکول در گروه تیمار در مقایسه با گروه دیابتی بود (05/0p<). نتایج هیستومورفومتری نیز نشانگر افزایش معنی دار ارتفاع اپیتلیوم و قطر توبول های پروستات و ارتفاع اپیتلیوم سمینال وزیکول در گروه تیمار نسبت به گروه دیابتی بود (05/0p<). هم چنین نسبت وزن غدد مورد مطالعه به وزن بدن در گروه تیمار در مقایسه با گروه دیابتی افزایش معنی داری داشت (05/0p<). این مطالعه نشان داد که تجویز اولئوروپین از تغییر ات بافتی ایجادشده توسط دیابت در غده پروستات و سمینال وزیکول موش صحرایی جلوگیری می کند.

با توجه به تجمع فلز سرب در بافت های خوراکی ماهی، امنیت و سلامت غذای انسان نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. مطالعه حاضر به منظور مقایسه تجربی اثرات اسید آسکوربیک و تیامیندر جلوگیری از ضایعات بافتی ناشی از سرب در برخی بافت های ماهی کپور انجام شد. ماهیان به صورت تصادفی به 4 گروه 30تایی تقسیم شدند. گروه 1 به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. گروه 2 استات سرب، گروه 3 و 4 علاوه بر سرب به ترتیب تیامین و اسید آسکوربیک نیز دریافت کردند. پس از کالبدگشایی، نمونه های بافتی از مغز، کبد و کلیه تهیه و برش های آماده شده، به روش هماتوکسیلین-ائوزین رنگ آمیزی شد. در مقایسه آماری ضایعات بافت مغز شامل پرخونی، ادم و تغییرات ایسکمیک در گروه 4 به صورت معنی داری کمتر از گروه های 2 و 3 بود. همچنین در کبد، پرخونی، هایپرپلازی کانون های ملانوماکروفاژ، تغییرات دژنراتیو و گنجیدگی های اسیدفست داخل هسته ای هپاتوسیت ها مشاهده گردید. شدت پرخونی در بافت کبد و تغییرات دژنراتیو هپاتوسیت ها در گروه 3 به صورت معنی داری کمتر از گروه 4بود. هیچ یک از شاخص های پاتولوژیک کلیه شامل پرخونی، خونریزی، گنجیدگی های اسیدفست داخل هسته ای، تورم و نکروز سلول های پوششی توبول ها و هایپرپلازی کانون های ملانوماکروفاژ، بین گروه های 3 و 4 تفاوت معنی داری نشان ندادند، اما در مقایسه برخی ضایعات این دو گروه با گروه 2، اختلاف معنی دار مشاهده گردید. بر پایه نتایج ذکر شده می توان نتیجه گیری نمود که اسید آسکوربیک و تیامین می توانند در پشیگیری و درمان مسمومیت با سرب به عنوان یک گزینه مناسب در ماهیان مطرح باشند.

عامل ایجادکننده بیماری تیلریوز در گاوها، انگل تک یاخته ای خونی داخل سلولی اجباری به نام تیلریا آنولاتا بوده که باعث کم خونی شدید، خیز شدید ریه ها و به خصوص در دام های غیربومی موجب مرگ سریع می شود. هدف این مطالعه، تعیین آلودگی گاومیش های بومی و ارتباط آن با عوامل محیطیدر چهار شهراستان آذربایجان غربی با روش های میکروسکوپی و مولکولی بود. به طور تصادفی 291 نمونه خون از گاومیش های منطقه از اسفند 1392 تا تیر 1393 جمع آوری گردید. روش های PCRمستقیم و PCRsemi-nested نیز برای ارزیابی DNAگونه های انگل تیلریا با استفاده از جفت پرایمرهای ویژه جزء 18S-rRNAمورد استفاده قرار گرفتند. در بررسی میکروسکوپی، حضور این انگل در 4 رأس گاومیش (37/1 درصد از گاومیش های مورد آزمایش) تأیید گردید. بررسی های مولکولی نیز نشان داد که نمونه های خون در 4 مورد از 291 رأس گاومیش (37/1 درصد از موارد) به انگل تیلریا آنولاتا-(Theileriaannulata) آلوده بودند. همچنین این مطالعه نشان داد که دو رأس گاومیش ماده بالغ (68/0 درصد از گاومیش های مورد آزمایش) به طور هم زمان به گونه تیلریا اورینتالیس (Theileria orientalis) هم آلوده بوده اند. شیوع ظاهری و واقعی آلودگی گاومیش به تیلریا آنولاتادر روش مولکولی به ترتیب 37/1 و 1 درصد به دست آمد. شانس آلودگی به گونه هایتیلریا آنولاتا و تیلریا اورینتالیس برابر بود. شیوع مولکولی تیلریا آنولاتا در شهرهای ارومیه و سلماس به ترتیب 2/2 و 3/2 درصد بود که اختلاف معنی-داری با هم داشتند (05/0p<). شیوع مولکولی تیلریا اورینتالیس در شهر ارومیه 2/2 درصد برآورد شد. این مطالعه برای اولین بار تایید کرد کهانگلتیلریا اورینتالیس در گاومیش های بومی شهر ارومیه ایران وجود دارد.

