تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده
سال:1390 | دوره:2 | شماره:1 (پیاپی 3) |تعداد مقالات:8

در این تحقیق بازیافت کاغذهای چاپ باطله شیمیایی مورد بررسی قرار گرفت و تاثیر درجات مختلف اختلاط خمیرهای جوهرزدایی شده از کاغذهای باطله شیمیایی با خمیر CMP کارخانه چوب و کاغذ مازندران جهت تولید کاغذ چاپ مطالعه گردید. نتایج آزمون های جوهرزدایی نشان داد که علاوه بر تاثیر مواد شیمیایی، درجه حرارت و زمان خمیرسازی اثر مستقیمی بر میزان روشنی خمیر جوهرزدایی شده داشته، به نحوی که با افزایش درجه حرارت یا زمان خمیرسازی و یا هر دو، میزان روشنی خمیر کاغذ جوهرزدایی شده افزایش می یابد. همچنین در صورت اختلاط خمیر کاغذ جوهرزدایی شده با خمیر CMP، روشنی و ماتی کاغذ افزایش می یابد. اختلاط خمیر کاغذ جوهرزدایی شده با خمیر CMP تغییرات کمی در خواص فیزیکی کاغذ ایجاد نمود، در حالی که مقاومت های مکانیکی کاغذ کاهش یافت. در صورت استفاده از 10 درصد خمیر الیاف بلند وارداتی به همراه خمیر جوهرزدایی شده و خمیر CMP مقاومت های مکانیکی کاغذ به کاغذ شاهد (75درصد خمیر CMP و 25 درصد خمیر الیاف بلند وارداتی) نزدیک شد. بهترین ترکیب خمیر کاغذ شاملCMP  60 درصد،WFP  30 درصد وL.F  10 درصد به دست آمد. این به معنای کاهش مصرف خمیر CMP و خمیر الیاف بلند وارداتی به میزان 15 درصد برای هر کدام از آنها خواهد بود. به عبارت دیگر 30 درصد خمیر WFP می تواند جایگزین خمیر های CMP و الیاف بلند وارداتی گردد. علاوه بر آن شرایط بهینه جوهرزدایی به این شرح تعیین گردید: هیدروکسید سدیم: 2 درصد بر مبنای وزن خشک الیاف، زمان خمیرسازی: 10دقیقه، درجه حرارت خمیرسازی: 65 درجه سانتی گراد.

این مطالعه به منظور بررسی زیست شناسی تغذیه ماهی حسون، در آب های دریای عمان صورت گرفت. در سال 1388 در مجموع 116 قطعه ماهی، زیست سنجی شد که از این تعداد 77 قطعه نر و 39 قطعه ماده بودند که حداقل و حداکثر طول کل نرها به ترتیب 22.8 و 45.5 سانتی متر و حداقل و حداکثر طول کل ماده ها به ترتیب 25.5 و 53.4 سانتی متر بود. نتایج نشان داد که با افزایش طول ماهی، وزن معده نیز افزایش می یابد. همچنین ماهی حسون دارای رژیم گوشتخواری است و از گونه های مختلفی از ماهیان از جمله بز ماهی، یال اسبی، گوازیم دم رشته ای، زمین کن، پنجزاری، ساردین، منقار ماهی، کوتر معمولی و پست لارو میگو، ماهی مرکب و اسکوئید هندی تغذیه می کند. محاسبه شاخص فراوانی وقوع شکار (FP) نشان داد که بز ماهی و یال اسبی به ترتیب با 29.6 و 12.9 درصد به عنوان غذای درجه دوم و فرعی محسوب می شوند و سرپایان و سخت پوستان و سایر گونه های تغذیه شده به عنوان شکار تصادفی بوده اند. ماهی حسون فاقد غذای اصلی بوده و غذای خود را بر اساس در دسترس بودن گونه های موجود شکار می کند. میزان شاخص خالی بودن معده (CV) 51.7 درصد به دست آمد که با توجه به تفسیر (CV) مشخص گردید که این آبزی تغذیه متوسطی دارد. بیشترین میزان پر بودن معده (FI) 93.7 درصد در فصل زمستان و کمترین میزان آن 36.8 درصد در فصل تابستان بود.

