پایش
سال:1392 | دوره:12 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

مطالعات، تاثیر معنی دار محیط برکیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 را نشان داده اند. یکی از عوامل محیطی مهم محل سکونت است. مطالعه حاضر جهت برآورد کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران دیابتی نوع دو در ایران و به تفکیک استان انجام گردید. در این مطالعه، داده های حاصل از مصاحبه چهره به چهره 3918 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 نمونه گیری شده به روش تصادفی ـ خوشه ای از سراسر کشور در سال 1385 تحلیل شدند. کیفیت زندگی بر اساس مقیاس EQ-5D به تفکیک استان برآورد گردیده، و از روش های توصیفی و خوشه بندی آماری برای تحلیل داده ها استفاده شد. مقایسه مقادیر میانگین کیفیت زندگی مرتبط با سلامت نشان داد بیماران دیابتی نوع دو در استان های قم، سمنان و گیلان به ترتیب بالاترین سطح کیفیت زندگی و در استان های کرمان، اردبیل و یزد پایین ترین سطح کیفیت زندگی را داشته اند. میانگین کیفیت زندگی مرتبط با سلامت استان های مختلف کشور اختلاف معنادار داشت. یافته های مطالعه موید تفاوت معنادار استان های کشور از نظر میانگین کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران دیابتی بود. بر اساس نتایج مطالعه تلاش در جهت شناسایی علل تفاوت کیفیت زندگی بیماران دیابتی کشور شایسته مطالعات بیشتر است.

یکی از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت زندگی و تغذیه سالمندان مقیم در خانه های سالمندی، دوری از کانون خانواده است. لذا این مطالعه با هدف بررسی وضعیت تغذیه سالمندان مقیم در خانه های سالمندی و ارتباط آن با برخی بیماری های مزمن صورت گرفته است. در این مطالعه مقطعی تعداد 199 نفرسالمند 60 ساله و بالاتر با روش سرشماری از سالمندان مقیم در خانه های سالمندی استان مرکزی انتخاب و وارد پژوهش شدند. با استفاده از اندازه گیری نمایه های تن سنجی، پرسشنامه Mini Nutritional Aassessment- MNA وضعیت تغذیه مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت امتیاز کلی وضعیت تغذیه محاسبه و ارتباط آن با برخی عوامل زمینه ای موجود در سالمندان با استفاده از آزمون کای اسکوئر و تحلیل رگرسیون لجستیک و از طریق نرم افزار sspss14 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از کل نمونه های مورد بررسی 19.6درصد مبتلا به سوء تغذیه، 53.3 درصد در خطرسوء تغذیه و تنها 27.1 درصد آنان از وضعیت تغذیه خوب برخوردار بودند. همچنین 77.2 درصد از مبتلایان به سوء تغذیه دارای 1 تا 3 بیماری مزمن جسمی یا محدودکننده بودند. نتایج نشان داد که بین تعداد اختلالات زمینه ای با وضعیت تغذیه سالمندان ارتباط معنی دار وجود داشت ((P<0.001. ضرورت توجه بیشتر مسوولین خانه های سالمندی به نیازهای تغذیه ای سالمندان و آموزش های همگانی ترویج فرهنگ نگهداری از سالمندان در کانون خانواده از موارد بسیار مهم و اساسی است.

نقش اجرای مداخلات در مورد تغذیه مانند مکیدن غیرتغذیه ای در طی گاواژ، در بهبود عملکرد تغذیه ای و کسب مهارتهای لازم برای تغذیه دهانی نوزادان نارس مشخص شده، اما نتایج ضد و نقیضی در زمینه تاثیر این مداخلات بر وزن گیری این نوزادان منتشر گردیده است. در یک کارآزمایی بالینی دو سوکور تعداد 64 نوزاد نارس به طور تصادفی در گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. مادران در گروه آزمون، سه بار در روز (ابتدای صبح، ظهر و بعد از ظهر) هر بار در ده دقیقه اول گاواژ، تحریک دهانی با پستانک را برای نوزاد انجام می دادند. نوزادان گروه کنترل مراقبت های روتین بخش را دریافت می کردند. جهت کاهش اثر مداخله گر حضور مادر در گروه آزمون، مادران گروه کنترل نیز در زمان گاواژ کنار نوزاد قرار می گرفتند. در 2 گروه، وزن نوزاد بدون پوشش، به طور روزانه در ابتدای شیفت صبح و قبل از تغذیه نوزاد، توسط یک فرد آموزش دیده، اندازه گیری می شد. علی رغم مشابهت در میزان کالری دریافتی در گروهها، افزایش وزن روزانه نوزادان در گروه آزمون به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود (10.9 گرم افزایش وزن در گروه آزمون، در مقابل 3.2 گرم کاهش وزن در گروه کنترل، (P=0.01). با توجه به تاثیر مثبت مکیدن پستانک بر وزن گیری نوزادان نارس، استفاده از این روش در طی گاواژ نوزادان بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان پیشنهاد می گردد.

