نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی (تبریز)
سال:1379 | دوره:43 | شماره:176-175 |تعداد مقالات:12

زبان دارای ترکیبات گوناگونی است. در این مقاله آنچه مد نظر است، بررسی انواع ترکیبات و ساختار آنها در زبان فرانسه می باشد. همچنین این ترکیبات را از جنبه های مختلف و از نقطه نظر دستور زبانی مورد مطالعه قرار خواهیم داد. در ضمن، در مورد ویژگیهای ترکیبات زبانهای لاتینی و یونانی (کلاسیک و شبه کلاسیک)، دامنه کاربرد آنها در زبان فرانسه و قواعدشان نیز بحث خواهیم کرد. آنچه که حائز اهمیت می باشد این است که ترکیبات زبانی، از لحاظ ساختار به دسته های مختلفی تقسیم بندی شده اند. در این مقاله سعی کرده ایم آنها را از دیدگاه (Benveniste)، زبانشناسی مشهور فرانسوی بررسی کنیم بدین منظور ابتدا باید با مفهوم کلمه «ترکیب» آشنا شویم. 

تمثیلها و داستانهای عبرت انگیز در میان اقوام هند و ایرانی از دیرباز رواجی خاص و نقش بسیار مهمی در امر تعلیم و تربیت داشته است . بسیاری از این داستانها در مجموعه های داستانی از قبیل داستان حیوانات، مستقیما و مستقلا از منبعی هندی به طور کامل به فارسی برگردانده شده یا مورد اقتباس و تقلید قرار گرفته است و برخی دیگر به صورت تمثیل یا حکایت از متنی هندی اخذ شده ، به طور پراکنده در متون ادبی فارسی به کار رفته است .مجموعه ادبیات اندرزی فارسی اندرزی فارسی را تشکیل می دهد، مواعظ وصایا  اغلب، به صورت حکایات اخلاقی تمثیل وار بیان می شود ....  

تبریز از دیرباز، از زمان سفر مارکوپولو به لحاظ داشتن باغها شهره آفاق بود. «اوزون حسن» و «سلطان یعقوب» آق قویونلو باغهای «هشت بهشت» و «عشرت آباد» را احداث نمودند. و سلسله های بعدی و بزرگان واعیان شهر، دهها باغ بزرگ و کوچک نیز بر باغهای موجود افزودند تازمان قاجاریه که مرحوم عباس میرزا، نایب السلطنه در باغ «عشرت آباد» «باغ شمال» عماراتی نو انداخت و «باغ صفا» را در دامنه کوه سرخاب بر باغهای موجود افزود. «باغ صفا» چنانکه از نامش پیداست، دامنه کوه «عون بن علی» - عینالی - و شمال کوی سرخاب را تفرجگاه کوی و شهر ساخت و به سبب برخورداری از قنوات «حسن پادشاه» و «شاه چلبی» و «خواجه علی بیگ» و باغهای «توتستان» «باغ پسته» و«زردآلو» و باغ بزرگ و «جوان» که همه به نام «صفا باغی» خوانده می شدند، به آن برتری خاصی بخشید؛ چنانکه نادر میرزا می نویسد: «چون آن جایی به جهان کمتر بود» و یک سیاح انگلیسی بعد از دیدار باغ چنان واله و شیدای آن شد که چون نتوانست آن زیبایی را درنظم کشد به ناچار سروده ای را به نثر آورد که: «بوستان معطر، باغهای زیبا و جویهای روان را بنگر، آیا اینجا نقطه ای سکونت برای قهرمانان نیست؟ زمین به سان مخمل و هوا معطر است گویی گل سرخ سهمی از عطر خود را به آب جویبارها نثار کرده است». «باغ صفا» قریب به هفتاد سال از آغاز آبادان بود تا بر اثر زلزله و بی توجهی ها ، عمارتش فرو افتاد و هفتاد سال دیگر باغش گرفتار خزان روزگار شد. حدود سالهای 1330 شمسی به تدریج زمینش تقطیع و تفکیک و بر خلاف ضوابط به معرض بیع وشری درآمد و دیری نکشید که قسمتی از خیابان «سرباز شهید»، «کوچه و گذر صفا باغی» و قسمتی از «قبرستان حسینیه» جایگزین باغ گردید. تا جایی که امروز جز نام و خاطره ای از آن باقی نمانده است!