هدف از این تحقیق بررسی نحوه توزیع تنش، تمرکز تنش و پیش بینی محل های شکست در اتصال پیچ تحت مقاومت کششی و گشتاور خمشی بوده که برای این منظور اثر قطر پیچ در دو مقدار 4 و 5 میلی متر و نوع گونه چوبی راش، توسکا و نوئل بر مقاومت کششی و گشتاور خمشی بررسی شده است. برای ساخت اتصالات T شکل ابعاد عضو اتصال مورد بررسی 2.5×5×5 سانتی متر بوده است. از ترکیب عوامل متغیر فوق 6 ترکیب عوامل به وجود آمد که با توجه به 4 تکرار، در مجموع 24 نمونه T شکل ساخته و مقاومت کششی و گشتاور خمشی به وسیله ماشین آزمون مکانیکی اندازه گیری شد. برای اعمال نیروهای مورد نظر برای بررسی مقاومت های مزبور از سرعت بارگذاری معادل با 1.25 میلی متر بر دقیقه استفاده شد. برای بررسی توزیع تنش و تمرکز تنش در اتصالات از روش عناصر محدود و نرم افزای ANSYS استفاده گردید. با توجه به نتایج حاصل از شبیه سازی المانی از اتصال که تنش حداکثر را تحمل می کند با المانی که در اتصال واقعی دچار شکست می شوند، مطابق است. توزیع تنش در قسمت میانی پیچ در اعمال بار خمشی حداکثر است و تمرکز تنش در فواصل رزوه های پیچ می باشد. در بررسی بار کششی نیز تمرکز تنش حداکثر در فواصل رزوه های پیچ مشاهده می شود که در حالت تجربی نیز شکست در محل شیارهای ایجاد شده در چوب به وسیله رزوه های پیچ دیده می شود.

تامین چوب مورد نیاز صنایع خمیر و کاغذ کشور به دلیل تخریب و کاهش سطح جنگل ها، عدم توسعه جنگل کاری ها و نیز مشکلات تامین ارز مورد نیاز برای واردات خمیر کاغذ شیمیایی الیاف بلند، با محدودیت هایی مواجه است. با عنایت به توسعه کشت کلزا در ایران، در این تحقیق خصوصیات خمیر کاغذ شیمیایی - مکانیکی ساقه کلزا مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تهیه خمیر کاغذ شیمیایی - مکانیکی از ساقه کلزا، دمای 160 درجه سلسیوس، زمان 40 دقیقه و درصد مواد شیمیایی 5 و 10 درصد و نسبت مایع پخت به ساقه کلزا 7.1 در نظر گرفته شد. برای رنگ بری از محلول 5.5 درصد پراکسیدهیدروژن استفاده شد. بازده خمیر کاغذهای شیمیایی - مکانیکی با استفاده از 5 درصد مواد شیمیایی 78.07 درصد و 10 درصد مواد شیمیایی 74.07 درصد به دست آمد. شاخص مقاومت به کشش کاغذهای ساخته شده به ترتیب، 19.33 و 20.03 نیوتن متر بر گرم، شاخص مقاومت به ترکیدن 0.83 و 0.57 کیلو پاسکال متر مربع بر گرم، شاخص مقاومت به پاره شدن 2.57 و 3.25 میلی نیوتن متر مربع بر گرم و ماتی آنها 95.02 و 96.32 درصد اندازه گیری شد. این تحقیق نشان داد که با توجه به محدودیت منابع لیگنوسلولزی چوبی، ساقه کلزا که در سطح وسیعی از کشور کاشته می شود، می تواند به عنوان یک ماده لیگنوسلولزی و به عنوان جایگزین بخشی از مواد اولیه مصرفی در تولید خمیر کاغذ شیمیایی - مکانیکی و در صنعت خمیر و کاغذ مورد استفاده قرار گیرد.

