امداد و نجات
سال:1396 | دوره:9 | شماره:4 (پیاپی 36) |تعداد مقالات:10

مقدمه زلزله به عنوان یکی از مهم ترین ناملایمات طبیعی زمین، همواره در زمان کوتاهی، خسارات غیر قابل جبرانی را به پیکره سکونتگاه های بشری وارد می کند. در اثر وقوع زلزله، بحران های مختلفی ایجاد می شود، یکی از بحران های بعد از وقوع زلزله بحران زنده یابی و امدادرسانی به مناطق آسیب دیده است. در لحظات اولیه بعد از وقوع زلزله به علت کمبود امکانات و نیروهای امدادی بحث مربوط به اختصاص نیروهای امدادی و امکانات به مناطق آسیب دیده از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ به همین جهت نیاز است تخصیص این نیروها به مناطق حاثه دیده صورت گیرد. تحقیقات نشان می دهد که زمان یک عامل حیاتی در کاهش میزان تلفات و قربانیان حادثه، پس از زلزله می باشد، به طوری که 24 ساعت اولیه پس از وقوع زلزله، فرصتی طلایی برای کمک به حادثه دیدگان است؛ زیرا که در این ساعات بیشترین احتمال زنده ماندن قربانیان حادثه وجود دارد؛ بنابراین تخصیص بهینه گروه های امداد و نجات به مناطق آسیب دیده از اهمیت بالایی برخوردارست. روش برای انجام این پژوهش و مسیریابی امدادرسانی به منطقه آسیب دیده، ابتدا نزدیکترین پایگاه امداد به منطقه حادثه دیده انتخاب شد و توسط کارشناسان مربوطه 4 مسیر که دارای بالاترین مطلوبیت بودند انتخاب شد، در مرحله بعد بایستی این مسیرها را بر اساس پارامترهای مورد نظر در این تحقیق اولویت بندی شده و مسیر بهینه شود. بررسی میزان مطلوبیت مسیرها بر اساس پارامترهای عرض، طول، نوع و ترافیک خیابان ها و هم چنین کاربری پارسل ها، تعداد طبقات و نوع اسکلت ساختمان های موجود در هر خیابان مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و با کمک سیستم اطلاعات مکانی (GIS) و نرم افزارهای موجود به وزن دهی هر یک از معیارها و زیرمعیارها پرداخته شد. در نهایت بر اساس ارزش پارامترها و زیرمعیارهایشان، وزن نهایی مسیرها مشخص شد و با توجه به این ارزش ها، اولویت بندی مسیرها صورت پذیرفت. یافته ها با توجه به نتایج به دست آمده پارامتر نوع اسکلت ساختمان (مصالح) با وزن 325/0 مهم ترین عامل و پارامترهای تعداد طبقات، ترافیک، عرض مسیر، نوع مسیر، طول مسیر و کاربری های موجود در مسیر با وزن های 320/0، 175/0، 071/ 0، 045/0، 041/0 و 023/0 از نظر اولویت و ارزش به ترتیب بعد از این پارامتر قرار می گیرند. نتیجه گیری با توجه به ارزش های به دست آمده برای هر یک از پارامترها، این نکته قابل ذکر است که برای جلوگیری از وارد شدن خسارات بیشتر، پس از وقوع لزله، بایستی در ساخت سازه ها و ساختمان ها، از مصالح مقاومی چون بتن و فلز اسفاده شود و در ساخت این ساختمان ها تمامی نکات ایمنی و استانداردهای ساخت رعایت شود.

