جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
سال:1396 | دوره:7 | شماره:4 |تعداد مقالات:12

تحقیق حاضر با تاکید بر رویکرد برنامه ریزی راهبردی، درصدد تدوین راهبردهای اجرایی و موثر به منظور توسعه پایدار صنعت گردشگری منطقه کویر شهداد می باشد. این منطقه به دلیل دارا بودن قابلیت ها و منابع ارزشمند خود، توانایی تبدیل به جاذبه های گردشگری را دارد و با برنامه ریزی دقیق و کارآمد می تواند به عنوان قطب گردشگری در کشور معرفی شود. در این راستا، رویکرد برنامه ریزی راهبردی قادر به تبدیل منابع منطقه به جاذبه ها و فعالیت های گردشگری است و در نتیجه اثرات بالقوه مثبتی از جمله افزایش اشتغال، افزایش سطح رفاه اجتماعی مردم منطقه، حفظ و توسعه منابع موجود، منابع تاریخی و طبیعی منطقه را خواهد داشت. در گام نخست، مصاحبه و نظرخواهی از طریق پرسشنامه از کارشناسان، مسوولین و مدیران حوزه گردشگری در منطقه کویر شهداد انجام شد. در گام دوم با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا و تحلیل SWOT که یک جهت گیری راهبردی است، داده ها و اطلاعات تحلیل می شود، سپس با استفاده از ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی IE جهت شناسایی اثرات مورد انتظار منطقه و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی QSPM راهبردهای توسعه صنعت گردشگری منطقه کویر شهداد طبقه بندی و اولویت بندی می شود. نتایج حاصل از بررسی ها و محاسبات نمایانگر آن است که این منطقه در بخش گردشگری در محیط خارجی با فرصت و در محیط داخلی با قدرت روبرو است. بنابراین این قابلیت بسیار بالایی را جهت توسعه و ارتقای ظرفیت های گردشگری خود برای تبدیل شدن به یک مقصد گردشگری توسعه یافته دارد.

وجود سرما یه اجتماعی کلید تداوم حیات شهروندی است و فقدان سرمایه اجتماعی مانع اساسی در شکل گیری بستری مبتنی بر مدیریت شهری توانمند، پاسخ گو و کارآمد محسوب می شود. در این راستا پژوهش حاضر، با هدف اصلی ارزیابی و اولویت بندی میزان سرمایه اجتماعی در نواحی یازده گانه شهر بناب صورت پذیرفته است. نوع تحقق کاربردی بوده، روش بررسی آن توصیفی تحلیلی است. بر این اساس، جامعه مورد مطالعه در این پژوهش 84654 نفر ساکن در 11 ناحیه اصلی شهر بناب بوده است. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه بوده که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 500 نفر و به روش تصادفی ساده طبقه بندی انتخاب شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل های AHP و TOPSIS و GIS صورت گرفته است. نتایج حاصل از پیاده سازی گام های مختلف مدل تاپسیس نشان می دهد که به جهت سطح بندی وضعیت سرمایه اجتماعی در نواحی یازده گانه بناب تفاوت آشکار وجود دارد. بر اساس نتایج پژوهش نواحی زرگران، داش کورپی، کوچه قم، مهرآباد و خانم باغی که از نظر طبقات اجتماعی و اقتصادی و کالبدی در سطح بالاتری قرار دارد، نسبت به سایر نواحی دارای وضعیت مطلوب تری هستند. همچنین نواحی گزاوشت (با ضریب 0.3685)، تنگه کوچه غربی (با ضریب 0.3689) و تنگه کوچه شرقی (با ضریب 0.3877) از کمترین میزان سطح سرمایه اجتماعی برخوردار است و در این نواحی شاخص های امنیت و اعتماد در حد پایین قرار دارد، لذا ارائه طرح های امنیتی و گسترش نظارت بر این نواحی، تبلیغات و فرهنگ سازی در جهت ارتقای سطح اعتماد و مشارکت عمومی می تواند از جمله این راهکارها باشد.

