علوم و صنایع کشاورزی
سال:1380 | دوره:15 | شماره:2 |تعداد مقالات:23

به منظور بررسی تحمل شوری و کارآیی تثبیت بیولوژیکی ازت باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی(Sinorhizobium meliloti)  ایزوله های این باکتری از چندین منطقه شور کشور جمع آوری شد. سپس ایزوله ها در محیط کشت محلول تحت آزمایش شوری قرار گرفتند تیمارهای شوری شامل صفر، 1، 2 و 3 درصد کلرور سدیم بود. بعد از 5 روز رشد باکتری ها اندازه گیری و مورد آزمون قرار گرفتند سپس ایزوله ها از طیفی متحمل تا حساس دسته بندی شدند. در آزمایش دوم کارآیی تثبیت بیولوژیکی ازت ایزوله های حساس تا متحمل همراه با ارقام یونجه، رنجر و قره یونجه در محلول غذایی جانسون بدون ازت به روش لئونارد با تیمارهای شوری صفر، 0.1، 0.3 و 0.5 درصد کلرور سدیم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که تعداد گره در تیمار شوری 0.1 درصد کلرور سدیم بیشتر از شاهد بود و با افزایش شوری از این حد کاهش یافت و با افزایش شوری از حد 0.1 درصد کلرور سدیم وزن خشک ریشه و بخش هوایی و درصد ازت ریشه و بخش هوایی کاهش یافت. بیشترین درصد ازت ریشه و بخش هوایی با ایزوله های 13 و 19 و کمترین آن با ایزوله های 18 و 22 حاصل شد. نتایج نشان داد که بین EC عصاره خاک محل زندگی باکتری و تحمل به شوری آنها همبستگی قوی وجود ندارد.

در این تحقیق ضمن تعیین مقدار آنتوسیانین موجود در گلپوش های گل زعفران به روش اختلاف در pH، تاثیر چهار نوع حلال مختلف و چهار زمان استخراج، بر مبنای رنگ استخراج شده و خلوص آن، در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. حلال های مورد استفاده شامل اسید سیتریک 10%، اسید کلریدریک 0.1 نرمال و اتانول 95% به نسبت 15 به 85، اسید کلریدریک 1.5 نرمال و اتانول 95% به نسبت 15 به 85، اسید کلریدریک 0.1 نرمال و زمان های استخراج نیز 2 دقیقه، 30 دقیقه، 2 ساعت و 24 ساعت بوده است. نتایج حاصله نشان داد که هر گرم گلبرگ زعفران حاوی 6.87 میلی گرم آنتوسیانین خالص می باشد، که در مقایسه با مقدار آنتوسیانین موجود در منابع گیاهی دیگر قابل ملاحظه است. ارزیابی مناسبترین شیوه استخراج رنگ نیز نشان داد که با استفاده از اسید کلریدریک 10/1 نرمال به عنوان حلال و زمان تماس حلال با گلبرگ به مدت دو دقیقه بیشترین مقدار رنگ، استخراج شده است میزان رنگ استخراج شده به وسیله حلال اسید سیتریک 10% در مرتبه بعدی قرار داشته و دو حلال دیگر کارآیی لازم را نداشتند. از نظر خلوص، رنگ استخراج شده با استفاده از اسید سیتریک دارای کمترین میزان ناخالصی بوده است. از آنتوسیانین استخراج شده از گلبرگ زعفران می توان به عنوان رنگ قرمز خوراکی در برخی مواد غذایی و آشامیدنی ها که pH کمتر از 4.5 دارند استفاده نمود.

