روانشناسی و روانپزشکی شناخت
سال:1400 | دوره:8 | شماره:4 |تعداد مقالات:12

مقدمه: کودکان با شکاف کام و لب از بدو تولد طیف وسیعی از مشکلات عاطفی، اجتماعی و کاهش اعتماد به نفس دارند که این مشکلات بر عملکرد روانی کودک تاثیر می گذارد. هدف: هدف این مطالعه بررسی وضعیت روانی و اجتماعی کودکان مبتلا به شکاف کام و لب مراجعه کننده به مرکز تحقیقات ارتودنسی شیراز بود. روش: این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی 60 کودک مبتلا به شکاف کام و لب مراجعه کننده به مرکز تحقیقات ارتودنسی شیراز در سال 1397 انجام شد. نمونه ها به روش آسان و غیر تصادفی از بین مراجعه کنندگان به مرکز تحقیقات ارتودنسی انتخاب شدند. پرسشنامه توانایی ها و مشکلات که توانایی های کودکان را مورد ارزیابی قرار می دهد؛ توسط والدین تکمیل شد. در پایان تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد. از شاخص های توصیفی (مرکزی و پراکندگی) و آنالیز واریانس یک طرفه جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره کل مشکلات (بیش فعالی و مشکلات سلوکی، نشانه های عاطفی، رفتار نوع دوستی) کودکان مبتلا به شکاف کام و لب 1/50± 7/61 بود؛ که از نظر سلامت روانی در حد متوسط بود. تمام شاخص های توانایی و مشکلات در بین گروه های شکاف کام، شکاف لب و شکاف کام و لب تفاوت معنی داری وجود دارد (0/001

مقدمه: یکی از اختلال های شایع در دوران کودکی اختلال نقص توجه/ بیش فعالی است. یک زیر مجموعه مهم از این کودکان با مشکلات حرکتی از جمله مهارت های حرکتی و هماهنگی های حرکتی روبه رو می شوند. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش رایانه ای مهارت های دیداری-حرکتی بر مهارت های دید اری-حرکتی کودکان با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی انجام شد. روش: پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان پسر با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی بود که در سال تحصیلی 99-1398 در مقطع ابتدایی شهر مشهد مشغول به تحصیل بودند. با استفاده از مقیاس درجه بندی کانرز فرم معلم 30 نفر به صورت تصادفی (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. ابزارها شامل بازی رایانه ای پژوهشگر ساخته رایا پویا با الگوبرداری از نرم افزار بسته آموزشی شناختی (Cog Pack)، مقیاس درجه بندی کانرز فرم معلم (1969) و آزمون مهارت های دیداری-حرکتی، ویراست سوم (TVMS-3) بود. داده ها به شیوه تحلیل کوواریانس تک متغیره و در محیط نرم افزار SPSS نسخه 23 تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن بود که آموزش رایانه ای مهارت های دیداری-حرکتی در بهبود مهارت های دیداری-حرکتی (0/01>P) کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی موثر بوده و 35/4 درصد تفاوت ها در نمرات پس آزمون مهارت های دیداری-حرکتی مربوط به آموزش رایانه ای مهارت های دیداری-حرکتی است (0/01>P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش به نظر می رسد آموزش رایانه ای مهارت های دیداری-حرکتی یک روش درمانی کارآمد است که باعث بهبود عملکرد مهارت های دیداری-حرکتی می شود.

