مقدمه: تغذیه نامناسب از عوامل افزایش خطر ابتلا به بیماری ها است. پژوهشگران معتقدند که برنامه های مداخلاتی از جمله پیشگیری از تغذیه نامناسب باید از دوران کودکی و به ویژه در مدارس شروع شود. این مطالعه به منظور تعیین تاثیر کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی بر پیشگیری از تغذیه نامناسب در دانش آموزان ابتدایی اراک طی سال های 83-1382 انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر مطالعه ای نیمه تجربی بوده و به صورت کار آزمایی سه سوکور انجام شده است. مدارس مورد مطالعه به روش دو مرحله ای (طبقه بندی و خوشه ای) تعیین و سپس به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شد. در نهایت 600 نفر در گروه آزمون و 600 نفر در گروه کنترل، جمعا 1200 دانش آموز وارد مطالعه شدند. متغیرهای مورد بررسی به طور مقایسه ای قبل و 3 ماه بعد از مداخله آموزشی و در دو گروه اندازه گیری شد. در گروه آزمون مداخله آموزشی در چارچوب الگوی اعتقاد بهداشتی به مدت 3 ماه صورت گرفت، اما در گروه کنترل آموزش بر اساس روش های جاری ادامه پیدا کرد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش دو پرسشنامه و یک چک لیست بود. برای تحلیل اطلاعات از آزمون های کای دو، مک نمار، Pooled t-Test، تی زوجی و آنالیز واریانس همراه با آزمون شفه استفاده شد.یافته ها: 50 درصد دانش آموزان مورد مطالعه دختر و 50 درصد پسر با میانگین سنی 8.63±0.092 سال بود. در مرحله اول جمع آوری داده ها (آبان ماه) در گروه آزمون 15.6 درصد و در گروه کنترل 12.3 درصد دانش آموزان صبحانه نخورده بودند. پس از مداخله (در اردیبهشت ماه)، این نسبت در گروه آزمون به 11 و در گروه کنترل به 13.6 درصد رسید. اختلاف ایجاد شده از نظر آماری در گروه آزمون معنادار بود (P<0.05)، اما در گروه کنترل معنادار نبود (P=0.566). قبل از مداخله در گروه آزمون 71.6 و در گروه کنترل 59.1 درصد دانش آموزان از تنقلات مصنوعی استفاده می کردند (P<0.001). بعد از مداخله این رقم به 62.9 در گروه آزمون و 67.9 درصد در گروه کنترل تغییر یافت (P<0.05). میانگین هزینه تنقلات مصنوعی از آبان ماه تا اردیبهشت ماه در گروه آزمون از 44.12 به 46.02 تومان و در گروه کنترل از 41.29 به 54.59 تومان افزایش یافته است. میزان افزایش در گروه آزمون بسیار کم تر و حدود یک ششم افزایش در گروه کنترل بوده است (P<0.05). پس از مداخله آموزشی مصرف نوشابه گازدار، در دو گروه اختلاف آماری نداشت (P=0.204).نتیجه گیری: یافته های این مطالعه بیان گر رفتارهای تغذیه ای نامناسب در دانش آموزان بود. مداخله آموزشی در چارچوب الگوی اعتقاد بهداشتی در فرصت سه ماهه، تغییرات مطلوبی را در برخی از این رفتارها به وجود آورد و نقش دست اندرکاران بهداشت و ضرورت مداخلات آموزشی در این زمینه به ویژه در چارچوب الگوهای آموزشی مورد تاکید قرار گرفت.