راهبرد مدیریت مالی
سال:1400 | دوره:9 | شماره:33 |تعداد مقالات:10

هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است که اگر مدیر از توانایی ها و شایستگی های کافی برخوردار باشد با توجه به سطح تضاد منافع، آیا می تواند از چسبندگی هزینه به نحو مثبتی بهره-برداری کند. در همین راستا، این پژوهش مدلی به منظور بررسی نقش توانایی و شایستگی مدیر در پدیده چسبندگی هزینه ها ارایه داده و به آزمون تجربی آن در 161 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. در این پژوهش مدل ارایه شده توسط دمرجیان و همکاران (2012) به منظور برآورد میزان توانایی مدیر مورد استفاده قرار گرفت و با کاربرد مدل اندرسون و همکاران (2003) به بررسی وجود چسبندگی هزینه های اداری فروش در نمونه مورد بررسی پرداخته شد. همچنین، روش رگرسیون داده های پانلی و تحلیل پوششی داده ها نیز مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها حاکی از وجود 9 درصدی چسبندگی هزینه های اداری و فروش بود و همچنین، نشان داد که در صورت وجود یک مدیر توانا با تضاد منافع کم، چسبندگی هزینه موجب بهبود عملکرد واحد تجاری در سال آینده می شود. به عبارتی، هر چه توانایی و شایستگی مدیر در سال وقوع چسبندگی هزینه بالاتر و تضاد منافع کمتر باشد تاثیر چسبندگی هزینه بر کارایی واحد تجاری به صورت مثبت، بیش تر خواهد بود که این دلیلی محکم برای وجود تصمیم های آگاهانه مدیران در خصوص چسبندگی هزینه ارایه می کند.

ارتقاء توان رقابت پذیری ملی می تواند به توسعه بازار سهام و به تبع آن افزایش سطح پس انداز، رشد فرصت های سرمایه گذاری، متنوع سازی ریسک و در نهایت تحریک رشد و توسعه اقتصادی مستمر و باثبات منجر گردد. اما، رقابت پذیری ملی بر اساس روش شناسی حاکم بر شاخص رقابت پذیری جهانی از سه دسته مولفه اصلی شامل الزامات اساسی رقابت پذیری، عوامل فزاینده کارایی و عوامل فزاینده نوآوری تشکیل می شود. در این بین، تحقیق حاضر با استفاده از داده های 30 کشور منتخب واقع در سطح توسعه کارایی محور و در شرف ورود به مرحله نوآوری در دوره زمانی 2019-2006 به بررسی تاثیر عوامل فزاینده کارایی (منهای توسعه بازار مالی) بر توسعه بازار سهام پرداخته است. برای این منظور، مدل تحقیق با رهیافت داده های ترکیبی و روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) برآورد گردید که نتایج نشان داد متغیرهای عوامل فزاینده کارایی کل، میانگین کارایی بازار کالا و اندازه بازار و آمادگی فنی بر توسعه بازار سهام تاثیر مثبت و معناداری دارند. اما، اثر میانگین آموزش عالی و کارایی بازار کار بی معنا برآورد گردید.

