محمول های ثانویه[1] از جمله ساخت هایی اند که در سنت دستورنویسی فارسی مغفول مانده اند، اما در چهاردهه مطالعات دستور زایشی کم وبیش همه ی گونه های آن به تفصیل بررسی شده اند. محمول های ثانویه بر دو گونه اند: محمول های همامدی[2] و محمول های پیامدی[3]. این محمول ها بند ناخودایستایی اند که ویژگی یا صفتی را به یکی از موضوع های جمله نسبت می دهند؛ با این تفاوت که در محمول های همامدی این ویژگی در زمان وقوع محمول اصلی یا اولیه پابرجاست، اما در محمول های پیامدی ویژگی مورد نظر هنگام پایان یافتن یا به سرانجام رسیدن محمول اصلی نمود می یابد. در پژوهش حاضر، به پیروی از راتستاین (2006) نشان می دهیم که بندهای پیامدی و همامدی مصادیق مختلف ساختار نحوی واحدی اند که محمول ثانویه خوانده می شود و تنها تفاوت آنها در ویژگی های معنایی است. افزون براین، برپایه ی شواهد زبانی ادعا می کنیم که محمول های همامدی می توانند مفعول محور[4] یا فاعل محور[5] باشند، اما محمول های پیامدی صرفاً مفعول محورند و نمی توانند به فاعل جمله ارجاع یابند. ساخت های فاعل محور و مفعول محور خرده جمله هایی[6] اند که در نقش ادات (افزوده)[7]، به ترتیب، به لایه ی گروه فعلی کوچک و گروه فعلی بزرگ در به بند اصلی متصل می شوند و موضوعی که میان خرده جمله و بند اصلی مشترک است، از رهگذر حرکت کنارسو[8]، از اولی به دومی جابه جا می شود و یک ضمیر مستتر[9] از خود به جای می گذارد.