شناسایی موثرترین سطح نحوه حکومت و مدیریت بر تحقق برنامه ها و اهداف توسعه روستایی از الزامات اساسی محسوب می گردد. در این راستا در تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر تحقق حکمروایی خوب روستایی با تاکید بر عملکرد دهیاری ها در دهستان چایپاره بالا واقع در شهرستان زنجان پرداخته شده است. روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه) می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی روستاهای دهستان چایپاره بالا واقع در شهرستان زنجان می باشند برای انتخاب نمونه از جامعه آماری از فرمول اصلاح شده کوکران استفاده شد که تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 160 خانوار محاسبه گردید. به منظور سازگاری درونی و رواییپرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. برای این منظور تعداد 30 پرسشنامه تکمیل و پیش آزمون گردید و ضریب آلفای بدست آمده برای با 0.74 درصد به دست آمد. یافته های تحقیق نشان می دهد سطح رضایت مردم از عملکرد دهیاران در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.

تقاضا برای گردشگری در طبیعت، برنامه ریزی همه جانبه و توجه به محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن را ضروری ساخته است. نواحی بیابانی عموما بعنوان منابع طبیعی بکر شناخته شده اند و در صورتی که بخواهیم گردشگری را در این نواحی گسترش دهیم این نواحی نیز مانند سایر سایت های طبیعی از قاعده توسعه پایدار مستثتی نیستند. استان یزد در مرکز ایران با وسعت 131000 کیلومتر مربع سومین استان بزرگ کشور است که 65 درصد آن را اراضی کویری وبیابانی تشکیل می دهد. معرفی مهمترین شاخص ها و معیارهای مناسب اندازه گیری گردشگری پایدار طبیعی در مناطق خشک و بیابانی سوال اصلی این تحقیق می باشد مقاله حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و پیمایشی از طریق نظر خواهی از خبرگان و اساتید به شیوه دلفی و همچنین مدل تحلیل تشخیص در قالب نرم افزار SPSS به معرفی شاخص ها و معیارهای مناسب برای اندازه گیری پیشرفت به سوی پایداری در گردشگری طبیعی در مناطق خشک و بیابانی پرداخته است. یافته های تحقیق بر اساس آزمون فرض T-test در سطح 5 درصد مورد آزمون قرار گرفت. بر اساس یافته های تحقیق تعداد 64 شاخص برای سنجش پایداری گردشگری طبیعی در مناطق بیابانی انتخاب شدند. برای پایداری زیست محیطی 28 شاخص معرفی شدند. در این میان شاخص های دسترسی به منابع آب با میانگین 8، کیفیت آب با میانگین 7، دما با میانگین 7.72 وتنوع گیاهی وجانوری با میانگین 7.08 بیشترین وزن را دارا می باشند. سنجش پایداری اجتماعی و فرهنگی با 19 شاخص صورت می گیرد. مهم ترین این شاخص ها امنیت اجتماعی با میانگین 8.48، اطلاع رسانی با میانگین 7.96 مکانهای تاریخی و فرهنگی با میانگین 7.12 بیشترین امتیاز را کسب نموده اند. سنجش پایداری اقتصادی با تعداد 17 شاخص انجام می شود. شاخص های درآمدحاصل از گردشگری برای ساکنان محلی با میانگین 7.36، میزان اشتغال جوامع محلی با میانگین 7، زیرساخت های گردشگری با میانگین 7 از مهمترین شاخص های اقتصادی می باشد.اولویت بندی معیارهای گردشگری بر اساس تست دانکن صورت گرفت که در این میان معیارهای امنیت، منابع آب ومالی در اولویت اول ومعیارهای خاک و توپوگرافی در اولویت پنجم قرار گرفتند.