بر اساس تحقیقات متعدد استفاده از کمربند ایمنی، میزان مرگ و میر در حوادث را کاهش می دهد، اما در مورد میزان استفاده از کمربند ایمنی و عوامل مرتبط با آن در ایران تاکنون مطالعه ای انجام نشده است. در مطالعه حاضر میزان استفاده از کمربند ایمنی در بین رانندگان وسایل نقلیه سبک کرمان مطالعه شده است.این مطالعه از نوع مقطعی ـ تحلیلی است که در پاییز 88 در 9 مکان از خیابان های کرمان شامل سه گروه از خیابان های اصلی مرکز شهر، خیابان های اصلی حاشیه شهر و بزرگراه ها، که نماینده خوبی از تمام شهر بودند، در دو نوبت صبح و عصر انجام گرفت. در این مطالعه کلیه رانندگان عبوری از یک طرف خیابان توسط دو مشاهده گر مورد بررسی قرار گرفتند.از بین 10309 راننده که مورد غربالگری قرار گرفتند، تعداد 5483 نفر (53.19 درصد) از کمربند ایمنی استفاده می کردند. زنان به صورت معنی دار بیشتر از مردان از کمربند ایمنی استفاده می کردند (P<0.001). میزان استفاده در گروه های مختلف سنی اختلاف معنی دار نداشت (P<0.001). میزان استفاده در خیابان های اصلی مرکز شهر بالاتر (P<0.001) و در ساعات صبح هم بیشتر از بعد از ظهر بود (P<0.001).مقایسه این مطالعه با آمارهای مشابه در کشورهای پیشرفته نشان می دهد که با وجود قانون اجباری شدن استفاده از کمربند ایمنی میزان استفاده از آن در کرمان (به عنوان نمونه ای از وضعیت ایران) پایین است که علاوه بر اعمال شدیدتر قانون، باید از طریق فرهنگ سازی و آموزش دسته جمعی میزان استفاده از کمربند ایمنی را بالا برد.

این مطالعه مقطعی به بررسی ویژگی های روان سنجی ابزار سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت (HPLP II) در بین نوجوانان 500 نمونه دانش آموز دختر دبیرستانی (پایه 9 الی 11) اجرا شد. پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و آزمون مجدد بررسی شد. اعتبار ملاکی (همزمان) با همبستگی پیرسون بینHPLP II ، کیفیت زندگی(SF-12) ، خودکارآمدی و متغیرهای جمعیت شناسی برآورد شد. روایی سازه ای ابزار توسط تحلیل عامل تاییدی مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS v.18 و نرم افزار LISREL8.8 تحلیل شدند. شاخص محتوایی روایی محتوا (CVI) ابزار HPLP II برای کل ابزار 0.84 و برای چهار خرده مقیاسHR ،PA ،N  و SM بترتیب 0.80، 0.86، 0.83 و 0.88 بدست آمد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی مبتنی بر الگوی ساختاری 4 عاملی، برازش مناسبی بهمراه داشت (RMSE=0.066 و NFI=0.99 و CFI=0.99 و P=0.420 و df=2 و (x2=6.34 تمام گویه ها بار عاملی متوسط به بالای بیش از 0.40 را بر روی چهار عامل: تغذیه، مسولیت در قبال سلامتی، فعالیت جسمانی و کنترل استرس نشان دادند. ضریب همبستگی بین HPLP II و چهار خرده مقیاس در حد قابل قبول بود (P<0.7). ابزار HPLP II از همسانی درونی مناسبی ( (a=0.86برخوردار بود. دامنه ضرایب آلفا کرونباخ حیطه های مختلف ابزار مزبور بین 0.70 تا 0.77 بود. بین ابزارHPLP II ، نمرات ابعاد کیفیت زندگی (SF-12) خودکارآمدی و متغیرهای دموگرافیک جمعیت تحت بررسی روابط معنی دار وجود داشت. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که ابزار HPLP II برای اندازه گیری سبک زندگی سلامت نوجوانان ایرانی مناسب است. مدیران مدارس، و متخصصان نظام سلامت می توانند از این مطالعه جهت طراحی دستورالعمل هایی برای ایجاد محیط سالم و توسعه برنامه های آموزش سلامت محور استفاده وافری ببرند.

