مهندسی عمران دانشگاه آزاد اسلامی
سال:1387 | دوره:1 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

در این مقاله به مطالعه عددی تولید و انتشار امواج ضربه ای ناشی از زمین لغزش های محتمل در دیواره های مخزن سد ماکو، واقع در شمال غربی ایران، پرداخته می شود. بزرگی امواج ضربه ای حاصل، میزان بالاروی از خطوط کناره و حجم روگذری محتمل از بدنه، برای دو سناریوی لغزش تخمین زده می شود. این شبیه سازی توسط مدل عددی LS3D که در سال 2007 توسط عطائی آشتیانی و نجفی جیلانی، بر اساس روابط بوزینسک با رتبه 4 دقت و به صورت دوبعدی در سطح و انتگرال گیری شده در عمق و با استفاده از روش اختلاف محدود توسعه یافته است، انجام می شود. نتایج حاصله نشان می دهد که ارتفاع امواج ضربه ای حاصل برای سناریوی اول و دوم به ترتیب حدود 12 و 18 متر می باشد. با وجود قابل توجه بودن ارتفاع امواج حاصل نزدیک بدنه سد (8 متر)، به دلیل وجود 9 متر ارتفاع آزاد، در شرایط عادی که تراز آب دریاچه نرمال می باشد، آبی از بدنه عبور نخواهد کرد. اما در فصول بارانی که امکان بالا رفتن تراز آب تا تراز سرریز سد وجود دارد، احتمال عبور حدود 20000 مترمکعب آب از بدنه وجود دارد.

خطوط لوله فراساحل که برای انتقال نفت و گاز مورد استفاده قرار می گیرد، تحت حرارت و فشار بالایی قرار دارد. این دما و فشار باعث انبساط و افزایش طول لوله خواهد شد. اصطکاک موجود بین خط لوله و بستر دریا عاملی است که مانع این افزایش طول می شود. لذا این بازدارندگی باعث ایجاد نیروی محوری قابل توجهی در خط لوله می شود که در صورتی که کنترل نشود تغییر شکل های جانبی و تنش های غیر مجازی در خط لوله بوجود می آورد که بعضا باعث ایجاد خرابی در لوله می شود. در این مقاله ابتدا روش های پیشنهاد شده برای کنترل کمانش جانبی خطوط لوله فراساحل تحت حرارت و فشار بالا شرح داده می شود و سپس روش مارپیچی کردن لوله به عنوان اقتصادی ترین و پرکاربردترین روش مورد بررسی قرار می گیرد و با استفاده از مدل سازی های عددی الگویی مناسب برای شکل مارپیچ خط لوله بر اساس داده های طراحی خطوط لوله پارس جنوبی ارائه خواهد گردید.

استفاده از مدل های ریاضی جایگاه ویژه ای را در تحلیل، مدیریت و بهره برداری از منابع آب به خود اختصاص داده است. در بهره برداری از سیستم های دارای مخزن، مدیران بهره بردار می توانند به کمک این مدل ها سیاست های بهینه برداشت و ذخیره سازی را در دوره های مختلف اتخاذ نموده و موجب ارتقای این سیستم ها گردند.برنامه ریزی پویا یکی از روش های مطرح و کارآمد در زمینه مدل نمودن بهره برداری بهینه از سیستم های چند مخزنی چندمنظوره منابع آب می باشد. مدل هایی که بر اساس این روش ارائه گردیده اند در سیستم هایی با بیش از یک مخزن به دلیل بعددار شدن مساله با دو مشکل اساسی حافظه و زمان مورد نیاز در رایانه که محققین سیستم از آنها به بلای ابعادی تعبیر کرده اند، مواجه هستند. از جمله روش های ارائه شده برای شکست بعد در برنامه ریزی پویا و کاهش حافظه و زمان مورد نیاز، روش برنامه ریزی پویای دیفرانسیلی گسسته در مدلهای معین و روش برنامه ریزی پویای استوکاستیک مبتنی بر کریدور می باشد. در این مقاله توسعه و کاربرد این مدلها در یک سیستم شش مخزنی بر روی رودخانه های کارون، بازفت و خرسان بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که زمان و حافظه مورد نیاز در این مدلها با جریان های قطعی و یا استوکاستیک به صورت چشم گیری کاهش می یابد. این بهبود در ارزیابی کارایی سیستم و بررسی معیارهای مختلف نیز خود را نشان داده است.

از دیدگاه عددی، بیشتر مشکلات در شبیه سازی بالاروی امواج بلند در تعیین موقعیت خط ساحلی بروز پیدا می کند، چرا که خط ساحلی در خلال فرایند های بالا-پایین روی موج، بر روی ساحل حرکت می نماید. به بیان دیگر بررسی بالاروی امواج بلند در محدوده مسائل با مرز متحرک می گنجد و در نتیجه سوالی اصلی که بایستی به آن پاسخ داده شود چگونگی ردیابی این مرز متحرک است. به همین سبب برای تعریف موقعیت خط ساحلی در مدل عددی، بایستی تدبیر ویژه ای اتخاذ نمود. در مطالعه حاضر، دامنه فیزیکی زمانمند با استفاده از یک تبدیل لاگرانژی-اویلری به یک دامنه محاسباتی غیر زمانمند با طول ثابت مبدل می شود. به هر حال این نگاشت محاسباتی عبارت های غیر خطی جدیدی را در معادلات حاکمه وارد می سازد. با اعمال شرایط مرزی مناسب بر خط ساحلی، معادلات تبدیل یافته به کمک الگوی عددی دو مرحله ای ریچمایر-لکس-وندروف حل می گردند. تمامی محاسبات با استفاده از یک برنامه رایانه ای که به همین منظور توسط نویسندگان مقاله در محیط فرترن 90 تهیه گردیده، صورت پذیرفته است. نیمرخ های شبیه سازی شده سطح آزاد، تطابق رضایت بخشی با جواب تحلیلی و داده های موجود آزمایشگاهی نشان می دهند.