مطالبات معوق بانک ها می تواند منشا بسیاری از بحران های پولی و مالی باشد و آثار سوء بسیاری بر بانک ها، بخش های مختلف اقتصادی و در ابعاد وسیع تر برای مردم هر کشور ایجاد کند. در این بین، آمارهای منتشره نشان می دهد حجم مطالبات معوق نظام بانکی از روند رو به رشدی در دو دهه گذشته برخوردار بوده که می تواند خطرات فراوانی را برای نظام بانکی کشور به دنبال داشته باشد. از این رو، شناخت این معضل و ارایه راهکار برای حل آن حایز اهمیت فراوانی است. در این راستا، پژوهش حاضر با مطالعه جامع تمام منابع موجود به بررسی و استخراج علل ایجاد و گسترش این پدیده پرداخته است. سپس، بر اساس نظر خبرگان حوزه مورد مطالعه، این علل را از طریق مدل سازی معادلات ساختاری (کمترین مربعات جزیی) و استفاده از نرم افزار Smart-pls رتبه بندی کند و میزان تاثیر بازیگران پنهان این پدیده را شناسایی نماید. بر اساس مدل ارایه شده، پنج بازیگر پنهان فضای اقتصاد کلان، ساختار بازار پول، نحوه عملکردهای بانک ها، عوامل محیطی و نظام نظارت و مجازات به عنوان علل ایجاد آن تعیین شد. لذا، پس از بررسی بار عاملی علل و تعیین رتبه بندی آنها، راهکارهای عملیاتی متناسب با این علل برای حل معضل مطالبات معوق بانک ها ارایه شد تا شاید کاربست آنها بتواند به مدیران نظام بانکی در رفع این پدیده کمک نماید. . این پژوهش با حمایت مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) تهیه گردیده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه میان پیچیدگی صورت های مالی و افشای داوطلبانه اطلاعات مالی و تاثیر سه متغیر عملکرد شرکت، وضعیت نقدشوندگی سهام و مالکان نهادی بر این رابطه می باشد. به منظور اجرای این پژوهش، 109 شرکت برای دوره زمانی 1397-1392 انتخاب شده، برای آزمون فرضیه های پژوهش از رویکرد داده های ترکیبی استفاده شده و در مجموع 5 فرضیه اصلی و 10 فرضیه فرعی مورد آزمون قرار گرفته است. ضریب مثبت و معنادار متغیر پیچیدگی در 4 مدل اول نشان می دهد که رابطه پیچیدگی صورت های مالی با میزان و سرعت افشای اطلاعات داوطلبانه مستقیم است. به این معنا که هر چقدر میزان پیچیدگی صورت های مالی بیشتر می شود، مدیران به منظور بهبود کیفیت محیط گزارشگری، اطلاعات داوطلبانه بیشتری را در زمان کم تری پس از انتشار صورت های مالی، منتشر می کنند. علاوه براین نتایج به دست آمده از بررسی فرضیه های فرعی 5 تا 10 نشان می دهد زمانی که نقدشوندگی سهام حوالی تاریخ انتشار صورت-های مالی کاهش می یابد و زمانی که تعداد مالکان نهادی شرکت افزایش می یابد، رابطه میان پیچیدگی صورت های مالی و افشای داوطلبانه قوی تر است و اگر شرکت عملکرد ضعیفی داشته باشد این رابطه ضعیف تر خواهد بود.

یکی از راهکارهای پیش روی دولت ها جهت کنترل اقتصاد در نظام های اقتصادی رابطه محور، نفوذ در بنگاه های اقتصادی از طریق ایجاد روابط سیاستمداران با شرکت ها و یا مالکیت دولتی است که معمولا برای شرکت ها مزیت رقابتی همراه دارد. زیرا، شرکت های با روابط سیاسی، دسترسی راحت تر و کم هزینه تری به منابع مالی دارند و کمتر به گزارشگری مالی با کیفیت بالا روی می آروند. لذا، این پژوهش به بررسی تاثیر روابط سیاسی بر محافظه کاری سود و زیانی و هزینه بدهی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه پنج ساله بین سال 1391 الی 1395 انجام گرفته است. برای این منظور تعداد 102 شرکت به عنوان نمونه آماری مورد مطالعه انتخاب شد و روش پژوهش از نوع همبستگی مبتنی بر رگرسیون چند متغیره است. یافته ها در جهت تایید فرضیه های پژوهش بود و نشان داد روابط سیاسی بر محافظه کاری سود و زیانی و هزینه بدهی در شرکت ها اثر منفی و معناداری دارد.

