مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سال:1390 | دوره:29 | شماره:3(پی در پی 89) |تعداد مقالات:14

سابقه و هدف: تکنولوژی امروز، این امکان را به ما می دهد که مدل ها را دیجیتالی کرده، بصورت الکترونیکی ذخیره نماییم . این امر به ما فرصت می دهد تا بتوانیم به راحتی توسط کامپیوتر به آنها دسترسی داشته، آنها را بررسی نماییم. هدف از تحقیق حاضر بررسی ارزش تشخیصی روش کامپیوتری دو بعدی، سه بعدی و دستی کست های دندانی بود.مواد و روشها: در تحقیق تجربی حاضر، 20 نمونه مدل پلاستیکی فک بالا و پایین در قالب مال اکلوژن های مختلف چیده شدند. اندازه دندان های پلاستیکی قبل از چیده شدن محاسبه شده، بعنوان استاندارد طلایی در نظر گرفته شد. از این نمونه ها قالب آلژیناتی تهیه و توسط گچ استون ریخته شدند. مدل های گچی ابتدا به روش دستی توسط کولیس دیجیتال با دقت 0.01 میلی متر آنالیز شدند سپس توسط اسکنر کامپیوتر اسکن شده، توسط نرم افزار دلفین تجزیه و تحلیل شدند. آنالیزها شامل ابعاد مزیودیستالی تک تک دندان ها و نیز اندازه گیری نسبت های بولتون بودند. مقادیر محاسبه شده در دو روش فوق با نتایج حاصل از مطالعه دیگر صورت گرفته بر روی همین نمونه ها توسط اسکن سه بعدی، مقایسه گردید. میزان ضریب(InteraClass Correlation Coefficient of Reliability) ICC  جهت ارزیابی پایایی روش های مختلف محاسبه گردید. همچنین مقادیر اختلاف میانگین محاسبات در هر روش با استفاده از فرمول دالبرگ محاسبه شد.یافته ها: یافته ها نشان می دهند که بالاترین همبستگی بین استاندارد طلایی با روش دستی وجود دارد. پس از آن روش دو بعدی (با نرم افزار دلفین) و سپس اسکن لیزری قرار دارد. ارتباط روش های مختلف باهم همه از نظر آماری معنی دار بودند (P<0.05) به جز ارتباط روش اسکن لیزری نسبت به سایر روش ها.نتیجه گیری: در مقایسه با استاندارد طلایی هنوز دقیق ترین روش، اندازه گیری دستی توسط کولیس است. اما اختلاف اندازه گیری در روش کامپیوتری (دو بعدی) و نیز اسکنر لیزری (سه بعدی) کمتر از 1 میلی متر است که از نظر کلینیکی قابل قبول می باشد.

سابقه و هدف: مصرف نوشیدنی های گازدار اسیدی مهم ترین عامل اتیولوژیک اروژن محسوب می گردد. تحقیقات نشان می دهند که نانو هیدروکسی آپاتیت پتانسیل رمینرالیزه کردن ضایعات پوسیدگی اولیه را دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی تاثیر نانوهیدروکسی آپاتیت بر میکروسختی مینای دندان مولر سوم سالم پس از مواجه مینا با ماء الشعیر به صورت آزمایشگاهی بود . مواد و روشها: این مطالعه به روش آزمایشگاهی بر روی 18 دندان کانین شیری سالم و فاقد هرگونه پوسیدگی، سایش، ترک و هیپوکلسیفیکاسیون انجام شد. بعد از اندازه گیری میکروسختی، دندان ها در 40 سی سی دلستر لیمویی بهنوش قرار گرفتند. سپس میکروسختی ثانویه اندازه گیری شد. در مرحله بعد دندان ها به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. گروه درمان در محلول نانوهیدروکسی آپاتیت و گروه کنترل در آب لوله کشی قرار گرفتند. در پایان، میکروسختی دندان ها مورد سنجش قرار گرفت. تغییرات میکروسختی داخل هر گروه با آزمون Paired T و میکروسختی بین گروه ها با آزمون ANOVA مورد قضاوت قرار گرفت. یافته ها: میکروهاردنس 18 نمونه پس از غوطه وری در دلستر لیمویی بهنوش به 92.5درصد میزان میکروهاردنس اولیه کاهش یافت و آزمون Paired T نشان داد که این اختلاف از لحاظ آماری معنادار است (P=0.009). میکروهاردنس 9 نمونه موجود در گروه آب پس از غوطه وری در آب شهری به 99.3 درصد میزان میکروهاردنس ثانویه رسید و آزمون Paired T نشان داد که این تغییر از لحاظ آماری معنادار نیست (P=20.6). میانگین میکروهاردنس 9 نمونه موجود در گروه نانوهیدروکسی آپاتیت پس از قرار گرفتن در معرض نانوهیدروکسی آپاتیت به طور متوسط به 98.2 درصد میکروهاردنس ثانویه رسید و آ‍زمون Paired T نشان داد که این تغییر به لحاظ آماری معنادار می باشد (P=0.012). نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر نانوهیدروکسی آپاتیت می تواند ضایعات اروزیو حاصل از بوجود آمده بر اثر مصرف دلستر لیمویی را رمینرالیزه نماید.

