علوم بهداشتی جندی شاپور
سال:1391 | دوره:4 | شماره:1 |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: مزایای فراوانی برای تدوین سیاست های مناسب در بخش سلامت برشمرده شده است. با این حال، سیاست گذاری منابع انسانی به عنوان یکی از مهمترین منابع در بخش سلامت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، مقایسه مراحل اصلی سیاست گذاری منابع انسانی بخش سلامت از طریق مطالعه تطبیقی بود. این اقدام، گامی مهم جهت شناسایی فرآیند مناسب برای سیاست گذاری منابع انسانی محسوب می گردد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - مقایسه ای، ابتدا یک گروه مباحثه مشتمل بر شش نفر از اندیشمندان مدیریت و منابع انسانی تشکیل شد. این گروه الگوهای منتخب را در جدولی تطبیقی با یکدیگر مقایسه نمودند و پس از آن، مراحل اصلی به کار رفته را برای سیاست گذاری منابع انسانی بخش سلامت اعلام کردند. سپس نظر اندیشمندان و اساتید در مورد این مراحل طی پرسشنامه ای با روش لیکرت مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: گروه مباحثه با استفاده از جدول تطبیقی مراحل ششگانه شناسایی مورد، ارزیابی، تدوین سیاست ها، اجرا، ارزشیابی و بازبینی آنها را به عنوان مراحل اصلی معرفی نمود. مراحل فوق اغلب به طور کامل یا ضمنی در الگوهای مورد مطالعه به کار گرفته شده اند. میانگین امتیازات مراحل مورد بررسی نشان داد که هر شش مرحله مورد موافقت کامل پاسخگویان قرار داشته اند. در نهایت، مراحل فرآیند سیاست گذاری در الگویی نشان داده شد.نتیجه گیری: علاوه بر تائید مراحل ششگانه سیاست گذاری از سوی اندیشمندان و صاحبنظران، ادبیات مدیریت و سیاست گذاری نیز بر این مراحل تاکید نموده اند. طراحی الگویی جهت نمایش جزئیات فرآیند مطلوب در سیاست گذاری می تواند بر بهبود کارآیی و اثربخشی در منابع انسانی بخش سلامت کشور تاثیر مثبتی داشته باشد.

زمینه و هدف: میزان تنیدگی دانش آموزانی که در موسسات شبانه روزی زندگی می کنند بیشتر از آنهایی است که با والدین خود زندگی می کنند. بنابراین وضعیت بهداشت و روان در این گروه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعه حاضر به منظور تعیین وضعیت روانی نوجوانان دانش آموز پایه دوم مدارس شبانه روزی مقطع متوسطه استان مرکزی طراحی گردیده است.روش بررسی: این مطالعه مقطعی در سال تحصیلی 88-87 در 1000 دانش آموز 15 مدرسه شبانه روزی مقطع متوسطه مستقر در روستاهای 6 شهرستان استان مرکزی انجام شد. کلیه نمونه ها در پایه دوم تحصیلی و %58.4 از آنان دختر بودند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه SCL90-R و به صورت خودتکمیلی صورت گرفت. پرسشنامه ها به صورت فردی و کاملا محرمانه تکمیل و جمع آوری شد. اطلاعات با نرم افزار SPSS و آزمون های تی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.یافته ها: نتایج نشان دهنده بالاتر بودن سطح علایم پارانوئیدی نسبت به سایر ابعاد بود. میانگین علایم در همه ابعاد در دختران بیشتر از پسران بود. این اختلاف که در تمام ابعاد به جز پرخاشگری، میانگین علایم در دختران به طور معناداری بیش از پسران است (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به بالاتر بودن سطح علایم در دانش آموزان دختر، این گروه از نوجوانان نیازمند توجه بیشتری هستند و لازم است در مطالعات بعدی به عوامل مرتبط با سلامت روان آنها پرداخته شود.

