پایش
سال:1383 | دوره:3 | شماره:2 |تعداد مقالات:11

سردبیر محترمطرح واکسیناسیون کشوری سرخک و سرخجه به طور ضربتی در سال 1382 توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ایران انجام شد. در این طرح گروه های سنی 25-5 سال تحت پوشش یک بار واکسن سرخک – سرخجه قرار گرفتند. در خصوص انجام واکسیناسیون سرخجه در این طرح مطالب ذیل ارایه می شوند:اهمیت بیماری سرخجه و ضرورت کنترل آن غیر قابل انکار است. به طوری که برنامه های مختلف واکسیناسیون سرخجه در کشورهای مختلف به اجرا گذاشته شده است...

شناسایی بهترین شاخص ساده تن سنجی جهت غربالگری مناسب برای عوامل خطر بیماریهای مزمن در هر جامعه ای ضروری به نظر می رسد. این مطالعه با هدف ارزیابی مقایسه ای شاخصهای تن سنجی جهت پیشگویی عوامل خطر بیماریهای قلبی- عروقی در زنان ساکن منطقه 13 تهران صورت گرفت. مطالعه مقطعی حاضر برروی 5073 زن 74-18 ساله شرکت کننده در مطالعه قند و لیپید تهران که به طور تصادفی از ساکنین منطقه 13 تهران انتخاب شده بودند صورت گرفت. اطلاعات دموگرافیک جمع آوری شد و شاخصهای تن سنجی طبق دستور العملهای استاندارد اندازه گیری و محاسبه شدند. حدود مرزی مورد استفاده برای دورکمر، نمایه توده بدن، نسبت دور کمر به باسن (Waist to Hip Ratio-WHpR) و دور کمر به قد (Waist to Height Ratio-WHtR) به ترتیب80 cm ، 25 kg/m2، 0.8 و 0.5 بود. ارزیابی فشار خون به روش استاندارد صورت گرفت و پرفشاری خون بر طبق معیارهای Joint National Commitee VI  تعریف شد. فراسنج های بیوشیمیایی در نـمونه خون ناشــتا اندازه گیری شدند. دیابت به صورت FBS≥126 mg/dl، یا قند خون دو ساعته بزرگتر یا مساوی 200 mg/dl و دیس لیپیدمی بر اساس Adult Treatment Panel II تعریف شد. وجود «حداقل یک عامل خطرساز» از چهار عامل عمده خطرساز بیماریهای قلبی- عروقی (پرفشاری خون، دیسلیپیدمی، دیابت و استعمال دخانیات) نیز ارزیابی شد. میانگین سنی زنان مورد مطالعه 6/14±9/39 سال و میانگین دور کمر، BMI، WHpR و WHtR  آنها به ترتیب86.5±13.5 cm  و 27.1±1.5 kg/m2، 0.83±0.08 و 08/0±83/0 و 08/0±55/0 بود. در مورد تمام عوامل خطرساز، بیشترین شانس ابتلا به آن عامل خطرساز مربوط به افرادی می شد که دارای دور کمر غیر طبیعی بودند. در هر دو رده سنی 39-18 سال و 74-40 سال، دور کمر بیشترین حساسیت و ویژگی را جهت پیشگویی عوامل خطرساز دارا بود. بیشترین سطح زیر منحنی Receiver Operative curve (ROC)  نیز در تمام موارد به دور کمر مربوط می شد. دور کمر درصد بالایی از پیشگویی صحیح را جهت ابتلا به عوامل خطر ساز در مقایسه با سایر شاخص های تن سنجی دیگر دارا بود. یافته ها نشان می دهند که در جامعه رنان ساکن منطقه 13 تهران، دور کمر شاخص بهتری برای غربالگری عوامل خطرساز بیماریهای قلبی عروقی می باشد.