تحقیق حاضر به منظور تعیین اثرات آتش سوزی طبیعی در مرتع پیرگل سرخ بهبهان، انجام شد. نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی - سیستماتیک و با استقرار پلات در طول چهار ترانسکت در دو منطقه آتش سوزی و شاهد صورت پذیرفت. در هر پلات درصد پوشش گیاهی کل، درصد خاک لخت، درصد سنگ و سنگریزه، درصد لاشبرگ، درصد پوشش گیاهی به تفکیک فرم رویشی و میزان تولید اندازه گیری، و وضعیت مرتع تعیین شد. نمونه برداری از خاک با حفر 5 پروفیل، از دو عمق 20-0 و 40-20 سانتی متری انجام و در هر عمق نیتروژن، پتاسیم، کربن و فسفر در هر دو منطقه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در منطقه آتش سوزی درصد پوشش گیاهی کلاس III بیش از منطقه شاهد بوده، ولی پوشش گیاهی کلاس I در منطقه شاهد بیشتر شده است. همچنین درصد پوشش گیاهی منطقه آتش سوزی از نظر کمیت افزایش، ولی از نظر کیفیت کاهش داشته است. درصد پوشش و میزان تولید گراس ها در منطقه آتش سوزی افزایش معنی داری نسبت به منطقه شاهد نشان داد، در صورتی که در منطقه شاهد درصد پوشش و میزان تولید پهن برگان افزایش معنی داری داشته است. تجزیه فاکتورهای خاک نشان دهنده عدم تفاوت معنی دار نیتروژن، کربن، پتاسیم و فسفر در دو منطقه مورد بررسی است. با توجه به اینکه در منطقه مورد مطالعه آتش سوزی با خشکسالی همراه بوده، در اثر خشکسالی، میزان آبشویی و جابه جایی مواد کاهش یافته و در نتیجه میزان جذب مواد آلی توسط ریشه گیاهان با مشکل مواجه شده است، لذا شرایط را برای رشد گونه های غیرخوشخوراک و مهاجم فراهم کرده است. ضمنا غالب شدن گراس ها را می توان بستر مناسبی جهت بروز و تکرار آتش سوزی دانست.

با توجه به روند تخریب جنگل های طبیعی و افزایش جمعیت انسانی و نیاز روزافزون به خدمات جنگل ها، توسعه جنگل و جنگل کاری در حال و آینده امری اجتناب ناپذیر است. بر این اساس تحقیق حاضر سعی دارد نسبت به معرفی گونه های گیاهی مناسب برای جنگل کاری و توسعه جنگل در حوزه آبخیز دره وسیه با استفاده از ارزیابی چندمعیاره اقدام نماید. به کمک GIS از اطلاعات مربوط به لایه های شیب، جهت جغرافیایی، هیپسومتری، بارندگی و درجه حرارت، لایه های خاک، زمین شناسی، رودخانه و کاربری برای تولید واحد همگن زیست محیطی استفاده گردید. بعد از حذف محدودیت های مشخص شده از واحد همگن زیست محیطی مناطقی که دارای قابلیت جنگل کاری بوده تعیین، و مشخصات واحدهای اکولوژیک مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به حضور گونه های بومی و گونه های غیربومی سازگار با منطقه و نیازهای اکولوژیک آنها گونه هایی به منظور جنگل کاری برای 26 واحد اکوسیستمی معرفی گردید که نیازهای اکولوژیک گونه های پیشنهادی با شرایط اکولوژیک واحدهای قابل توسعه جنگل همسان بودند. برای هر یک از واحدهای اکوسیستمی چندین گونه برای جنگل کاری نظیر گونه های ارس (Juniperus polycarpos)، بادام کوهی (Amygdalus scoparia)، تا (Celtis caucasica)، سنجد (Elaeagnus angustifolia)، زرشک (Berberis crataegina)، کاج تهران (Pinus eldarica)، تنگرس (Amygdalus lycioides) و توت (Morus alba) پیشنهاد شد که یک گونه به عنوان بهترین گونه قابل کشت برای هر یک از واحدهای اکوسیستمی معرفی گردید.

