پایش
سال:1383 | دوره:3 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

استان ایلام از جمله مناطقی است که در چند سال گذشته شاهد افزایش چشمگیرپدیده خودکشی بوده و در حال حاضر از این نظر دارای بیشترین میزان بروز در کشور میباشد.این تحقیق با هدف تعیین بار ناشی از رفتارهای خودکشی در استان ایلام در سال 1381 انجام شده است. کل سال های از دست رفته به علت مرگ و ناتوانی های ناشی از خودکشی در استان ایلام 4891 سال است که معادل 9.7 به ازای هر هزار نفر جمعیت استان میباشد. زنان 64 درصد و مردان 36 درصد این بار را به خود اختصاص داده اند. گروه های سنی 29-20 سال و 19-10 سال به ترتیب با 41 و 33 درصد دارای بالاتریین سهم از دالی(Disability Adjusted Life Years-DALY)  هستند.دالی ناشی از خودکشی در شهرستان های مختلف استان دارای مقادیر متفاوتی است.به گونه ای که از 3.8 در هزار نفر جمعیت در شهرستان دهلران تا 17.6 در هزار نفر در شهرستان شیروانچرداول متغیر است. 46 درصد مقدار دالی ناشی از رفتارهای خودکشی مربوط به جمعیت شهری و 54 درصد به جامعه روستایی استان اختصاص دارد. نسبت دالی زنان به مردان در مناطق شهری و روستایی به ترتیب 2.09 و 1.52 است.به طور کلی 73 درصد از کل دالی محاسبه شده به روش خودسوزی مربوط میشود که 80 درصد از این سهم به زنان اختصاص دارد. مسمومیب با دارو با 2.6 درصد ، کمترین سهم از دالی را دارد که عمدتا به مردان تعلق دارد. در مسمومیت با سموم آفت کش که 24.5 درصد دالی به آن مربوط است، سهم مردان تقریبا چهار برابر زنان است. در مقایسه با سایر علل مانند سرطان ها ، بیماری های حول تولد و بیماری های دستگاه تنفسی، خودکشی بار خیلی بیشتری را بر مردم استان ایلام تحمیل می کند.

هدف از این پژوهش بررسی میزان و عوامل موثر در بهره مندی مردم از خدمات خانه های بهداشت در شهرستان دماوند بوده است.این مطالعه مقطعی روی 400 نفر از افراد بالای 30 سال تحت پوشش خانه های بهداشت شهرستان دماوند انجام شده است. برای نمونه گیری ابتدا از میان 27 خانه بهداشت شهرستان دماوند 14 خانه بهداشت با استفاده از جدول اعداد تصادفی انتخاب شدند. در هر روستا نمونه گیری به روش سیستماتیک و متناسب با جمعیت هدف آن روستا و در دو گروه 31 تا 49 سال و 50 سال و بالاتر انجام شد و در نهایت با مراجعه به درب منازل پرسشنامه ها تکمیل گردید. پس از ایجاد بانک اطلاعاتی در نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون "کای دو" متغیرهایی که با بهره مندی از خدمت دارای رابطه معنی داری هستند شناسایی و با استفاده از رگرسیون لجستیک سعی در یافتن مدلی برای نشان دادن چگونگی و میزان تاثیر عوامل مختلف بر بهره مندی از خدمت نمودیم.نتایج این تحقیق نشان می دهد 49.5 درصد از مردان و 77.1 درصد از زنان در فاصله مهرماه 1381 تا اسفند 1382 از خدمات خانه های بهداشت بهره مند شده اند.  24.5درصد از مردان و 20.30 درصد از زنان در مدت فوق از این خدمات بهره مند نشده و  26درصد از مردان و 2.6 درصد از زنان نیز اظهار کرده اند هیچگاه از این نوع خدمات بهره مند نشده اند. متغیرهای موثر بر عدم بهره مندی از خدمات ارایه شده در خانه های بهداشت عبارت بودند از: جنس مرد، شغل آزاد و کارمند، میزان تحصیلات بالا، زمان لازم برای رسیدن به خانه بهداشت بیش از 20 دقیقه ، زمان انتظار برای دریافت خدمت در خانه بهداشت بیش از 20 دقیقه ، برخورد نامناسب ارانه کننده خدمت، عدم مشاوره با گیرنده خدمت در مورد خدمت ارایه شده، کیفیت نامناسب محیط فیزیکی محل ارایه خدمت، عدم تناسب زمان ارایه خدمت هر کدام با P<0.001 و کیفیت نامناسب ارتباط ارایه کننده خدمت با گیرنده خدمت با P<0.02، اعتقاد به زیاد بودن فاصله زمانی و ایجاد ناتوانی به دنبال ابتلا به پرفشاری خون از زمان حاضر با P<0.02 و عدم اعتقاد به اثر پرفشاری خون بر کاهش طول عمر با .P<0.01 بنابراین میتوان نتیجه گرفت که با مداخله بر عوامل فوق میتوان بهره مندی از خدمت را افزایش داد.