بازار کار در کشور با نارساییهای زیادی مواجه است که عدم استفاده از همه نیروی انسانی و ضعف  ایمان به کار و وجدان کاری از آن جمله است. بررسی روند افزایش جمعیت و نیروی انسانی کشور در دوره 1355-1375 بیانگر شکاف شدید بین عرضه و تقاضای کار است و پیش بینی می شود که اگر در زمینه ایجاد فرصتهای اشتغال مولد اقدامهای اساسی صورت نگیرد، در دوره 1378-1383 تعداد بیکاران کشور بسیار افزایش یابد. شیوع انواع دیگر بیکاری از جمله: بیکاری فصلی، بیکاری ساختاری، بیکاری پنهان و همین طور وجود پدیده کم کاری، از سویی، و اشتغال تعداد قابل توجهی از شاغلان دربیش از یک شغل، به دلایل متعدد، از سوی دیگر، همه وهمه دلیلی بر اهمیت معضل بیکاری در ایران است و ضرورت دارد این مشکل اساسی و ملی، عالمانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و راه حلهایی مناسب ارائه گردد. نگارنده بر آن است تا ساختار اشتغال و بیکاری کشور در دوره 1355-1375 (و همین طور در دوره 1379-1383 با استفاده از ارقام لایحه برنامه سوم توسعه) را مورد بررسی قرار دهد و ضرورت جدی گرفتن اهمیت بسیج عمومی برای کار و تلاش فراخور با نیازهای توسعه کشور را تبیین کند. این تحقیق از نظر هدف، یک تحقیق کاربردی و از نظر جمع آوری آمار و اطلاعات وتجزیه و تحلیل، یک تحقیق توصیفی محسوب می گردد. یافته های برجسته تحقیق مبین آن است که به طور کلی در دوره 1355-1375: 1-GDP در هر سال به طور متوسط 04/1 درصد رشد داشته در حالی که GDP سرانه در همین مدت سالانه 84/1 درصد افت داشته است. 2- بهره وری کار، سالانه97/1 درصد افت داشته است. 3- نه فقط افزایش جمعیت مصرف کننده بر جمعیت تولید کننده پیشی گرفته، بلکه گرایش جمعیت کل وجمعیت فعال به سکونت در مناطق شهری بوده است.  4- شاغلان بخشهای خدمات به طرز چشمگیری افزایش یافته است؛ به طوری که در نتیجه رشد 93 درصدی آن، از1،950 نفر در سال 1355 به 3،764 هزار نفر در سال 1375 بالغ شده است؛ و در این مدت سهم بخش خدمات از اشتغال کشور از 9/30 درصد به 5/44 درصد رسیده است. 5- جذب شدن 1/74 درصد از دانش آموختگان سطوح عالی در بخش خدمات عمومی، اجتماعی و شخصی، نشان می دهد که هنوز بخشهای تولید کننده کالا برای تحصیلکردگان دانشگاهی جاذبه ای ندارد. 6- مشکل اساسی بیکاری در کشور عمدتا متوجه جمعیت جوان جویای کار است، به طوری که «گروه سنی 24-15» در سال 1375 نیمی از بیکاران را تشکیل می دهد. راه حل بیکاری در کشور منوط به این است که نظام اقتصادی تبیین شود و سهم بری در جامعه متناسب با ایجاد ارزش افزوده تعیین گردد و با اتخاذ سیاستهای اقتصادی مناسب، راههای برخورداری از امکانات جامعه (غیر از ارزش افزوده) مسدود گردد. در این صورت است که می توان با تعریف دقیق مفهوم کار، نه فقط همه نیروی انسانی را در راه توسعه به کار گرفت بلکه با اتخاذ سیاست «یک شغلی»، در کنار پرداخت مناسب به عامل کار، فقر را نیز ریشه کن کرد و با افزایش بهره وری کار بر رشد اقتصادی تداوم بخشید.

