یافته های نوین کشاورزی
سال:1390 | دوره:6 | شماره:2 (22) |تعداد مقالات:8

به منظور مطالعه و بررسی امکان تغییر در الگوی کشت ذرت با استفاده از ردیف های باریک و حذف برخی فاروهای کشت آزمایشی با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1390 در اراضی مرکز آموزش کشاورزی شهید دهقانپور جیرفت به مرحله اجرا رسید که در آن 18 تیمار شامل: T1، T2 و T3 به ترتیب فاصله بین ردیف های کاشت 35 سانتی متر با تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار T5 ،T4 و T6 فاصله ردیف 35 سانتی متر و حذف 4 فارو نکاشت به ترتیب با تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار، T8 ،T7 و T9 فاصله بین ردیف ها 75 سانتی متر به ترتیب با تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار، T10، T11 و T12 فاصله بین ردیف های کاشت 75 سانتی متر به ترتیب حذف یک خط کاشت با تراکم 75 هزار، دو خط نکاشت با تراکم 85 هزار و 2 خط نکاشت با تراکم 95 هزار بوته، T14 ،T13 و T15 فاصله بین ردیف های کاشت 55 سانتی متر یا تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته T16، T17 و T18 به ترتیب فاصله بین ردیف ها 55 سانتی متر به ترتیب با 3 خط نکاشت و تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورد اندازه گیری شامل: عملکرد دانه، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، نسبت دانه به کل، ارتفاع بوته، بیوماس، متوسط وزن بلال و شاخص برداشت بود. نتایج به دست آمده نشان داد که تیمارهای عملکرد دانه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و بیوماس در سطح آماری 5% و بر تعداد دانه در ردیف، طول بلال و متوسط وزن بلال در سطح آماری 1% معنی دار و روی بقیه صفات بی معنی بود. بالاترین عملکردهای دانه ذرت از تیمارهای T1، T12، T5، T7،T4  و T14 به ترتیب 17.51، 16.81، 15.99، 15.66، 15.26 و 15.25 تن در هکتار بود. در نهایت با توجه به تمام اندازه گیری ها و کاهش در میزان آب مصرف شده (سطح زمین کمتری آبیاری شده) تیمارهای T12،T4  و T5 انتخاب و برای منطقه توصیه می شوند.

به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی ارقام گندم تحت تنش شوری آزمایشی در سال 1390 در آزمایشگاه دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل دو رقم گندم پاییزه الوند و بک کراس روشن، سطوح شوری و پیش تیمار در محلول 0.1 میلی مولار سالیسیلیک اسید به صورت مصرف و عدم مصرف بود. برای این منظور بذور ارقام گندم پس از ضد عفونی، با آب مقطر شسته شدند و به مدت 24 ساعت در محلول با غلظت های صفر و 0.1 میلی مولار سالیسیلیک اسید بطور جداگانه خیسانده شدند. پس از آن، بذرهای خیس خورده به پتری دیش های استریل حاوی کاغذ صافی انتقال یافت. همچنین برای ایجاد تنش شوری از محلول کلرید سدیم با غلظت های صفر، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر به میزان 10 میلی لیتر در هر پتری دیش استفاده شد. در این آزمایش صفاتی همچون حداکثر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه اندازه گیری شدند. نتایج حاصله نشان داد تنش شوری باعث کاهش درصد جوانه زنی در ارقام گندم می شود به طور کلی هر دو رقم مورد آزمایش در غلظت نمک 12 دسی زیمنس بر متر نسبت به تیمار شاهد بیش از 30% کاهش جوانه زنی را نشان دادند. همچنین مشاهده شد سالیسیلیک اسید موجب افزایش رشد طولی ریشه چه و ساقه چه و وزن آن ها شد.

به منظور بررسی بهترین تاریخ کاشت بر عملکرد و اجرای عملکرد چهار رقم آفتابگردان روغنی این تحقیق در منطقه روداب از توابع شهرستان بم در سال زراعی 88-87 اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی با دو عامل تاریخ کاشت در سه سطح و ارقام در چهار سطح شامل ارقام آذر گل، رکورد، زاریا و مهر در سه تکرار انجام شد. اثر تاریخ کاشت بر تمام صفات اندازه گیری شده به جزء قطر طبق معنی دار شد به طوری که عملکرد دانه در تاریخ کاشت 15 اسفند با 4444 کیلوگرم در هکتار بیشترین و تاریخ کاشت 15 فروردین به دلیل مواجه شدن با دمای بالا و متعاقب آن پوکی دانه با 4132 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. اثر رقم بر تمامی صفات مورد مطالعه به جز وزن هزار دانه و تعداد برگ در گیاه در سطح احتمال 1% معنی دار شد. رقم هیبرید آذر گل با عملکرد دانه 4610 کیلوگرم در هکتار دارای بهترین عملکرد بود. اثرات متقابل بین تاریخ کاشت و رقم به جزء وزن هزار دانه بر تمام صفات در سطح آماری معنی دار بود به طوری که تاریخ کاشت 28 اسفند برای رقم آذر گل بهترین عملکرد دانه را داشت. عملکرد دانه همبستگی مثبتی با ارتفاع گیاه، تعداد دانه در طبق، قطر طبق، قطر ساقه اصلی، عملکرد در تک بوته و عملکرد در متر مربع و همبستگی منفی با وزن هزار دانه نشان داد.

