پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی
سال:1395 | دوره:- | شماره:39 |تعداد مقالات:11

بنا بر ادبیات کارآفرینی، قصد کارآفرینی نقش تاثیرگذاری در رفتار کارآفرینی دارد. بدین جهت شناسایی عامل های موثر بر آن دارای اهمیت بسیاری است. در این راستا، هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه ی باور به خودکارآمدی و قصد کارآفرینی دانشجویان با میانجیگری نگرش کارآفرینی آنان بود. این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و در سال تحصیلی 1392-1393 در دانشگاه زابل انجام گرفت. جامعه ی آماری این پژوهش همه ی دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های کشاورزی و منابع طبیعی این دانشگاه بود (N=2000) حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران، 145 نفر تعیین شد که نمونه ها به روش تصادفی ساده گزینش شدند. ابزار سنجش، پرسشنامه بود که روایی ظاهری آن توسط تنی چند از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و اعضای هیات علمی دانشگاه تهران مورد بررسی و تایید قرار گرفت. پایایی ابزار اندازه گیری نیز با استفاده از آلفای ترتیبی و پایایی ترکیبی اندازه گیری شد (CR=0.801-0.904, a=0.702-0.906) داده های به دست آمده از ابزار اندازه گیری، با معادله های ساختاری و روش حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزار آماری Smart PLS تجزیه و تحلیل شدند. نتیجه ی پژوهش نشان داد که باور به خودکارآمدی با قصد کارآفرینی دانشجویان دارای رابطه ی معنی دار مثبتی بوده و به طور مستقیم بر آن اثر می گذارد، همچنین نقش میانجیگری نگرش کارآفرینی در رابطه ی باور به خودکارآمدی و قصد کارآفرینی تائید شد.

خودکارآمدی کارآفرینانه توان کارآفرینان را برای شناخت فرصت های کارآفرینی، مدیریت منابع و مقابله با چالش های موجود در کل فرایند کارآفرینی، تحت تاثیر قرار می دهد. از سوی دیگر، استدلال شده است که برنامه های درسی فرصت های مختلفی را برای دانشجویان به منظور توسعه جنبه های مختلف خودکارآمدی کارآفرینانه فراهم می کند. با این وجود، هنوز دانش زیادی درباره نقش مولفه های برنامه درسی به عنوان قلب مراکز دانشگاهی بر خودکارآمدی کارآفرینانه دانشجویان وجود ندارد. لذا، هدف کلی این پژوهش واکاوی نقش مولفه های برنامه درسی بر خود کارآمدی کارآفرینانه دانشجویان مرکزهای آموزش عالی علمی-کاربردی کشاورزی استان البرز بود. جامعه آماری تحقیق 2004 تن از دانشجویان مرکزهای مزبور بود که با استفاده از فرمول کوکران، 178 تن از آنان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم در دو مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) و جوانشیر به عنوان نمونه گزینش شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه ای محقق ساخت بود که روایی ظاهری و محتوایی آن، توسط پانل متخصصان و روایی سازه، با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی (0.724KMO= و معنی داری بارتلت در سطح یک درصد خطا) تایید شد. همچنین، به منظور تعیین پایایی پرسشنامه، از آزمون تتای ترتیبی با به کارگیری نرم افزار R استفاده شد. داده های آماری با استفاده از نرم افزار SPSSWin20 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های تحلیل همبستگی نشان دادند که بین مولفه های روش تدریس، محتوای آموزشی، آموزشگر و ارزشیابی با میزان خودکارآمدی کارآفرینانه دانشجویان، رابطه مثبت و معنی داری و جود دارد. بین مولفه های مدیریت و محیط فیزیکی با میزان خودکارآمدی کارآفرینانه دانشجویان رابطه معنی داری مشاهده نشد. یافته های به دست آمده از تحلیل رگرسیون ترتیبی نشان دادند که مولفه-های محتوای آموزشی، آموزشگر و روش تدریس بر پایه ی آماره مک فادن در مجموع 27.4 درصد از احتمال واریانس متغیر وابسته خودکارآمدی کارآفرینانه دانشجویان را تبیین نمودند.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه ی بین هوش هیجانی و توانایی کارآفرینانه دانشجویان کشاورزی دانشگاه اراک بود. این پژوهش از نوع کاربردی است و جامعه آماری آن را 500 تن دانشجوی کارشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه اراک در سال تحصیلی 95-1394 تشکیل دادند که 107 تن از آنان بر پایه جدول بارتلت و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و داده ها از طریق پرسشنامه گرداوری شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرسنجی از کارشناسان و قابلیت اعتماد آن از طریق محاسبه ی آلفای ترتیبی (a=0.80-0.85) تائید شد. نتیجه های تحقیق نشان دادند که وضعیت دانشجویان در دو مولفه ی خودانگیزشی و مدیریت هیجان ها نیازمند توجه بیشتری است. یافته های تحلیل همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین پنج مولفه ی خودآگاهی، مدیریت هیجان ها، خودانگیزشی، همدلی و مهارت های اجتماعی و هوش هیجانی با توانایی کارآفرینانه دانشجویان در سطح یک درصد رابطه ی مثبت و معنی داری وجود دارد. تحلیل رگرسیون ترتیبی نیز نشان داد که دو متغیر مدیریت هیجان ها و سابقه ی اعضای خانواده در راه اندازی کسب وکار بین 52 تا 79 درصد از احتمال واریانس توانایی کارآفرینانه دانشجویان را تبیین کردند.