مطالعات جامع اندکی در زمینه عوامل موثر در ایجاد حوادث ترافیکی و عوامل مرتبط با شدت این حوادث در کشور انجا شده است. این تحقیق در نظر دارد ارتباط برخی عوامل در هنگام وقوع حادثه ترافیکی را با شدت آسیب منجر به بستری در سرنشینان وسایل نقلیه چهار چرخ تعیین نماید.در این مطالعه از داده های طرح ملی تروما - مطالعه تهران - که به صورت مقطعی در سال 79- 78 در شش بیمارستان بزرگ تهران به اجرا در آمد استفاده شده است. از 8000 بیمار ترومایی در طرح ملی، تعداد 564 بیمار که همگی سرنشین وسیله نقلیه چهار چرخ بوده و دچار آسیب غیر کشنده منجر به بستری شده بودند بررسی شدند. جهت ارزیابی شدت آسیب از معیار شدت آسیب (INJURY Severity Score - ISS) استفاده گردید. میانگین سنی افراد 32.83 سال (انحراف معیار 16.42 سال) و 72.2درصد آنان مرد بودند 87.6 درصد سرنشین اتومبیل سواری، 3.5 درصد سرنشین وانت، 8 درصد سرنشین وسایل نقلیه سنگین بوده و میانگین امتیاز ISS در این گروه ها به ترتیب عبارت بود از: 5.83، 7.74، 5.78.سرنشینان وانت در تصادفات نسبت به سرنشینان ماشین های سواری، آسیب شدید تری داشته و میزان آسیب وارد به سر در سرنشینان وانت نسبت به سایر وسایل نقلیه بیشتر بود. همچنین شدت آسیب در مصدومین حوادث خارج شهری نسبت به حوادث داخل شهری بیشتر بود .(P<0.05)موضوع ایمنی وانت ها مساله ای قابل بررسی بوده و نیازمند تحقیقات جامع تری میباشد. جهت تحقیق در در زمینه حوادث ترافیکی، ایجاد سیستمی جهت ثبت و گزارش دهی استانداری حوادث ضروری است.

طب مکمل به گروهی از روش های تشخیصی و درمانی اطلاق میشود که خارج از آموزش های دانشگاهی (آکادمیک) آموزش داده شده و در درمان بیماران مورد استفاده قرار می گیرد .این روش ها از دهه های 1970 و 1980 تحت عنوان طب جایگزین و سپس به عنوان مکمل های طب رایج نامیده شدند. استفاده از روش های طب مکمل به عنوان روش های درمانی رو به افزایش بوده، اما همچنان استانداردهای این روش ها و چگونگی ارتباط آنها با اصول طب رایج مبهم است.این طرح با هدف «تعیین میزان آگاهی و چگونگی نگرش در خصوص طب مکمل و میزان استفاده از این روش ها» انجام پذیرفته است. نوع مطالعه، توصیفی و محیت تحت مطالعه شامل جمعیت شهر تهران (گروه سنی بالای 15 سال) بوده است. این مطالعه در سال 1382 و به روش نمونه گیری خوشه ای انجام شده است. داده ها توسط پرسشنامه جمع آوری شدند. متغیرهای وابسته عبارت از روش های طب تکمیلی (انرژی درمانی، هومیوپاتی، طب سوزنی، هیپنوتیزم، یوگا، گیاه درمانی و مراقبه) بوده است.در این مطالعه 4123 نفر تحت بررسی قرار گرفتند. 83.2 درصد از جمعیت تحت مطالعه از حداقل از حداقل یکی از روش های طب مکمل آگاهی داشتند. با توجه به رواج آگاهی از طب گیاهی، با حذف این روش از لیست روش های تحت مطالعه، 58.6 درصد جمعیت از یکی از روش های طب مکمل آگاهی داشتند. میزان آگاهی از هر کدام از روش های تحت مطالعه به ترتیب عبارت بودن از طب گیاهی (75.6 درصد)، طب سوزنی (43.6 درصد)، هیپنوتیزم (39.2 درصد)، انرژی درمانی (28.1 درصد)، یوگا (22.1 درصد)، مراقبه (5.3 درصد) و هومیوپاتی (4.1 درصد). 