امروزه مناطق شهری بخصوص کلان شهرها با جذب جمعیت، سرمایه و فعالیت، تبدیل به مراکز اصلی خدمات، تجارت، تولید، مصرف و سکونت شده و در مسیر پاسخگویی به نیازهای روزافزون خود، بسیاری از منابع انسانی و طبیعی را باچالش های اساسی مواجه نموده است. در این میان، مقوله شهرنشینی توده ای که به معنای افزایش فزاینده مهاجرت به شهرها، شهرنشینی گسترده، رشد فیزیکی شهرها و ... می باشد، گریبانگیر بسیاری از شهرها، بویژه در کشورهای جهان سوم شده است. شهرهای ایران نیز در پی تحولات اقتصادی، اجتماعی، با رشد لجام گسیخته، سریع و بی قواره مواجه بوده اند. در این میان شهر قم به عنوان مرکز ثقل و چهارمین شهر مهاجرپذیر ایران، با توحه به رشد جمعیت و شهرنشینی، بویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با رشد سریعی از بعد کالبدی و فیزیکی مواجه بوده است. از این رو نگارندگان مقاله حاضر با علم به اهمیت مقوله بررسی روند و گسترش کالبدی این شهر، به مطالعه در فاصله سالهای 1335 تا 1390 پرداخته است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تحلیلی– توصیفی بوده و با بهره گیری از مدل های آنتروپی شانون، هلدرن و جینی، به تحلیل چگونگی گسترش کالبدی– فضایی این شهر پرداخته است. نتایج حاصل از به کارگیری و تحلیل این مدل ها نشان می دهد که طی این دوره ها، گسترش فیزیکی شهر، بصورت پراکنده و غیرمتراکم بوده و زمینه را برای رشد اسپرال و بدون برنامه شهر آماده نموده است.

حکمروایی شایسته شهری که مبتنی بر برنامه ریزی مشارکتی است، امروزه وجه غالب الگوهای نوین مدیریت شهری در جهان می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی، ارزیابی و اولویت بندی مولفه های حکمروایی شایسته شهری، از دیدگاه فعالان بخش مدیریت شهری بوکان در استان آذربایجان غربی می باشد. روش تحقیق در مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر بررسی های اسنادی و پیمایشی بوده است. داده های مورد نیاز پژوهش، از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری و برای انجام تحلیل های مورد نیاز و اولویت بندی شاخص های مورد مطالعه از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. در این پژوهش با اقتباس از اصول حکمروایی شایسته ارائه شده توسط سازمان های جهانی نظیر برنامه توسعه سازمان ملل متحد، بانک جهانی و نظریه پردازان بین المللی، شاخص های مشارکت، پاسخگویی، شفافیت، قانونمداری، اثر بخشی - کارایی و مسوولیت پذیری انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. در نهایت یک نوع اولویت بندی در شاخص ها و معیارهای موجود با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل، ارزیابی و اولویت بندی داده های به دست آمده نشان می دهد که شاخص پاسخگویی در رتبه 1، مشارکت در رتبه 2، اثر بخشی - کارایی در رتبه 3، مسوولیت پذیری در رتبه 4، قانونمداری در رتبه 5 و شفافیت در رتبه 6 قرار می گیرد.

یکی از مهمترین عوامل محدود کننده فعالیت های انسانی در نیمه جنوبی ایران بویژه سواحل جنوبی، وقوع پدیده اقلیمی شرجی می باشد. هدف از این پژوهش، تعیین اولین روز شرجی، آخرین روز شرجی، طول دوره شرجی، طول دوره بدون شرجی و فراوانی وقوع روزهای شرجی در سطح احتمالاتی 95 درصد در نیمه جنوبی ایران است. بدین منظور از داده های ساعتی فشار جزئی بخار آب برای یک دوره 15 ساله (2009 - 1995) مربوط به 13 ایستگاه همدید بهره گرفته شد. لازم به ذکر است که در این پژوهش روزی به عنوان روز شرجی تعریف شده است که در یکی از هشت دیده بانی روزانه آن، فشار جزئی بخار آب برابر یا بیشتر از 18.8 هکتوپاسکال باشد. نتایج نشان می دهد که در نیمه جنوبی ایران در سطح احتمالاتی 95 درصد زودترین وقوع اولین روز شرجی در ایستگاه چابهار در 3 ژانویه (13 دی) و دیرترین وقوع آن در ایستگاه کرمان در 29 ژولای (7 مرداد) اتفاق می افتد. دیرترین تاریخ وقوع آخرین روز شرجی نیز در ایستگاه چابهار و در 28 دسامبر (7 دی) و زودترین آن در ایستگاه فسا و در 19 آگوست (18 مرداد) رخ می دهد. طولانی ترین طول دوره شرجی متعلق به ایستگاه های ساحلی یعنی چابهار (359 روز)، بندرعباس (353 روز)، بوشهر (298 روز) و آبادان (266 روز) و کوتاه ترین طول دوره شرجی نیز به ترتیب با 16، 17 و 29 روز متعلق به ایستگاه های شیراز، کرمان و فسا می باشد. توزیع فضایی فراوانی روزهای شرجی نیز نشان می دهد که هر چه عرض جغرافیایی ایستگاه ها افزایش می یابد از فراوانی آنها کاسته می شود. همچنین فراوانی روزهای شرجی در جنوب شرق ایران در مقایسه با جنوب غرب نیز بسیار بیشتر است.