مقدمه: برای سنجش مهارت درک شنیداری ابزارهای مختلفی وجود دارد که یکی از این ابزارها آزمون درک شنیداری ژتونی است. ازآنجایی که نسخه فارسی این آزمون غربالگری پرکاربرد برای سنجش اختلالات گفتار و زبان وجود ندارد، در این تحقیق بر آن شدیم تا آزمون درک شنیداری فارسی را با انطباق از آن تهیه نماییم. هدف: هدف از این پژوهش تهیه آزمون درک شنیداری فارسی منطبق و تعیین مختصات روانسنجی آن بود. روش: در این مطالعه ابزارسازی، ابتدا نسخه فارسی آزمون تهیه و روایی محتوایی تعیین شد. جهت بررسی ثبات درونی 188 فرد بزرگسال سالم (59 مرد و 129 زن) در بازه ی سنی 18-80 سال در شهر تهران در سال 1396 انتخاب شدند. نمونه گیری از نوع تصادفی خوشه ای بود و افراد توسط آزمون های درک شنیداری فارسی، بررسی مختصر وضعیت شناختی و زیرآزمون حافظه عددی وکسلر مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت بررسی پایایی آزمون 10 نفر با فاصله ی یک هفته مورد ارزیابی مجدد قرار گرفتند. جهت بررسی تاثیرات سن و تحصیلات بر عملکرد افراد در آزمون درک شنیداری فارسی از روش رگرسیونی پواسن با انباشتگی در صفر استفاده گردید. یافته ها: آزمون درک شنیداری فارسی با 36 سوال و نمره کل 36 تهیه شد. روایی محتوایی براساس لاواشه و پایایی آزمون-بازآزمون، این آزمون به ترتیب 1 و 0/96 محاسبه شد (0/05

مقدمه: طلاق به عنوان پدیده ایی که انسجام خانواده را نشانه می رود از مهمترین عوامل ایجاد تنش و فشار است. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر مولفه های هوش هیجانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سازگاری زوجین متقاضی طلاق شهرستان خرم آباد انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با گروه کنترل و آزمایش بود که از بین زوجین متقاضی طلاق شهرستان خرم آباد در سال 1397 تعداد 18 زوج (36 نفر) به صورت داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارش گردیدند. سپس زوج درمانی مبتنی بر مولفه های هوش هیجانی برای گروه آزمایش به مدت 10 جلسه در گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل از هیچ گونه درمانی برخوردار نشد. در این پژوهش از پرسشنامه های هوش هیجانی بار-آن (EQ-I)، پرسشنامه تعارضات زناشویی براتی و ثنایی و مقیاس سازگاری زوجی باسبی و همکاران (RDAS) استفاده گردید و داده های به دست آمده به شیوه تحلیل کوواریانس با نرم افزار SPSS نسخه 19 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاکی از اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر مولفه های هوش هیجانی بر کاهش تعارضات زناشویی (72/124=f، 0/001=P، 0/976=Eta)، افزایش سازگاری (35/741=f، 0/001=P، 0/816=Eta) زوجین متقاضی طلاق بود. به عبارت دیگر سازگاری زناشویی زوجینی که زوج درمانی مبتنی بر مولفه های هوش هیجانی را دریافت کرده بودند در مقایسه با گروه کنترل که هیچ گونه درمانی را دریافت نکرده بودند به طور معنی داری افزایش یافته و تعارضات زناشویی آنان نیز کاهش معنی داری پیدا کرده بود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که کاربرد زوج درمانی مبتنی بر مولفه های هوش هیجانی در فضای کار با مراجعین طلاق می تواند در ارتقای مولفه های هوش هیجانی و همچنین افزایش آگاهی و درک متقابل مفید و در نهایت در کاهش آسیب طلاق و تعارضات زوجین اثربخش باشد.

مقدمه: اهمال کاری تصمیم گیری الگویی ناسازگارانه برای به تعویق انداختن، هنگام روبه رو شدن با تعارضات و انتخاب هاست. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش ترس از شکست، خود شفقت ورزی و عدم تحمل بلاتکلیفی در پیش بینی اهمال کاری تصمیم گیری دانشجویان بود. روش: این مطالعه توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری شامل دانشجویان مشغول به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در شهر تهران در سال 1399-1398 بودند. شرکت کنندگان 440 نفر از دانشجویان بودند که با رضایت آگاهانه و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های اهمال کاری تصمیم گیری، ترس از شکست، خود شفقت ورزی و عدم تحمل بلاتکلیفی را تکمیل نمودند. مراحل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 انجام شد و داده ها با استفاده از روش آماری همبستگی متعارف و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل همبستگی متعارف نشان داد که بین متغیرهای اهمال کاری تصمیم گیری با ترس از شکست، خود شفقت ورزی و عدم تحمل بلاتکلیفی دانشجویان رابطه معناداری وجود دارد (0/001>P). همچنین، براساس نتایج تحلیل رگرسیون، 32 درصد از واریانس متغیر اهمال کاری تصمیم گیری به کمک متغیرهای پیش بین (ترس از شکست، خود شفقت ورزی و عدم تحمل بلاتکلیفی) قابل پیش بینی است. نتیجه گیری: با توجه به نقش اهمال کاری در تصمیم گیری در اتلاف وقت، عملکرد ضعیف و افزایش استرس و تاثیر ترس از شکست، خود شفقت ورزی و عدم تحمل بلاتکلیفی بر اهمال کاری تصمیم گیری لازم است توجه بیشتری به این موضوع گردد.