هدف هدف از این مطالعه بررسی تاثیرات آموزش های سرپایی براساس برنامه ملی خادم بر میزان آمادگی و آگاهی خانوار در استان خراسان شمالی می باشد. روش این مطالعه نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون بوده که، جامعه آماری شامل2185 خانواده شرکت کننده در طرح خادم استان خراسان شمالی (بجنورد و اسفراین) بوده که ابتدا نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله ای انجام گرفت؛ در اخرین مرحله، 60 خانوار انتخاب شدند. خانواده ها قبل و بعد از آموزش سرپایی (طرح خادم) به پرسشنامه سنجش آگاهی و آمادگی در مورد بلایای طبیعی (داگسن، 2010) پاسخ دادند. خانواده های تحت آموزش های سرپایی براساس برنامه ملی خادم با رویکرد مبتنی بر آمادگی در برابر مخاطرات قرار گرفتند؛ جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونt جفتی، آزمون خی دو، مقایسه میانگین ها و آزمون مک نمار استفاده گردید. نتایج نتایج آزمون t جفتی بین مولفه شناخت از ابعاد مقیاس سنجش آگاهی و آمادگی در مورد بلایای طبیعی (26/1=t) و مولفه فعالیت به موقع (14/2=t) و مولفه آموزش (09/3=t)، مولفه همکاری (07/2=t) نشان داد تفاوت معنی داری بین دو گروه (پیش آزمون-پس آزمون) وجود دارد. به این معنی که خانواده هایی که، در دوره های آموزشی سرپایی طرح خادم شرکت کرده اند از نظر این چهار مولفه میانگین بالاتر کسب کرده اند اما در مولفه اهمیت رسانه از ابعاد مقیاس سنجش آگاهی و آمادگی در مورد بلایای طبیعی با توجه به 79/0=t تفاوت معنی داری 09/0=p مشاهده نگردید. همچنین با توجه آزمون مک نمار در فرم ارزیابی آمادگی خانوار بین خانواده ها بعد از آموزش دوره های آموزشی سرپایی طرح خادم تفاوت معنادار بوجود آمده است (سطح معناداری زیر 02/0 است)؛ و آزمون مجذور خی (X2) نیز نشان داد که آموزشهای سرپایی طرح خادم میزان تماشای برنامه های تلویزیونی و کتاب در ارتباط با بلایای طبیعی افزایش می دهد. نتیجه گیری این مطالعه نشان می دهد که آموزش های گروهی دوره سرپایی در افزایش آمادگی و آگاهی خانوار در برابر بلایای طبیعی موثر است و استفاده از این آموزشها (طبق طرح خادم) در کنار دیگر آموزشها میزان آسیب و بحران حاصل از بلایا را کاهش می هد.

مقدمه وقوع سیلاب و طغیان رودخانه یکی از فرآوان ترین و مهم ترین مخاطرات محیطی است که می تواند به خسارت شدیدی از قبیل مرگ و میر منجر شده و آثار اقتصادی و اجتماعی طولانی مدتی را بر جای گذارد و ممکن است باعث تخریب املاک، ایجاد اخلال در نظام ارتباطی و شستن زمین های کشاورزی شود. وقوع شهر تبریز در حوزه آبریز دریاچه ارومیه، موقعیت دشتی آن و عبور دو رودخانه اصلی آجی و قوری چای از بافت شهر باعث شده چندین بار در طول تاریخ سیلاب های ویرانگر در آن رخ داده ویرانی های زیادی را به جای بگذارد. روش ها این تحقیق با رویکردی توصیفی-تحلیلی در صدد توصیف شرایط جغرافیایی شهر تبریز و تحلیل نحوه رفتار ان در مقابل سیلاب های شهری است. مدل منتخب جهت ارزش گذاری معیار های تحقیق مدل تاپسیس-فازی و نرم افزار منتخب نرم افزار ARC GIS 10. 3 است. یافته ها پس از بررسی ادبیات تحقیق و تحقیقات انجام یافته در این زمینه 5 معیار به عنوان معیار های اصلی تحقیق انتخاب شد سپس با استفاده از مدل تاپسیس-فازی فاصله از ایده آل های مثبت و منفی برای معیار های تعئین شد و در نهایت طبقه بندی مکانی معیار ها با استخراج نقشه هر یک از معیار های به انجام رسید. نتیجه گیری بر اساس نقشه نهابی که نشان دهنده پهنه های آسیب پذیر شهر تبریز در مقابل خطر سیلاب است 6 درصد محدوده شهر در پهنه خطر بسیار بالا است که این مساحت جمعیتی بالغ بر 91277 نفر را در خود جای دارد. با احتساب محدوده های خطر بسیار بالا تا خطر متوسط می توان گفت 33 درصد از محدوده شهر 46 درصد از جمعیت شهر در معرض خطر سیلاب قرار دارند که این مطلب نشان می دهد نواحی با خطر بالای سیلاب مراکز تجمع جمعیتی و مناطق پرتراکم شهر هستند