یکی از پیشرفتهای تحلیل لرزه ای همگام با گسترش علوم رایانه، تحلیل سه بعدی سازه با اعمال مولفه های زلزله در چند جهت برای سازه های مهم و یا با پیچیدگی های رفتاری دینامیکی است. با توجه به ماهیت زلزله و انتشار فضایی امواج در جهات مختلف، تحلیل تک جهته تا حدی با بارگذاری واقعی سازه متفاوت خواهد بود که در بسیاری از مواقع میتواند دقت و واقع بینانه بودن تحلیل های انجام شده را سوال برانگیز نماید. آیین نامه های طراحی لرزه ای، تحلیل چند جهته برای سازه های مهم را لازم دانسته و روشهایی برای در نظر گرفتن پاسخ نهایی و ماکزیمم سازه با در نظر گرفتن اثرات مولفه های زلزله در جهات مختلف ارائه کرده اند. با این وجود به نظر می رسد که آیین نامه های لرزه ای نگرش یکسانی در ارزیابی سازه تحت مولفه های چند جهته زلزله ندارند. در این مقاله علاوه بر ارائه خلاصه ای از ضوابط موجود در آیین نامه های لرزه ای، به نقاط قوت و ضعف این ضوابط پرداخته و پیشنهادهایی در جهت کاربردی تر شدن این ضوابط ارائه شده است.

در این تحقیق، رفتار فیلتریشن و زهکشی چندین نوع ژئوتکستایل نبافته، پس از ساخت دو دستگاه اندازه گیری نفوذپذیری عمود بر صفحه و نفوذپذیری درون صفحه، مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه های تهیه شده تحت اثر هد هیدرولیکی در محدوده 10 cm تا 60 cm و تنش محصور کننده تا مقدار 1000 kPa قرار گرفتند و رفتار هیدرولیکی آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این آزمایشات اثر افزایش تعداد لایه ها نیز در میزان نفوذپذیری مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج آزمایشات نشان می دهد که با افزایش تنش محصور کننده، هدایت هیدرولیکی درون صفحه ژئوتکستایل به صورت نمایی کاهش می یابد اما قطع نمی گردد. نتایج آزمایشات همچنین نشان می دهد با افزایش گرادیان هیدرولیکی مقدار هدایت هیدرولیکی درون صفحه و عمود بر صفحه کاهش می یابد.

پروژه های ساختمانی به دلیل ماهیت خود، همواره مولد حجم زیادی از اطلاعات توسط منابع بسیار و در سطح بالایی از پراکندگی و جزئیات هستند. از طرفی مدیران پروژه برای تصمیم گیری های خود نیاز به دریافت اطلاعات صحیح، به موقع و مفید دارند. هر گونه نارسایی در ورود اطلاعات، پردازش و جریان آن، منجر به ایجاد مشکلاتی چون تاخیرات پروژه، افزایش هزینه، کاهش کیفیت و بروز ادعاها و تعارضات خواهد شد. این در حالی است که روند ثبت، نگهداری، ارزیابی و انتقال اطلاعات در اغلب شرکت های ساختمانی کشور از شیوه های سنتی پیروی می کند و هنوز چارچوب مشخص و استانداردی برای سازماندهی، یکپارچه سازی و مدیریت اطلاعات وجود ندارد.این مقاله به بررسی مشکلات مدیریت اطلاعات در شرکتهای ساختمانی و ارائه رهنمودهایی برای نحوه مستندسازی اطلاعات و پیاده سازی یک سیستم اطلاعات مدیریت پروژه می پردازد. این سیستم، به مدیریت طیف وسیعی از اسناد و مدارک پروژه کمک می کند، اما عمق آنالیز و تحلیل های قابل انجام توسط آن ممکن است کمتر از سیستم های برنامه ریزی و زمان بندی یا روش های برآورد هزینه باشد.

شناخت رفتار ترافیک در تقاطع از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در پژوهش ارائه شده در این مقاله سعی شده است که برای تعدادی از تقاطع ها با تابلوی ایست با برداشت اطلاعات میدانی در این زمینه شناخت هایی حاصل شود. در این پژوهش رفتار رانندگان در تقاطع های با تابلوی ایست در ایران با رفتارهای ارائه شده در دستنامه های AASHTO1994 و AASHTO2001 مقایسه گردید.در AASHTO1994 اطلاعات مربوط به کاهش سرعت در مسیر اصلی، شکل حرکت، منحنی مسافت - زمان و در AASHTO2001 اطلاعات مربوط به کاهش سرعت در مسیر اصلی و زمان گپ می باشد. برای محاسبه موارد ذکر شده داشتن موقعیت مکانی و زمانی وسیله نقلیه در تقاطع ضروری است. بدین منظور تقاطع های منتخب در شهر تهران علامت گذاری و خط کشی شده و سپس در دو نوبت صبح و بعد از ظهر فیلم برداری و اطلاعات اولیه برداشت و ثبت شد. از جمله این اطلاعات می توان به موقعیت مکانی و زمانی وسیله نقلیه، نوع حرکت، نوع وسیله نقلیه و جنس راننده اشاره کرد. بعد از تشکیل بانک اطلاعاتی و آنالیز آن موارد قابل مقایسه با دستنامه های AASHTO بدست آمده و با آنها مقایسه شد.