خانواده و بهداشت
سال:1389 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

با توجه به افزایش شیوع چاقی و اضافه وزن در کودکان و تاثیرات نامطلوب آن بر روی ارگان های مختلف بدن و نظر به اینکه بسیاری از عوارض با شدت چاقی ارتباط داشته و معمولا با کاهش وزن از شدت آنها کاسته شده و یا بکلی حذف می گردد و از سوی دیگر با توجه به عوارض سوء تغذیه و لاغری در کودکان از جمله تضعیف سیستم ایمنی بدن، عفونت های مکرر، نارسایی رشد، کوتاهی قد و تاخیر در بلوغ و...، لذا شناسایی موارد لاغری، چاقی و اضافه وزن و تعیین شیوع آنها در کودکان بسیار حائز اهمیت بوده، در این راستا از شاخص توده بدنی، (Body Mass Index) BMI بعنوان یک ابزار غربالگری مناسب استفاده می شود. زیرا که رایجترین و مهمترین راهنما است ارتباط زیادی با مقدار چربی بدنی در کودکان و بزرگسالان دارد.در این مطالعه مقطعی 2321 نفر از دانش آموزان دبستانی شهر بهبهان از مدارسی که بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند مورد اندازه گیری قد و وزن قرار گرفتند و BMI آنان محاسبه شد و سپس بر روی نمودارهای صدک BMI که مخصوص سن و جنس است منتقل گردیده و نتایج زیر حاصل گردید:میزان شیوع کلی چاقی، اضافه وزن و لاغری به ترتیب 9.3 درصد، 12.1 درصد و 12.32 درصد به دست آمد. به این ترتیب 21.4 درصد از دانش آموزان مورد مطالعه دارای وزن بیش از حد نرمال بودند. همچنین ارتباط آماری معنی دار در وضعیت چاقی بین گروه پسران و دختران وجود ندارد اما در وضعیت اضافه وزن و لاغری تفاوت آماری معنی داری بین پسران و دختران مورد مطالعه وجود دارد.

امروزه بیش از هر زمان دیگری به نقش تغذیه در حفظ و ارتقا سلامت و تقویت سیستم ایمنی در مقابله با بیماریها خصوصا در سنین حساس رشد و کودکی توجه شده است. عقب ماندگی رشد در سنین کودکی می تواند در سالهای بعد ادامه یافته و زنان و مردانی کوچک جثه با ظرفیت کار جسمی و مهارتهای کاری محدود و توان هوشی پائین تر بوجود آورد که مجددا خود این زنان مستعد بدنیا آوردن نوزادان کم وزن هستند بنابر این تحقیقات و بررسیهای رشد، تا آنجا که همراه با شناسائی علل و عوامل کند کننده رشد باشد می تواند در برنامه ریزیهای اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی بسیار مفید و ارزنده باشد.در یک مطالعه مقطعی، 1620 کودک زیر هفت سال شهر رشت از مراکز بهداشتی و درمانی و مهدهای کودک انتخاب شدند. روش جمع آوری نمونه ها از طریق معاینه و پرسشنامه بود. پرسشگران هفته ای سه روز در مهدهای کودک و مراکز بهداشتی حضور یافته و تا زمان جمع آوری کل نمونه این کار ادامه یافت. پرسشنامه از دو بخش شامل متغیرهای مورد لزوم، زمان تولد کودک، جنس، قد و وزن هنگام تولد، رتبه تولد، بعد خانوار، سطح سواد والدین، شاغل بودن مادر و بخش دوم شامل قد و وزن کودک و والدین تشکیل شده بود. جهت تجزیه و تحلیل نتایج از نرم افزار Spss 11.5 & EPI 2000 و آزمونهای آماری آنالیز واریانس و کوواریانس رگرسیون لجستیک چندمتغیره، Correlation استفاده گردید.در این مطالعه 1620 کودک زیر هفت سال مورد مطالعه واقع شدند که از این تعداد 638 نفر دختر (48%) و 681 نفر پسر (52%) بودند. در این مطالعه میانگین قد و وزن کودکان در سطوح مختلف تحصیلات پدر و مادر اختلاف داشته است که این اختلاف در بین گروه کم سواد و بیسواد حتی با آزمون کوواریانس و کنترل سن و شغل والدین با سایر گروهها معنی دار بوده است (r<0.00001).از نظر عوامل موثر بر قد کودکان پس از آنالیز رگرسیون چند متغیره با روش stepwise و وارد کردن کلیه متغیرهای مورد نظر، سن، تحصیلات و شغل مادر، قد والدین و جنس موثر بوده اند. عوامل موثر بر وزن کودکان نیز با آنالیز رگرسیون چند متغیره با روش stepwise، سن، وزن والدین، تحصیلات مادر، وزن هنگام تولد و رتبه تولد بوده است. در این مطالعه بر اساس Z-score میزان Wasting  6.1 در صد، Stunting 8.5 درصد و 6.5 Under weighting درصد بدست آمد. همچنین بر اساس صدک وزن برای قد بالاتر از 90 میزان4 Over weight  درصد و بالاتر از 95، میزان 9.4 Obesity درصد بوده است.نتیجه گیری: سوء تغذیه کودک مشتقی از وضعیت رشد هنگام تولد و وضعیت تغذیه والدین است. بنابر این پیشگیری از سوءتغذیه نیازمند مراقبت هر چه بیشتر دختران هنگام بلوغ، زنان سنین باروری و مادران میباشد.

