مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی
سال:1389 | دوره:2 | شماره:4 (پیاپی 6) |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام. اس) یکی از شایعترین بیماری های مزمن مغز و اعصاب در بزرگسالان جوان است و مانند هر بیماری مزمن دیگر، جنبه های مختلف زندگی فرد مبتلا و کیفیت زندگی وی را تحت تاثیر قرار می دهد. این مطالعه با هدف تعیین کیفیت زندگی بیماران مراجعه کننده به کلینیک ام. اس بیمارستان قائم (عج) مشهد طراحی شد. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی بود. جامعه پژوهش را بیماران مراجعه کننده به کلینیک ام. اس بیمارستان قائم (عج) تشکیل می دادند. 62 بیمار وارد مطالعه شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک بیمار و پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران ام. اس (MSQOL-54) بود. علایم بالینی و شدت بیماری با گرفتن شرح حال و انجام معاینه عصبی توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب و با استفاده از معیار نمره بندی وضعیت ناتوانی به صورت گسترده (EDSS) تعیین و ثبت شد.یافته ها: نتایج نشان داد که 81 درصد بیماران زن و 19 درصد مرد بودند. محدوده سنی بیماران 50-18 سال (8.3±33.3) بود، همچنین 75 درصد بیماران متاهل و 25 درصد مجرد بودند، میانگین نمره ناتوانی بیماران 1.1± 2.3 بود. متوسط نمرات کیفیت زندگی در 12 بعد پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران ام. اس 56.2 بود. کمترین نمره کیفیت زندگی مربوط به بعد محدودیت نقش مرتبط با مشکلات جسمی (39.6±39.7) بود. نمره شدت ناتوانی با ابعاد جسمی کیفیت زندگی رابطه معنی داری داشت (P<0.05) و با ابعاد روحی رابطه معنی داری نداشت.نتیجه گیری: در این مطالعه کیفیت زندگی تقریبا در حد متوسط بود که این ممکن است بخاطر خفیف بودن بیماری مبتلایان و کوتاه بودن دوره بیماری بوده باشد. مطالعه ما نشان داد که وضعیت ناتوانی روی ابعاد جسمی کیفیت زندگی موثر است.

زمینه و هدف: پاندمی ایدز یکی از مصائب بشری می باشد. افزایش اگاهی بوسیله روشهای آموزشی مناسب می تواند نقش موثری در پیشگیری از این بیماری داشته باشد. هدف از این تحقیق مقایسه دو روش آموزشی سخنرانی و پمفلت بر میزان آگاهی و نگرش دانش آموزان دبیرستان های شهرستان مانه و سملقان در مورد بیماری ایدز در سال 1388 بود.روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی که در سال 1388 بر روی 394 نفر انجام شد، نمونه ها به سه گروه شاهد، پمفلت و سخنرانی با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای دسته بندی شدند. سپس آگاهی و نگرش آن ها قبل و بعد از مداخله مورد سنجش قرار گرفت و در نهایت داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و به وسیله نرم افزار SPSS16 و آزمون های تی زوجی و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: یافته ها نشان داد قبل از مداخله سه گروه مورد بررسی تفاوتی در آگاهی و نگرش نداشتند ولی در مرحله پس از آزمون سه گروه تفاوت معنی داری از نظرآگاهی (0.001>P) و نگرشP<0.01) ) داشتند. همچنین در گروه پمفلت، آموزش تاثیری بر آگاهی (0.36=P) نگرشP=0.16) ) نداشت در حالی که در گروه سخنرانی T آموزش تاثیر مثبت و معنی داری بر آگاهی و نگرش دانش آموزان داشت (.(P<0.001نتیجه گیری: در این مطالعه مشخص گردید روش آموزشی سخنرانی، روش موثرتری در مقایسه با روش آموزشی پمفلت و عدم مداخله آموزشی T در تغییر آگاهی و نگرش دانش آموزان نسبت به ایدز می باشد.