مقدمه هلال احمر و اورژانس در کشور در زمینه ارائه خدمات در حوادث جاده ای با مشکلات متعدد روبرو هستند. هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر خدمات امداد رسانی پایگاههای جاده ای هلال احمر و اورژانس 115 در استان کرمان ازدیدگاه مدیران دو سازمان می باشد. روش ها این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی بود. در انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری آسان استفاده شد. افراد مورد مطالعه 44 نفر از مدیران ارشد هلال احمر و اورژانس 115 شاغل در استان کرمان بودند. ابزار گردآوری داده ها چک لیست و پرسشنامه محقق ساخته بود که جهت تایید روایی آن از نظر تخصصی اساتید دانشگاه و کارشناسان خبره استفاده شد و پایایی درونی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ معادل 76/0تخمین زده شد. چک لیست ها توسط مشاهده مستقیم پژوهشگر از پایگاههای دو سازمان تکمیل گردید و پرسشنامه بصورت حضوری بین پاسخگویان توزیع وجمع آوری گردید. داده ها توسط آزمونهای آماری توصیفی و با نرم افزار spss18 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها 95% مدیران توانایی امدادگران هلال احمر در فوریتهای پزشکی در حوادث را کم می دانند. 54. 5% با واگذاری امور امدادرسانی به تصادفات جاده ای به یک سازمان دیگر موافق بودند. 84 %، تغییر ماهیت پایگاهها از داوطلبی به خدماتی-اورژانسی و استخدام امدادگران با فرصت ارتقاء سطح علمی را مهم دانستند. نتیجه گیری نیروهای امدادگر پایگاههای هلال احمر متخصص در زمینه اقدامات پیش بیمارستانی نمی باشند. آمبولانسهای هلال احمر فاقد تجهیزات پزشکی کافی می باشند. اورژانس 115 فاقد تجهیزات نجات می باشد لذا تغییر ماهیت پایگاهها از داوطلبی به خدماتی و استخدام امدادگران با فرصت ارتقاء سطح علمی بعنوان راهکارهای بهبود توصیه میشوند.

مسئولیت امدادگران ناشی از حیوان یکی از اقسام مسئولیت ناشی از اشیاء است هر چند به اشاره در قوانین مدنی و مجازات اسلامی ایران مطرح شده، اما مورد تفقه مستقلی در حقوق کشورمان واقع نشده است و با توجه به استفاده از حیوانات در برخی از عملیاتهای امدادی این مقاله به مطالعه تطبیقی مبنای مسئولیت ناشی از حیوانات در فقه و حقوق ایران می پردازد. روش پژوهش در این تحقیق روش کتابخانه ای بوده و ابتدا به جمع آوری کتب و مقالات مربوطه پرداخته و سپس به تجزیه و تحلیل مطالب جمع آوری شده پرداخته شده است. و نتیجه ای که حاصل شد آن که در مواردی خاص این مسئولیت مبتنی بر تقصیر امدادگر نیست. و مبانی دیگر مسئولیت نیز در مسئولیت مدنی ناشی از حیوان امدادی حاکم است. که با توجه به قاعده احسان باید مسئولیت امدادگر مطالعه شود و پیشنهاد شد در صورت ایراد زیان از سوی امدادگران که محسن هستند دولت مسئولیت مدنی ایشان را تقبل نماید.

این پژوهش باهدف بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر خرد سازمانی با توجه به نقش میانجی مدیریت دانش در جمعیت هلال احمر ایران انجام شد. روش پژوهش برحسب هدف کاربردی، از نظر روش گرداوری داده ها توصیفی-همبستگی و همین طور از نظر نوع داده کمی بود. جامعه آماری پژوهش پرسنل جمعیت هلال احمر به تعداد 714 نفر بودند که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، تعداد 256 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. به منظور گرداوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون (2000)، مدیریت دانش لاوسون (2003) و خرد سازمانی براون و گرین (2006) استفاده شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، توصیف داده ها از طریق میانگین، انحراف معیار و… با استفاده از نرم افزار Spss-21 و استنباط آماری داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار LISREL-v8. 80 انجام پذیرفت. ویژگی های فنی پرسشنامه شامل پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا بررسی گردید و همچنین ضرایب مسیر و ضرایب معناداری نرم افزار برای بررسی فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد، درجه تناسب مدل ارائه شده با توجه به مولفه های پژوهش مناسب بود؛ فرهنگ سازمانی بر خرد سازمانی تاثیر داشت (0. 41)؛ فرهنگ سازمانی بر مدیریت دانش تاثیر داشت (0. 38)؛ مدیریت دانش بر خرد سازمانی تاثیر داشت (0. 42)؛ هم چنین فرهنگ سازمانی بر خرد سازمانی با نقش میانجی مدیریت دانش تاثیر داشت (0. 57). بنابراین برای دستیابی خرد سازمانی مناسب در بین کارکنان هلال احمر، می بایست فرهنگ سازمانی کارکنان تقویت شود و دانش در میان کارکنان تسهیم شود، زیرا عوامل بروز خرد سازمانی در داشتن عواملی مانند مشارکت، خلق دانش و انعطاف پذیری ریشه دارند.