زمینه و هدف: لیشمانیوز یکی از مهمترین بیماری های انگلی است که از نظر صدمات انسانی و خسارات اقتصادی بسیار حایز اهمیت می باشد و طیف وسیعی از تظاهرات کلینیکی را از آسیب های پوستی تا ناراحتی های احشایی منجر به مرگ دربر می گیرد. کالاآزار (لیشمانیوز احشایی) در ایران از نوع مدیترانه ای بوده و مخازن اصلی آن سگ و سگ سانان هستند. در حال حاضر، شایع ترین کانون های بیماری در ایران در بخش هایی از استان های اردبیل، فارس، آذربایجان شرقی، بوشهر، قم، خراسان شمالی می باشند. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت اپیدمیولوژیک موارد کالاآزار بر اساس پرونده های مرکز بهداشت و بیمارستان امام خمینی شهرستان مشکین شهر بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی گذشته نگر، جنبه های اپیدمیولوژی لیشمانیوز احشایی در انسان در شهرستان مشکین شهر در یک دوره بیست ساله، طی سال های 1365-1384 مورد بررسی قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS توصیف شدند.یافته ها: تعداد کل بیماران گزارش شده در بیمارستان امام خمینی و مراکز بهداشت مشکین شهر، از سال 1365-1384، 2623 مورد بود که از نظر توزیع سنی 98.1 درصد بیماران زیر 10 سال سن داشتند. از نظر توزیع جنسی 54.8 درصد بیماران مرد و 45.2 درصد آنها زن بودند و نسبت شیوع بیماری در جنس مذکر نسبت به مونث 1.2 بود. بیشترین شیوع کالاآزار در فصول بهار و زمستان (32.6 درصد) و کمترین موارد بیماری در فصول تابستان (17.5 درصد) و پاییز (17.1 درصد) بود. اکثر بیماران روستانشین بودند.نتیجه گیری: لیشمانیوز احشایی یکی از مشکلات بهداشتی شهرستان مشکین شهر و به ویژه نواحی روستایی بوده و ضرورت آموزش مردم، مطالعات اکولوژیک و اجرای وسیع برنامه های کنترل بیماری توصیه می شود.

زمینه و هدف: یکی از شایع ترین آلاینده های موجود در خاک هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای می باشند. این ترکیبات به علت پراکنش محیطی گسترده، سمیت، سرطان زایی، جهش زایی و ایجاد اختلالات جنینی از اهمیت خاصی برخوردارند. استفاده از میکروارگانیسم ها برای پاک سازی آلودگی خاک می تواند موثر، ارزان و ایمنی محیطی را فراهم کند. هدف از این تحقیق، جداسازی و شناسایی میکروارگانیسم های تجزیه کننده فنانترن از خاک های آلوده به نفت خام در اطراف پالایشگاه آبادان و بررسی سینتیک رشد آنها است.روش بررسی: نمونه های خاک از 3 جایگاه مختلف در اطراف پالایشگاه آبادان جمع آوری گردید. تعداد باکتری ها در دو محیط کشت نوترینت آگار حاوی فنانترن و بدون فنانترن شمارش گردید. جداسازی باکتری های تجزیه کننده فنانترن با کشت نمونه ها بر روی محیط پایه معدنی فنانترن براث و محیط فنانترن آگار صورت گرفت. سپس باکتری ها به وسیله آزمایش های تشخیص بیوشیمیایی شناسایی شدند. در نهایت با کشت باکتری ها در غلظت های 0.5 تا 0.8 گرم در لیتر فنانترن، توانایی تجزیه زیستی فنانترن اندازه گیری شد.یافته ها: در این مطالعه، بیشترین تعداد باکتری های تجزیه کننده، 8.083±0.10 در ایستگاه C و کمترین تعداد باکتری های تجزیه کننده، 5.442±0.10 در ایستگاه B به دست آمد. در این تحقیق، به ترتیب از نظر فراوانی باکتری های باسیلوس اسپی، سودوموناس ائروجینوزا، کورینه باکتریوم اسپی، میکروکوکوس لوتئوس و استافیلوکوکوس اپیدرمیس جداسازی و شناسایی گردید. باکتری های سودوموناس و باسیلوس بیشترین تجزیه و رشد را در غلظت های مختلف فنانترن داشتند.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که خاک اطراف پالایشگاه آبادان دارای تعداد زیادی از باکتری های تجزیه کننده فنانترن به ویژه جنس های باسیلوس و سودوموناس است.