زمینه و هدف: کم خونی فقر آهن شایعترین اختلال تغذیه ای در اطفال است. شیوع آن در مناطق مختلف متفاوت است و تاکنون در استان خراسان شمالی بررسی نشده است. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی کم خونی فقر آهن و فاکتورهای مرتبط با آن در کودکان به انجام رسید.روش کار: مطالعه بصورت مقطعی دو گروهه بر روی 181 کودک 24-6 ماهه بستری در بخش اطفال که بصورت نمونه گیری غیرتصادفی مبتنی بر هدف انتخاب شدند، بمدت 3 ماه صورت گرفت. آزمایشات مربوط به کم خونی فقر آهن برای شناسایی کودکان مبتلا و غیر مبتلا به کم خونی انجام شد. اطلاعات دموگرافیک و عوامل مرتبط با کم خونی فقر آهن در طی مصاحبه با مادران جمع آوری گردید. داده ها از طریق نرم افزار SPSS و آزمونهای من ویتنی و کای دو با سطح اطمینان 95 درصد تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: 31.5 درصد کودکان، به کم خونی فقر آهن مبتلا بودند. ابتلا به کم خونی فقر آهن با جنس پسر، سن پایین مادر و مصرف ماهی ارتباط معنی داری داشتP=0.05) ). ابتلا به کم خونی فقرآهن ارتباط معنی داری با سن و وزن فعلی کودک، وزن زمان تولد، دفعات بستری در بیمارستان، مصرف قطره آهن و بیماری فعلی نداشت.نتیجه گیری: علاوه بر مصرف قطره آهن وجود فاکتورهای متعدد مثل سن مادر، جنس کودک و عدم مصرف ماهی در پیشگیری از آنمی فقر آهن موثر می باشد. بنابراین کارکنان بهداشتی - درمانی باید توجه بیشتری به این فاکتورها نمایند.

زمینه و هدف: سوء تغذیه در هر سنی به ویژه در کودکان می تواند مشکلات زیادی به همراه داشته باشد. بر همین اساس هدف از انجام این مطالعه تعیین شیوع سوء تغذیه در دانش آموزان ابتدایی شهرستان لارستان بوده است.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی - توصیفی است که در لارستان روی 876 دانش آموز دبستانی که بصورت چند مرحله ای انتخاب شده بودند انجام شد. شاخصهای وزن برای سن (W/A)، قد برای سن (H/A) و وزن برای قد (W/H) کودکان محاسبه و با شاخص استاندارد NCHS مقایسه گردیدند. قد و وزن دانش آموزان با ابزار استاندارد اندازه گیری و با استفاده از نرم افزارهای Epi-info2000 و SPSS16 آنالیز شدند. از آزمونهای توصیفی و کای دو جهت ارائه و مقایسه بر حسب جنس استفاده گردید.یافته ها: میزان شیوع سوء تغذیه شدید بر اساس شاخصهای وزن برای سن، قد برای سن و وزن برای قد به ترتیب برابر 7.3%، 6.5%، 9.8% بود. همچنین سوء تغذیه بر اساس شاخص وزن برای سن، وزن برای قد در کودکان دختر شیوع بیشتری نسبت به کودکان پسر داشت (P<0.05).نتیجه گیری: میزان شیوع سوء تغذیه در دانش آموزان دبستانی شهرستان لارستان بالا می باشد و باید عوامل بوجود آورنده سوء تغذیه شناسایی گردد و جهت برطرف نمودن آن برنامه ریزی نمود.

زمینه و هدف: انگل توکسوپلاسما گوندی تک یاخته داخل سلولی اجباری است. آلودگی به توکسوپلاسما عمدتا بدون علامت است ولی در افرادی با ضعف سیستم ایمنی مانند افراد بیمار بدخیم تحت شیمی درمانی، بیماران پیوندی و بیماران سرطانی و ایدزی می تواند عوارض شدیدی داشته باشد.روش کار: این مطالعه مقطعی بر اساس نمونه گیری از 83 بیمار پیوندی که بعد از شش تا دوازده ماه عمل پیوند و پس از مرخصی از بیمارستان جهت بررسی وضعیت سلامت به بخش کلیه درمانگاه پیوند کلیه ارومیه از آذر ماه 1388 تا شهریور 1389 مراجعه کرده بودند انجام گرفته است.یافته ها: در مطالعه حاضر (43.3%)36 بیمار پیوندی شامل11 بیمار زن و25 بیمار مرد از مجموع 83 بیمار، آنتی بادی IgG بر علیه توکسوپلاسما گوندی داشتند. فقط (4.8%)4 زن از جامعه بیماران آنتی بادی IgM بر علیه توکسوپلاسما گوندی داشتند و تمام مردان از نظر این آنتی بادی منفی بودند. هر دو آنتی بادی IgG و IgM در این 4 بیمار زن بطور همزمان مثبت بود. هیچ ارتباط معنی داری بین افراد با وجود آنتی بادی IgG بر علیه توکسوپلاسما و تماس با گربه و مصرف گوشت خام و یا کم پخته پس از عمل، اثرات همودیالیز قبل از پیوند، و محل زندگی اعم از شهر یا روستا و سطح سواد وجود نداشت.نتیجه گیری: این مطالعه نشان دهنده شیوع نسبتا بالای IgG بر علیه توکسوپلاسما گوندی در بیماران پیوندی است. با توجه به نتایج به نظر می رسد شرایط آب و هوایی و جغرافیایی، عدم آموزش و آگاهی کافی مراقبت های بعد از عمل پیوند نقش مهمی در کسب این عفونت دارد. غربالگری های منظم و مستمر جهت تعیین آنتی بادی علیه توکسوپلاسما گوندی بعد از عمل در این بیماران ضروری است.