سابقه و هدف: روش جراحان جهت درمان بیمارانی که به دلایل متعدد دچار نقایص استخوانی هستند استفاده از پیوندهای استخوانی است. محدودیت کاربرد بالینی اتوگرافت و آلوگرافت توسعه روزافزون استفاده از مواد جایگزین پیوند استخوان مانند  bone matrix gelatin) BMG) نوع انسانی و مرجان مادرپورا را سبب شده است. مطالعه حاضر با تکیه بر اهمیت روند ترمیم نقایص استخوانی و اهمیت پاسخ سلولی و فشار سلول های استخوان ساز و خونی با هدف بررسی مقایسه ای اثر سایتوتوکسیک دو بایومتریال BMG انسانی و مرجان مادرپورا بر روی سلول های منونوکلئر خون محیطی صورت گرفت.مواد و روشها: در مطالعه تجربی حاضر پس از تهیه خون محیطی به روش فایکول، تهیه BMG نوع انسانی و مرجان مادرپورا و استریلیزاسیون هر دو بایومتریال، BMG و مرجان مادرپورا در غلظت های 10، 20 و 50 میلی گرم بر میلی لیتر تقسیم شدند و بر 100000 سلول منونوکلئر خون محیطی که در چاهک های 24 خانه کشت داده شده بودند. در زمان های 24، 48 و 72 ساعت اثر داده شده، در انکوباتور قرارداده شدند. برای اندازه گیری سمیت سلولی هر دو نمونه از ماده MTT استفاده شد. با استفاده از دستگاه Elisa Readir میزان جذب نوری در طول موج 540 نانومتر برای هرنمونه سه باراندازه گیری و میانگین آن خوانده شد. داده های آماری با استفاده ازانحراف معیار وآزمون ناپارامتری ویلکوکسون رنک-سام وآزمون من ویتنی یو مورد برسی قرار گرفتند.یافته ها: فعالیت حیاتی سلول ها در زمان های 24، 48 و 72 ساعت در مجاورت BMG انسانی به طور معناداری در تمام غلظت های ایجاد شده از دارو افزایش یافته بود (P<0.05). درحالی که در مورد مرجان مادرپورا، سلول های خونی پس از 24 ساعت در دوز 50 میلی گرم و پس از 48ساعت در دوز 10 میلی گرم و پس از 72 ساعت در دوزهای 20 و 50 میلی گرم منجر به کاهش فعالیت حیاتی سلو ل های مونونوکلئر خون محیطی شده بودند.نتیجه گیری: با افزایش غلظت بایومتریال BMG انسانی در محیط کشت، میزان سلول های منونوکلئر خونی بیشتر شده بود که این نشان دهنده سازگاری مطلوب BMG با سلول های منونوکلئر خونی بود در حالی که مرجان مادرپورا برای همین رده از سلول های خونی دارای سمیت بود. گرچه برای قضاوت به مطالعه بیشتر با سلول های متفاوت نیاز است.