عموما اجرای رفتارهای آدمی خلق الساعه و ابتدا به سکون صورت نمی گیرد بلکه اجرای رفتار ابتدا در ذهن بشر نقش می بندد و چنانچه شخص، مصمم به انجام آن گردد مقدمات اجرای آن را فراهم می کند و در نهایت با آغازعملیات اجرایی، رفتار مورد نظر را نموده خارجی و عینی می بخشد. جرم نیز به عنوان یک رفتار بشری از این قاعده مستثنی نیست، اما آیا تمامی این مراحل قابل تعقیب اند یا حقوق جزا از مرحله و زمان مشخصی حق مداخله و تعقیب مرتکب را دارد؟ به اجمال می توان گفت که اصولا زمان مداخله حقوق جزا پس از شروع به عملیات اجرایی است و مراحل قبلی از حیطه عمل نظام جزایی خارج است. از این رو غیر قابل مجازات بودن مرحله تهیه مقدمات یا انجام اعمال مقدماتی جز درموارد استثنایی در کلیه نظامهای کیفری به عنوان یک قاعده و اصل پذیرفته شده است. تبصره 1 ماده 41 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 متضمن این قاعده درنظام جزای کشور ماست. لیکن ظاهر ماده 664 قانون موصوف، با قاعده و اصل مزبورمغایرت دارد.  دراین مقاله تلاش شده است ضمن تبیین اعمال مقدماتی و ویژگیهای آن و تئوریهای موجود در این زمینه، احکام مواد قانونی یاد شده از جهت و جود تعارض احتمالی میان آنها و یا عدم آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته، اعلام شود که علی رغم وجود تعارض ظاهری درمواد قانونی موبوط، اعمال مقدماتی درنظام کیفری ایران قابل مجازات نیست.    

باران از جمله مهمترین نعمات الهی است که حیات و بقای آدمی بدان وابسته است؛ چرا که بی وجود 536/31 کیلومتر مکعب باران سالانه، کره زمین به صحرایی لم یزرع بدل می شود، اما امروزه در برخی از نقاط جهان، باران به پدیده ای خطرناک تبدیل شده است؛ برای مثال بر فراز نیروگاهها، کارخانه ها و وسایل نقلیه موتوری، اب موجود در هوا با آلودگیهای ناشی از سوختگی فسیلی (Sox , nox) ترکیب و باعث تولید اسیدهای نیتریک و سولفوریک می شود. مواد یاد شده بر اثر بارندگی، ماهیها و دیگر آبزیان را نابود می کنند، بناهای گوناگون از جمله بعضی از مشهورترین ساختمانهای جهان را با مکش شعریه مورد سایش شیمیایی قرار داده، از درون می پوسانند؛ به جنگلها و مزارع آسیب می رسانند و حتی سلامت انسانها را مورد تهدید قرار می دهند. معضل بارانهای اسیدی و اثرهای ناشی از آن برای نخستین بار در سال 1972 به هنگام برگزاری کنفرانس «محیط انسانی» سازمان ملل متحد در شهر استکهلم، توسط دولت سوئد مطرح گشت. امروزه این مساله یکی از مهمترین مشکلاتی است که همراه با رشد و گسترش تکنولوژیکی و شهرنشینی، فراروی. جوامع صنعتی قرار می گیرد. در جوامع نیمه صنعتی از جمله ایران به دلیل کمی صنایع و نیروگاهها و پراکندگی آنها در نقاط دور از هم، هر چند نمی توان موضوع بارانهای اسیدی را از جمله زمینه های بحران ساز به حساب آورد، به دلیل روند رو به گسترش جامعه و نیاز صنایع مادر از قبیل فولاد و نفت به انرژی الکتریکی و نهایتا رشد روز افزون نیروگاههای حرارتی به طور حتم در آینده ای نه چندان دور، حداقل در مناطق تمرکز چنین نیروگاههایی، احتمال بروز مشکلات مختلف ناشی از اسیدی شدن اتمسفر و بارش بارانهای اسیدی بیشتر خواهد بود. در صورت بروز چنین پدیده ای باید سریعا اثرهای منفی پدید آمده را بر روی آب، خاک و گیاه، کنترل  کرد و زیانهای آن را کاهش داد. بدین منظور، نخست باید چگونگی پیدایش این پدیده را مطالعه و بررسی کرد تا اتخاذ روشهایی که به کاهش یا حذف شرایط و زمینه های لازم برای تولید بارانهای اسیدی می انجامد میسر باشد.  