زمینه و هدف: توجه به بهداشت روانی در تمام عرصه های زندگی از جمله زندگی فردی و اجتماعی و شغلی حائز اهمیت است عدم توجه به سلامت روان یکی از عوامل مهم در کاهش کارایی، از دست رفتن نیروی انسانی و ایجاد عوارض جسمی و روانی، خصوصا در خدمات حرفه ای، می باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین وضعیت سلامت روانی کارکنان مرکز آموزشی درمانی شهید رجایی قزوین بود که 4 بعد از سلامت روانی (سلامت جسمانی، عملکرد اجتماعی، اضطراب و افسردگی) را مورد بررسی قرار می دهد.روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی - مقطعی می باشد که در پاییز 1387 انجام شده است. جامعه پژوهش پرسنل پرستار و اداری شاغل در بیمارستان شهید رجائی قزوین و نمونه پژوهش 70 نفر از این جامعه بود که به روش طبقه ای تصادفی انتخاب شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد سلامت عمومی (GHQ 28) جمع آوری و به وسیله نرم افزار آماری SPSSو آزمون های تی مستقل و آنالیز واریانس یکطرفه و کای دو تحلیل شد.یافته ها: در نمونه مورد مطالعه، از لحاظ سلامت جسمانی 5.7%، از لحاظ عملکرد اجتماعی 2.8%، از لحاظ وضعیت اضطراب 11.4% و از نظر وضعیت افسردگی 1.4% دارای اختلال بودند. همچنین بین هیچکدام از متغیرهای مورد بررسی در این پژوهش (سن، جنس، وضعیت تاهل، وضعیت شغلی، رشته تحصیلی و تعداد فرزندان) با اختلالات روانی، در سطح a= 0.05 رابطه آماری معنادار وجود نداشت.نتیجه گیری: یافته های این تحقیق نشان داد که اختلالات روانی در بین کارکنان این بیمارستان از شیوع متوسط برخوردار است؛ بنابراین توجه بیشتر مسوولین و محققین را می طلبد تا با تدوین برنامه های مداخله ای به بهبود وضعیت سلامت روانی آنان پرداخته شود.

زمینه و هدف: بیماری لیشمانیوز احشایی از بیماریهای انگلی مهم است که در آفریقا، آسیا، اروپا و امریکای جنوبی به شکل اندمیک بروز می کند. این مطالعه به منظور شناسایی فون پشه خاکی ها که در انتقال این بیماری نقش دارند، در استان خراسان شمالی انجام شده است، تا بتوان با برنامه ریزی اپیدمیولوژیکی و اقدامات حشره شناسی در جهت پیشگیری از بروز بیماری قدم برداشت.روش کار: این مطالعه یک پژوهش توصیفی است که به روش نمونه گیری تصادفی انجام یافت. به منظور انجام این پژوهش، طی مطالعه مقطعی در فصل تابستان سال 1386 هر 15 روز یکبار، در روستاهای انتخابی در دو شهرستان بجنورد و مانه و سملقان صید پشه خاکیها با 3 روش تله چسبان، هندکچ (اسپیراتور) و تله پشه بندی با طعمه حیوانی (سگ) انجام گرفت. پشه خاکیهای صید شده در آزمایشگاه بعد از مونته دائم بر اساس کلید تشخیص پشه خاکیهای ایران شناسایی گردید.یافته ها: در مجموع تعداد 999 پشه خاکی از اماکن داخلی و خارجی شهرستان بجنورد و مانه وسملقان صید گردید که گونه های (94%) Phlebotmus papatasi و (%6) Phlebotmus sergenti از اماکن داخلی و گونه هایP. papatasi (%52.8) ، (%20.1) Sergentomyia sintoni)، (%6.1) P.kandelakii،  S.pawlowski(6.8%)، S.dentata (4.2%)، (%1.9) P.sergenti، (%1) S.palestinensis، %0.6) P.mongolensis)،%1.3) S.clydei ) و S.christophersi (0.3%)، P.perfiliewi (3.9%)، (%0.3) S.sumbarica، P.alexandrei (0.6%) از اماکن خارجی صید گردید.نتیجه گیری: در بین گونه های صید شده گونه P.kandelakii که به عنوان ناقل بیماری کالاازار شناخته شده است با وفور متوسط از اماکن خارجی صید گردید.