آلودگی دستگاه تناسلی گاوهای شیری به دنبال زایمان از مشکلات عمده و زیانده میباشد. از بین آنتی بیوتیک های مختلف، سفالوسپورینها از مهم ترین و پرکاربردترین داروهای مورد استفاده در درمان عفونتهای رحمی پس از زایش میباشند. در این مطالعه تاثیر تزریق سفتیوفور هیدروکلراید در گاوهای شیری پرخطر (دچار سختزایی، جفتماندگی و. . . ) پس از زایمان و عملکرد آن در باروری آتی دامها مورد ارزیابی قرار گرفت. تعداد 150 رأس گاو شیری نژاد هلشتاین به عنوان گاوهای پرخطر و یا گروه تیمار (جفت مانده بالای 24 ساعت و سختزایی) و تعداد 150 رأس به عنوان گاوهای کنترل ولی مجدداً پرخطر تقسیم بندی شدند. در گاوهای پرخطر گروه تیمار سفتیوفور هیدروکلراید به میزان mg/kg 2/2 وزن بدن به صورت زیرجلدی و بهمدت 5 روز تزریق گردید و در دامهای کنترل جفت مانده، درمان با اکسی توسین بهمقدار 50 واحد به صورت داخل عضلانی پس از زایمان و با فاصله 8 ساعت با تکرار 3 تزریق و اکسی تتراسایکلین داخل رحمی mg/kg 10 و دامهای دچار سخت زایی بدون درمان تا زمان تست پاکی رحم رها شدند. تزریق سفتیوفور هیدروکلراید منجر به کاهش عفونتهای رحمی در گروه تیمار در مقایسه با گروه کنترل گردید (01/0p<). همچنین میانگین روزهای باز در گروه تیمار در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کاهش پیدا کرد (05/0p<). فاصله زایمان تا اولین تلقیح پس از زایمان نیز در گروه تیمار بهبود یافت (01/0p<). نتایج به دست آمده نشان داد که پیشگیری از عفونت های رحمی یکی از ارکان اساسی کنترل باروری و سلامت رحم و سلامت گاوهای شیری پس از زایمان میباشد. همچنین در گلههای گاو شیری که بنابر هر دلیلی مشکلات زایش و پس از زایش را دارند، تزریق سفتیوفور هیدروکلراید 24 ساعت پس از زایش به مقدار mg/kg 2/2در دامهای پرخطر میتواند منجر به بهبود باروری آتی دامها گردد.

کاهش حرکات شیردان نقش مهمی در بیماری زایی برخی اختلالات شیردانی همچون نفخ شیردان ایفا می کند که درمان آن با داروهای صناعی عوارضی مانند اسهال و مقاومت آنتی بیوتیکی به همراه دارد و تجویز داروهای گیاهی راهکار مناسبی برای کاهش این عوارض جانبی است. لذا هدف این مطالعه بررسی اثر عصاره آبی میوه فلوس بر تخلیه شیردان بره های نوزاد بود. مطالعه حاضر روی 12 رأس بره ماده 5 روزه نژاد سنگسری با میانگین وزن 4 کیلوگرم انجام گرفت. بره ها به ترتیب تحت 5 نوع درمان خوراکی شامل سالین نرمال (30 میلی لیتر)، اریترومایسین 400 میلی گرم، فلوس 700 میلی گرم بر کیلوگرم، فلوس 750 میلی گرم بر کیلوگرم و فلوس 800 میلی-گرم بر کیلوگرم قرار گرفتند. از تست جذب استامینوفن برای ارزیابی سرعت تخلیه شیردان استفاده گردید. پس از ترسیم مدل رابطه غلظت استامینوفن پلاسما با زمان به روش رگرسیون، مشخص گردید که درمان با اریترومایسین و سه دوز مختلف عصاره آبی فلوس نسبت به درمان کنترل منفی (سالین نرمال) سبب افزایش معنی دار سرعت تخلیه شیردان گردیده است (05/0>p). هیچ گونه عارضه جانبی بالینی به دنبال تجویز اریترومایسین و فلوس در بره ها مشاهده نشد. این مطالعه نشان داد که عصاره آبی میوه فلوس اثر تحریکی بر تخلیه شیردان بره دارد اما به مطالعات بیشتری در زمینه اثر اجزای این گیاه بر تخلیه شیردان نیاز است.