خدمات و امکانات گردشگری به عنوان یکی از بنیادی ترین اشکال عرضه در صنعت فراغت و تفریح، بیشترین حجم درآمدزایی را برای جوامع میزبان پس از صنعت حمل ونقل و جابجایی گردشگران به وجود می آورد. بررسی تجارب مقاصد توسعه یافته گردشگری داخلی و خارجی نشان می دهد که مقاصدی در این عرصه درخشیده اند که در نظام عرضه محصولات گردشگری خود، مجهز به سیستمی سامان یافته و توانا در بعد تسهیلات و خدمات گردشگری به ویژه در زمینه تاسیسات تجاری و اقامتی هستند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی می باشد. روش های گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه ای و میدانی می باشد. با توجه به سیال بودن جمعیت بازدید کننده از مرکز تجاری- اقامتی امید شهر مشهد در این پژوهش امکان محاسبه جامعه آماری وجود ندارد، از این رو از فرمول های تعین حجم نمونه خاصی بهره گیری نشده و به صورت پیش فرض تعداد 200 پرسشنامه در محدوده مورد مطالعه پخش و جمع آوری گردیده است. در این راستا با بهره گیری از پرسشنامه اقدام به جمع آوردی داده ها شده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها نیز از نرم افزار 18 spss و تحلیل های T.test، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون بهره گیری شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشانگر آن است که بین شاخص های قابلیت و جذابیت فضاهای تجاری-اقامتی امید شهر مشهد و گردشگری آن به میزان 0.417+ درصد رابطه و همبستگی وجود دارد که این امر بیانگر رابطه مستقیم بین دو متغیر است. در ادامه با استفاده از تحلیل رگرسیون به تاثیرات هرکدام از شاخص ها در این همبستگی پرداخته شد. نتایج حاصل از این آزمون نشان داد که شاخص کالبدی و فضایی با امتیاز 0.291 بیشترین ضریب تاثیر و سایر شاخص های پژوهش به ترتیب با میزان بتای 0.219 برای شاخص کاربری و فعالیت، بتای 0.135 برای شاخص زیست محیطی، بتای 0.116 برای شاخص فرهنگی و اجتماعی و بتای 0.107 برای شاخص ادراکی و شناختی در محدوده موردمطالعه تاثیرگذار می باشند.

بافت های فرسوده بخش قابل توجهی از پهنه بسیاری از شهرهای کشورمان را تشکیل می دهند که به دلیل معضلات خاص خود از گستره حیات شهری خارج شده و به بخش های مساله دار شهرها تبدیل شده اند. این بافت ها علاوه بر مسائل و مشکلات کالبدی، ابعاد و کیفیات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و فضاهای شهری را نیز دچار تنزل کرده، حضور انسان در فضاهای شهری را با معضل روبرو و یا مختل می سازند. شناسایی این مناطق شهری و اولویت بندی پهنه های مداخله به منظور اعمال راهکارهای منطقی و متناسب که به ارتقای کیفیت فضاهای شهری در این بافت ها می پردازد ضروری می باشد. مقاله حاضر با هدف ارزیابی و اولویتبندی پهنه مداخله در بافت مرکزی شهر تبریز (منطقه 8) با روش توصیفی – تحلیلی و پیمایشی صورت گرفته است که بدین منظور به تعداد 378 پرسشنامه در بین سرپرستان خانوار سطح محلات منطقه 8 توزیع گردید و با بهره گیری از تحلیل واریانس یک راهه و تفاوت میانگین وضعیت محلات مذکور به لحاظ شاخص اقتصادی، اجتماعی و کالبدی ارزیابی گردیده است و از تکنیک کپ لند جهت اولویت بندی نهایی محلات بافت مرکزی به لحاظ سه شاخص مورد بررسی بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق حاضر گویای این است که بافت مرکزی شهر تبریز در ابعاد مختلف کالبدی، اجتماعی و اقتصادی متفاوت می باشد. و بر اساس تکنیک کپ لند گویای محله مقصودیه در مرتبه اول جهت مداخله در بافت فرسوده به لحاظ معیارهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی می باشد. و محله تبلی باغ در مرتبه دوم و محله قره باغ در مرتبه سوم قرار دارند.