زمینه و هدف: گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی برجای می گذارد. طوفانهای گرد و غباری اثرات مضری بر سلامت و اقتصاد جامعه و تغییر اقلیم دارند. شناخت ماهیت، منشا و اثرات طوفانهای گرد و غباری در تعیین روشهای کنترل آن نقش بسزایی دارد. در این مقاله در مورد عوامل ایجاد کننده گرد و غبار و اثرات آن بر محیط زیست، سلامت، اقتصاد و همچنین روشهای منشایابی و کنترل طوفانهای گرد و غباری بحث گردیده است. روش کار: این تحقیق یک مطالعه مروری است که در مورد تاثیرات طوفانهای گرد و غباری با کلمات کلیدی Dust Storm، Environmental Impacts، Health، Air Pollution با جستجوی مقالات در پایگاههای اطلاعاتی Science Direct، Google Scholar،Springer ، Magiran و Iran Medex از سال 1995 تا 2011 انجام گرفت. در مجموع 200 مقاله استخراج شده که پس از پایش 59 عدد از مقالات آنها که مرتبط با موضوع مورد تحقیق بودند، استفاده گردید.نتیجه گیری: ذرات تولید کننده گرد و غبار تا ارتفاع 6 کیلومتر صعود و تا مسافت 6000 کیلومتر انتقال یافته، و دید افقی را به 104 تا 103 متر کاهش می دهند. غبار اتمسفری مانع از نفوذ نور خورشید و کاهش تولیدات کشاورزی به میزان 30-5 درصد گردیده و منجر به افزایش شیوع بیماریها از جمله مننژیت و تب دره و اسم، بیماریهای ویروسی و صدمه به DNA سلولهای پوست و ریه می گردد. به ازای افزایش هر 10 میکروگرم در متر مکعب در غلظت ذرات معلق کوچکتر از 10 میکرون در زمان پدیده گرد و غبار، میزان مرگ و میر، 1 درصد افزایش می یابد.

زمینه و هدف: ترخیص با رضایت شخصی یکی از معضلات سیستم درمان در کشورهای دنیا است. به دلیل اینکه کودکان در تصمیم گیری ترخیص با رضایت شخصی مشارکت ندارند، این مطالعه به منظور تعیین فراوانی و علل ترخیص با رضایت شخصی انجام شد.روش کار: این مطالعه توصیفی - از نوع بررسی داده های موجود می باشد. جامعه آماری شامل کلیه پرونده های مربوط به کودکان ترخیص شده با رضایت شخصی در سال 1387 در بیمارستان بو علی بود و از روش سرشماری در این پژوهش استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 15 و آمار توصیفی و آزمون کای دو در سطح معناداری 0.05>P تحلیل شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که 108 نفر (2.2 درصد) با رضایت شخصی مرخص شده که میانه سن کودکان دو سال و مدت اقامت در بیمارستان 2 روز بود. به طور کلی 95 نفر (88.7 درصد) دارای بیمه، محل زندگی 65 نفر (60.2 درصد) شهر، از نظر سابقه روانپزشکی و اعتیاد در والدین در 22 نفر (20.6 درصد) منفی، علت بستری 100 نفر (92.3 درصد) بیماری و غیرجراحی و بقیه جراحی بود. فرد رضایت دهنده در اغلب موارد پدر بیمار 78 نفر (72.3 درصد) بود، همچنین از 108 بیمار ترخیص شده با رضایت شخصی 20 نفر (12 درصد) بستری مجدد داشتند. ارتباط بین روز ترخیص با رضایت شخصی معنادار بود (P=0.03).نتیجه گیری: میزان ترخیص با رضایت شخصی در بیمارستان بوعلی ساری و در مقایسه با سایر مطالعات در یک دامنه مشابه و علل ان نیز تفاوت فاحشی نداشت. اما نداشتن فرم مناسب که در برگیرنده میزان توضیحات پزشکان به والدین پیرامون عواقب ترخیص با رضایت شخصی و همچنین بیانگر علل واقعی این گونه ترخیص ها باشد در این مطالعه قابل توجه می باشد.

آدنوم متانفریک یک تومور خوش خیم کلیوی نادر بوده که نمای بالینی و رادیولوژی آن مشابه توده های بدخیم می باشد و تشخیص آن بصورت آسیب شناختی و بعد از عمل جراحی می باشد. این تومور که اغلب در زنان میانسال دیده می شود، سیر درمانی و زنده مانی خوبی دارد. ما یک مورد آدنوم متانفریک را در یک خانم 32 ساله که با درد و توده شکمی مراجعه کرده و تحت عمل جراحی رادیکال نفرکتومی قرار گرفته گزارش می نماییم.