زمینه و هدف: یک سازمان سالم جایی است که افراد دوست دارند در آن کار کنند و افتخار می کنند که بخشی از آن سازمان هستند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سلامت سازمانی و تعهد سازمانی در کارکنان بیمارستان های آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی اهواز در سال 1390 صورت گرفت.روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی - مقطعی بود که در بین 168 نفر از پرسنل شاغل در بیمارستان های آموزشی منتخب (گلستان و طالقانی) صورت گرفت. داده ها با استفاده از پرسشنامه های استاندارد سلامت سازمانی هوی و فیلدمن (OHI) و تعهد سازمانی مک گی و فورد که روایی و پایایی هر دو قبلا سنجیده شده بود، جمع آوری و به وسیله آزمون همبستگی پیرسون در محیط SPSS18 تحلیل گردید.یافته ها: یافته ها نشان داد که در میان ابعاد سلامت سازمانی، بعد روحیه دارای بیشترین میانگین (33.04) و بعد پشتیبانی منابع (15.83) دارای کمترین میانگین بود. میانگین سلامت سازمانی نیز برابر با 152.62، از مجموع امتیاز 220 به دست آمد. همچنین نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین سلامت سازمانی و برخی ابعاد آن (نفوذ مدیر، پشتیبانی منابع، تاکید علمی و روحیه) با تعهد سازمانی ارتباط معنادار و مثبتی مشاهده شد (P<0.05)، ولی بین سایر ابعاد سلامت سازمانی (یگانگی نهادی، ملاحظه گری و ساخت دهی) با تعهد سازمانی رابطه ای معناداری مشاهده نشد (P>0.05). علاوه بر این، تاکید علمی با تعهد سازمانی بیشترین ضریب همبستگی (r=0.356) و کمترین نیز تعهد سازمانی با بعد ملاحظه گری (r=0.015) داشت.نتیجه گیری: سلامت سازمانی ارتباطی معنادار با تعهد سازمانی کارکنان در بیمارستان دارد که باعث می شود آنان نسبت به سازمان خود احساس وفاداری بیشتری داشته باشند و در راستای تحقق اهداف سازمان گام بردارند.

زمینه و هدف: گوشت ماهی به عنوان یکی از منابع غذایی مهم در سبد غذایی مردم بسیاری از مناطق جهان است. میزان مصرف گوشت ماهی در استان خوزستان مانند سایر نقاط جهان زیاد است. نقش ماهی در انتقال برخی از عوامل انگلی به انسان توسط محققین زیادی گزارش شده است. این تحقیق به منظور بررسی انگل های داخلی و خارجی ماهی بنی و اهمیت این انگل ها در ایجاد بیماری در انسان صورت گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه برای تعیین انگل های خارجی و داخلی٬ 20 نمونه ماهی بنی از تالاب شادگان و سوسنگرد به صورت زنده صید شد و انگل های خارجی و داخلی آنها بر اساس روش پارازیتولوژی جدا گردید.یافته ها: از آبشش و پوست ماهی ها انگل Dactylogyrus pavlowsky و Ichthyophthirius multifiliis به ترتیب 60 درصد و 5 درصد جدا گردید. از روده ماهی های مورد مطالعه 5 درصد نماتودا Contracaecum sp و 25 درصد تک یاخته Balantidium sp و از کیسه صفرا ماهی های مورد مطالعه 5 درصد تک یاخته ایی Myxidium sp جدا گردید. در آزمایش هضم پروتئینی عضلات 15 درصد تاکی زوایتهای شبیه به Sarcocystis جدا شد.نتیجه گیری: بر اساس این نتایج پیشنهاد می گردد که از خوردن گوشت ماهی به صورت خام و نیمه پخته در این منطقه اجتناب شود. پیشنهاد می گردد برای تعیین آلودگی های انگلی در سایر گونه های ماهیان و شناسایی خطرات انتقال بیماری های مشترک از ماهی به انسان مطالعات جامع تری صورت گیرد.