شهر امروز به عنوان یکی از عظیم ترین دستاوردهای فرهنگ و تمدن و یکی از فراگیرترین پدیده های اجتماعی عصر حاضر مطرح است. بر حسب این گستردگی، هر کس به فراخور ظن و فن خود بدان می نگرد، علیرغم گذشت بیش از دودهه از تصویب مصوبه مجموعه های شهری وتهیه طرح ها و پژوهش های متعدد دانشگاهی، نهادهای مسوول برنامه ریزی کلان کشور از دستیابی به یگانگی برنامه ریزی و مدیریتی مطلوب برای مجموعه های شهری ناکام مانده اند. مهم ترین علل این ناکامی را می توان عدم توجه پژوهش ها به واقعیت های فضایی، سازمانی وساختار تصمیم گیری در ایران، فقدان بررسیهای موشکافانه ساز وکارهای اجرایی وکم توجهی به لزوما انطباق رویکردهای برنامه ریزی با ساختار اداری- برنامه ریزی کشور دانست. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی نقش سازمان های اداری در توانمندسازی نظام مدیریت یکپارچه شهری تهران ولندن در راستای شناخت نواقص مدیریت شهری تهران است. تحقیق حاضراز پژوهش های تطبیقی باتحلیل کیفی است. روش تحقیق در این مقاله به دو صورت توصیفی– تحلیلی صورت گرفته است و اطلاعات به صورت کتابخانه ای–اسنادی آماری گرداوری شده است و از نظر روش شناسی، فراتحلیل (تحلیل ثانوی) محسوب می شود. با توجه به اینکه هدف نهایی این پژوهش، مقایسه تطبیقی نقش سازمان های اداری در توانمندسازی نظام مدیریت یکپارچه شهری تهران با لندن، تشخیص کمبودها و نقاط مبهم در مدیریت مجموعه های شهری می باشد، از این رو می توان پژوهش حاضر را از دسته پژوهش های کاربردی برشمرد. نتایج نشان می دهد از بزرگترین مشکلات موجود در شهرداری تهران، ناهماهنگی ادارات داخل شهرداری است. بسیاری از پروژه های خدمات شهری از جمله: لوله کشی برای فضای سبز شهر، ساختن زیر مخزنی، عریض نمودن نهر، مسدود کردن نهر، .... بدون هماهنگی با اداره فنی و ترافیک بوده و این امر هزینه های هنگفتی را بر دوش شهرداری می نهد. علاوه بر آن وقت و نیروی انسانی دوباره و یا هر از گاهی سه باره مصرف می گردد. در کل می توان گفت، دستیابی به مدیریت واحد شهری نیازمند واگذاری اختیارات لازم به مدیریت شهری است.