به منظور مطالعه خصوصیات اکوفیزیولوژیک ارقام گندم ایرانی، چهار آزمایش در سال های زراعی 77-1376 و 78-1377 اجرا شد. آزمایش اول در سال زراعی 77-1376 و در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد و در آن 12 رقم گندم نانوایی که مربوط به یک دوره زمانی 44 ساله بودند، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با چهار تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. در این آزمایش تراکم کاشت، کود نیتروژن مصرف شده و تاریخ کشت همه ارقام یکسان بود. آزمایش دوم در سال 78-1377 و دو منطقه مشهد و اراک اجرا شد و 6 رقم از ارقام آزمایش اول که مربوط به یک دوره زمانی 39 ساله بودند، انتخاب و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. در این آزمایش همه ارقام در، تراکم و کود نیتروژن توصیه شده برای رسیدن به حداکثر عملکرد هر رقم، کشت شدند و تاریخ کاشت همه ارقام 25 آبان بود. در آزمایش سوم همان 6 رقم آزمایش دوم با و بدون علف هرز یولاف وحشی، فقط در منطقه مشهد کشت گردیدند. در این آزمایش تراکم یولاف 80 بوته در مترمربع در نظر گرفته شد و سایر عملیات مشابه آزمایش دوم بود. در آزمایش چهارم نیز همان 6 رقم آزمایش دوم در سه تراکم مطلوب، مطلوب +1.3 و مطلوب +2.3 آن، در سال 78-1377 در دو منطقه مشهد و اراک کشت شدند و کلیه شرایط کشت مشابه آزمایش دوم بود. همان طور که انتظار می رفت نتایج آزمایشات اول و دوم نشان دهنده وجود یک روند افزایشی در عملکرد گندم بود و در هر دو سال بین عملکرد و شاخص برداشت همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت (r=0.65 در سال زراعی 77-1376 و r=0.93 در سال زراعی 78-1377). همچنین در سال های زراعی آزادسازی ارقام، عملکرد آنها در حضور علف هرز افزایشی، بیوماس علف هرز در ارقام کشت شده با علف روند کاهشی و شاخص رقابت (CI) نیز روند افزایشی داشت. با افزایش تراکم به بیش از حد مطلوب نیز عملکرد دانه کلیه ارقام کاهش پیدا کرد ولی نسبت کاهش عملکرد در هیچ یک از ارقام معنی دار نبود. بنابراین به نظر می رسد که در طی سالهای زراعی آزادسازی، ارقام از نظر عملکرد و رقابت بین گونه ای بهبود پیدا کرده اند، ولی از نظر رقابت درون گونه ای تفاوتی بین ارقام مشاهده نمی شود.

به منظور بررسی اثر باکتری های روده کور بر غلظت اسیدهای آمینه دفعی با منشا داخلی و تعیین قابلیت هضم اسیدهای آمینه ذرت، گندم، کنجاله سویا و کنجاله آفتابگردان دو آزمایش با خروس های معمولی و فاقد روده کور انجام شد. در آزمایش اول میزان اسیدهای دفعی خروس گرسنه سالم و خروس گرسنه فاقد روده کور اندازه گیری و داده های حاصل با آزمون t مقایسه شد. میزان اختلاف دفع متیونین و تریپتوفان در بین دو گروه فوق به ترتیب 0.34 و 0.09 میلی گرم در طول 48 ساعت جمع آوری فضولات بود که از نظر آماری معنی دار نبود در حالیکه در مورد سایر اسیدهای آمینه این اختلاف معنی دار بود (p<0.01) به دلیل اثر باکتری های روده کور بر دفع اسیدهای آمینه در آزمایش دوم برای تعیین قابلیت هضم مورد خوراکی از خروس های فاقد روده کور استفاده شد. به هر ماده خوراکی 6 خروس اختصاص داده شد. با مقایسه نتایج حاصله با یافته های سایرین مشاهده گردید که تفاوت هایی در مقادیر قابلیت هضم حقیقی هر یک از اسیدهای آمینه وجود دارد که احتمالا ناشی از اثر رقم و شرایط فرآوری مواد خوراکی فوق می باشد. میانگین قابلیت هضم حقیقی 18 اسید آمینه در ذرت، گندم، کنجاله سویا و کنجاله آفتابگردان به ترتیب 89، 83، 81 و 82 درصد بود که نسبت به مقادیر گزارش شده توسط سایر محققین اختلاف کمی دارند.

تجزیه کمی پروتیین شیر بدون چربی 4 گونه گاو، گاو میش، گوسفند و بز با استفاده از روش لوری که بر مبنای اندازه گیری شدت نور توسط کمپلکس رنگی ایجاد شده بین اسیدهای آمینه فنلی و معرف فولین - فنل در طول موج 750 نانومتر استوار است نشان داد که شیر گوسفندی دارای بیشترین مقدار پروتیین و شیر بز حاوی کمترین مقدار پروتیین می باشد. نتایج حاصل از تفکیک انواع کازئین به روش الکتروفورزژل آگاروز که به منظور بررسی کیفی و کمی اجزا آن صورت گرفت، نشان داد که شیر گاوی بیشترین مقدار آلفا - کازئین و کمترین مقدار بتا - کازئین می باشد. در حالیکه شیر بز برخلاف شیر گاو دارای بیشترین مقدار بتا - کازئین و کمترین مقدار آلفا - کازئین بوده است. مقایسه آماری نتایج حاصله با استفاده از آزمون دانکن تفاوت معنی داری بین اجزا کاپا - کازئین در چهار نوع شیر مورد مطالعه را نشان نداد.

در این مقاله، اثر مصرف نهاده ها بر ریسک تولید پنبه در استان فارس با بکارگیری تابع تولید تصادفی تعمیم یافته (تابع جاست - پاپ)، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که کود شیمیایی و حشره کش ها موجب افزایش ریسک و سطح زیر کشت (زمین) موجب کاهش ریسک پنبه می گردد. بنابراین در صورتیکه به دلیل اعمال سیاست کاهش سوبسید یا ملاحظات زیست محیطی، مصرف کود شیمیایی و حشره کش ها کاهش یابد. این امر موجب افزایش ریسک تولید پنبه نمی گردد.