مقدمه: امروزه اینترنت و فضای مجازی نقش مهمی در کسب اطلاعات پزشکی دارند. افراد زیادی در اینترنت به دنبال جستجوی اطلاعات مختلف در خصوص بیماری ها و عوارض جانبی آن هستند. هدف: هدف مطالعه ی حاضر تعیین شیوع سایبرکوندریا در بین دانشجویان علوم پزشکی کرمانشاه بود. روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی-مقطعی انجام شد. جمعیت مورد مطالعه در پژوهش حاضر کلیه ی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 1399 بودند. نمونه ی پژوهش حاضر شامل 372 نفر (206 مرد و 166 زن) از این دانشجویان بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده فرم کوتاه شدت سایبرکوندریا بود. در پژوهش حاضر به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 25 استفاده گردید. از شاخص های توصیفی فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد، آزمون دقیق فیشر و کای اسکویر و شاخص های استنباطی آزمون تی مستقل، آزمون تحلیل واریانس یک راهه و آزمون شفه استفاده گردید. یافته ها: نتایج آزمون تی مستقل نشان داد در نمره ی کل سایبرکوندریا (0/019=P) بین مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد و زنان میزان بالاتری از سایبرکوندریا را گزارش کردند. از نظر شیوع، بیشتر دانشجویان در دامنه ی متوسط سایبرکوندریا قرار داشتند (74/46 درصد) و شیوع وضعیت شدید سایبرکوندریا شرکت کنندگان در پژوهش حاضر 13/97% برآورد شد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه دانشجویان علوم پزشکی در بیمارستان ها با مراجعین مختلف و نشانگان متفاوت روبرو هستند، برای کسب اطلاعات در حوزه پزشکی از اینترنت استفاده فراوانی دارند. براساس نتایج حاصل از پژوهش می توان نتیجه گرفت سایبرکوندریا در بین دانشجویان علوم پزشکی دارای شیوع نسبتا بالایی است.

مقدمه: تقاضای فزاینده به فناوری رایانه و نفوذ گستره اینترنت، بسیاری از افراد خصوصا دانش آموزان را با اختلال روانی و ارتباطات اجتماعی ناشی از ابتلا به اعتیاد رایانه مواجه ساخته است. هدف: هدف پژوهش بررسی نقش میانجی توانمندی خود در رابطه با هیجان خواهی با اعتیاد به اینترنت در نوجوانان انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه شهر کرج در سال 1398-1397 بودند که از میان آن ها 310 دانش آموز به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و پرسشنامه های هیجان خواهی آرنت، اعتیاد به اینترنت یانگ و سیاهه روانشناختی قدرت من (PIES) را تکمیل نمودند. داده های گردآوری شده از طریق همبستگی پیرسون و آزمون سوبل و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 و AMOS نسخه 23 تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد، اثر مستقیم هیجان خواهی و توانمندی خود بر اعتیاد اینترنتی دانش آموزان در سطح 95 درصد اطمینان معنی دار بوده است (0/05>p). همچنین نتایج بیانگر، رابطه غیرمستقیم بین هیجان خواهی و اعتیاد اینترنتی دانش آموزان با میانجیگری توانمندی خود با 95 درصد اطمینان است (0/05>p). به طور کلی نتایج الگوها نشان داد که تمام مقیاس های پژوهش از برازش مناسب برخوردارند. نتیجه گیری: درمجموع می توان نتیجه گرفت که توجه به افزایش باور افراد در ارتباط با توانمندی من، احتمال انجام رفتارهای پرخطر را کاهش می دهد و به تبع آن با ایجاد بهزیستی روانشناختی از آسیب اعتیاد به اینترنت در دوران نوجوانی پیشگیری به عمل آید. بنابراین ضروری است، در فرآیند پیشگیری از اعتیاد به اینترنت به نقش هیجان خواهی و توانمندی خود توجه نمود.