42.2 درصد از جمعیت تحت مطالعه از یکی از روش های طب مکمل استفاده کرده بودند. با توجه به رواج استفاه از طب گیاهی، با حذف روش طب گیاهی از لیست روش های مورد استفاده، 9.6 درصد از جمعیت از یکی از روش های طب مکمل استفاده کرده بودند. میزان استفاده از هر کدام از روش ها به ترتیب اولویت استفاده از آنها عبارت بودند از طب گیاهی (38.4 درصد)، انرژی درمانی (3.4 درصد)، یوگا (3 درصد) ، طب سوزنی (2.7 درصد)، مراقبه (1.3 درصد)، هیپنوتیزم (1.2 درصد) و هومیوپاتی (0.4 درصد).با توجه به آگاهی بالای افراد نسبت به روش های طب مکمل و میزان استفاده از این روش ها در جامعه، انجام تحقیقات منسجم در خصوص بررسی میزان اثر بخشی و کارایی این روش ها و برنامه ریزی جهت استاندارد سازی آنها و تعیین جایگاه این روش ها در درمان بیماران و آموزش دانشگاهی امری ضروری و گریز ناپذیر به نظر می رسد.

اگر چه فعالیت جنسی در دوران بارداری بدون رعایت اصول صحیح، عوارضی را برای مادر و جنین در پی خواهد داشت، ولی علم طب جز در موارد خاص محدودیتی در برقراری رابطه جنسی در دوران بارداری برای زوجین قایل نشده است. آموزش اصول صحیح فعالیت جنسی و بررسی مشکلات جنسی زوجین در دوران بارداری از استانداردهای مراقبت های پرستاری دوران بارداری می باشد.با توجه به این که آگاهی از شیوع عوامل موثر بر فعالبت جنسی و مشکلات جنسی زوجین در این دوران میتواند در ارتقای کیفیت مراقبت های دوران بارداری موثر باشد، پژوهش حاضر با نمونه ای شامل 120 نفر طراحی گردید . نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که کاهش میل جنسی (38.3 درصد در سه ماهه اول، 40 درصد در سه ماهه دوم و 51.7 درصد در سه ماهه سوم) و کاهش دفعات فعالیت جنسی (50.8 درصد در سه ماهه اول، 53.3 درصد در سه ماهه دوم و 58.3 درصد در سه ماهه سوم) در بین زنان باردار شایع می باشد که با پیشرفت بارداری تشدید پیدا می کند. شایع ترین ناراحتی حین فعالیت جنسی کمردرد و درد شکم (18.5 درصد در سه ماهه اول، 28.3 درصد سه ماهه دوم و 33.2 درصد سه ماهه سوم) بوده و درصد قابل توجهی از زنان نیز دیس پارونیا (10.7 درصد سه ماهه اول،  15.2درصد سه ماهه دوم و 20.9 درصد سه ماهه سوم) را در این دوران تجربه می کنند. شایع ترین ناراحتی پس از فعالیت جنسی نیز کمردرد و درد شکم (17.7درصد سه ماهه اول،  24.3درصد سه ماهه دوم و 23.3 درصد سه ماهه سوم) می باشد.همچنین بین مواردی از قبیل دیس پارونیا و احساس گناه زن نسبت به فعلیت جنسی و نوبت زایمانی ارتباط آماری وجود دارد .(P<0.05) بر اساس نتایج پژوهش پیشنهاد می گردد تا بررسی مشکلات جنسی زوجین و آموزش اصول صحیح فعالیت جنسی در دوران بارداری در برنامه مراقبت های دوران بارداری زنان باردار گنجانده شود.