در این بررسی 3983 رکورد وزن بدن حاصل از 1068 راس میش طی سال های 1368 تا 1378 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند بختیاری به منظور بررسی عوامل موثر بر وزن بدن میش و اندازه مطلوب آن استفاده شد. میانگین حداقل مربعات و خطای استاندارد وزن بدن میش در زمان آمیزش، زایش، شیرگیری و پشم چینی به ترتیب (0.12±) 56.80،68.40 (±0.16) ، 59.66(±0.16)، 60.08(±0.14) کیلوگرم برآورد گردید. تاثیر سال آمیزش و سن میش بر وزن بدن آن معنی دار بود (P<0.01). وزن بدن میش با افزایش سن زیاد شده و در گروههای سنی 5 تا 6 سال حداکثر و بعد از آن تقریبا ثابت بود. پارامترهای ژنتیکی وزن بدن میش در زمان آمیزش به صورت وراثت پذیری مستقیم (0.02±)0.730، وراثت پذیری مادری (0.02±)0.146، وراثت پذیری کل 0.459 و همبستگی ژنتیکی بین آثار ژنتیکی افزایشی مستقیم و مادری 0.70- برآورد گردید. همچنین حداکثر بهره وری مربوط به میش های گروه وزنی 55 تا 65 کیلوگرم در زمان آمیزش بود. بنابراین به منظور افزایش بهره وری باید وزن بدن میش در زمان آمیزش در حدود (5±)60 کیلوگرم باشد. این امر از طریق بهبود عوامل محیطی (مدیریت، تغذیه و...) و انتخاب در داخل نژاد میسر می گردد. به نظر می رسد که با انتخاب در داخل نژاد بتوان وزن بدن میش در زمان آمیزش را افزایش داد اما انتظار می رود به علت همبستگی ژنتیکی منفی بین آثار ژنتیکی مستقیم و مادری پیشرفت ژنتیکی در وزن بدن میش در زمان آمیزش بوسیله انتخاب محدودیت داشته باشد.

به منظور مطالعه مزیت عملکرد و درک اثرات متقابل بین گونه ای ذرت و سویا در مخلوط، کشت های خالص این دو گونه و کلیه ترکیبات حاصل از سه تراکم 5.5، 7.5 و 9.5 بوته در مترمربع و 23، 33 و 43 بوته در مترمربع برای سویا در طرح بلوک های کامل تصادفی با آرایش فاکتوریل در سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفته، پس از آن که بلال ذرت به مرحله خمیری نرم رسید در نیمی از هر کرت آزمایش سرزنی ذرت از بالای بلال صورت گرفت. بدین ترتیب نتایج نهایی به صورت یک طرح اسپلیت پلات (کرت های خرد شده) که در آن سرزنی ذرت به عنوان کرت اصلی در نظر گرفته شده بود تجزیه و تحلیل گردید. صرف نظر از تراکم سویا افزایش تراکم ذرت تا 9.5 بوته در مترمربع باعث افزایش عملکرد دانه ذرت در مخلوط شده، عملکرد دانه و بیولوژیک سویا در مخلوطی که تراکم ذرت در آن متوسط (7.5 بوته در مترمربع) و تراکم سویا در آن پایین (33 بوته در مترمربع) بود بیشترین مقدار را داشت. انجام سرزنی در ذرت موجب افزایش تعداد دانه در ردیف بلال و افزایش وزن پانصد دانه ذرت و نیز افزایش وزن پانصد دانه سویا گردید ولی این امر برای سایر اجزای عملکرد ذرت و سویا تاثیر معنی داری نداشت. استفاده از مدل های نمایی عکس عملکرد نشان داد که عملکرد اقتصادی (دانه) و عملکرد بیولوژیک در ذرت تحت تاثیر رقابت درون گونه ای می باشد در حالیکه عملکرد اقتصادی و بیولوژیک سویا تحت تاثیر رقابت بین گونه ای قرار می گیرد. به عبارت دیگر در کشت های مخلوط ذرت گونه غالب می باشد. مدل های نمایی عکس عملکرد در حالتی که ذرت سرزنی نشده بود، نشان دادند که اثر هر بوته ذرت برعکس عملکرد اقتصادی و بیولوژیک تک بوته سویا به ترتیب معادل اثر 11 و 13 بوته سویا می باشد و در حالتی ذرت سرزنی شده اثر هر بوته ذرت برعکس عملکرد اقتصادی و بیولوژیک تک بوته سویا به ترتیب معادل اثر 9.37 و 9.14 بوته سویا بود که نشان دهنده کاهش قدرت رقابت ذرت پس از سرزنی بوده و شاخص های رقابت نیز آن را تایید کردند. به طور کلی سرزنی ذرت باعث افزایش LER شد، به طوری که بالاترین LER در تیمار سرزنی شده معادل 1.215 و در تیمار بدون سرزنی 1.078 به دست آمد.