مقدمه: اختلال یادگیری از جمله مشکلات شایع در بین کودکان است که عدم تشخیص و درمان به موقع آن آسیب جدی به زندگی حال و آینده کودک وارد می کند. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر نوروتراپی بر میزان مشکلات یادگیری در دانش آموزان مبتلا به این اختلال بود. روش: روش پژوهش، شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با یک گروه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی کودکان مراجعه کننده اختلال یادگیری در سال 1396 که به کلینیک امام حسین (ع) وابسته به آموزش و پرورش استان یزد بودند، که از بین آن ها 23 نفر از دانش آموزان با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. بیماران طی 10 جلسه تحت درمان نوروتراپی قرار گرفتند. ابزارهای به کار رفته در تحقیق شامل پرسشنامه ی اختلال یادگیری کلورادو ویلکات و همکاران (2011) و همچنین الکتروآنسفالوگرافی کمی بود. تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تی زوجی) و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 20 انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که نوروتراپی بر کاهش میانگین نمره کل اختلالات یادگیری با توجه به سطح معنی داری آزمون t زوجی (0/05≤ p) از 0/05 کمتر است از این رو می توان گفت بعد از اجرای نوروتراپی میزان تفاوت بین متغیر اختلالات خواندن، شناخت اجتماعی، اضطراب اجتماعی، مشکلات فضایی و ریاضی دانش آموزان در پیش آزمون-پس آزمون دارای تفاوت معنادار است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، نوروتراپی می تواند به عنوان یک روش درمانی در اختلال خواندن، مشکلات مربوط به شناخت اجتماعی، اضطراب اجتماعی، مشکلات فضایی و مشکل ریاضی و در نهایت باعث بهبود اختلالات یادگیری شود.

مقدمه: توجه به عوامل موثر بر ازدواج به عنوان مهم ترین انتخاب زندگی فرد، همواره مورد توجه متخصصان حوزه خانواده است. هدف: هدف از این پژوهش پیش بینی رغبت به ازدواج براساس مشکلات بین فردی با میانجیگری نگرش به عشق در دانشجویان بود. روش: پژوهش از لحاظ هدف بنیادی و از نظر روش مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه ی دانشجویان دختر دانشگاه های شهر سنندج در سال تحصیلی 98-1397 بود. تعداد 360 نفر به روش نمونه گیری غیر تصادفی سهمیه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه رغبت به ازدواج (MDQ)، پرسشنامه مشکلات بین فردی (IIP-32) و مقیاس نگرش به عشق (LAS) بود. داده ها با شاخص های میانگین، انحراف معیار، آزمون همبستگی پیرسون و روش مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزارهای SPSS نسخه 25 و AMOS نسخه 24 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که مسیر مستقیم مشکلات بین فردی (0/16-)، عشق رمانتیک (0/30) و فداکارانه (0/19) به رغبت نسبت به ازدواج معنی دار بود. همچنین مسیرهای مستقیم مشکلات بین فردی (0/40 و 0/30) به عشق رمانتیک و دوستانه و مسیرهای غیرمستقیم مشکلات بین فردی به رغبت به ازدواج با میانجیگری عشق رمانتیک (0/10-) و دوستانه (0/02-) معنی دار بودند (0/05>p). دیگر یافته ها نشان داد مسیر مستقیم عشق دوستانه (0/01) به رغبت به ازدواج و مسیر مستقیم مشکلات بین فردی (0/04-) به عشق فداکارانه و همچنین مسیر غیرمستقیم مشکلات بین فردی به رغبت به ازدواج با میانجیگری عشق فداکارانه (0/002-) معنی دار نبودند (0/05>p). نتیجه گیری: در کل با توجه به نتایج چنین استنتاج می شود که عشق رمانتیک و دوستانه قادر به تعدیل آسیب های ناشی از مشکلات بین فردی و ترغیب کننده فرد به ازدواج است.