زمینه و هدف: یکی از عمده ترین آلاینده های محیط زیست که در پساب صنایع مختلف از جمله نساجی وجود دارند رنگها می باشد که برای انسان و محیط زیست آلودگی ایجاد کرده اند. لذا هدف از این تحقیق، بررسی حذف رنگ اسید بلو RB5 از محیط های آبی با استفاده از جذب بر روی گل قرمز فعال شده به عنوان جاذب ارزان قیمت بود.روش بررسی: این تحقیق یک نوع مطالعه تجربی - آزمایشگاهی بود. ابتدا گل قرمز با استفاده از 20 میلی لیتر اسیدنیتریک 1 نرمال به ازای هر 10 گرم گل قرمز به مدت 24 ساعت و خشک شدن در دمای 150oC طی مدت 4 ساعت فعال سازی شد. سپس زمان تعادل در شرایط ثابت در سیستم مورد مطالعه تعیین گردید که برابر 60 دقیقه بود. سپس با ثابت نگه داشتن زمان تعادل، تاثیر pH، غلظت اولیه رنگ، سینتیک و تعادل فرآیند مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز و تفسیر داده ها نیز با استفاده از نرم افزار اکسل و ضریب رگرسیون انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که کارآیی حذف رنگ با افزایش pH و غلظت اولیه رنگ کاهش و با افزایش زمان تماس افزایش یافت. همچنین نتایج نشان داد که داده های جذب از ایزوترم فروندلیخ (R2=0.9836) و سینتیک شبه درجه دو (qe=1.67 mg/g) و (R2=0.9882) بهتر پیروی کرد.نتیجه گیری: به طور کلی، نتایج حاصل از این مطالعه مشخص ساخت که می توان از گل قرمز به عنوان یک جاذب موثر و ارزان قیمت در زمان سریع با کارآیی بالا جهت تصفیه پساب صنایع نساجی استفاده کرد.

زمینه و هدف: آنوفل استفنسی یکی از ناقلین اصلی مالاریا در جهان از جمله جنوب ایران است. بر اساس مورفولوژی تخم، سه جمعیت جغرافیایی از آنوفل استفنسی مشخص شده است. هدف از مطالعه حاضر تعیین توانایی انتقال پلاسمودیوم در جمعیت های جغرافیایی مختلف آنوفل استفنسی با استفاده از انگل پلاسمودیوم برگئی سویه ANKA می باشد.روش بررسی: چهار جمعیت جغرافیایی از آنوفل استفنسی شامل: بندرعباس، ایرانشهر، کازرون و Beach (بومی هندوستان) پرورش داده شدند. از انگل پلاسمودیوم برگئی سویه ANKA برای آلوده سازی موش ها استفاده شد. به پشه های جنس ماده، از هر جمعیت به روش مصنوعی خون آلوده موش خورانده شد. سپس به منظور بررسی مراحل اووسیست و اسپروزوئیت، پشه ها در زمان های مختلف پس از آلوده سازی تشریح شدند.یافته ها: جمعیت های Beach و کازرون بالاترین میزان آلودگی به اووسیست و همچنین تراکم اووسیست روی معده را نشان دادند، در حالی که پایین ترین آلودگی به اووسیست در سویه بندرعباس مشاهده شد. میزان آلودگی به اووسیست در سویه ایرانشهر به میزان قابل توجهی بالاتر از بندرعباس بود، اما از سویه های Beach و کازرون کمتر بود. نسبت آلودگی به اسپروزوئیت در غدد بزاقی هر چهار جمعیت به همان ترتیب آلودگی به اووسیست بود. بالاترین آلودگی غدد بزاقی اسپروزوئیت در جمعیت Beach و پس از آن جمعیت کازرون، مشاهده شد. اما جمعیت بندرعباس پایین ترین آلودگی غدد بزاقی را نشان داد.نتیجه گیری: به نظر می رسد که جدایی جغرافیایی و اکولوژیک پشه های ناقل، نه تنها باعث برخی تغییرات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و ژنتیکی می شود، بلکه در حساسیت ناقلین به پلاسمودیوم نیز تاثیرگذار است. بنابراین هر یک از عوامل حیاتی محیط زیست در تعامل پلاسمودیوم / آنوفل تاثیرگذار است. این یافته ها ممکن است که فقط توانایی انتقال برخی از آنوفل ها را در منطقه خاص توضیح دهد. همچنین این نتایج ممکن است شواهد پایه در خصوص مکانیزم سازگاری پلاسمودیوم با پشه ناقل خود را ارائه دهد.