به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود نیتروژن بر کیفیت سیلوی سه رقم سورگوم علوفه ای بنامهای اسپیدفید، جامبو و یک توده محلی بنام سیه زن سبزواری در چهار سطح نیتروژن 0، 50، 75 و 100 کیلوگرم نیتروژن در هر هکتار بصورت طرحهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار مورد مقایسه قرار گرفت. در طول دوره رشد گیاهان آزمایشی تحت مراقبت و کنترل زراعی قرار گرفت. پس از برداشت علوفه خصوصیات کیفی علوفه خشک آن شامل درصد پروتیین خام، فیبر خام، درصد خاکستر و اسیدیته (pH) اندازه گیری شد. بمنظور تعیین تاثیر شرایط تخمیر بر کیفیت سیلو، قسمتی از علوفه هر یک از ارقام برداشت، خرد و سیلو گردید و سپس بعد از 6 هفته خصوصیات کیفی اندازه گیری شد. افزایش 100 کیلوگرم نیتروژن بالاترین مقدار ماده خشک و سیلو را تولید نمود و در بین ارقام مورد مطالعه رقم جامبو بیشترین عملکرد ماده خشک علوفه و سیلو را بترتیب با 14 و 13.4 تن در هکتار بدست آورد (P<0.05). ارقام از لحاظ درصد پروتیین، عملکرد پروتیین خام، فیبر خام و درصد خاکستر تفاوت معنی داری با هم داشتند (P<0.05). توده محلی بیشترین درصد پروتیین خام و رقم اسپید فید بیشترین عملکرد پروتیین و فیبر خام را نشان داد (P<0.05). میزان ازت تاثیر معنی داری بر درصد ماده خشک، پروتیین و فیبر خام و مقدار اسیدیته نداشت (P<0.05). در اثر سیلو کردن مقادیر درصد پروتیین خام، عملکرد پروتیین خام و فیبر خام و خاکستر هر یک از ارقام افزایش یافت (P<0.05) و نتایج مشابه خصوصیات علوفه خشک شده بود. بطور کلی از نتایج بدست آمده چنین به نظر می رسد که در بین ارقام مورد آزمایش، رقم جامبو با سطح ازت 75 کیلوگرم در هکتار در صورت برداشت بموقع و برخورداری از ماده خشک مناسب سیلوی با کیفیت بهتری تولید می کند.

دفع مقادیر زیاد فضولات دامی به عنوان یک مشکل زیست محیطی جدی و پر هزینه مطرح می باشد. اخیرا در برنامه های تحقیقاتی، استفاده از کرم های خاکی برای تبدیل ضایعات آلی مورد توجه قرار گرفته است. کمپوست حاصله از فعالیت کرم های خاکی بر روی ضایعات آلی که ورمی کمپوست نامیده می شود، از نظر مواد غذایی برای گیاه بسیار با ارزش و حایز اهمیت است. هدف از این تحقیق، مطالعه تاثیر ورمی کمپوست بر روی شاخص های رشد گیاه گوجه فرنگی در شرایط گلخانه ای بوده است. اثرات سه سطح کود شیمیایی و پنج سطح ورمی کمپوست و اثرات متقابل آنها بر روی تعداد و وزن گوجه فرنگی و همچنین وزن اندام هوایی و ریشه مطالعه شدند. نتایج نشان داد که تاثیر تیمار کود شیمیایی و ورمی کمپوست بر تعداد و وزن گوجه فرنگی در بوته و وزن ریشه و اندام هوایی معنی دار بود. در تیمار 100 درصد ورمی کمپوست وزن و تعداد گوجه فرنگی، وزن اندام هوایی و ریشه به ترتیب در حدود سه، چهار، پنج و نه برابر نسبت به تیمار بدون ورمی کمپوست افزایش یافت. اثر ورمی کمپوست بر روی وزن ریشه به مراتب بیشتر از وزن اندام های هوایی بود. نتایج همچنین نشان داد که ورمی کمپوست غنی شده با بالاترین سطح کود شیمیایی اثرات مثبتی روی وزن ریشه و اندام هوایی گوجه فرنگی داشته است. اثرات متقابل کود شیمیایی و ورمی کمپوست بر روی تعداد میوه در بوته معنی دار نبود. اما اثرات متقابل کود شیمیایی و ورمی کمپوست بر وزن میوه، وزن اندام هوایی و ریشه معنی دار بود.

