روانشناسی نظامی
سال:1389 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

مقدمه: هر سازمانی به ویژه سازمان های نظامی وظیفه خود می داند برای توسعه سلامت، رفاه و بهبود شرایط کاری و افزایش بازدهی سازمانی به موضوع اوقات فراغت توجه نماید. بر این اساس پژوهش حاضر می کوشد تا رابطه بین نوع گذران اوقات فراغت را با آسیب پذیری فرهنگی در بین خانواده های نظامی مورد بررسی قرار دهد.روش: روش تحقیق توصیفی و همبستگی بود. تعداد 1282 نفر در قالب 481 خانواده انتخاب و در پژوهش شرکت داده شدند. شرکت کنندگان در پژوهش از هفت شهر کشور بر حسب پراکندگی جغرافیایی و به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات عبارت بود از: پرسش نامه نحوه گذران اوقات فراغت که دارای 15 ماده در مقیاس لیکرت بود و توسط محقق تدوین شد و پرسش نامه آسیب پذیری فرهنگی- اجتماعی که با هدف بررسی آسیب پذیری خانواده در جامعه ایران توسط محقق ساخته شده است.نتایج: نتایج نشان داد که شوهران بیش تر اوقات فراغت خود را با فعالیت شغلی (56.7 درصد)، زنان با بودن در نزد خانواده (57.1 درصد) و فرزندان بیش تر از طریق بودن در نزد خانواده (59.5 درصد) و دیدن فیلم (36.7درصد)، صرف می کنند. همچنین ملاحظه شد که بین شیوه های گذران اوقات فراغت و آسیب پذیری فرهنگی رابطه معنی داری (در سطح P£0.05) وجود دارد. بر این اساس برخی از روش ها مانند تفریح با خانواده با کاهش آسیب و برخی دیگر مانند خواب یا تفریح با دوستان با افزایش آسیب در ارتباط هستند.بحث: بیش تر اوقات فراغت مردان با کار، فعالیت شغلی و بودن در نزد خانواده می گذرد. آن ها در واقع فاقد برنامه سازنده برای گذران اوقات فراغت هستند و شاید همین امر باعث شده که زنان و فرزندان نیز اکثر اوقات خود را در خانه بگذرانند. مطابق یافته های پژوهش لازم است نحوه برنامه ریزی برای گذران اوقات فراغت را به خانواده ها آموزش داد و فرصت ها و امکانات لازم برای بهبود اوقات فراغت در اختیار آن ها قرار گیرد.

مقدمه: یکی از دغدغه های سازمانها این است که فرد چه اندازه با شغلی که در آن به کارگیری می شود همخوانی دارد؟ روش های تخمین بهترین همخوانی شغل و سازمان چیست؟ این پژوهش با هدف تعیین ویژگی های شخصیتی افراد شاغل در یکی از رسته های نظامی و تعیین ویژگیهای روانشناختی شخصیت و هوش افراد موفق در این رسته انجام شده است.روش: جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی کارکنان یکی از رسته های خاص نظامی است که از آن، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 223 نفر، 139 نفر افسر و 84 نفر درجه دار انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند .ابزار مورد تحقیق، پرسش نامه 16 عاملی شخصیتی کتل، آزمون هوشی کتل مقیاس 3 و پرسش نامه ارزشیابی عملکرد شغلی محقق ساخته می باشد.نتایج :سازگاری بهتر با محیط، هوش بالاتر از میانگین، تحصیلات بالاتر و سن بیش تر بر اساس نتایج این تحقیق از عوامل موفقیت محسوب میشوند. مقایسه گروه های سه گانه عملکردی برای تعیین رابطه ویژگی های روانشناختی (عوامل مرتبه دوم شخصیت و هوش) و عملکرد شغلی نشان داد، سه عامل سازگاری، خلاقیت و هوش با عملکرد شغلی رابطه معناداری دارند.بحث: میزان موفقیت شغلی با ویژگی های روانشناختی و شخصیتی افراد ارتباط دارد. از این رو ضرورت دارد تا گزینش ها به سمت تخصصی شدن، استفاده از آزمون های هوش، استعدادسنجی برای سنجش رسته های خاص، توجه به ویژگیهای روانشناختی و شخصیتی و میزان خلاقیت افراد سوق یابند.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه، انجام شد.روش: جامعه مورد مطالعه شامل تمامی کارکنان دانشگاه بودند، که با استفاده از پرسش نامه ها رضایت شغلی و تعهد سازمانی مایر و الن، تعداد 267 نمونه، مورد آزمون قرار گرفتند.نتایج: میانگین رضایت شغلی کارکنان 3.22 از 5 به دست آمد که نشانگر رضایت متوسط به بالا می باشد. همچنین تفاوت معناداری بین رضایت شغلی افراد با جنس، سن، تحصیلات، عضویت و سابقه کار، کارکنان وجود نداشت، اما تفاوت معناداری بین رضایت شغلی افراد با رشته شغلی، دانشگاه وجود داشت. همچنین میانگین ابعاد تعهد سازمانی کارکنان 5.24 از 7 بدست آمد که نشانگر رضایت متوسط به بالا می باشد. همچنین تفاوت معناداری بین تعهد سازمانی افراد با جنس، سن، عضویت، سابقه کار، کارکنان وجود نداشت اما تفاوت معناداری بین تعهد سازمانی افراد با تحصیلات و رشته شغلی، آنان وجود داشت.بحث: اختلاف معناداری بین رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه، وجود دارد. با توجه به معنادار بودن رضایت شغلی وتعهد سازمانی لازم است که مدیران از رشته شغلی و تحصیلات مختلفی که از حیث تجربه تخصص و دانش فنی برای کارکنان قابل قبول است استفاده کنند. همچنین با بهبود رضایت شغلی و تعهد سازمانی، حس خلاقیت و نوآوری را در کارکنان برانگیخته و باعث افزایش بهره وری در سطح سازمان ها و جامعه شوند.