بیماریهای قلبی عروقی بعنوان یکی از مشکلات سلامت بوده و به سرعت در تمام دنیا در حال گسترش می باشد. این بیماریها که دارای ریسک فاکتورهای متعددی از جمله شیوه زندگی می باشد، خطر مرگ و میر را افزایش می دهد.در این مطالعه مقطی 494 نفر از زنان مورد بررسی قرار گرفتند. فرم بررسی شامل مشخصات دموگرافیک، قد، وزن، فشار خون بود. همچنین رابطه بین چاقی شکمی و عمومی با مشخصات دموگرافیک، فعالیت فیزیکی، کیفیت خواب و فشارخون سیستولیک و دیاستولیک نیز بررسی گردید.میزان شیوع اضافه وزن، چاقی عمومی و چاقی شکمی به ترتیب 30%، 11.3% و 83.8% بود. چاقی شکمی و عمومی با افزایش سن و سطوح بالای فشار خون دیاستولیک و سیستولیک ابتلا به بیماریها، هایپر لیپیدمی و کار در شیفتهای متغییر و برخی فاکتورهای دیگر ارتباط مستقیم داشت. همچنین شیوع چاقی بالا بود.در نتیجه بیماریهای قلبی عروقی با ریسک فاکتورهایی نظیر چاقی و اختلالات چربی خون مرتبط هستند. در این مطالعه شیوع اضافه وزن بالا و میزان فعالیت فیزیکی نیز نا مناسب بود. در مجموع احتمال بروز بیماریهای قلبی عروقی و اختلالات متابولیک در آینده بالا می باشد و پیشنهاد می شود که با توجه به یافته های این مطالعه مداخلات لازم صورت پذیرد. مساله مهم این است که چه باید کرد و چگونه باید این کار را انجام داد.

در حال حاضر دانشجویان شهرستانی بیش از (60%) کل دانشجویان کشور را تشکیل می دهند و به این تعداد نیز مرتبا افزوده می شود از این جهت رسیدگی به وضع این قشر از دانشجویان بسیار حایز اهمیت است.هدف پژوهش مزبور نیز کمک به شناسایی و رفع کمبودهای رفاهی موجود در خوابگاه ها برای دانشجویان و ارائه اطلاعاتی در این باره به مسوولین ذیربط است که این امر دانشجویان را از لحاظ فکری و روحی رشد داده، آنان را برای حضور در جامعه بزرگتر و قبول مسوولیت آماده تر می کند. اساس متدولوژی پژوهش حاضر بر مبنای روش پیمایشی است، اما از آنجا که بررسی مشکلات خوابگاه های دختران نیاز به روش مکمل دارد، از روش کیفی نیز در کنار روش کمی استفاده می شود. جامعه آماری مورد مطالعه شامل تمامی دانشجویان دختر ساکن خوابگاههای دانشگاه های دولتی در سطح شهر تهران است که کلا 16000 نفر هستند. حجم نمونه آماری نیز که شامل 313 نفر است، که به طریقه نسبت تعداد دانشجویان دختر خوابگاه هر دانشگاه به کل ساکنین خوابگاه در تهران محاسبه و در نهایت به شیوه تصادفی انتخاب گردیدند.نتایج پژوهش، حاکی از آن است که:-1 میان مشکلات عاطفی، روحی، بهداشتی و مشکلات زندگی در خوابگاهها ارتباط وجود دارد.-2 میان کیفیت دسترسی به خدمات، کیفیت محیط خوابگاه ها و مشکلات زندگی در خوابگاهها ارتباط وجود دارد.-3 میان عملکرد سرپرست و برخورد مسوولین با مشکلات زندگی در خوابگاه ها ارتباط است.-4 میان مسائل اجتماعی و امنیتی خوابگاه و و سکونت در خوابگاه رابطه وجود دارد.-5 میان رابطه با هم اتاقی و رضایت از سکونت خوابگاه ها با مشکلات زندگی در خوابگاهها ارتباط وجود دارد.-6 میان بهزیستی روانی دانشجویان و سکونت در خوابگاه رابطه وجود دارد.-7 میان عدم مشارکت دادن دانشجویان در برنامه ریزی و سازماندهی و مشکلات خوابگاه ها رابطه وجود دارد.-8 میان سیاست و مقررات خوابگاهی و با مشکلات زندگی در خوابگاهها ارتباط وجود دارد.-9 از جمله دغدغه های فکری دانشجویان غیربومی، خوابگاه و مشکل تهیه آن است.