درمان و بهبود بیماری و طرز صحیح مصرف دارو به خصوص در مواردی که مشاوره دارویی مورد نیاز است، مستلزم ارتباط فعال بین بیمار و داروساز بوده و از عوامل مهم در برخورداری از داروسازی جامعه نگر می باشد. به نظر می رسد بیماران کمتر در زمینه های دارویی با داروسازان که یکی از ارکان چرخه درمانی می باشند مشورت می نمایند و ارتباط بین داروساز و بیمار براساس مطالعات قبلی ضعیف است. در این مطالعه مواردی که باعث محدودیت در ایجاد ارتباط علمی بین داروساز و بیمار می گردد و نیز چگونگی رفع محدودیت های موجود در این رابطه بررسی شده است. بر این اساس یک مطالعه مقطعی با استفاده از دو نوع پرسشنامه که هر کدام شامل سوالات اصلی و سوالات دموگرافیک بود انجام شده و پرسشنامه ها توسط داروسازان و یا بیماران در حضور مجریان طرح تکمیل گردید. این پرسشنامه ها براساس مقیاس درجه بندی پنج نقطه ای لیکرت طراحی و از نظر روایی ظاهری و محتوایی بررسی و تایید گردید. ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه گردید. سوالات اصلی پرسشنامه مربوط به داروسازان در خصوص عواملی که باعث می شود بیماران رغبتی به سوال کردن از داروسازان نداشته باشند می باشد. سوالات اصلی پرسشنامه مربوط به بیماران و مراجعه کنندگان به داروخانه ها نیز پاسخگوی عوامل موثر در مشاوره و سوال بیماران از داروساز است. نتایج به دست آمده نشان می دهد عدم شناخت و آگاهی مردم از وظایف داروسازان و عدم حضور مستقیم داروساز در پشت میز داروخانه از عوامل مهم عدم رغبت بیماران در ایجاد ارتباط علمی و مشاوره با داروسازان می باشد. همچنین وجود این ذهنیت در بیماران که داروساز نمی تواند از نظر علمی پاسخ سوالات بیماران را بدهد و یا این که داروسازان به علت شلوغی داروخانه برخورد مناسبی با بیماران ندارند، از دیگر عوامل عدم ارتباط بین ایشان می باشد. با توجه به یافته های موجود لازم است به نحو مقتضی نسبت به معرفی وظایف و توانایی های داروسازان به مراجعه کنندگان اقدام نموده وبا آموزش مناسب، شناخت و اطلاعات بیماران را نسبت به این وظایف افزایش داد. در این صورت می توان به ارتقای سطح روابط بین داروساز و بیمار امیدوار بود.

بررسی میزان رضایت از زندگی بیماران با نارسایی مزمن کلیوی که با طیف وسیعی از اثرات روانی و جسمانی بیماری مواجه بوده و وضعیت اقتصادی-اجتماعی آنها نیز تحت تاثیر آن قرار گرفته، جهت دستیابی به اطلاعات لازم به منظور برنامه ریزی ارایه خدمات مناسب حرفه ای به این گروه از بیماران، حایز اهمیت می باشد. این مطالعه به عنوان یک بررسی توصیفی-تحلیلی و جهت تعیین سطح کیفیت زندگی بیماران تحت درمان با همودیالیز و دریافت کنندگان پیوند کلیه به طور اعم و مقایسه آن به طور اخص انجام پذیرفت. اطلاعات به دست آمده از 40 بیمار دریافت کننده پیوند کلیه و 40 بیمار دیگر تحت درمان با همودیالیز مراجعه کننده به مجتمع درمانی بیماریهای خاص سوده در شهرستان اسلام شهر با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی گردآوری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است. نتایج بررسی حاکی از آن است که سطح کیفیت زندگی در بین هر دو گروه از بیماران پایین بوده و بر خلاف انتظار، دریافت کنندگان پیوند کلیه سطح کیفیت زندگی نا مطلوبتری را گزارش نمودند.

امروزه چاقی به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی مطرح بوده و عامل خطر بسیاری از بیماریهای مزمن از جمله بیماریهای قلبی- عروقی ، فشارخون، چربی خون بالا، دیابت و سرطان محسوب می شود. این مطالعه یک بررسی توصیفی- تحلیلی (مقطعی) بوده و با هدف بررسی شیوع چاقی و ارتباط آن با فشارخون بالا در دانشجویان جدید پذیرفته شده در دانشگاه تهران طی سال تحصیلی 83-82 انجام پذیرفته است. تمامی دانشجویانی که جهت انجام معاینات به مرکز بهداشت و درمان دانشگاه تهران مراجعه نموده بودند، به صورت متوالی مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع، اندازه گیری قد و وزن و فشارخون برای 3931  دانشجو در محدوده سنی 48-17 سال توسط مجریان طرح انجام پذیرفت و برای هر دانشجو پرونده ای تشکیل گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماریAccess  و SPSS و آزمونهای مجذور کای و تی مستقل، رگرسیون خطی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. چاقی با استفاده از شاخص توده بدن (Body Mass Index-BMI) و بر طبق معیارهای سازمان جهانی بهداشت ارزیابی شد. 4/60 درصد مشارکت کنندگان زن، 8/97 درصد مجرد، 4/74 درصد دانشجوی روزانه و محل اقامت 5/59 درصد آنها در منزل بود. شیوع کلی چاقی (BMI≥30) در این مطالعه 2/3 درصد بود. بر حسب جنس 2/4 درصد دانشجویان پسر و 5/2 درصد دانشجویان دختر چاق بودند. بیشترین میزان شیوع چاقی در سنین بالای 30 سال به ویژه در سنین 48-40 سال مشاهده شد.در این مطالعه بین میانگین فشارخون سیستولیک و دیاستولیک و BMI همبستگی مستقیم و معنی داری وجود داشت (p<0.0001) عبارتی شاخص توده بدن یک پیش بینی کننده مهم افزایش فشار خون در این مطالعه بود. با توجه به مطالب ذکر شده می توان نتیجه گرفت که افزایش شیوع چاقی به ویژه در سنین بالاتر، ضرورت برنامه ریزی جهت اصلاح عادات غذایی افراد را از طریق آموزش نحوه مصرف مواد غذایی در سنین پایین تر ایجاب می کند.