عامل های چندی بر پیشرفت تحصیلی هنرجویان کشاورزی تاثیرگذارند که با شناخت و استفاده از آن ها، برنامه ریزی آموزشی اثربخش تر می شوند. هدف این تحقیق علی- ارتباطی سنجش تاثیر خلاقیت، انگیزه کامیابی و هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی هنرجویان هنرستان کشاورزی بود. جامعه ی آماری تحقیق را 187 تن هنرجویان هنرستان های کشاورزی استان زنجان در سال 1394 تشکیل دادند که برمبنای جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی متناسب، 135 تن گزینش و بررسی شدند. ابزار تحقیق مشتمل بر پرسشنامه ای چهاربخشی بود که روایی آن با نظرسنجی از متخصصان تایید شد و با انجام آزمون پیش آهنگ با 30 هنرجو و محاسبه ضریب تتای ترتیبی (q=0.79-0.82) برای بخش های مختلف پایایی آن تایید شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS21 پردازش شدند و از آمار توصیفی و تحلیلی برای دست یابی به هدف های تحقیق استفاده شد. نتیجه نشان داد که متغیرهای تحصیلات مادر، شمار ساعت های مطالعه، میزان علاقه به گرایش، خلاقیت، هوش هیجانی و انگیزه کامیابی، دارای همبستگی مثبت و معنی داری با پیشرفت تحصیلی هنرجویان بود و از نظر پیشرفت تحصیلی تفاوت معنی داری بین هنرجویان گرایش های مختلف تحصیلی در هنرستان های کشاورزی استان زنجان مشاهده شد. هنرجویان گرایش کشت گیاهان دارویی وضعیت بهتری نسبت به هنرجویان گرایش های دیگر داشتند. نتیجه ی رگرسیون لجستیک نیز نشان دادند که متغیرهای میزان علاقه به گرایش، انگیزه کامیابی و خلاقیت مهم ترین عامل های متمایزکننده دو گروه هنرجویان با پیشرفت تحصیلی خوب و ضعیف هستند و در مجموع نشان داده شد که مدل ارایه شده تا 80.7 درصد قادر به تفکیک دو گروه هنرجویان مزبور می باشد.

در راستای توسعه و بهزیستی زندگی روستائیان و کشاورزان، نقش مراکز جهاد کشاورزی در آموزش و افزایش دانش و مهارت کشاورزان بسیار اهمیت دارد. این پژوهش با هدف بررسی انگیزه کشاورزان برای شرکت در برنامه های آموزشی مراکز جهاد کشاورزی در استان مازندران طراحی و اجرا شد. جامعه آماری پژوهش را کشاورزان استان مازندران تشکیل می دادند (N=336532)، که با استفاده از جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان شمار نمونه 384 تن برآورد شد و برای افزایش اطمینان این شمار به 414 تن افزایش یافت و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای نمونه مورد بررسی انتخاب شد. این بررسی از نوع تحقیقات شبه آزمایشی می باشد که با استفاده از فن پیمایش داده ها گرد آوری شد. ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخت بود که روائی آن توسط چند تن از متخصصان و استادان ترویج و آموزش کشاورزی مورد تایید قرار گرفت و دامنه ضریب های تتای ترتیبی (q=0.75-0.89) نشان دهنده پایایی مناسب ابزار سنجش بود. نتایج بررسی انگیزه کشاورزان در چهار بعد نشان داد انگیزه کمال جویی و انگیزه زیستی دارای میانگین بالاتری نسبت به دو انگیزه رفاهی و هویتی بودند. با استفاده از تحلیل خوشه ای کشاورزان به سه گروه همگن تقسیم شدند و نتایج آزمون تحلیل واریانس نشان داد اختلاف گروه ها در سه متغیری که برای خوشه بندی استفاده شدند معنی دار می باشد. بنابر نتایج آزمون رگرسیون ترتیبی در خوشه های مختلف، متغیرهای میزان درک مشکلات شرکت در کلاس، نگرش نسبت به مسوولان و کارشناسان مراکز جهاد کشاورزی، میزان مراجعه به این مراکز، میزان پذیرش مسوولیت در روستا و شمار اعضای خانوار در پیش بینی میزان انگیزه کشاورزان بیشترین سهم را داشتند و در خوشه های مختلف حدود 15.2 تا 83.5 درصد از تغییرپذیری های متغیر وابسته میزان انگیزه را پیش بینی می کنند.