دولت عراق در 17 سپتامبر 1980 (31 شهریور 1359) عهد نامه مرزی و حسن همجواری 1975 بین ایران و عراق را به طور یک جانبه لغو کرد و تجاوز خود را به خاک ایران آغاز نمود، اما تجزیه خوزستان و الحاق آن به  عراق همانند سایر آرزوهای رهبران عراق هرگز تحقق نیافت. هدف این مقاله، بررسی نقش نفت در این تهاجم می باشد که با توجه به ارزش افزاینده آن مورد مطالعه قرارگرفته است. بطوری که استان خوزستان به علت دارا بودن ذخایر نفتی فراوان همواره مورد نظر دولتهای حاکم در عراق و حامیان استعماری آن بوده است.  

این مقاله به تحلیل کارکردهای بازار مالی، نقش آنها در تجهیز پس اندازها در جهت اقتصادی و طرح توصیه های سیاستگذاری در جهت گسترش بازار مالی ایران می پردازد. بدین منظور ابتدا کارکردهای بازار مالی، خصوصا تجهیز پس اندازها و تخصیص منابع را به بحث می گذاریم و سپس از طریق یک مدل رشد درونزا، نشان می دهیم که چگونه کارکردهای مالی از دو طریق میزان انباشت سرمایه و ابداعات تکنولوژی بر سرعت بلند مدت اقتصادی تاثیر می گذارد و می تواند میزان رشد را تسریع کند. بعد از آن چند تحقیق مربوط به رابطه علی بین رشد اقتصادی و توسعه مالی را مورد توجه قرار می دهیم. نتیجه گیری کلی این است که توسعه بازار جز لاینفک هر فرایند رشد اقتصادی است. روند سرمایه گذاری و پس انداز در ایران را بررسی نموده آنرا با کشورهای درحال توسعه و بویژه کشورهای شرق آسیا مقایسه می کنیم. میزان پس انداز و سرمایه گذاری ایران که ناشی از اثرهای القایی دلارهای نفتی است، به مراتب پایین تر است. به سخن دیگر هنوز نتوانسته ایم از درآمد نفتی پس انداز کافی برای تشکیل سرمایه ایجاد کنیم. در بحث بعدی چالش های توسعه بازار مالی و رکورد بازار اوراق بهادر تشریح می شود. قسمت پایانی حاوی پیشنهادهایی راجع به ساستگذاری است که عمدتا بر مشارکت بخش خصوصی در بازار مالی و چگونگی تامین مالی توسط بانکها تاکید می ورزد. ضمن اینکه امنیت سرمایه گذاری باید در نظر گرفت و بازدهی آن را تضمین نمود و در نهایت به منظور جلب اعتماد سرمایه گذاران، بازار سرمایه را باید قانونمند نمود.  

مقاله حاضر درصدد است با ارائه یک دیدگاه نظری اهمیت لزوم تناسب میان ساختارهای اداری، سیاسی و فرهنگی  را به طور تئوریک نشان دهد. مبانی نظری این مقاله، محل تقاطع دو حوزه بسیار معروف جامعه شناسی ماکس وبر، یعنی جامعه شناسی فرهنگ و جامعه شناسی سیاسی اوست. بنابراین، با بیان ویژگیها و انواع ساختارهای سیاسی – اجتماعی و ارتباط تنگاتنگ آنها با ساختار اداری، نگارنده به بررسی ارتباط متقابل میان آن ساختارها و توسعه فرهنگی می پردازد.

استرس براساس دیدگاههای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از این دیدگاههای مدل همخوانی فرد – محیط است که از مهمترین دیدگاههای موجود می باشد. در این تحقیق سعی شده است این مدل در میان معلمان تبریز به کار گرفته شود، تا نکویی بر ارزش آن مورد ارزیابی قرار گیرد. به این منظور 976 نفر از معلمان مقاطع مختلف تحصیلی (656 نفر زن و 330 نفر مرد) پرسشنامه محقق ساخته ای را تکمیل نمودند. علاوه بر آن مدیران مدارس انتخابی نیز 196 پرسشنامه راجع به معلمان تکمیل نمودند. نتایج به دست آمده حاکی است که ناهمخوانی معلمان با محیط شغلی تاثیر قابل ملاحظه ای در فشار روانی و عوارض جسمی و روانی آنان دارد. علاوه بر آن، این بررسی نشان می دهد که اظهارات مدیران در مورد عدم همخوانی فردی – محیطی معلمان با اظهارات خود معلمان تفاوت بارزی دارد و دیدگاههای متفاوتی را در این زمینه نشان می دهد.