در این پژوهش ابتدا به منظور استاندارد کردن پروتیین شیر، پنج تیمار (پنج نوع شیر با ماده خشک متفاوت شامل شیر مورد استفاده در پنیر سازی به عنوان تیمار شاهد و شیر به اضافه 1%، 2% و 3% شیر خشک بدون چربی و(W.W)  %10 آب معمولی به عنوان چهار تیمار دیگر انتخاب گردید، نظر به اینکه نسبت چربی به ماده خشک بدون چربی ثابت نگه داشته شده بود، تاثیر غلظت های مختلف ماده خشک شیر (پروتیین) بر راندمان پنیر سفید ایرانی و چربی و پروتیین آب پنیر بررسی شد. تیمارهای موجود بر اساس آزمایش فاکتوریل، در قالب بلوک های کاملا تصادفی ارزیابی شده و برای مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن در سطح a=%1 استفاده گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که با افزایش ماده خشک شیر، افزایش معنی داری در میزان چربی ماده خشک، و راندمان پنیر سفید ایرانی حاصل می شود اما میزان چربی آب کاهش می یابد.

هدف از این مطالعه ساخت مدلی ساده برای گیاه بادام زمینی بامبارا به منظور پیش بینی رشد و نمو آن در هر دو شرایط دیم و آبی است. مدل BAMnut از تشعشع خورشیدی، درجه حرارت، بارندگی و رطوبت اتمسفر به عنوان داده های ورودی مرتبط با آب و هوا استفاده می کند و رشد و نمو بادام زمینی بامبارا را در گسترده ای از مناطق شبیه سازی می کند. در شرایط آبی رشد BAMnut حاصل تشعشع جذب شده و تبدیل نور به ماده خشک است. بخش آب و خاک مدل عمق جبهه ریشه و مقدار آب قابل استخراج را برای رشد دیم محاسبه می نماید. نتایج نشان داد که پیش بینی های مدل در هر دو شرایط دیم و آبی در حد رضایت بخشی نزدیک به مشاهدات بودند. در اکثر مواقع، عملکرد شبیه سازی شده غلاف مشابه عملکرد مشاهده شده در محدوده 2.6 تا 28.4 گرم بر مترمربع بود. مقایسه بیوماس هوایی با محدوده وزنی 78.8 تا 535.8 گرم بر مترمربع نیز نتیجه مشابهی داشت. نتایج حاصل نشان داد که مدل ساخته شده، نقطه شروع خوبی برای تهیه یک مدل جهت طیفی از گیاهان جدید و یا فراموش شده می باشد.

منظور از انجام این مطالعه بررسی عوامل اقتصادی و فنی موثر بر پذیرش تکنولوژی آبیاری بارانی استان ایلام بود. از روش توصیفی همبستگی با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه جهت جمع آوری اطلاعات اقدام گردید. جامعه آماری شامل آن دسته از کشاورزان استان ایلام می باشد که تکنولوژی آبیاری بارانی را پذیرفته و سیستم در مزرعه آنها نصب شده و در حال بهره برداری است (N=60). جمع آوری اطلاعات مصاحبه و پرسشنامه در سه بخش به شرح ذیل انجام گرفت: 1) مشخصات فردی کشاورزان شامل مواردی همچون سن، سطح سواد، موقعیت اراضی، وسعت اراضی، و سابقه کار کشاورزی، 2) عوامل اقتصادی شامل مواردی همچون دسترسی به اعتبارات، دسترسی به نهاده های تولیدی، درآمد از محصولات، و دسترسی به خدمات پس از نصب سیستم، و 3) عوامل فنی شامل مواردی همچون مهارت در رفع شکستگی لوله ها، مهارت در استفاده از سیستم، دسترسی به افراد خبره، دسترسی به لوازم یدکی، دسترسی به لوله ها و اتصالات در محل، و تعمیر خرابی ها در محل می باشد. برای تعیین روانی پرسشنامه از متخصصین و کارشناسان سازمان کشاورزی استان ایلام و اساتید رشته ترویج و آموزش کشاورزی استفاده گردید. به منظور تعیین اعتبار پرسشنامه آزمون مقدماتی در شهرستان کرمانشاه خارج از جامعه آماری به عمل آمده و سوالات مورد بازبینی و تصحیح قرار گرفت. ضریب کرنباخ آلفای محاسبه شده 0.83 بدست آمد. نتایج حاصل از آمار توصیفی این تحقیق نشان داد که، در بعد اقتصادی: متغیرهای دسترسی به نهاده ها با میانگین (5.00) و دسترسی به اعتبارات با میانگین (3.35) و در بعد فنی: متغیرهای مهارت در استفاده از سیستم های آبیاری بارانی با میانگین (3.25) و دسترسی به افراد خبره با میانگین (2.31)، در پذیرش سیستم های آبیاری نقش بیشتری داشتند. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که، متغیرهای وسعت اراضی، سابقه کار کشاورزی و مسایل اقتصادی با پذیرش نوآوری سیستم های آبیاری بارانی رابطه معنی داری داشتند.