مقدمه: برنامه ریزی موثر در گرو نیازسنجی و تعیین اولویت هاست. در این راستا، طرح پژوهشی فوق با دو سوال زیر به اجرا گذارده شده است، نیازهای تربیتی و آموزشی بسیج کدامند؟ این نیازها دارای چه اولویت هایی هستند؟روش: روش تحقیق توصیفی تحلیلی است که از فنون ترکیبی در نیاز سنجی بهره گرفته است. پرسش نامه محقق ساخته است. نمونه گیری به صورت خوشه ای و تعداد نمونه 3500 نفر از اعضا بسیج بوده است. روایی پرسش نامه از نوع روایی محتوایی و تعیین اعتبار آن از طریق محاسبه آلفای کرنباخ برابر /.94 برای کل پرسش نامه محاسبه شده است. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری همچون فریدمن، ضریب همبستگی و مربع کای و تجزیه و تحلیل شده است.نتایج: مهم ترین نیازهای تربیتی و آموزشی بسیج به ترتیب اولویت عبارتند از: 1) اعتقادی- فرهنگی، 2) دفاعی- امنیتی، 3) روانشناختی، 4) علمی، 5) بصیرت سیاسی، 6) اجتماعی، 7) سازمانی و مدیریتی.بحث: از یافته های فوق می توان نتیجه گیری کرد که مدیران در حوزه برنامه ریزی های آموزشی و تربیتی با اولویت دادن به نیاز های تربیتی بر امر انتقال مفاهیم و دانش بر فراگیران و ایجاد مهارت های رفتاری تاکید کرده و از میان نیازهای متنوع تربیتی و آموزشی، نیازهای اعتقادی و فرهنگی در اولویت نخست قرار دارند.

مقدمه: خانواده به عنوان مهم ترین نهاد اجتماعی است که نقش اصلی سازندگی جوامع و سلامتی آن را تضمین می نماید. در خانواده هایی که به دلایل متعددی زنان عهده دار تامین معاش مادی و معنوی خود و اعضای خانوار می گردند، نقش حمایتی خانواده، دوستان و سازمان های ذیربط در تحقق عدالت اجتماعی و پیشگیری از آسیب های خانوادگی و اجتماعی بسیار بارز و پراهمیت می گردد. از اینرو هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی و سلامت روانی در زنان سرپرست خانوار شاغل در سپاه پاسداران است.روش: تعداد 60 نفر از زنان سرپرست خانوار شاغل در سپاه که به روش هدفمند از هفت استان کشور انتخاب شدند، مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه های حمایت اجتماعی – مقیاس خانواده PSSFA و دوستانPSSFR  و سلامت عمومی GHQ-28 بود که از روایی و اعتبار خوبی برخوردار بودند. داده ها با استفاده از همبستگی پیرسن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین حمایت اجتماعی و سلامت روانی (نمره کل) در نمونه مورد بررسی، وجود دارد (r=-0.330 و P£0.05) همچنین نتایج بیانگر رابطه معنادار حمایت خانواده در کل و نیز با خرده مقیاس های افسردگی D (r=-0.504) و خرده مقیاس اضطراب واختلال خوابB است (r=-0.387، P£0.01) اما متغیر حمایت دوستان رابطه معناداری با نمره کل سلامت روانی در نمونه مورد مطالعه نشان نداد.بحث: نتایج نشان می دهد هر چه زنان سرپرست خانوار از حمایت اجتماعی بیش تری بهره مند گردند، از میزان سلامت روانی بیش تری نیز برخوردار می شوند و احتمال بروز افسردگی و اصظراب در آنان کم ترخواهد شد. همچنین نتایج بیانگر نقش بیش تر حمایت خانواده در سلامت روانی زنان سرپرست خانواده است.