با توجه به اهمیت غربالگری سرطان دهانه رحم، بر اساس سیاستهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آزمایش پاپ اسمیر در مراکز بهداشتی- درمانی کشور برای زنان مراجعه کننده در گروه سنی 65-20 سال با شرایط تعیین شده در دستورالعمل کشوری، صورت می گیرد. هدف اصلی غربالگری این بیماری عبارت است از تشخیص به موقع تغییرات سلولی و درمان فوری بیماری و در صورت موفقیت برنامه غربالگری انتظار میرود عوارض و مرگ ناشی از این بیماری در جامعه کاهش پیدا کند. در جریان اجرای برنامه غربالگری یکی از مراحل مهم و نشانه موفقیت برنامه، مراجعه مجدد زنان برای تکرار مجدد آزمایش پس از درمان پیشنهادی است. در این صورت نسبت مراجعه زنان برای این امر می تواند به عنوان یکی از شاخص های خوب تعیین کیفیت اجرای برنامه غربالگری پاپ اسمیر در نظر گرفته شود. تحقیق حاضر بخشی از شواهد لازم را در این زمینه در اختیار قرار داده است. به این منظور کلیه زنانی (11885نفر) که در سال 1378 در مراکز بهداشتی- درمانی جنوب تهران مورد غربالگری سرطان دهانه رحم قرار گرفته بودند، از نظر چگونگی مراجعه بعدی مورد بررسی قرار گرفتند. از میان این گروه 447 نفر شرایط آزمایش مجدد را داشتند، که با استفاده از آدرس مندرج در پرونده های موجود آنان در مراکز بهداشتی- درمانی، به درب منازل آنان مراجعه شد. امکان مصاحبه با 219 نفر (1/49 درصد) از آنان در شرایط پیگیری فعال و همه جانبه فراهم شد. از میان این عده تنها 74 نفر برای انجام آزمایش پاپ اسمیر مجدد مراجعه کرده بودند که به این ترتیب بازدهی برنامه غربالگری در این خصوص 34 درصد بوده است و عمده ترین دلایل عدم مراجعه عبارت بودند از: بی اطلاعی از لزوم انجام اسمیر مجدد (59 درصد)، کمبود وقت (22 درصد) و ترس از وجود بیماری لاعلاج (4 درصد). علیرغم تلاشهای کارکنان بهداشتی با توجه به حجم بالای آزمایشات پاپ اسمیر و سایر خدمات ارایه شده، اندازه این شاخص می تواند دلیلی بر ضعف کیفیت برنامه غربالگری سرطان دهانه رحم باشد.