ترویج و آموزش کشاورزی یکی از عوامل مهم و عنصر کلیدی در فرآیند توسعه کشاورزی محسوب می شود و جز لاینفک هر پروژه یا هر طرح توسعه کشاورزی تلقی می گردد. در مشاع های کشاورزی نیز نقش و جایگاه ترویج و آموزش کشاورزی بسیار مهم و قابل توجه می باشد. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش و وضعیت ترویج و آموزش کشاورزی در مشاع های کشاورزی شهرستان بیرجند است. بدین منظور از 48 مشاع تشکیل شده در این شهرستان تعداد 38 مشاع که سه سال سابقه فعالیت رسمی داشتند انتخاب گردید و از تعداد 567 نفر عضو مشاع های مزبور تعداد 200 نفر یعنی 35% کل جامعه آماری به طور تصادفی برگزیده شدند. به منظور بدست آوردن اطلاعات و آمار مربوطه دو نوع پرسشنامه تهیه گردید. یکی برای هر مشاع به عنوان یک واحد کشاورزی مستقل و دیگری برای هر عضو انتخاب شده در مشاع ها. نتایج بدست آمده نشان می دهد که میانگین مالکیت هر مشاع 141.5 هکتار زمین است و میانگین مالکیت هر خانوار عضو مشاع 9.15 هکتار زمین می باشد. این اعضا به تعداد 74 درصد بصورت انفرادی و بقیه به طور گروهی امور کشاورزی را انجام می دهند. میانگین سنی اعضا بالاتر از چهل سال است و به علاوه51.5  درصد آنها بیسواد می باشند. در حالیکه 98 درصد اعضا متاهل هستند. بعد خانوار اعضا نیز تقریبا 7 نفر است. سطح سواد در میان مدیران عامل بهتر است بطوریکه تنها 16 درصد مدیران عامل بیسواد هستند. در مورد آموزش، تعداد 7 اداره و سازمان مختلف به اعضا مشاع ها آموزش می دهند که سازمان کشاورزی بیرجند با ارایه 31 درصد کلاس های آموزشی در صدر آنها قرار دارد بیشترین کلاس های آموزشی در شهرستان بیرجند تشکیل شده و برنامه های آموزشی در خصوص کشاورزی و مسایل مربوط به چغندرکاری بیشترین وقت کلاس ها را به خود اختصاص داده است. مدت کلاس های آموزشی از نصف روز تا 90 روز بسته به نوع برنامه آموزشی طول کشیده است. روش های آموزشی گروهی و انبوهی در برنامه های آموزشی بکار گرفته شده است و در 24 درصد مشاع ها مزارع نمایشی نیز وجود داشته است. در حالی که 70% اعضاء مشاع ها برنامه های آموزشی رادیو را گوش داده اند، تنها 15%  آنها همین برنامه های را از تلویزیون تماشا کرده اند. برنامه های آموزشی ارایه شده طبق اظهار 70 درصد اعضا مشاع ها دارای تاثیرات مثبت بوده است اما با توجه به منابع کمیاب بویژه منابع آب و همچنین نظر به رواج کشت سنتی و آبیاری غرقابی در مشاع ها نیاز به گسترش آموزش های ترویجی شدیدا احساس می شود.

به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی خصوصیات مرفولوژیک در 121 ژنوتیپ لوبیا سفید، قرمز و چیتی و گروه بندی ژنوتیپ ها جهت استفاده در برنامه های به نژادی از طریق تجزیه و تحلیل های چند متغیره، آزمایشی در سال 1376 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در قالب طرح لاتیس ساده اجرا گردید. برای کلیه صفات مورد بررسی تنوع زیادی میان ژنوتیپ ها مشاهده شد. ضرایب تنوع فنوتیپی برای کلیه صفات از ضرایب تنوع ژنتیکی بزرگتر بودند. تجزیه خوشه ای بر مبنای صفات کمی 7 گروه عمده از ژنوتیپ ها را آشکار ساخت و مشخص نمود که ژنوتیپ های لوبیا سفید، قرمز و چیتی تفاوت زیادی نداشته و توزیع پراکنده ای را در گروههای مختلف نشان می دهند. تجزیه واریانس گروهها اختلاف بسیار معنی داری را در میان آنها نمایان ساخت. ژنوتیپ های گروه هفتم دارای حداکثر عملکرد بودند و زمان رسیدگی متوسطی داشتند. ژنوتیپ های گروههای 1 و 6 به علت دارا بودن حداکثر اختلاف، برای استفاده در تلاقی ها به منظور ایجاد تنوع بیشتر مناسب تشخیص داده شدند. تجزیه متغیرهای متعارف دو متغیر معرفی نمود که جمعا 82.2 درصد از تنوع را توجیه نمودند و مشخص نمود که صفات تعداد روز تا رسیدگی، طول ساقه اصلی و ساقه های فرعی و تعداد گره در ساقه های اصلی و فرعی سهم موثرتری در تنوع بین گروهها دارند. تجزیه مولفه های اصلی برای کلیه ژنوتیپ ها و به طور جداگانه برای لوبیاهای سفید، قرمز، چیتی رشد محدود و رشد نامحدود نشان داد که در همه آنها 4 مولفه اصلی بیش از 78.4 درصد از تنوع موجود را توجیه می نمایند، ولی صفات مختلف سهم متفاوتی در توجیه هر مولفه دارند.