هدف اصلی این تحقیق بررسی مشکلات و اختلالات رفتاری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی خوی است. جامعه آماری ﭘﮋوهش، کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی در (1386-1385) و حجم نمونه 335 نفر انتخاب شد که 191 آنها مذکر و 141 نفر مونث بودند. این ﭘﮋوهش از نوع توصیفی مقطعی بوده و داده های آن بصورت میدانی جمع آوری شده است. ابزار ﭘﮋوهش، آزمون (S-C-L-90-R) انتخاب گردید. از آمار توصیفی برای بررسی میزان آسیب پذیری دانشجویان، آزمون t برای مقایسه میزان آسیب پذیری دانشجویان از نظر جنسیت، تاهل و خاستگاه خانواده و آزمون تحلیل واریانس برای بررسی متفاوت بودن آسیب پذیری دانشجویان بر اساس رشته تحصیلی بکار برده شده است. میانگین توزیع نمرات دانشجویان در افکار پارانوئیدی 1.59، افسردگی 1.33، وسواس و اجبار 1.27، حساسیت در روابط متقابل 1.16، اضطراب 1.2، خودبیمارانگاری 1.14، روان پریشی 1.03، پرخاشگری 0.97، ترس مرضی 0.73 علائم کلی مرضی 1.19 و ضریب شدت ناراحتی 1.95 میباشد. نتایج بر اساس جنسیت نشان می دهد که آسیب پذیری دانشجویان مونث در اغلب موارد از دانشجویان مذکر بصورت معنی دار بیشتر است. بر اساس رشته تحصیلی، دانشجویان رشته کشاورزی آسیب پذیری بیشتری از سایر رشته ها بصورت معنی دار داشته اند. آسیب پذیری دانشجویان غیرآذری زبان در معیار شدت علائم مرضی از دانشجویان آذری زبان و آسیب پذیری دانشجویان مجرد در معیار روان پریشی از متاهلها بیشراست.

همه مراقبین بهداشتی از جمله دانشجویان پرستاری و مامائی در معرض خطر صدمه تماس و عفونت ناشی از پاتوژنهای موجود در ذرات خون می باشند. جهت کاهش این خطرات، ارتقا سطح آگاهی و مهارت شاغلین حرفه پزشکی بخصوص دانشجویان به منظور پیشگیری امری ضروری است و جهت این امر سنجش آگاهی، نگرش و عملکرد آنان کمک کننده است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تعیین دانش، نگرش و عملکرد دانشجویان پرستاری ومامائی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری انجام شده است.این مطالعه از نوع مقطعی – عرضی بوده که در یک محدوده زمانی خاص 200 نفر از دانشجویان پرستاری و مامائی پرسشنامه دانش، نگرش و عملکرد در مورد راههای پیشگیری از صدمات ناشی از اجسام تیز را تکمیل نمودند. روش نمونه گیری از نوع سرشماری و با جلب رضایت آزمودنیها انجام شده است.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از از نرم افزار spss 16 استفاده شده است.یافته ها نشان می دهد میزان آگاهی 37.7 درصد از نمونه ها پایین تر از حدود اطمینان میانگین بوده، 54.5 درصد نمونه ها در مورد راههای پیشگیری دارای نگرش منفی بودند، یعنی نگرانی شان بالاتر از حدود اطمینان میانگین بوده است و عملکرد 48 درصد از نمونه ها پایین تر از حدود اطمینان میانگین بوده است. 95 درصد از دانشجویان علیه هپاتیت B واکسینه شده اند.نتیجه مطالعه نشان می دهد که آگاهی، ناکافی و نگرش عده زیادی از دانشجویان منفی و عملکرد تعداد زیادی از دانشجویان زیر حد مطلوب بوده است. بنابر این دانشجویان نیاز به آموزشهای رسمی در مورد احتیاطهای استاندارد واداره مطلوب صدمات ایجاد شده در اثر اجسام تیز جهت افزایش آگاهی و بهبود عملکرد دارند.