هدف از این پژوهش محاسبه پارامترهای حساسیت ریسک (یونانی ها)، برای قرارداد اختیارمعامله اروپایی با استفاده از روش تفاضلات متناهی می باشد. پارامترهای حساسیت ریسک عبارت از حساسیت قیمتی اختیار معامله نسبت به پارامترهای اثر گذار بر قیمت سهام است. تاکنون روش های مختلفی جهت کمی کردن این ریسک ها ارایه شده است که هر کدام دارای مزایا و معایبی می باشند. مهمترین این روش ها عبارت اند از: 1-روش تحلیلی (حل معادله دیفرانسیل جزیی بلک شولز) 2-روش شبیه سازی مونت کارلو 3-روش های شبکه ای 4-روش تفاضلات متناهی، محاسبه ی پارامترهای حساسیت ریسک در روش تفاضلات متناهی نسبت به روش های دیگر از پیچیدگی کمتری برخوردار بوده و زمان محاسبه ی آن به نسبت کم می باشد و همچنین با افزایش نمونه و افزایش نوسان، پارامترها دچار اختلال نمی شوند. در این پژوهش ضمن معرفی روش تفاضلات متناهی، 10 شرکت برتر بورسی در سال1397 انتخاب شده و ارزش اختیار معامله اروپایی و پارامترهای حساسیت ریسک مربوط به آن توسط نرم افزار MATLAB محاسبه شده است. در نهایت با روش های عددی مشخص می شود نتایج بدست آمده از روش تفاضلات متناهی جهت محاسبه ی ارزش اختیار معامله و پارامترهای حساسیت ریسک تقریب مناسبی از متغیرهای مذکور بدست آمده از روش تحلیلی (روش دقیق) می باشند.

اعتباردهندگان برای جلوگیری از توسعه رفتارهای نامناسب سرمایه گذاری در شرکت ها و حفظ منافع خود به کنترل پاداش های پرداختی به مدیران جهت کاهش مخابره اطلاعات منفی و هزینه های نمایندگی مبادرت می کنند. بنابراین، مطالعه حاضر با استفاده از الگوی رگرسیونی داده های ترکیبی به بررسی اثر نقض تعهدات قراردادی بر ریسک پذیری مدیران و پاداش پرداختی به آنها بر مبنای وضعیت اعتباری در نمونه ای آماری شامل 12 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1388 تا 1397 پرداخته است. نتایج برآوردی نشان داد نقض قراردادهای بدهی بر ریسک پذیری مدیران و پاداش پرداختی به آنها اثر معناداری دارد. به این صورت که مدیران به منظور کنترل و حفاظت از قیمت ها و کاهش ریسک عدم تقارن اطلاعاتی برای اعتباردهندگان، ریسک پذیری خود را کاهش و برای حفظ جایگاه شغلی خود رویکردهایی را اجراء می کنند که منافع اعتباردهندگان را در بر داشته باشد. همچنین، وضعیت اعتباری بر ارتباط بین نقض تعهدات قراردادی و پاداش پرداختی به مدیران و ارتباط بین نقض تعهدات قراردادی و ریسک پذیری مدیران از بعد روابط اعتباری اثر معناداری دارد. اما، از بعد رتبه اعتباری اثر معناداری ندارد.