مقدمه: ارزیابی و واکاوی مشکلات دوره نوجوانی دارای اهمیت بسیار است. یکی از رفتارهایی که سبب نگرانی های عمومی درباره سلامت نوجوان شده است، رفتارهای خودآسیب رسان است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان همه گیری رفتارهای خودآسیب رسان نوجوانان دختر و پسر و کارکردهای این نوع رفتارها انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی بود. جامعه ی پژوهشی شامل کلیه ی نوجوانان 15 تا 18 ساله ی شهر سنندج در سال 99-1398 بود که از این میان نمونه ای با حجم 1334 نفر (686 دختر و 648 پسر) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده مقیاس رفتارها و کارکردهای خودجرحی کلونسکی و گلن بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی، مجذور خی و آزمون تی مستقل و نرم افزار SPSS نسخه 25 استفاده گردید. یافته ها: نرخ همه گیری رفتارهای خودآسیب رسان در میان دختران و پسران به ترتیب 9/6 و 7/1 درصد بود. الگوی رفتارهای خودآسیب رسان دختران نسبت به پسران غیرقابل مشاهده تر (0/009

مقدمه: پرخوری عصبی نوعی اختلال در خوردن است و به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات خوردن شناخته شده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف تاثیر واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان و شادکامی دختران مبتلا به پرخوری عصبی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل دختران 14 تا 16 ساله مبتلا به پرخوری عصبی در سال 1398 شهر تهران بود که تعداد 24 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه 12 نفره گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه تنظیم هیجان و مقیاس شادکامی استنفورد استفاده شد. پس از اجرای پیش آزمون بر روی گروه آزمایش یک دوره آموزش 8 جلسه ای مبتنی بر واقعیت درمانی ارایه شد؛ ولی گروه دوم چنین آموزشی دریافت نکردند. نهایتا جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس چند متغیره و تحلیل کواریانس تک متغیری استفاده و به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 23 انجام شد. یافته ها: نتایج یافته های پژوهش نشان داد که واقعیت درمانی بر افزایش تنظیم هیجان و شادکامی تاثیر معناداری دارد (0/001

مقدمه: کیفیت زندگی در برگیرنده ی شاخصه های مهمی است که یکی از آن ها کیفیت زندگی زناشویی است. هدف: هدف از پژوهش حاضر پیش بینی کیفیت زندگی زناشویی براساس تعهد و همدلی زوجین بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل دادند که در قالب طرح پژوهش همبستگی، تعداد 160 نفر به عنوان نمونه پژوهش با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای از بین آنان انتخاب شدند و مقیاس کیفیت زناشویی باسبی و همکاران (1995)، مقیاس تعهد زناشویی آدامز و جونز (1997)، و مقیاس همدلی قربانی و همکاران (1389) را تکمیل نمودند. داده های بدست آمده براساس تحلیل رگرسیون چندگانه و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که، کیفیت زندگی زناشویی براساس تعهد زوجین قابل پیش بینی است (2/870=t و 0/005P و 0/292=β ) و همبستگی مثبت و معناداری بین این دو متغیر وجود دارد. نتیجه گیری: نتیجه گیری کلی حاکی از آن بود که کیفیت زندگی زناشویی براساس تعهد و همدلی زوجین قابل پیش بینی است. بنابراین توصیه می شود که زوج درمانگران به متغیرهای مذکور توجه کرده و براساس آن ها برنامه هایی برای بهبود کیفیت زندگی زوجین طراحی کنند.