سوختگی های الکتریکی یکی از پر عارضه ترین و ناتوان کننده ترین آسیب ها بوده و یکی از مهم ترین عوارض آن ها قطع اندام هاست. هدف از اجرای این تحقیق ، تعیین فراوانی فطع اندام ها به دنبال سوختگی های الکتریکی در بیماران بستری در بیمارستان شهید مطهری تهران است که یکی از مراکز اصلی سوانح و سوختگی در کشور محسوب می شود.در این پژوهش که به صورت مطالعه توصیفی ساده و گذشته نگر به انجام رسیده است، تمام بیماران مبتلا به سوختگی الکتریکی و بستری از سال 1377 لغایت 1380 مورد بررسی قرار گرفته اند. تعداد این بیماران 106 نفر بود که همگی از نظر سن، جنس ، ولتاژ موختگی، وسعت و عمق سوختگی، قطع اندام ها، انجام فاشیاتومی، دبریدمان، اسکاروتومی، پیوند پوست و ترومای همراه بررسی شدند.از 106 بیمار تحت بررسی، 19 درصد دچار قطع اندام شده بودند که 30 درصد آنها زن و 10 درصد کودکان زیر 10 سال بودند. میزان سوختگی الکتریکی در کودکان و زنان ایرانی بیش از سایر تقاط دنیا می باشد. میزان قطع اندام ها در اثر سوختگی الکتریکی ناشی از ولتاژ کم (کمتر از 1000 ولت) نیز  55درصد می باشد. بیشترین میزان فراوانی قطع اندام ها (35 درصد) مریوط به گروه سنی 19-29 ساله است. وسعت سطح سوختگی در 30 درصد افرادی که دچار قطع اندام شده اند 39-30 درصد بود و 75 درصد از آنها دچار سوختگی های درجه III بودند. تنها 10 درصد از افراد دچار قطع اندام قبلا فاشیاتومی و 80 درصد آنها قبلا حداقل یک نوبت دبریدمان شده بودند. همچنین 45 درصد از این افراد دچار ترومای همراه و اکثرا به صورت شکستگی همزمان اندام بودند.با توجه به نتایج فوق بر ضرورت آموزش همگانی در پیشگیری از سوختگی الکتریکی تاکید میشود . خصوصا این که آمار سوختگی ناشی از برق گرفتگی در منزل در کشور ما نسبت به سایر کشورها بالاتر است. همچنین با توجه به اهمیت اسکاروتومی و فاشیاتومی در پیشگیری از آسیبهای برگشت ناپذیر عروقی و عصبی و انجام آن در درصد کمی از بیماران تحت مطالعه، بر ضرورت آموزش و انجام این دو عمل ساده جراجی توسط پزشکان اورژانس تاکید می گردد.

نقش آب در گردش کارخانجات صنایع غذیی بسیار مهم و حیاتی است، به طوری که نبود و یا کمبود آب مناسب باعث اختلال در کار تولید و یا تولید محصولات نامرغوب و غیر بهداشتی میشود. غالبا آب در صنایع غذایی به صورت های مختلف مانند شستشوی مواد خام، شستشوی وسایل و تجهیرات، انتقال حرارت، ایجاد بخار برای مصارف پخت و اتوکلاو کردن و غیره مورد استفاده قرار میگیرد. به علاوه ، آب یکی از اجزای تشکیل دهنده مواد خوراکی و آشامیدنی است و در مجموع، پایش کیفی آب مورد استفاده در کارخانجات مواد غذایی به منظور اطمینان از مناسب و بهداشتی بودن آن ضروری است.گرچه هدف اصلی این تحقیق بررسی کیفیت میکروبی آب مورد مصرفی کارخانه های تهیه کننده مواد غذایی در تهران بود، اما بعضی از پارامترهای شیمیایی - فیزیکی مانند سختی آب، PH، طعم و بو و نیز تعیین کلر باقیمانده به عنوان یک شاخص مهم به منظور گندزدایی موثر آب نیز بررسی شد.برای انجام تحقیق، پنجاه کارخانه از مجموع بیش از 700 کارخانه مواد غذیی تهران بر حسب وفور و عرضه مواد غذایی بطور تصادفی انتخاب گردید. اطلاعات کلی در رابطه با سیستم تامین آب مصرفی کارخانه مانند منبع یا منابع تامین آب، حجم آب مصرفی، مخزن و یا مخازن ذخیره، روش گند زدایی و ... در فرمی که برای این منظور تهیه شده بود، جمع آوری گردید . سپس برای تعیین کیفیت میکروبی و شیمیایی آب، در چندین نوبت از نقاط مختلف شبکه نمونه برداری و در زمان و شرایط مناسب به آزمایشگاه منتقل و آزمایش های مربوط بر روی نمونه ها انجام شد.نتایج تحقیق نشان داد 94 درصد کارخانجات، سیستم تامین آب خصوصی دارند و 92 درصد از آب زیر زمینی با حفر چاه عمیق یا نیمه عمیق استفاده می نمایند. بررسی نشان داد فقط 36 درصد از کارخانه ها قبل از مصرف آب را گند زدایی میکنند که در 90 درصد موارد از کلر و ترکیبات آن استفاده میشود. در کارخانجاتی هم که گند زدایی آب انجام میشود سیستم گندزدایی و میزان کلر باقیمانده آب مناسب نیست. 47.7 درصد نمونه آب کارخانجات به کلیفرم ها با میانگین 23/5/100 ml و 10.4درصد به کلیفرمهای مقاوم به حرارت با میانگین 8/6/100 ml آلوده میباشند.از نظر سختی آب مصرفی، آزمایش ها نشان داد در اغلب کارخانجات به دلیل استفاده از آب های زیرزمینی، میزان سختی آب بالا می باشد. در این گونه کارخانجات عوارض ناشی از سختی آب در تاسیسات و حتی در فرایند تولید مواد غذایی محسوس است.