مقدمه: شادی یکی از مهم ترین هیجانات انسانی است، اگر هیجانات را به شش دسته خشم، ترس، تنفر، تعجب، ناراحتی و شادی تقسیم کنیم، شادی اساسی ترین هیجانی است که افراد در پی دستیابی به آن می باشند زمانی که به صورت درونی احساس مثبت می کنیم، شیوع شادی در رگهای زندگی، منجر به احساس خوشایندی زندگی میگردد. همچنین شادی و نشاط از متغیرهایی تاثیرگذار اجتماعی است و به عنوان یک متغیر پیشبین بر روی متغیرهای دیگری تاثیر میگذارد. در این مقاله به ارزیابی میزان تاثیر این متغیر بر روحیه حماسی مردم ایران میپردازیم.روش: این مطالعه با استفاده از روش مطالعات توصیفی از نوع همبستگی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفته است به ارزیابی ارتباط بین متغیرهای مورد نظر در جامعه ایرانی نمودیم. جامعه آماری این مطالعه کلیه افراد بالای 15 ساله ایرانی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از یازده استان کشور انتخاب و مورد نظرخواهی قرار گرفتند.نتایج: نشان داد که میزان نشاط و شادابی مردم ایران در حد متوسط 56.19 از 100 نمره می باشد و بین این متغیر و روحیه حماسی مردم ایران رابطه همبستگی مثبت معنادار معادل 0.34 وجود دارد.بحث: نتایج حاکی از آن است که نشاط و شادابی به خودی خود، و بدون همراهی با نفرت و سایر هیجانات منفی، میتواند روحیه حماسی مردم را فزونی بخشد. چون روحیه، نوعی خلق است که با شادابی همراه است. افزون بر آن، شادابی موجب نوعی تغییرات عصبشناختی و اندوکرینی تغییر در غدد درون ریز میشود که آمادگی توان افراد برای فعالیت و دفاع از خود را افزایش می دهد.

مقدمه: بیمارانی که پس از عمل جراحی بای پس گرافت شریان کروناری سیگار کشیدن را ادامه می دهند خطر قابل ملاحظه بالاتری را تجربه می کنند. متاسفانه 50 تا 75% بیماران همچنان پس از عمل به سیگار کشیدن ادامه می دهند. ترک سیگار بهترین راه جلوگیری از مرگ زود هنگام قلبی می باشد، از آن رو به بررسی این مهم پرداختیم.روش: مطالعه حاضر در قالب یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده می باشد در بیماران نیروهای نظامی بیمارستان بقیه اله انجام شده است میزان نحوه و کیفیت مصرف سیگار، سیگاری و ترک سیگار بر اساس DSM IVTR تعریف شد. بیمارانی که در سال 88 تحت عمل بای پس گرافت شریان کروناری1 قرار گرفتند، بررسی شدند. پرسشنامه نگرش به ترک سیگار فاگرشتروم توسط بیمار قبل از آغاز طرح و بعد ازجراحی تکمیل شد. بیماران بر اساس اعداد جداول تصادفی به 2 گروه تقسیم شدند. گروه اول کنترل (21 بیمار)، گروه دوم تحت آموزش مصرف چسب نیکوتین (21 بیمار) قرار گرفتند. چسب نیکوتین در سه دوز 15 میلی گرم در هفته اول، 10 میلی گرم در هفته دوم، 5 میلی گرم در هفته سوم تجویز شد.نتایج: نتایج در این مطالعه نشان می دهد که بیش ترین موفقیت در ترک در افراد با وابستگی کم و کم ترین میزان موفقیت در افراد دارای وابستگی زیاد وجود داشته است و میزان ترک در گروه مصرف کننده چسب نیکوتین به شکل معنی داری بالاتر از گروه کنترل در یک ماه بعد از آغاز مداخله بود (35.75 درصد در مقابل 16.6، P=0.01).بحث: به نظر می رسد درمان های جایگزینی نیکوتین در کوتاه مدت اثرات ارزشمندی در ترک سیگار خواهد داشت به خصوص در بیمارانی با شرایط بالینی نامطلوب، حداقل اثرات جانبی را خواهد داشت. عارضه افزایش وزن در تعداد کمی از بیماران مشاهده شد که به نظر می رسد ترکیب روش فوق با آموزش مستقیم در استمرار ترک و در پیشگیری از افزایش وزن نقش موثری را ایفا نماید.