تولید محصولات باقی به عنوان یک بخش مولد می تواند در سیاست گذاری های بخش کشاورزی مورد توجه قرار گیرد. محدودیت منابع تولید، ضرورت بهره گیری موثر از نهاده ها را در فرآیند تولید و به تبع آن حرکت در جهاد کشاورزی پایدار توجیه می کند. لذا باید نحوه عملکرد آنها را بکارگیری نهاده ها، پایداری کشاورزی و عوامل موثر برآن مورد بررسی قرار گیرد. با این هدف، در سال 1378 مطالعه ای بر روی 112 تولید کننده انگور استان خراسان صورت گرفت. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که اکثر کشاورزان ریسک گریز بوده و بین مقادیر واقعی و بهینه مصرف نهاده ها فاصله زیادی وجود دارد. همچنین عملکرد باغداران در جهت ناپایداری کشاورزی است و در این فرآیند عوامل اقتصادی - اجتماعی نقش مهمی را ایفا می کنند. در پایان با توجه به یافته های مطالعه راهکارهایی به منظور بهبود عملکرد تولید کنندگان انگور استان خراسان ارایه شده است.

این مطالعه با هدف ارزیابی تحمل به سرمای 530 نمونه از کلکسیون نخود مشهد طی دو سال زراعی 1377-1376 و 1378-1377 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد جهت شناسایی منابع متحمل به شرایط سخت زمستان در مناطق مرتفع به مرحله اجرا درآمد. کشت نمونه ها در اواخر مهر ماه انجام شد و جهت تعیین درصد بقا نمونه ها، یک ماه پس از سبز شدن و همچنین پس از زمستان گیاهان شمارش شدند. در سال زراعی  77-1376 درصد نمونه ها از نظر تحمل به سرما بسیار متحمل (درجه یک) و متحمل (درجه دو) بودند، در صورتی که در سال دوم 61% نمونه ها چنین تظاهری را نشان دادند. شدت سرما و دوام آن در سال اول آزمایش بیش از سال دوم بود و به همین علت تعداد نمونه بیشتری در سال اول از بین رفت. از کل نمونه های مورد بررسی 64 نمونه در هر دو سال از نظر بقا زمستانه بطور مشترک درجه یک و یا دو بودند که 9 نمونه در دو سال بقا صد درصد، 16 نمونه در یکی از دو سال بقا بیش از 75 درصد و 5 نمونه نیز در هر دو سال بقا بالاتر از 75 درصد و کمتر از صد درصد را نشان دادند. بر اساس شاخص درصد بقا 30 نمونه انتخاب شد که از بین آنها 19 نمونه دارای تیپ کابلی و 11 نمونه دارای تیپ دسی می باشند. اغلب این نمونه ها قبل از بروز سرمای سخت زمستان در مرحله گیاهچه ای بودند و حدود 60 درصد از آنها پیش از سرمای زمستان تیپ رشدی نیمه ایستاده داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که در کلکسیون نخود مشهد نمونه های متحمل بسرما وجود دارند و دستیابی به ارقام متحمل بسرمای نخود جهت کشت پاییزه آن دور از دسترس نمی باشد.