سابقه و هدف: با وجود تردیدهایی که در مورد لزوم وجود بافت لثه چسبنده در اطراف دندان ها وجود دارد، افزایش عرض لثه کراتینیزه همچنان در مواردی خاص از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در میان روش های مورد استفاده، پیوند آزاد لثه متداول تر است اما عیب عمده این روش عدم تناسب رنگ پیوند با لثه دندان های مجاور به دنبال روند ترمیم است. هدف از انجام این مطالعه مقایسه خصوصیات بالینی پیوند آزاد لثه برداشته شده از ناحیه کام با پیوند آزاد لثه برداشته شده از لثه چسبنده طی دوره ترمیم 2، 1 و 3 ماهه بود.مواد و روشها: در مطالعه حاضر که یک کارآزمایی بالینی کنترل شده به صورت Split mouth بود، تعداد 10 جفت دندان قدامی و پرمولر نیازمند Gingival augmentation تحت جراحی با دو روش پیوند آزاد لثه برداشته شده از کام و پیوند آزاد برداشته شده از لثه چسبنده قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. از تست χ2 برای مقایسه تطابق رنگ لثه بین دو گروه استفاده شد. جهت مقایسه میانگین عرض لثه کراتینیزه و تغییرات ابعادی پیوند بین دو گروه از آزمون غیر پارامتری U test Mann- Whitney استفاده گردید.یافته ها: میزان افزایش عرض لثه کراتینیزه 3 ماه پس از کاربرد پیوند جهت هر دو گروه معنی دار بود ولی تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد. از نظر هماهنگی رنگ پیوند با بافت مجاور، نتایج حاصل از کاربرد پیوند آزاد لثه برداشته شده از لثه چسبنده بهتر از پیوند آزاد لثه برداشته شده از کام بود (P<0.05). میزان تغییرات ابعادی پیوند، در پیوند آزاد لثه برداشته شده از کام بیشتر از پیوند آزاد لثه برداشته شده از لثه چسبنده بود (P<0.05).نتیجه گیری: هر دو روش توانایی افزایش عرض لثه کراتینیزه را دارا بودند ولی روش پیوند آزاد لثه برداشته شده از لثه چسبنده میزان تغییرات ابعادی کمتری داشت. بعلاوه پیوند آزاد لثه برداشته شده از لثه چسبنده، زیبایی و تطابق رنگ بهتری را در ناحیه ایجاد نمود.

سابقه و هدف: تطابق رنگ میان دندان های طبیعی، راهنمای رنگ ها و رستوریشن های متال – سرامیک مشکل کلینیکی شایعی است. مشکلات در زمینه تطابق رنگ از تفاوت های ساختاری بین روکش های متال سرامیک و دندان های طبیعی، محدودیت دامنه نمونه رنگ های تجاری در دسترس، انواع مختلف آلیاژ و ترکیبات مختلف سرامیک ناشی می شوند. هدف از این مطالعه آزمایشگاهی بررسی تاثیر انواع مختلف پرسلن روی رنگ نهایی رستوریشن های متال- سرامیک بود.مواد و روشها: در مطالعه به تجربی حاضر سه نوع پرسلن مورد استفاده برای رستوریشن های متال سرامیک شامل Noritake ،Ceramco2 و Vita VMK95 روی آلیاژ T3 مورد استفاده قرار گرفتند. برای این منظور از هر نمونه 10 دیسک به قطر 10 و ضخامت 2 میلیمتر تهیه گردید و نمونه های پرسلن معادل رنگ A3 انتخاب شدند. 10 نمونه راهنمای رنگ ویتا کلاسیک در رنگ A3 بعنوان گروه کنترل انتخاب شدند. نمونه ها بوسیله اسپکتروفتومتر آنالیز شده، داده ها در سیستم CIELab بیان شدند. داده ها بوسیله آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون Tukey مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: نوع پرسلن تاثیر معنی داری بر رنگ رستوریشن های متال – سرامیک در هر سه محور رنگ L,a,b داشت (P<0.001). پرسلن ویتا بیشترین شباهت رنگ را به گروه کنترل داشت ( E=1.58D) و پرسلن سرامکو با گروه کنترل تطابق نداشت ( E=2.65D).نتیجه گیری: نوع پرسلن تاثیر معنی داری روی رنگ نهایی رستوریشن های متال سرامیک دارد.