فرهنگ سازمانی نظامی از استنباط های مشترک اعضای یک سازمان است و بعنوان یکی از مولفه های مهم تاثیر گذار بر رفتار حرفه ای کارکنان در سازمان تلقی می گردد. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر رفتار حرفه ای مدرسان مرکزهای آموزش علمی کاربردی جهاد کشاورزی در منطقه چهار کشور بود. این تحقیق از نوع میدانی، جامعه آماری آن شامل 560 عضو هیات علمی و مدرسانی بودند که در مرکزهای آموزش علمی کاربردی جهاد کشاورزی منطقه چهار کشور در سال تحصیلی 92-93 مشغول به تدریس بودند. بر اساس فرمول کوکران99 نفر به عنوان حجم نمونه و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. روایی پرسشنامه بعنوان ابزار اصلی تحقیق مورد تایید اعضای هیات علمی قرار گرفت و پایایی آن نیز با انجام آزمون مقدماتی با تکمیل 30 پرسشنامه و محاسبه تتای ترتیبی در مرکز آموزش علمی کاربردی جهاد کشاورزی امام خمینی البرز تایید شد نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که مولفه های فرهنگ سازمانی از جمله خلاقیت فردی، خطر پذیری، رهبری، یکپارچگی، حمایت مدیریت، کنترل، هویت، نظام پاداش و انتقاد با رفتار حرفه ای مدرسان رابطه مثبت و معنی داری دارند. نتایج آزمون رگرسیون گویای آن بود که از بین متغیرهای معنی دار شده، تنها شش متغیر توانایی ورود به معادله رگرسیون را داشتند که در مجموع 64.5 درصد از تغییر پذیری متغیر وابسته تغییر رفتار حرفه ای را تبیین می کنند. سه متغیر نظام پاداش، هویت، و رهبری دارای تاثیر مثبت و سه متغیر انتقاد، کنترل و حمایت مدیریت دارای تاثیر منفی بودند.

کشاورزان شهری، شهروندان ساکن شهر هستند که به کشاورزی در داخل شهر و مناطق حاشیه آن می پردازند. هدف از این تحقیق شناسایی نیازهای آموزشی کشاورزان شهری بود. در این تحقیق تحلیلی، برای سنجش روایی پرسشنامه از اعضای هیات علمی و کارشناسان مرتبط و برای پایایی آن از پیش آزمون و محاسبه ضریب پایایی تتا استفاده شد (q=0.92) جامعه ی آماری تحقیق را خانوارهای دارای کشاورزی شهری شهر زنجان در سال 1395 تشکیل دادند که شمار آنان بنا بر اعلام سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری زنجان 2300 خانوار بود. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شد (n=150) که مناطق سه گانه شهر زنجان به عنوان خوشه در نظر گرفته شدند. شیوه مبارزه با آفات و بیماری های گیاهی، اصول بهینه کاشت گیاهان و اصول بهینه آبیاری، شیوه مبارزه غیرشیمیایی و زیستی (بیولوژیک) با آفات، اصول بهینه عملیات سمپاشی و آشنایی با انواع سموم و موارد کاربرد آنها به ترتیب به عنوان نیازهای آموزشی رتبه یک تا شش بر پایه ضریب تغییرات معرفی شدند. تحلیل همبستگی نشان داد بین نیازهای آموزشی شهروندان در زمینه ی کشاورزی و سطح تحصیلات و میزان علاقه به کشاورزی شهری رابطه ی مثبت و معنی داری در سطح یک درصد مشاهده شد. بین نیازهای آموزشی شهروندان با متغیرهای سن، میزان فضا برای کشاورزی شهری و میزان پیشینه ی کار کشاورزی همبستگی معنی داری وجود نداشت. هم چنین نیازهای آموزشی افراد شرکت کننده در دست کم یک دوره آموزشی کشاورزی به طور معنی داری کمتر از افراد بدون تجربه شرکت در دوره آموزشی کشاورزی، بود. بین شهروندان مناطق سه گانه شهری زنجان از نظر نیازهای آموزشی کشاورزی اختلاف معنی داری مشاهده نشد.

هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر گرایش به یادگیری و اشتیاق به کار بر قصد کارآفرینانه دانشجویان رشته های کشاورزی بود. جامعه آماری تحقیق 489 تن دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال تحصیلی 95- 1394 بود که حجم نمونه با توجه به جدول بارتلت، 220 تن تعیین شد و با روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب گزینش شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد (پس از متناسب سازی پرسش ها با زمینه مرتبط با پژوهش) استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه با نظر کارشناسان و متخصصان مورد تایید قرار گرفت و روایی سازه و پایایی ترکیبی (CR) ابزار تحقیق نیز با برآورد مدل اندازه گیری و پس از اعمال اصلاح های لازم تامین شد. داده های گردآوری شده با استفاده SPSSWin20 و AMOS20 پردازش و از مدل سازی معادله های ساختاری برای تجزیه و تحلیل آن ها بهره گرفته شد. نتایج تحقیق گویای آن بودند که قصد کارآفرینانه بیشتر دانشجویان مورد بررسی در حد پایین و متوسط بود و دو متغیر گرایش به یادگیری و اشتیاق به کار تاثیر مثبت و معنی داری بر قصد کارآفرینانه دانشجویان داشته و 61 درصد از واریانس آن را تبیین کردند.

سواد اطلاعاتی به عنوان یکی از مهارت های اساسی زندگی در هزاره جدید شناخته شده و داشتن این مهارت برای دانشجویان در جامعه اطلاعاتی امروز بسیار مهم است. این پژوهش با هدف مقایسه ی رابطه ی سواد اطلاعاتی با انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانشجویان کشاورزی و منابع طبیعی با سایر دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه سیستان و بلوچستان انجام گرفت. این پژوهش علی- ارتباطی بود که با استفاده از پرسشنامه انجام شد و جامعه آماری شامل همه ی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی 95-1394 بود (N=2053) که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای (بر حسب جنس، رشته و مقطع تحصیلی) و بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران 323 تن از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد سواد اطلاعاتی و انگیزش تحصیلی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از کروسکال والیس، آماره توکی و ضریب همبستگی اسپیرمن با کمک نرم افزارSPSS21 استفاده شد. نتایج نشان دادند که تفاوت معناداری بین سواد اطلاعاتی، انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانشجویان کشاورزی و منابع طبیعی با سایر دانشجویان وجود ندارد (p>0.05) ضریب همبستگی سواد اطلاعاتی با انگیزه و پیشرفت تحصیلی به ترتیب 0.696 و 0.543 بود (P<0.01). این یافته به این معناست که افزایش سواد اطلاعاتی، انگیزه و پیشرفت تحصیلی بالا را به دنبال دارد.

با توجه به نقش و جایگاه زنان به ویژه زنان روستایی در حفظ محیط زیست، شناخت نیازهای آموزشی و ارایه ی آموزش های لازم در این زمینه برای آنان، یک ضرورت به حساب می آید. این پژوهش با هدف تعیین نیازهای آموزشی زنان روستایی شهر ایلام در زمینه ی حفظ محیط زیست انجام گرفته است. این پژوهش به لحاظ ماهیت داده ها دیدمان کمی، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی است. جامعه ی آماری این تحقیق، همه ی زنان روستایی شهرستان ایلام به شمار 13400 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران، 150 تن از آنان به عنوان نمونه با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است که روایی محتوایی آن توسط نظرخواهی از صاحب نظران و روایی هم گرا از طریق محاسبه ی CR=0.87 و AVE=0.79 تایید شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از نرم افزار R ومحاسبه ی ضریب تتای ترتیبی برای بخش های مختلف پرسشنامه (q=0.79-0.87) تعیین شد. برای تعیین نیازهای آموزشی از الگوی نیازسنجی بوریچ استفاده شده است. نتایج نشان دادند که زنان روستایی در همه ی زمینه های آموزشی حفظ محیط زیست شامل حفاظت ازآب، هوا، خاک، گونه های گیاهی و جانوری، جنگل و مرتع به آموزش نیاز دارند. مقایسه ی دو گروه از زنان روستایی شرکت کرده و شرکت نکرده در دوره -های آموزش زیست محیطی با استفاده از آزمون من ویت نی نشان داد که تفاوت معنی داری بین این دو گروه از نظر نیازهای آموزشی وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون ترتیبی برای بررسی نقش متغیرهای اثرگذار بر نیازهای آموزشی، نشان داد که از بین متغیرهای پژوهش، تنها دو متغیر میزان تحصیلات و میزان استفاده از رادیو و تلویزیون بر احتمال برآورد نیازهای آموزشی زنان مورد مطالعه تاثیر داشته اند.