لیپوپلی ساکارید ها از عوامل آسیب رسان به جنین در طی مراحل رشد می باشند. تاخیر در رشد جنین، مرگ داخل رحمی جنین، جذب جنینی و زایمان زودرس، با استرس اکسیداتیو ناشی از لیپوپلی ساکارید ها مرتبط می باشد. در تحقیق حاضر اثر محافظتی ویتامین Aدر برابر صدمات جنینی ناشی از لیپوپلی ساکاریدها در موش صحرایی بررسی شد. در این مطالعه تجربی تعداد 48 سر موش صحرایی آبستن به 4 گروه تقسیم و در روزهای 15 تا 17 آبستنی، به موش های گروه های اول و دوم، مقدار 75 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از لیپوپلی ساکارید باکتری اشریشیاکولای به صورت داخل صفاقی تزریق شد. همچنین موش های گروه های دوم و سوم یک هفته قبل از تزریق لیپوپلی ساکارید، روزانه مقدار 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، ویتامین A به صورت داخل عضلانی دریافت کردند. به موش هایگروه چهارم به عنوان شاهد، برای مشابه سازی استرس تزریق، دارونما تزریق شد. در روز 18 تمامی موش ها آسان کشی شدند. تعداد جنین های زنده و مرده شمارش شده، سپس جنین های زنده وزن گردیده و طول تاج-کفل، متا-کارپ، متاتارس، بندهای انگشتان دست و پا و جناغ اندازه گیری شد. همچنین در کبد مادر، کبد جنین و جفت، میزان مالونیل دی آلدئید و گلوتاتیون اندازه گیری شد. تجویز لیپوپلیساکارید به طور معنیداری موجب افزایش تلفات جنینی، کاهش وزن جنین و طول تاج-کفل در جنینهای زنده و کاهش استخوانی شدن اسکلت در متا کارپ، متاتارس، بندهای انگشتان دست و پا و جناغ شد (05/0p<). تجویز همزمان ویتامین A و لیپوپلی ساکارید موجب کاهش آسیبهای ناشی از لیپوپلی ساکارید و بهبود صدمات مربوطه شد که نشان دهنده قدرت حفاظتی ویتامین Aدر برابر عوارض ناشی از لیپوپلی ساکارید ها در جنین می باشد.

شناسایی و بررسی های اپیدمیولوژیکی آلودگی های قارچی در مراکز تکثیر اهمیت زیادی در پیشگیریاز مرگ ومیر و ضررهای اقتصادی متعاقب آن دارد. در بررسی حاضر 5 مرکز تکثیر قزل آلای رنگین کمان در استان آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه گیری بر اساس جداول استاندارد سازمان دامپزشکی ایران صورت پذیرفت. کیفیت آب مراکز نیز مورد آزمایش قرار گرفت. برای کشت قارچ ها از محیط سابارو دکستروز آگار استفاده شد، سپس به روش مشاهده میکروسکوپی با بررسی اندام های تولیدمثلی قارچ ها، نوع آن ها شناسایی گردید. در بررسی حاضر از 5 مرکز تکثیر مورد مطالعه، 4 جنس مختلف از قارچ های ساپروفیتی جدا گردید که به ترتیب عبارت بودند از: ساپرولیگنیا، پنی سلیوم، آسپرژیلوس و آچلیا. جنس های ساپرولیگنیا با 48/1± 8/7 درصد بیشترین و آچلیا با 83/0± 8/0 درصد کمترین موارد آلودگی را نشان دادند. طبق یافته های این مطالعه، مراکز تکثیر لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان استان آذربایجان غربی از لحاظ آلودگی قارچی در وضعیت بهداشتی مطلوبی به سر نمی برند. با توجه به این که کیفیت آب مراکز تکثیر دارای کیفیت قابل قبول بود، آلودگی قارچی احتمالاً در ارتباط با کیفیت آب نبوده است.