سقوط قیمت سهام به تغییر بزرگ، منفی، غیرمعمول و ناگهانی در روند بازده سهام اشاره دارد که در نبود حادثه مهم اقتصادی رخ می دهد و چون مهم ترین هدف سرمایه گذاری اشخاص، یعنی کسب سود را به مخاطره می اندازد، اگر تشدید شود سبب بدبینی سرمایه گذاران خروج منابع از بورس اوراق بهادار می گردد. بنابراین، پژوهش حاضر به بررسی، کشف و ارایه مدلی برای سقوط قیمت سهام پرداخته که ضمن همخوانی با تعاریف و نظریه های مرتبط با سقوط قیمت سهام، بتواند زمان سقوط قیمت سهام را با ورود داده های جدید شناسایی نماید. برای این منظور، تعداد 49559 داده مربوط به بازده ماهانه 299 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی مهرماه 1371 الی فروردین ماه 1397 مورد بررسی قرار گرفت. به منظور راستی آزمایی مدل طراحی شده، 90 درصد از شرکت های مورد بررسی (269 شرکت)، به صورت تصادفی به عنوان شرکت های آموزش برای طراحی مدل انتخاب شدند و 10 درصد باقی مانده (30 شرکت) به عنوان شرکت های آزمایش برای راستی آزمایی مدل مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد مدل تعیین شده بر مبنای نسبت درست نمایی، توانایی تشخیص زمان سقوط قیمت سهام شرکت های مورد مطالعه را مطابق با هدف پژوهش دارد.

امروزه شرکت هایی در عرصه رقابت باقی می مانند که اثربخش عمل کنند. ازاین رو، اثربخشی به عنوان یک جزء کلیدی در تصمیم های هیات مدیره شناخته می شود. بر این اساس هدف این مقاله بررسی ویژگی های هیات مدیره و طبقه بندی چرخه عمر تلفیق شده شرکت با استفاده از مدل های دی آنجلو و دیکنسون است که با مطالعه صورت های مالی 90 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران شامل 18 شرکت در 5 مرحله چرخه عمر تلفیق شده حاصل از ترکیب مدل های دی-آنجلو (2006) و دیکنسون (2011) طی سال های 1391 تا 1395 انجام پذیرفت. نتایج پژوهش نشان داد، از بین ویژگی های اثربخش هیات مدیره عوامل دوره تصدی، استقلال هیات مدیره و درصد مالکیت مدیر تاثیر مثبت و معنادار بر طبقه بندی چرخه عمر تلفیق شده دارد. بیشترین تغییرات (مثبت) ابتدا در مرحله بلوغ و سپس در مرحله رشد شکل می گیرد و کم ترین تغییرات (مثبت) نیز به مرحله افول و بعد از آن به مرحله رکود اختصاص پیدا می کند. لذا با توجه به نتایج فرضیه های پژوهش، پیشنهاد می شود به منظور رشد و توسعه اقتصادی و افزایش ارزش شرکت، از اعضای هیات مدیره اثربخش (دوره تصدی بیشتر، مستقل بودن و مالک بودن مدیر در سهام شرکت) استفاده شود تا فرصت های استراتژیک برای شرکت خلق نمایند و منجر به تغییر مراحل حیات شرکت شوند.

با بزرگتر شدن شرکت ها، مالکان اداره آنها را به مدیران تفویض کرده اند و از سازوکارهای حاکمیت شرکتی به عنوان عاملی برای نظارت و کنترل در شرکت های سهامی استفاده می شود. زیرا، طبق تیوری نمایندگی، بین سهامداران و مدیر شرکت تضاد منافع وجود دارد. در این بین، افزایش خوانایی گزارش های مالی می تواند کیفیت افشای اطلاعات را افزایش و عدم تقارن اطلاعاتی را کاهش دهد و در نهایت به کاهش هزینه های نمایندگی منجر شود. بر این اساس، پژوهش حاضر با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری به بررسی رابطه بین خوانایی گزارشگری مالی با هزینه نمایندگی شرکت با توجه به نقش تعدیل کنندگی حاکمیت شرکتی پرداخته است. بدین منظور، از سه شاخص فلش، گانینگ فوگ و طول متن برای سنجش خوانایی گزارشگری مالی استفاده شد. نمونه آماری پژوهش نیز شامل 116 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1391 تا 1396 است. در نهایت، یافته های پژوهش نشان داد خوانایی گزارشگری مالی موجب کاهش هزینه نمایندگی در شرکت می گردد. علاوه بر این، حاکمیت شرکتی رابطه منفی خوانایی گزارشگری مالی و هزینه نمایندگی را تشدید می کند.