به منظور بررسی اثر بهترین سطح جایگزینی سیلاژ علوفه کامل گندم غنی شده با سیلاژگرس بر عملکرد بره های پرواری، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار در دانشگاه نیوکاسل به اجرا درآمد. سیلاژ علوفه کامل گندم به نسبتهای 100، 75، 50، 25 و 0 درصد بر اساس ماده خشک (به ترتیب جیره های 1، 2، 3، 4، 5). با سیلاژ رای گرس جایگزین شد. مخلوط علوفه ها بصورت آزاد همراه با مقدار ثابت 450 گرم کنسانتره آماده به ازای هر بره برای مدت 16 هفته بعد در اختیار دام ها (به وزن 30 کیلوگرم) قرار گرفت. بیشترین ماده خشک مصرفی در جیره 4 و کمترین آن در جیره 1 مشاهده شد(P<0.05) . انرژی متابولیسمی جیره ها با کاهش سطح سیلاژ علوفه کامل گندم افزایش پیدا کرد. بره هایی که از جیره 1 تغذیه کردند کمترین و گروههایی که جیره های 4 و 5 را دریافت کردند بیشترین مقدار انرژی متابولیسمی و پروتیین خام مصرفی را نشان دادند(P<0.05) . با کاهش سطح سیلاژ علوفه کامل گندم در جیره ها افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی بره ها بهبود پیدا کرد. بیشترین وزن لاشه در گروههایی بود که از جیره های 4 و 2 استفاده کردند در حالیکه کمترین بازده لاشه در جیره های 1 و 5 و بیشترین آن از جیره 2 بدست آمد(P<0.05) . نتایج آزمایش نشان داد سیلاژ علوفه کامل گندم به تنهایی علوفه مناسبی در تغذیه بره های پرواری نمی باشد و باید بصورت مخلوط با سایر علوفه ها مورد استفاده قرار گیرد.

به منظور مطالعه تاثیر شدت تشعشع و کیفیت نور بر سرعت رشد و نمو و توزیع ماده خشک در علف هرز تاج خروس(Amaranthus retroflexus L.)  که از جمله علفهای هرز عمده در اغلب مزارع محصولات زراعی تابستانه می باشد. تحقیقی در دانشگاه گوئلف کانادا انجام گرفت. جهت شبیه سازی شرایط نوری متفاوتی که ممکن است در یک سیستم علف هرز - گیاه زراعی بوجود آید، آزمایش در شرایط کنترل شده اجرا گردید. تیمارهای مختلف نوری بصورت ترکیبی از سطوح کم و زیاد PPFD و نسبت نور قرمز به قرمز دور (R/FR) در اتاقک رشد بر بوته های تاج خروس اعمال شد. در این آزمایش صفات کمی و مرفولوژیک متعددی از قبیل ماده خشک کل، تعداد شاخه های فرعی، ارتفاع گیاهچه و مساحت برگها اندازه گیری و زمان وقوع مراحل نمو زایشی شامل ظهور پیش آغازه زایشی، آغاز گلدهی و آغاز تشکیل برگ مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با کاهش شدت نور کل ماده خشک، تعداد شاخه های فرعی، ارتفاع گیاهچه، مساحت کل برگها و سرعت ظهور برگ بطور معنی داری کاهش و شاخص های فیزیولوژیکی نظیر سطح ویژه برگ و نسبت سطح برگ بطور معنی داری افزایش یافت. کاهش توام کمیت و کیفیت نور اثرات متفاوتی بر صفات مورد مطالعه بر جای گذاشت. همچنین مرحله تشکیل پیش آغازه زایشی تاج خروس تحت تیمار PPFD کم،R/FR  زیاد در مقایسه با تیمار بدون محدودیت نوری، به تعویق افتاد. در بوته های تحت تیمار PPFD کم و R/FR کم این تاخیر تا اندازه ای جبران شد. افزایش قابل توجه ارتفاع و اختصاص سهم بیشتری از کل ماده خشک به ساقه اصلی موید نقش تغییر کیفیت نور در تحریک رشد و نمو نیز توان سازگاری تاج خروس در شرایط رقابت با گیاهان زراعی می باشد.

برای بررسی اثر طول دوره غیر آبستنی بر صفات اقتصادی گاوهای شیری از اطلاعات گاوداری مهدشت ساری که در طی سال های 1377-1373 جمع آوری شده بود استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری نرم افزارهای JMP و DEREML مورد استفاده قرار گرفت. مقدار تولید شیر دوره، مقدار تولید شیر در اوج شیردهی، طول دوره شیرواری، طول دوره غیر آبستنی و فاصله گوساله زایی بترتیب 1006±6482 کیلوگرم، 6±32 کیلوگرم، 31±290 روز، 52±121 روز و 46±390 روز محاسبه شد. طول دوره غیر آبستنی اثر معنی داری بر مقدار تولید شیر دور کل دوره، طی دوره شیردهی و فاصله گوساله زایی داشت(P<0.05) . بهترین سطح طول دوره غیر آبستنی 80 تا 110 بود. اثرات سال و فصل زایش بر طول دوره غیر آبستنی معنی دار بود (P<0.05). وراثت پذیری طول دوره آبستنی 0.03±0.06 محاسبه شد. همبستگی ژنتیکی تجمعی طول دوره غیر آبستنی با مقدار تولید شیر کل دوره، مقدار تولید شیر در اوج شیردهی، طول دوره شیردهی و فاصله گوساله زایی بترتیب 1.6، 0.1، 0.13، 0.87 و همبستگی فنوتیپی طول دوره غیر آبستنی با صفات فوق بترتیب 0.08،0.3 ، 0.1 و 0.66 بود.