امروزه زمین گردشگری به عنوان یکی از پیشروترین فعالیت های در حال رشد در جهان محسوب می شود که در میان اشکال مختلف گردشگری، یکی از علمی ترین و جذاب ترین آن ها شناخته شده است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش با استفاده از دو مدل SWOT و FASSOULAS بررسی وضعیت ژئوتوریسمی غار کرفتو استان کردستان انجام شد. از این رو مقاله حاضر از منظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است. بدین منظور در گام نخست، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای ژئوسایت کرفتو بر اساس نظر کارشناسی شناخته شدند و با استفاده از ماتریس SWOT، خط- مشی و سیاست های کاربردی مشخص شد، در مرحله دوم با استفاده از روش ارزیابی FASSOULAS شش ارزش مطرح در این روش برای محیط غار بررسی گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که با توجه به امتیازات کسب شده توسط ماتریس عوامل داخلی (3.54) و ماتریس عوامل خارجی (3.69)، استراتژی مناسب برای غار کرفتو استراتژی، تهاجمی/ رقابتی می باشد و لازم است در زمینه هایی مثل توسعه امکانات ورزشی منطقه و ترغیب به سرمایه گذاری بخش خصوصی در این ژئوسایت اقدام شود. در بین ارزش های مورد بررسی در روش FASSOULAS، ارزش علمی غار امتیاز ویژه ای را کسب نمود و این موضع نشان دهنده اهمیت بالای این ارزش برای توسعه و جذب گردشگر در این منطقه است که با تلفیق آن با راهبردهای بدست آمده از ماتریس SWOT، می توان این منطقه را به یکی از قطب های ژئوتوریسم کشور تبدیل نمود.

امروزه توسعه صنعت گردشگری به عنوان الگوی درآمدی پایدار در کشورهای جهان دارای اهمیت بسزایی می باشد. در این میان این سعنت با توجه به حساسیت هایی که دارد بسیار شکننده بوده و لازم است تا تدابیر مناسبی برای پایداری آن در نظز گرفته شود. توجه به امنیت سیاسی و شاخص های سازنده آن یکی ازمهمترین فاکتورهایی است که می تواند رونق یا رکود این فعالیت را رقم زند. از این رو این پژوهش با هدف واکاوی شاخص های امنیت سیاسی در راستای توسعه صنعت گردشگری در استان مازندران صورت پذیرفته است. تحقیق حاضر از نظر اهداف درونی در زمره پژوهش های توصیفی- تحلیلی و از نظر اهداف بیرونی در زمره پژوهش های کاربردی قرار می گیرد. در جهت جمع آوری داده های مورد نیاز از روش های پیمایشی (مصاحبه و پرسشنامه)، برداشت و مشاهدات میدانی و مطالعات اسنادی استفاده شده است. در بخش تجزیه و تحلیل داده ها تلاش بر آن بوده است تا در بررسی هر یک از شاخص ها و زیرشاخص ها، با تلفیق انواع داده های بدست آمده نتایجی هرچه جامع تر و کامل تر حاصل شود. در این راستا از نرم افزار SPSS و آزمون هایی همچون همبستگی اسپیرمن و تحلیل مسیر (آزمون های KMO و آزمون بارتلت) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها حاکی از آن است، از آن جایی که مقدار شاخص KMO برابر 0.813 است (نزدیک به 1) تعداد نمونه برای تحلیل عاملی کافی است. همچنین مقدار sig آزمون بارتلت، کوچک تر از 5 درصد است که نشان می دهد که تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار، مدل عاملی، مناسب است. با توجه به انجام تحلیل عاملی روی 7 متغیر اصلی اثر امنیت سیاسی بر توسعه گردشگری استان مازندران شامل: امنیت (v1)، اسکان (v2)، رسانه و ارتباطات (v3)، نیروی انسانی (v4)، روابط خارجی (v5)، عملکرد نهادهای حکومتی و نظارتی (v6)، نهادمندی سیاسی (v7) دو عامل به عنوان عامل اصلی شناسایی گشت که این دو عامل به صورت عامل انسانی و اجتماعی و عامل ساختاری و نهادی نامگذاری گشت. تحلیل عاملی نشان می دهد که متغیرهای امنیت، رسانه و ارتباطات، اسکان، نیروی انسانی تحت عامل اول که با نام عامل انسانی و اجتماعی نامگذاری شده است قرار می گیرد. متغیرهای روابط خارجی، عملکرد نهادهای حکومتی و نظارتی و نهادمندی سیاسی تحت عامل دوم، که با نام عامل ساختاری و نهادی نام گذاری شده قرار می گیرد.