سابقه و هدف: مواد جایگزین استخوانی با القای استخوان سازی در ساکت دندان خارج شده در درمان های ارتودنسی می توانند از تحلیل بیشتر ریشه دندان پیشگیری و بافت پریودنتال سالمی در انتهای درمان ایجاد نمایند. ماده پیوندی NanoBone TM به دلیل برخورداری از ترکیبات هیدروکسی آپاتیت نانوکریستالین و بیومتریال های با ساختار نانو مزایای متعددی برای کاربرد در ضایعات جراحی داشته است. تحقیق حاضر با هدف تعیین واکنش های بافتی در مراقبت از ساکت دندانی توسط NanoBone TM به دنبال حرکت ارتودنتیک دندان انجام شد.مواد و روشها: در این تحقیق تجربی، 4 قلاده سگ از نژاد mixed انتخاب و یک سوراخ در مزیال پرمولر اول در هر کوادرانت از فک حیوانات ایجاد شد. در یک سمت از فک از ماده پیوندی NanoBone TM به عنوان گروه مورد و در سمت مقابل به عنوان گروه شاهد از هیچ ماده ای استفاده نشد. دندان پرمولر اول با اعمال نیروی ارتودنسی در جهت مزیال حرکت داده شده و میزان حرکت دندان در زمان های مختلف اندازه گیری شد.هنگامی که دندان ها به نصف مسیر رسیده بودند، حیوانات قربانی و برش های به دست آمده از فکین مورد آزمایشات هیستوپاتولوژیک قرار گرفتند. میزان حرکت ارتودنتیک دندان با آزمون آنالیز واریانس سه سویه مورد قضاوت آماری قرار گرفت.یافته ها: میانگین حرکت دندان پرمولر به سمت دندان کانین در گروه NanoBone TM در کل برابر 1.076mm و در گروه شاهد برابر 1.203mm برآورد گردید. هیچ تفاوت معنی داری از نظر میزان حرکت دندان برحسب ماده پیوندی، زمان اندازه گیری و فک محل ضایعه دیده نشد. در هر دو گروه، تحلیل ریشه در نواحی تحت فشار روی داده و علایم استخوان سازی در ضایعات پر شده با NanoBone TM مشهود بود.نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد استفاده از ماده پیوندی NanoBone TM منجر به القای استخوان سازی شده و به همراه کاهش حرکت دندان، تحلیل ریشه نیز کاهش یافته بود. براین اساس، می توان در درمان های ارتودنسی، دندان را در درون ماده پیوندی NanoBone TM حرکت داده و برای حرکت دندان در ضایعات فکی که با ماده مذکور preserve شده اند نیز منعی وجود ندارد.

سابقه و هدف: لکوپلاکیا شایع ترین ضایعه پیش سرطانی در دهان است. تحقیقات بسیاری نشان داده اند که اثر ریسک فاکتورهای مختلف بر بدخیمی لکوپلاکیا در جوامع مختلف، متفاوت است. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی ارتباط احتمال بروز تغییرات بدخیمی در لکوپلاکیای دهانی در ارتباط با عوامل خطرزای مختلف در شهر شیراز، طراحی شد.مواد و روشها: مطالعه توصیفی- تحلیلی گذشته نگر حاضر، با مراجعه به بیمارستان های نمازی، خلیلی و دانشکده دندانپزشکی شیراز و استخراج کلیه موارد لکوپلاکیای دهانی که اطلاعات آنها طی سال های 88-68 ثبت شده بود صورت گرفت. گروه مورد شامل موارد بدخیم و گروه شاهد، لکوپلاکیاهای فاقد تغییرات بدخیمی بودند. عواملی نظیر جنس، سن، سیگار، شکل و محل ضایعه درهر دو گروه تعیین و ارتباط بین آنها با احتمال بروز تغییرات بدخیمی در لکوپلاکیا با استفاده از نرم افزارهای SPSS Excel و Epi و روش های آماری توصیفی و آزمون معنی دار فی دو، سنجیده شد.یافته ها: شیوع بدخیمی در لکوپلاکیا 40.8 درصد بود. میزان شیوع و بروز تغییرات بدخیمی با افزایش سن به ویژه بعد از 40 سالگی بالا می رفت و این تغییرات در خانم ها بیشتر از آقایان بود. مصرف سیگار شانس ابتلا به لکوپلاکیای دهانی را بالا می برد لیکن اغلب تغییرات بدخیمی در افراد غیر سیگاری دیده شد. زبان شایعترین و لب کمترین میزان شیوع تغییرات بدخیمی را داشتند. ضایعات سفید و قرمز (اریترولکوپلاکیا) در هر دو جنس، بالاترین میزان بروز تغییرات بدخیمی را نشان دادند.نتیجه گیری: یافته ها نشان دادند، عواملی نظیر سن، جنس، سیگار، شکل و محل ضایعه، با میزان بروز بدخیمی در لکوپلاکیای دهانی ارتباط مستقیم دارند.