تحقیقات نشان می دهند که بین سلامت روانی و مشکلات جسمانی ارتباط وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی ارتباط ویژگی های روانشناختی با لاغری و چاقی به اجرا در آمده است.برای این مطالعه همبستگی، نمونه ای با حجم 90 نفر از جامعه دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی به صورت تصادفی انتخاب شد. برای اندازه گیری سلامت روان از پرسشنامه سلامت روان گلدبرگ و برای تعیین چاقی یا لاغری نیز از نمایه توده بدنی استفاده شد. داده های به دست آمده به کمک تحلیل ممیز (Discriminate analysis) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج نشان داد میزان افسردگی، اختلال عملکرد اجتماعی (Social Dysfunction) و شکایات جسمانی در افراد لاغر بیشتر از افراد چاق و افراد با وزن طبیعی است، اما میزان اضطراب در افراد چاق بیشتر از افراد لاغر و بهنجار است. به این ترتیب با در دست داشتن میزان افسردگی، اضطراب، اختلال عملکرد اجتماعی و شکایات جسمانی، به خوبی می توان چاق یا لاغر بودن یک فرد را پیش بینی کرد.به تمامی متخصصان مرتبط با لاغری و چاقی پیشنهاد می شود در کنار علل زیست شناختی، علل روانشناختی لاغری و چاقی را جدی گرفته و برای کمک به این افراد، مداخلات روانشناختی را نیز مورد توجه قرار دهند.

ارتباط روابط اجتماعی با سلامت جسمی و روانی افراد، به طور روز افزونی مورد تاکید پژوهشگران قرار گرفته است. از سوی دیگر، روابط اجتماعی به عنوان بخشی از سلامت اجتماعی افراد، خود تحت تاثیر شرایط اجتماعی قرار دارد.این مطالعه با در نظر داشتن هر دو گزاره فوق در پی شناخت ارزیابی مردم از روابط اجتماعی آنها و ارتباط آن با سلامت افراد است. مطالعه از نوع مقطعی بوده و جمعیت آن 27883 نفر از جمعیت 18 تا 65 سال کشور بود. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه 20 سوالی بود که با استفاده از نظر متخصصان و پرسشنامه های بین المللی تهیه شده و سپس روایی صوری و محتوایی و پایایی آن بررسی و تایید شد. ارتباط میان روابط اجتماعی و سلامت با آزمون رگرسیون لجستیک بررسی شد. نتایج نشان داد که اکثر شرکت کنندگان روابط اجتماعی خود را «خوب» و «خیلی خوب» توصیف کرده و جنسیت، اشتغال و درآمد افراد با ارزیابی آنها از سلامت خود ارتباط معنادار داشت. همچنین نشان داده شد که ارزیابی منفی افراد از سلامت خود، ارزیابی منفی از روابط اجتماعی شان را تا 6.58 برابر افزایش می دهد. از سوی دیگر مشخص گردید، ارزیابی «خیلی بد» و «بد» مردم از روابط اجتماعی شان نیز به ترتیب ارزیابی منفی از سلامت را 5.6 و 7.3 برابر افزایش می دهد.روابط اجتماعی از یک سو تحت تاثیر عوامل اجتماعی چون درآمد، جنسیت و اشتغال افراد قرار داشته و از سوی دیگر بر سلامت آنها تاثیر می گذارد. روابط اجتماعی را میتوان متغیری واسط میان شرایط اجتماعی و سلامت افراد در نظر گرفت که کمیت و کیفیت آن بر میزان تاثیرگذاری شرایط اجتماعی بر سلامت افراد نقش ایفا می کند.