از یک سو یکی از شغل های بسیار محبوب بین زنان، پیرایشگری بوده، از سوی دیگر یکی از راههای مهم انتقال ایدز و هپاتیت (ب) انتقال خون از طریق خراشهای جلدی می باشد. بنابر این آگاهی پیرایشگران (که بر حسب ماهیت حرفه خود نقش عمده ای در انتقال دو بیماری ذکر شده دارند.) نسبت به روش های انتقال، ماهیت بیماری و پیشگیری یکی از راههای مقابله با بیماریهای ایدز و هپاتیت (ب) است. به همین جهت با هدف دستیابی به اطلاعات فوق طرح تعیین آگاهی زنان پیرایشگر در زمینه بیماریهای ایدز و هپاتیت (ب) تدوین گردید تا یافته های آن بتواند گامی برای برنامه ریزی نظام آموزش بهداشت فردی و همگانی باشد.پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است که بر روی 100 نفر از زنان پیرایشگر که به روش سرشماری انتخاب شدند، صورت گرفته است. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه ای مشتمل بر سه قسمت است؛ قسمت اول مشخصات دموگرافیک قسمت دوم اطلاعات لازم در زمینه بیماری ایدز و قسمت سوم آگاهی افراد در زمینه هپاتیت (ب) را ارزیابی می نماید.پژوهشگر با مراجعه به پیرایشگریها، و ارائه پرسشنامه به آنها، پس از 20 دقیقه (فرصت واحد های مورد پژوهش جهت تکمیل پرسشنامه)، پرسشنامه را جمع آوری و در پایان یافته های به دست آمده را توسط آمار توصیفی و استنباطی (کای دو) مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.آنچه بسیار مورد توجه است، این است که اکثریت پیرایشگران نمی دانستند نخ بند مشترک می تواند در انتقال بیماریهای ایدز و هپاتیت (ب) نقش داشته باشد (77، 88 درصد) از سوی دیگر هیچ کدام از پیرایشگران، تعویض تیغ و استفاده از قطعه جدید نخ بند را از مهمترین روش پیشگیری انتقال ایدز و هپاتیت (ب) ذکر نکردند.بحث و نتیجه گیری: آگاهی زنان پیرایشگر درخصوص با بیماریهای ایدز و هپاتیت (ب) کافی نبوده و نیاز مبرم به آموزش وجود دارد.

جراحی به عنوان یکی از اساسی ترین شیوه درمان همه روزه سهم بیشتری در بهبودی و باز یافت سلامت بیماران ایفا می کند. برای انجام عمل جراحی باید به بیماران طوری وضعیت داده شود که بهترین دید جراحی فراهم گشته، از خطرات احتمالی به سیستم های گردش خون، تنفس، عضلانی- اسکلتی، اعصاب محیطی و پوست پیشگیری شود. از آن جا که زنان به دلیل موقعیت آناتومیکی در هنگام عمل جراحی بیشتر در وضعیت لیتاتومی به نسبت سایر وضعیت ها قرار می گیرند، پژوهش با هدف بررسی میزان رعایت اصول استاندارد به هنگام دادن وضعیت جراحی لیتاتومی به زنان تحت عمل جراحی در اتاق های عمل مراکز آموزشی درمانی شهر رشت انجام گرفته است.این پژوهش بر روی 225 بیمار تحت عمل جراحی در وضعیت لیتاتومی و به روش نمونه گیری تصادفی انجام گرفته، ابزار پژوهش برگه مشاهده (چک لیست) می باشد که مشتمل بر دو بخش است: بخش اول شامل اطلاعات زمینه ای و دارای دو سوال و بخش دوم بر اساس اهداف ویژه پژوهش تنظیم شده که شامل پنج قسمت و به ترتیب در باره با رعایت اصول استاندارد در حیطه سیستم های گردش خون، تنفس، عضلانی- اسکلتی، اعصاب محیطی و تمامیت پوست می باشد داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار مورد با سیستم تنفس 60% در حد ضعیف، در ارتباط با سیستم عضلانی- اسکلتی 63.2% در حد ضعیف، سیستم اعصاب محیطی 89% در حد نسبتا مطلوب و حفظ تمامیت پوست 56% در حد ضعیف بوده است.نتایج مطالعه نشان داد که درخصوص با هدف کلی پژوهش میزان رعایت اصول استاندارد در دادن وضعیت جراحی لیتاتومی به بیماران 68% درصد ضعیف و تنها 17.8% درصد مطلوب بوده است بنابراین لزوم آموزش های لازم در خصوص رعایت موارد استاندارد شده و اجرای برنامه های نظارتی در این خصوص توصیه می گردد.