سابقه و هدف: دندانپزشکان می توانند با اجرای پروتکل های مشخص به بیماران در ترک سیگار، که به عنوان بزرگترین عامل قابل پیشگیری مرگ و میر در جهان شناخته شده است، کمک کنند. بنابراین تحقیق حاضر با هدف ارزیابی موانع موجود در راه مشارکت فعال دانشجویان سال آخر دندانپزشکی در اجرای برنامه ترک سیگار در مراکز دندانپزشکی، انجام گرفت.مواد و روشها: این تحقیق به صورت توصیفی- مقطعی با مشارکت 335 دانشجو از 11دانشکده دندانپزشکی سراسر کشور که به طریق Stratified Random Sampling انتخاب شده بودند، با پر کردن پرسشنامه دوصفحه ای انجام شد. پرسشنامه شامل سوالاتی درباره: اطلاعات فردی (شامل سن، جنس، سیگاری بودن فرد و میانگین ساعات کار بالینی وی در هفته)، آگاهی درباره تاثیر مصرف دخانیات بر سلامت دهان، تمایل به آموزش و افزایش دانش در زمینه مهارت مشاوره ای ترک سیگار، نگرش نسبت به برنامه ترک سیگار در مراکز دندانپزشکی و موانع موجود در این زمینه، بود.یافته ها: داشتن آگاهی در مورد برنامه های ترک سیگار به طرز مثبتی بر نگرش دانشجویان نسبت به اجرای این برنامه ها در مراکز دندانپزشکی اثرگذار بود (0.004>P). از نظر شرکت کنندگان در این مطالعه، مقاومت بیماران و عدم همکاری آنان با دندانپزشک، عدم همکاری و ارتباط مراکز دندانپزشکی با سازمان های حمایت کننده ترک سیگار و دسترسی ناکافی به امکانات آموزشی در مراکز دندانپزشکی جهت ترک سیگار و ارجح دانستن فعالیت در حوزه درمانی نسبت به پیشگیری، بیشترین اهمیت را درممانعت از پیاده سازی برنامه ترک سیگار داشتند. در مورد شخصی بودن مساله ترک سیگار و پرداخت حق الزحمه به دندانپزشک، دو گروه جنسیتی تفاوت معنی داری با هم داشتند (0.05>P).نتیجه گیری: با توجه به دید مثبت اکثر دانشجویان نسبت به شرکت در برنامه ترک سیگار بیماران با حمایت دندانپزشک و با وجود کمبود آگاهی آنان در زمینه تکنیک های کمک به ترک سیگار، می توان با آموزش دانشجویان دندانپزشکی، ارتقای مهارت های عملی آن ها و برطرف کردن موانع موجود در این راه به ایفای نقش موثر دندانپزشکان آینده در این زمینه امیدوار بود.