انفارکتوس میوکارد، دومین بیماری شایع در بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است که بیماران را وادار به جستجوی درمان می کند. از بین درمانهای جراحی پیشنهادی (در کشور ایران) پیوند عروق کرونر شایع بوده و بالغ بر 50 تا 60 درصد کل اعمال جراحی را در سال به خود اختصاص می دهد. لزوم انجام این عمل برای بیمار از یک طرف و اجبار جهت پذیرش آن از طرف دیگر سبب اضطراب در وی می شود و گاهی منجر به مشکلات ناخواسته و عدیده در درمان جدی این بیماران می گردد.این تحقیق یک مطالعه نیمه تجربی است که در سال 81-1380 به منظور بررسی تاثیر آموزش قبل از عمل بر میزان اضطراب قبل و بعد از جراحی در بیماران تحت عمل جراحی قلب باز صورت گرفت. در این مطالعه بیماران با استفاده از روش تصادفی به دو گروه 50 نفری مورد و شاهد تقسیم بندی شدند تا تأثیر آموزش بر اضطراب نمونه ها (مورد) بررسی شود. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه دو قسمتی بود که بخش اول آن شامل مشخصات دموگرافیک و شاخصهای فیزیولوژیک اضطراب نظیر فشارخون، نبض و تعداد تنفس و بخش دوم آن پرسشنامه استاندارد شده اسپیلبرگر جهت تعیین سطح اضطراب بیماران بود. تحقیق در طی سه مرحله صورت گرفت. ابتدا پس از تعیین واحدهای نمونه در گروه های مورد و شاهد، وضعیت اضطراب آنان در بدو پذیرش، پس از دادن آموزش (تنها به گروه مورد) و بعد از عمل جراحی در هر دو گروه بررسی شد و در نهایت اطلاعات جمع آوری شده با کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که میانگین اضطراب در هر دو گروه در بدو پذیرش اختلافی نشان نمی دهد. پس از دادن آموزش به گروه مورد (قبل از عمل باز) میانگین اضطراب به طور معنی داری کاهش یافت (P<0.001). در حالی که در گروه تجربه تغییر معنی داری در میانگین اضطراب مشاهده نشد. همچنین بعد از عمل جراحی قلب باز سطح اضطراب در گروه مورد به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد کاهش یافته بود (P<0.001). این در حالی بود که در همین گروه سطح اضطراب حتی نسبت به قبل از عمل نیز به طور معنی داری (P<0.001) کاهش یافته بود.آموزش، قبل از عمل جراحی قلب باز به بیماران به صورت تشریح چگونگی مسایل و مراقبت هایی که ممکن است با آن مواجه گردند و با توضیحی ساده می تواند از اضطراب آنان جلوگیری نماید و در نتیجه شانس بهبودی هرچه سریع تر، کاهش هزینه های بیمارستانی، طول مدت اقامت و عوارض بعد از عمل جراحی قلب باز را در بیماران به همراه داشته باشد.

این پژوهش به منظور تعیین میزان سلامت روانی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قزوین در بدو ورود به دانشگاه در سال تحصیلی 82–1381 انجام شده است.در این بررسی 516 دانشجوی پذیرفته شده (457 زن و 59 مرد) در سال 1381 پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی را تکمیل نمودند. نقطه برش در مقیاس کلی، برای تشخیص افراد بیمار 23 و بالاتر منظور شد. نقطه برش برای تشخیص افراد بیمار در هر یک از مقیاس های فرعی 14 منظور شد.این بررسی نشان داد که 11.8 درصد دانشجویان از سلامت روانی مطلوبی برخوردار نبودند. این میزان در دانشجویان مقطع کاردانی 14.3 درصد، مقطع کارشناسی 6.9 درصد و مقطع دکتری 6.2 درصد بوده است. شیوع اختلال روانی در مردان 3.4 درصد و در زنان 12.9 درصد به دست آمد. این میزان در گروه های سنی 18 سال، 20–19 سال، 22–21 سال و 24–23 سال به ترتیب 3.7، 14.2، 13.3 و 17.6 درصد بود. میزان اختلال در افراد مجرد 12.1 درصد و در افراد متاهل 4.5 درصد بود. در مجموع آزمودنی های مورد پژوهش از سلامت روانی نسبتا مطلوبی برخوردار بودند.

این مطالعه با هدف مقایسه سطح آگاهی و باروهای دختران دبیرستانی در مناطق شمالی و جنوبی شهر تهران در مورد رفتارهای بهداشتی دوران عادت ماهیانه و ارایه برنامه های آموزشی با توجه به مسایل و مشکلات و در نهایت ارتقای سطح بهداشت در دختران نوجوان انجام شد. پژوهش به روش توصیفی تحلیلی در سال 1379 انجام گردید. برای این منظور به روش تصادفی مجموعا 280 دختر دبیرستانی از مناطق شمال و جنوب تهران به طور مساوی انتخاب و برای آنها پرسشنامه تکمیل شد. نتایج نشان داد که 7/10 درصد دختران مورد مطالعه در شمال تهران و 10 درصد در جنوب تهران دارای سطح آگاهی کم، 3/84 درصد در شمال و 9/87 درصد در جنوب تهران دارای سطح آگاهی متوسط و فقط 5 درصد در شمال و 1/2 درصد در جنوب تهران دارای سطح آگاهی خوب در مورد رفتارهای بهداشتی دوران عادت ماهیانه بودند. رفتار بهداشتی دوران قاعدگی با پایه تحصیلی (P=0.99)، شغل پدر (P=0.54)، شغل مادر(P=0.89)، وجود خواهر بزرگتر در منزل (P=0.97)، بعد خانوار (P=0.96)، درآمد خانواده (P=0.61) و وضعیت مسکن (P=0.74) در بین دو گروه اختلاف معنی داری را نشان نداد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که هر دو گروه دختران در شمال و جنوب دارای اطلاعات جامعی در مورد رفتارهای بهداشتی دوران عادت ماهیانه نیستند و از این جهت تفاوت معنی داری بین آنها نیست.