در این مطالعه اثرات استفاده از مقادیر مختلف لاکتوفرین گاوی در جیره غذایی بر شاخص های رشد ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) بررسی شده است. ماهیان با دامنه وزنی 45-35 گرم (میانگین وزن 5±40 گرم) به مدت 30 روز با سه تیمار غذایی شامل مقادیر 0، 100 و 200 میلی گرم لاکتوفرین به ازای هر کیلوگرم جیره تغذیه شدند. در پایان دوره پرورش، بیومتری ماهیان انجام گرفت و شاخص های رشد، وزن، طول کل، ضریب تبدیل غذایی، ضریب رشد ویژه، ضریب چاقی و میزان رشد روزانه محاسبه شدند و داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از بیومتری نشان دادند که مقادیر شاخص های رشد در تیمارهای تغذیه شده با لاکتوفرین در مقایسه با گروه شاهد (فاقد لاکتوفرین در جیره) به طور معنی داری افزایش یافته بودند (P<0.05). تمامی شاخص های بررسی شده، به استثنای ضریب چاقی، در تیمار آزمایشی حاوی 200 میلی گرم لاکتوفرین در جیره دارای بیشترین مقدار در بین تیمارها بودند، اما اختلاف معنی داری بین این تیمار و تیمار حاوی 100 میلی گرم لاکتوفرین مشاهده نشد (P>0.05). بر اساس نتایج حاصل، استفاده از 100 میلی گرم لاکتوفرین به ازای هر کیلو گرم غذا، جهت تغذیه ماهی قزل آلای رنگین کمان توصیه می شود.

این آزمایش در مدت 36 روز به منظور بررسی تاثیر ناپلیوس آرتمیا فرانسیسکانای (Artemia fransiscana) غنی شده با ویتامین C (آسکوربیل-6-پالمیتات) بر روی میزان رشد، بازماندگی و مقاومت لاروهای ماهی شانک زردباله در برابر استرس انجام گردید. لاروهای شانک زردباله با میانگین طولی 0.08±0.84 میلی متر و میانگین وزنی 0.01±53 میلی گرم در 5 تیمار، همراه با سه تکرار به مخازن پرورش منتقل شدند. تیمارهای آزمایشی شامل ناپلیوس آرتمیا فرانسیسکانای غنی شده با روغن کبد ماهی کاد حاوی 5 و 10 و 15 درصد ویتامین C (به ترتیب گروه های C2 ،C1 و C3)، روغن کبد ماهی کاد بدون ویتامین (گروه HUFA) و ناپلیوس آرتمیای غنی نشده (گروه شاهد) بوده که تمام این تیمارها به مدت 5 روز از روتیفر و به مدت 10 روز از ناپلیوس غنی نشده و پس از آن تا روز سی و ششم با ناپلیوس آرتمیای غنی نشده و غذای کنسانتره تغذیه شدند. در پایان دوره پرورش به منظور ارزیابی مقاومت در برابر استرس، دو گروه از لاروها به مدت 2 ساعت در برابر تنش های شوری صفر گرم در لیتر و دمای 15 درجه سانتی گراد قرار داده شدند و میزان مرگ و میر استرس دمایی و ماهی هایی که تحت استرس شوری قرار گرفتند، ثبت شدند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ویتامین C تاثیری بر روی رشد نداشته، ولی موجب بهبود مقاومت لاروهای شانک زردباله در برابر استرس دمایی گردید. همچنین تاثیر معنی داری را در سطوح کورتیزول، گلوکز و پروتئین کل، بین تیمارها نشان ندادند (P>0.05). این در صورتی است که تفاوت معنی داری را در بازماندگی، هنگام آغاز تیمارهای تغذیه ای، از روز هفدهم نشان دادند. نتایج این آزمایش نشان دهنده آن است که غنی سازی آرتمیا با اسیدهای چرب ضروری می تواند موجب بازماندگی لارو ماهی شانک زردباله گردد.