سابقه و هدف: تعداد 10575 ناشنوا در تهران زندگی می کنند.از آنجا که ارتباط این افراد با محیط اطراف برای دریافت آموزش های بهداشتی کمتر است، دندانپزشکان مسوولیت مهمی در زمینه آموزش این قشر برعهده دارند. تحقیقات محدودی در زمینه بهداشت دهان و دندان ناشنوایان انجام گرفته است. بعلت ناتوانی جسمی افراد ناشنوا این افراد خودبه خود در گروه افراد با ریسک بالای پوسیدگی قرار می گیرند. این مطالعه با هدف مقایسه دو گروه شنوا و ناشنوا و نیازسنجی افراد ناشنوا به درمان های پیشگیری صورت پذیرفت.مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع بررسی هیستوریکال کوهورت بود. تعداد 192 دانش آموز 16-12 ساله ناشنوا از مدارس استثنایی سطح تهران و 193 دانش آموز شنوا از مناطق پنجگانه تهران به طور تصادفی انتخاب شدند. دانش آموزان هر گروه توسط فرد معاینه کننده تحت معاینه دهان و دندان با نور طبیعی و سوند وآینه یکبار مصرف قرار گرفتند. تمامی دانش آموزان پرسشنامه ای درباره رفتارهای دندانپزشکی تکمیل کردند.از شاخص DMFT برای بررسی وضعیت دندانی افراد استفاده شد. آزمون های آماری کای دو و T مستقل با معنی داری 0.001= P برای بررسی آماری به کار گرفته شدند.یافته ها: افراد گروه شنوا مراجعات بیشتر و منظم تری نسبت به افراد ناشنوا داشتند (P=0). تعداد دفعات مسواک زدن در شبانه روز بین دو گروه اختلاف آماری معنی داری داشت (P=0.002) میانگین DMFT در افراد ناشنوا 3.37 (SD=3.034) و در افراد شنوا 3.13 (SD=2.852) بود و اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه دیده نشد (P=0.116). در گروه شنوا شاخص SD=0.273) M=0.04) و در گروه ناشنوا شاخص SD=0.474) M=0.16) بود و تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه وجود داشت (P=0.006).نتیجه گیری: افراد ناشنوا بیشتر تحت درمان کشیدن دندان قرار می گیرند.این افراد مراجعات کمتری به دندانپزشک دارند و تعداد دندان های پوسیده درمان نشده و کشیده شده در آنان بیشتر است. این یافته ایجاد امکانات درمانی دندانپزشکی خاص برای افراد ناشنوا و افزایش آگاهی ایشان را نسبت به درمان های دندانپزشکی را مشخص می نماید.

سابقه و هدف: آملوبلاستومای یونی سیستیک یکی از انواع آملوبلاستوما است که از نظر خصوصیات بالینی، رادیوگرافی، پاتولوژیک و پاسخ به درمان با انواع دیگر متفاوت می باشد. هدف مقاله حاضر، گزارش آملوبلاستومای یونی سیستیک به همراه آملوبلاستیک فیبروما در دیواره آن و مرور متون قبلی می باشد.گزارش مورد: مورد پسری بود 16 ساله که با ضایعه ای متورم و بدون درد در خلف سمت چپ فک پایین به مطب جراح فک و صورت مراجعه کرده بود. در نمای رادیوگرافی ضایعه ای یونی لاکولار، همراه با تحلیل ریشه دندان های مجاور و درگیری بوردر تحتانی فک پایین مشاهده شد.خروج مایع زرد کهربایی با انجام آسپیراسیون مشاهده گردید. تشخیص های افتراقی شامل کیست فولیکولار، ادنتوژنیک کراتوسیست و آملوبلاستومای یونی سیستیک گذاشته شد.ضایعه به صورت جراحی اگزیژنال و کورتاژ استخوان های اطراف خارج گردید.نتیجه گیری: در مقاله حاضر به گزارش یک مورد همراهی آملوبلاستومای یونی سیستیک و آملوبلاستیک فیبروما پرداخته شده که مشخصات میکروسکوپی هر دو ضایعه را نشان داده است. درمان به صورت بیوپسی اگزیژنال و کورتاژ استخوان تا کنون (شش ماه بعد از جراحی) علامتی از عود را به همراه نداشته است.