با توجه به اهمیت بالای منابع بهداشتی-درمانی در جهت ارتقاء تاب آوری سکونتگاه ها در برابر سوانح طبیعی، مدیران و برنامه ریزان باید رویکردی ویژه نسبت به تامین امکانات و زیرساخت های بهداشتی-درمانی داشته باشند. هدف این پژوهش ارزیابی شهرستان های استان سمنان بر اساس شاخص های بهداشتی-درمانی موثر در تاب آوری است. در این پژوهش شاخص های مورد نظر با استفاده از مدل ویکور مورد ارزیابی قرار گرفته است. مطابق با نتایج، شهرستان های شاهرود، دامغان، گرمسار، آرادان و سرخه در زمان وقوع حوادث طبیعی با دارا بودن امکانات و زیرساخت های مناسب درمانی، عملکرد کارآمدتری را در ارائه خدمات داشته و به عبارت دیگر تاب آوری بهداشتی-درمانی مطلوبی را در مواجهه با حوادث خواهند داشت. در مقابل شهرستان های مهدیشهر، میامی و سمنان با عدم تناسب مطلوب بین میزان جمعیت و امکانات و زیرساخت های درمانی، در زمان مواجهه با حوادث، تاب آوری پایینی را به نسبت سایر نقاط استان خواهند داشت. به طور کلی با ارزیابی و تحلیل این فرآیند در استان سمنان و راهبردهای تاب آوری، مدیران و برنامه ریزان با توجه به ظرفیت های موجود و مزیت های رقابتی می توانند شهرستان های استان را به سمت تقویت تاب آوری در برابر مخاطرات طبیعی سوق دهند.

سابقه و اهداف مراقبت پیش بیمارستانی نقش مهمی در مدیریت بیماران اورژانس دارد. هر چه قدر مدیریت این بیماران مناسب تر، صحیح تر و سریع تر باشد میزان بیماری زایی و مرگ و میر کمتر خواهد شد. هدف این پژوهش، ارزشیابی عملکرد خدمات اورژانس پیش بیمارستانی شهرشهرکرد بوده است. روش بررسی پژوهش حاضر پژوهشی توصیفی، تحلیلی است که به صورت مقطعی در سال 1395 در تمامی پایگاه های اورژانس شهر شهرکرد انجام شده است. در این پژوهش، داده های مربوط به کارکنان و تجهیزات موجود در پایگاه ای اورژانس شهرکرد با استفاده از چک لیست استخراج شدند. همچنین، تعداد6742گزارش ماموریت ثبت شده در پایگاه مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. وضعیت نیروی انسانی با استاندارد تدوین شده وزارت بهداشت، وضعیت تجهیزات با استاندارد ارائه شده توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و زمان پاسخ محاسبه شده با استاندارد زمان پاسخ تدوین شده وزارت بهداشت و نیز استاندارد آمریکای شمالی مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها بر اساس یافته ها، هیچ یک از پایگاه ها دارای نیروی انسانی کافی نیستند. همچنین، هیچ کدام از آمبولانس های اورژانس، دارای تمامی تجهیزات مورد نیاز نبوده اند. بیشترین کمبود، مربوط به تجهیزات مدیریت درمانی – حیاتی بوده که تنها 4/57 درصد از آمبولانس ها دارای این تجهیزات بوده اند و بهترین وضعیت مربوط به تجهیزات تهویه – تنفس بوده که در 9/95 درصد از آمبولانس ها موجود بوده اند. مطالعه 5/81% از درخواست ها در زمان کمتر از 6 دقیقه پاسخ داده شده اند. نتیجه گیری هرچند زمان پاسخ، عاملی بسیاز مهم در کاهش تلفات بیماری ها و حوادث اورژانس می باشد اما کاستی های موجود در نیروی انسانی و تجهیزات آمبولانس می تواند باعث کاهی اثربخشی ماموریت های انجام شده گردد. لذا، رفع کمبودهای نیروی انسانی و تجهیزات ضروری به نظر می رسد.