امروز ارایه خدمات بهداشتی - درمانی با کیفیت مطلوب بدون وجود یک سیستم طبقه بندی اقدامات پزشکی کامل و کارآمد امکان پذیر نخواهد بود. با استفاده از این سیستم نتایج ارایه خدمات بهداشتی - درمانی در پرونده بیمار به صورت کدهای استاندارد ثبت میشود. این کدها اساس تحلیل اطلاعات برای پژوهشگران، سیاستگذاران، برنامه ریزان و ارایه کنندگاه خدمات بهداشتی- درمانی است. در دهه گذشته در کشومان به رغم تحولات مثبت در بسیاری از زمینه های بهداشت و درمان به مقوله طبقه بندی اقدامات پزشکی بر پایه استانداردهای بین المللی کمتر توجه شده است. با توجه به این که در حال حاضر در کشور ما، یک سیستم طبقه بندی اقدامات که بتواند نیازهای کدگذاران را برآورده کند وجود ندارد، ضرورت این مطالعه احساس گردید.این تحقیق به صورت یک مطالعه مقطعی - مقایسه ای در سال های 82-1381 به منظور مطالعه تطبقی سیستم های ملی طبقه بندی اقدامات پزشکی به زبان انگلسی و پیشنهاد یک سیستم ملی طبقه بندی اقدامات پزشکی برای کشورمان انجام شد.در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای، شبکه های اطلاع رسانی و مشاوره با متخصصان داخل و خارج کشور سیستم های ملی طبقه بندی اقدامات پزشکی به زبان انگلیسی در جهان مورد نقد و بررسی قرار گرفت. با توجه به شرایط اقتصادی،فرهنگی و جغرافیایی ایران، محورهایی (اصلی و فرعی) برای سیستم ملی طبقه بندی اقدامات پزشکی در کشورمان پیشنهاد گردید. این محورها با روش دلفی توسط متخصصین کشور طی دو مرحله آزمون شد. برای هر مرحله پرسشنامه ای ساخته شد و اعتبار و روایی آن مورد ارزیابی قرار گرفت. سر انجام پس از تحلیل نتایج، نظام پیشهنادی ارایه گردید.در این مقاله سیستم های ملی طبقه بندی اقدامات نگاشته شده به زبان انگلیسی در جهان مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین برای سیستم طبقه بندی اقدامات پزشکی کشورمان الگویی در پنج محور اصلی پیشنهاد گردیده است. یافته های پژوهش نشان داد که به منظور بهینه سازی سیستم طبقه بندی اقدامات پزشکی در کشور، تجدید نظر کلی در محورهای سیستم فعلی بر اساس الگوی پیشنهادی ضرورت دارد.چند محوری بودن، امکان گسترش سیستم، وسعت بیشتر، در نظر گرفتن راهنمای فارسی، وجود توصیفگرهای مورد نیاز، استاندارد بودن و تنظیم فصول بر اساس نوع اقدام یا مداخله را می توان از جمله مزیت های الگوی پیشنهادی در مقایسه با سیستم های طبقه بندی موجود در کشور دانست.