به منظور اثرات پرایمینگ بر خصوصیات جوانه زنی سورگوم علوفه ای رقم اسپیدفید این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر در سال 1389 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد پلی اتیلن گلیکول با غلظت های 5 و 10%، نیترات پتاسیم با غلظت های 1 و 2% و کلرید پتاسیم با غلظت های 2 و 4% و مدت زمان های 4، 8 و 16 ساعت بود. نتایج نشان داد حداکثر طول ریشه چه تحت تیمار 16 ساعت و پرایمینگ KCl با غلظت 4% حاصل گردید. اما حداکثر طول ساقه چه و طول گیاهچه به ترتیب تحت تیمارهای زمان و پرایمینگ KCl با غلظت 4% در طی مدت زمان 16 ساعت به دست آمد. بیشترین نسبت طولی ریشه چه به ساقه چه نیز در مدت زمان 4 ساعت به وسیله پرایمینگ با PEG در غلظت 10% حاصل شد. همچنین در مورد بیشترین نسبت وزن تر ریشه چه به ساقه چه و نسبت وزن خشک ریشه چه به ساقه چه توسط KNO3 و PEG با غلظت های 1 و 5% در مدت زمان 4 و 16 ساعت مشاهده شد. حداکثر سرعت جوانه زنی نیز توسط PEG با غلظت 10% و مدت زمان 8 ساعت حاصل گردید. بیشترین و کمترین تعداد جوانه عادی هم به ترتیب با پرایم نمودن KNO3 و KCl با غلظت های 1 و 4% در مدت زمان 4 ساعت حاصل گردید.

به منظور بررسی تاثیر نیتروکسین، سطوح نیتروژن و کود دامی بر کارایی مصرف نیتروژن و برخی صفات کمی در ذرت شیرین رقم Chase آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل نیتروکسین در دو سطح تلقیح و عدم تلقیح با بذر، نیتروژن خالص در سه سطح صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار و کود دامی در سه سطح 10، 20 و 30 تن در هکتار بودند. نتایج نشان داد مصرف نیتروکسین بر صفات تعداد دانه در بلال، فاصله بلال از سطح مزرعه، وزن چوب بلال، عملکرد دانه در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن تاثیر داشت، به طوری که باعث افزایش تعداد دانه در بلال، وزن چوب بلال، عملکرد دانه در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن گردید. کود دامی نیز بر صفات تعداد دانه در بلال، فاصله بلال از سطح مزرعه، سطح برگ بلال، وزن هکتولیتر دانه، عملکرد دانه در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن تاثیر داشت، به طوری که باعث کاهش کارایی مصرف نیتروژن و تعداد دانه در بلال گردید. اثر نیتروژن بر درصد پروتئین دانه، وزن چوب بلال، سطح برگ بلال، عملکرد دانه در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن معنی دار بود و موجب افزایش درصد پروتئین دانه و عملکرد دانه در هکتار گردید. افزایش مصرف نیتروژن و کود دامی به طور معنی داری موجب کاهش کارایی مصرف نیتروژن گردید، همچنین تلقیح بذر با نیتروکسین اثر مثبت بر کارایی مصرف نیتروژن داشت.