زمان انتظار بیماران سرپایی، یکی از عوامل موثر بر رضایت بیماران به شمار می رود. کاهش زمان انتظار بیماران می تواند منجر به کاهش هزینه ها و بهبود کارایی نظام ارائه خدمات شود. تحلیل مسیر حرکت بیمار، یکی از رویکردهای بررسی و ارتقای فرآیندهای ارائه خدمت به بیماران است. در این مطالعه تلاش گردید زمان انتظار بیماران مراجعه کننده به بخش رادیولوژی و عوامل موثر بر آن مورد بررسی قرار گیرد.این پژوهش یک مطالعه توصیفی ـ تحلیلی است که بر روی بیماران سرپایی مراجعه کننده به بخش رادیولوژی بیمارستان هاشمی نژاد تهران در شیفت صبح انجام گرفته است. حجم نمونه مورد مطالعه 303 نفرمحاسبه گردید که به روش نمونه گیری آسان جمع آوری گردیدند. برای جمع آوری اطلاعات از روش های مشاهده، زمان سنجی و کارسنجی استفاده شد. ورود و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت.بر اساس اطلاعات به دست آمده از مطالعه، میانگین (انحراف معیار) زمان انتظار بیماران جهت تصویر برداری ساده 10.87 دقیقه (10.86) و میانگین (انحراف معیار) زمان انتظار برای تصویربرداری تخصصی 62.00 دقیقه (53.49) محاسبه گردید. تحلیل یافته های این پژوهش نشان داد نوع خدمت درخواستی و تعداد دفعات مراجعه به اتاق تصویربرداری، از جمله مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر زمان انتظار در بخش رادیولوژی هستند. از سوی دیگر زمان ورود بیماران به نظام با زمان انتظار برای تصویربرداری ساده، همبستگی مستقیم و با زمان انتظار برای تصویربرداری تخصصی، همبستگی معکوس دارد (P=0.001).نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد بررسی رفتار نظام، نقش موثری در شناسایی گلوگاه های نظام و طراحی الگوی مدیریت زمان انتظار بیماران خواهد داشت.

موضوع کنترل افرایش جمعیت گربه های خیابانی، سال های مدیدی است که در کشورهای جهان مطرح است. اهداف مطالعه حاضر عبارت از شناسایی تجارب کشورهای دیگر، شناسایی اکوسیستم جانوری شهری (رابطه جمعیت موش ها و گربه های خیابانی)، شناخت نقش گربه ها در ایجاد آلودگی های محیطی و همچنین شناخت باورهای اجتماعی در خصوص این حیوانات بوده است.نوع این مطالعه، مروری و مقطعی بوده است. مکان مطالعه مقطعی، شهر تهران بوده و جمعیت هدف بالای 18 سال شهر تهران به صورت نمونه گیری خوشه ای وارد مطالعه شدند. نتایج مطالعه مروری به تفصیل در مقاله ارائه شده است. در مطالعه مقطعی 9836 نفر در شهر تهران (50.1 درصد زن و 49.9 درصد مرد) با میانگین سنی (انحراف معیار) 37.6 سال (15.1) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج مربوط به اکوسیستم جانوری شهری نشان داد اغلب جمعیت تحت مطالعه (49 درصد) معتقد بودند جمعیت گربه های محل زندگی آنها تغییر نکرده است. نتایج آزمون پیرسون نشان داد که روند تغییر تعداد موش ها با روند تغییر تعداد گربه های همان محل، دارای همبستگی مستقیم و مثبت است. به بیان دیگر روند کاهش جمعیت موش ها با روند کاهش جمعیت گربه ها همراه بوده است و برعکس (P<0.001, r=0.206). نتایج نشان دادند تعداد گربه ها و موش ها در محل هایی که دارای سطل های مناسب زباله، معابر روشن و فضای سبز بوده و نزدیک میادین فروش میوه و تره بار قرار دارند و نیز در محل هایی که ساخت و ساز شهری به موقع انجام می شود، کمتر است ( .(P<0.001نتایج مربوط به نقش گربه ها در ایجاد آلودگی های محیطی نشان دادند مهم ترین علت پخش زباله و ایجاد آلودگی در شهر، خود مردم (46.5 درصد) هستند. نتایج مربوط به زمینه های اجتماعی درباره جمعیت گربه های شهری نشان دادند اغلب شهروندان (71.3 درصد) به میزان «خیلی زیاد» و «زیاد» اعتقاد داشتند گربه های شهر آنها حق زندگی دارند.بطور کلی می توان نتیجه گیری کرد که جمعیت گربه های خیابانی در شهر تهران به عنوان یکی از کنترل کننده های جمعیت موش ها در شهر محسوب می شود. تغییر در شرایط زیست محیطی جمعیت موش ها نیز می تواند به طور غیرمستقیم بر کنترل جمعیت گربه ها مؤثر باشد. در این راستا آموزش مردم جهت رعایت نظافت و همچنین ارتقای کیفیت خدمات شهری، می تواند نقش گربه ها را در ایجاد آلودگی های محیطی به حداقل برساند. بنابراین یکی از مهم ترین راهکارهای مدیریت شهری برای کنترل جمعیت حیوانات خیابانی آن است که شهر، به عنوان یک سیستم اکولوژیکی مورد بررسی قرار بگیرد. اقدامات مربوط به کنترل جمعیت گربه های خیابانی باید با استناد به شواهد علمی و رعایت اصول اخلاقی بوده و کمترین تلاطم را در اکوسیستم شهری ایجاد کند.