به منظور بررسی تنوع درون گونه ای تحمل به تنش شوری در دو رقم گندم متحمل و حساس در شرایط کنترل و تنش گندم الگوی بیان 60 ژن منتخب القا شونده با تنش شوری در سطح رونوشت برداری مورد مقایسه قرار گرفت. در این آزمایش از روش نورترن بلات معکوس جهت بررسی الگوی بیان ژن ها استفاده گردید. جهت سادگی 16 الگوی بیان ممکن برای ارقام متحمل و حساس در شرایط کنترل و تنش در نظر گرفته شد. الگوی بیان ژن های مورد بررسی در 10 الگو از 16 الگوی بیان قرار گرفت. الگو های بیان شماره 2، 6، 8 و 12 در این آزمایش نسبت به سایر الگوها با اهمیت تر در نظر گرفته شدند. الگوی بیان شماره 2 نسبت به سایر الگو های بیان بیشترین تعداد ژن را در خود جای داد. الگوی بیان اکثر عوامل رونویسی مورد مطالعه در چهار الگوی فوق قرار گرفتند. با اعمال تنش شوری 7 ژن در هر دو رقم متحمل و حساس افزایش بیان معنی دار نشان دادند. در این تحقیق 4 ژن شامل ژن LEA از الگوی بیان شماره 2، ژن CBEFP از الگوی بیان شماره 6، ژن bZIP5 از الگوی شماره 8 و ژن wsr3 از الگوی بیان شماره 12 به عنوان ژن های منتخب برای تحمل به تنش شدید و طولانی مدت در رقم ماهوتی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان دهنده آن بود که با اعمال تنش شوری بیان ژن ها در رقم متحمل بیشتر دستخوش تغییر قرار می گیرد. این نتایج نشان می دهد که تفاوت در الگوی بیان ژن ها در واریته های درون یک گونه ممکن است منشا ایجاد واریته های متحمل و حساس به تنش شوری باشد.

جهت بررسی مکانیسم دفاعی کلزا در مقابل سرب غلظت های متفاوت سرب (صفر، 100، 200 و 400 میکرومول) از فاکتورهای سلولی همچون پروتئین و پرولین در ریشه و اندام هوایی کلزا مورد اندازگیری قرار گرفت. این طرح در شرایط آزمایشگاهی و کشت به روش هیدروپونیک با استفاده از هوگلند انجام شد. طول ریشه بر حسب میلی متر و محتوای پروتئین و پرولین در ریشه و اندام هوایی توسط دستگاه اسپکتوفتومتر (U.V) مدل 200 هیتاچی اندازه گیری شد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش افزایش غلظت سرب محلول غذایی در هر دو رقم کلزا موجب کاهش طول ریشه شد و با توجه به میانگین طول ریشه ارزش تحمل به سرب در رقم آر.جی.اس 003 بیشتر از رقم هایولا 401 بود. با افزایش غلظت سرب محلول غذایی مقدار پروتئین و پرولین در ریشه در دو رقم نسبت به شاهد افزایش یافت و مقدار پروتئین با افزایش غلظت سرب محلول غذایی در اندام هوایی هیبرید هایولا 401 کاهش و در رقم آر.جی.اس 003 افزایش یافت. آنالیزی آماری نمونه ها با تجزیه توسط نرم افزار SPSS و رسم نمودار با کمک نرم افزار  Excel 2003انجام شد.

این آزمایش در سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی (CRD) در چهار تکرار انجام شد. املع اول در این تحقیق سطوح فلز سنگین کادمیوم در سه سطح شامل (80 - 40 - صفر میلی گرم در کیلوگرم خاک کلرید کادمیوم (CdCl2) و عامل دوم ترکیبات تیماری شامل کاربرد باکتری های محرک رشد، قارچ میکوریزا، هیومیک اسید و پلیمر سوپرجاذب به صورت جداگانه و توام در شانزده سطح بود. نتایج آزمایش نشان داد با افزایش غلظت کادمیوم در خاک میزان تجمع کادمیوم در اندام هوایی، ریشه و همچنین کادمیوم قابل دسترس خاک افزایش یافت. با توجه به اثر متقابل عامل های آزمایش مشاهده شد که کاربرد پلیمر نانو سوپر جاذب+کاربرد باکتری های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم و سودوموناس+کاربرد هیومیک اسید و کاربرد پلیمر نانو سوپر جاذب+کاربرد قارچ میکوریزا+کاربرد هیومیک اسید و نیز کاربرد باکتری های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم و سودوموناس+کاربرد قارچ میکوریزا+کاربرد هیومیک اسید، b15 (کاربرد پلیمر نانو سوپرجاذب+کاربرد باکتری های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم و سودوموناس+کاربرد قارچ میکوریزا+کاربرد هیومیک اسید) دارای بیشترین میزان تجمع کادمیوم در اندام هوایی بودند، به طوری که در تیمارهای فوق میزان این عنصر در اندام هوایی حدود 62% بیشتر از تیمار شاهد بود. همچنین کاربرد توام باکتری های محرک رشد، قارچ میکوریزا و پلیمر سوپرجاذب بیشترین میزان کادمیوم را توسط اندام ریشه ای جذب کرده بود که این میزان حدود 42.3% بیشتر از تیمار شاهد بود. مصرف توام کودهای بیولوژیک، هیومیک اسید و پلیمر سوپرجاذب باعث افزایش فاکتور انتقال (TF) کادمیوم از ریشه به اندام هوایی و همچنین باعث افزایش استخراج گیاهی (AF) و ضریب استخراج فلز سنگین (EC) در گونه مورد مطالعه شد.